Monday, July 4, 2022

អាងត្រពាំងថ្ម

០៤ កក្កដា ២០២២ PNN News សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន សម្រេច​បង្កើត “គម្រោង​សម្តេចតេជោសម្រាប់សកម្មភាពមីន -- Samdech Techo Project for Mine Action_STP - MA” ថ្ងៃទី០៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងជាប្រធានអាជ្ញាធរមីន បានសម្រេចបង្កើត “គម្រោង​សម្តេចតេជោសម្រាប់សកម្មភាពមីន -- Samdech Techo Project for Mine Action_STP - MA” ក្រោមមូលបទ “ផ្តល់ដីសុវត្ថិភាព បង្កើតស្នាមញញឹម -- Providing Safe Ground, Creating Smiles” ក្រោមការដឹកនាំ គ្រប់គ្រង និងសម្របសម្រួលដោយអាជ្ញាធរមីន ដែលមាន សម្តេចតេជោ ជាប្រធាន។គម្រោង​នេះ បានកើតចេញពីការអំពាវនាវរបស់សម្តេចតេជោ កាលពីថ្ងៃទី០១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ ក្នុងទិវាមច្ឆជាតិ នៅតំបន់អាងទឹកត្រពាំងថ្ម ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ និងជាថ្ងៃដ៏អស្ចារ្យមួយសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលការបោសសម្អាតមីន មានការចូលរួមគាំទ្រយ៉ាងផុសផុលពីកាកបាទក្រហមកម្ពុជា វិស័យឯកជន និងសប្បុរសជន ក្រោមការដឹកនាំប្រកបដោយកិត្តិបណ្ឌិតរបស់ សម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្រ្តី។នៅថ្ងៃចន្ទ​ ទី៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២​ ក្នុងនាមសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី និងជាប្រធានអាជ្ញាធរមីន ឯកឧត្តម​ លី​ ធុជ​ ​នឹងដឹកនាំកិច្ចប្រជុំជាមួយប្រតិបត្តិករជាតិរួមមាន៖ បញ្ជាការដ្ឋានកងទ័ពជើងគោក មជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីនកម្ពុជា(CMAC) និងមជ្ឈមណ្ឌលជាតិគ្រប់គ្រងកងកម្លាំងរក្សាសន្តិភាព បោសសម្អាត​មីន និងកាកសំណល់សង្រ្គាម (NPMEC) ដើម្បីធ្វើការបែងចែកកម្លាំងបោស​សម្អាតមីន និងធនធាននានាតាមគោលការណ៍កំណត់ជាអាទិភាព ក្នុងគោលដៅផ្តល់សុវត្ថិភាព និងស្នាមញញឹមជាប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា។

ផែនទី រយៈកម្ពស់សណ្ខានដី តំបន់ អាងថ្ម  ត្រពាំងថ្ម ទន្លេ ស និង បឹងទន្លេសាប

ក្រសួងធនធានទឹក បើកការដ្ឋានសង់ផ្លូវកៅស៊ូប្រវែង២១គីឡូម៉ែត្រ លើខ្នងទំនប់មេ អាងទឹកត្រពាំងថ្ម ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម បានបើកការដ្ឋានសង់ផ្លូវក្រាលកៅស៊ូ លើខ្នងទំនប់មេអាងទឹកត្រពាំងថ្ម មានប្រវែងសរុប២១គីឡូម៉ែត្រ ក្នុងស្រុកភ្នំស្រុក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ពិធីបើកការដ្ឋាន​នេះ ធ្វើឡើងនៅទី០៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២នេះ ក្រោមវត្តមានឯកឧត្តម លឹម គានហោ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម។ក្នុងប្រត្តិបត្តិការនេះ ក្រសួងបានប្រើប្រាស់គ្រឿងចក្រធុនធ្ងន់ សរុបចំនួន ៣៧ គ្រឿងរួមមាន -នីវីលរ័ ០៣គ្រឿង រ៉ូឡូ ០៦គ្រឿង អេចស្កាវ៉ាទរ័ ១៥គ្រឿង រថយន្តបែន ១០គ្រឿង និងឡានទឹក ០៣គ្រឿង ៕ ការបើកការដ្ឋាននេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីមានបទបញ្ជារបស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងឱកាសទិវាមឆ្ឆជាតិកាលពីថ្ងៃទី០១ កក្កដា ឆ្នាំ២០២២ នៅអាងត្រពាំងថ្ម ក្នុងឃុំប៉ោយចារ ស្រុកភ្នំស្រុក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។

 កោះសន្តិភាព ​ខេត្ត​បន្ទាយ​មាន​ជ័យ​ ៖ ​អាង​ត្រពាំង​ថ្ម​មិន​ត្រឹមតែ​ជា​តំបន់​ទេសចរណ៍​នោះ​ទេ ​គឺជា​កន្លែង​អភិរក្ស​សត្វ​ដែល​កម្រ​មាន​​​ផងដែរ ហើយនៅ​ក្នុង​ឱកាស​បុណ្យ​ភ្ជុំបិណ្ឌ​នេះ សង្កេតឃើញ​​អ្នក​ទៅ​លេង​ក្នុងមួយ​​ថ្ងៃមាន​​ជាង​៥.០០០​នាក់ ​ដែល​ទី​តាំង​​​ស្ថិត​ក្នុងស្រុក​ភ្នំស្រុក​ ។

លោក យឹ​ម សំណាង អភិបាលស្រុក​ភ្នំស្រុក​ បាន​ប្រាប់​ថ្ងៃ​ទី​២៩​ កញ្ញា​ ​ថា ​ក្នុង​ឱកាស​បុណ្យ​ភ្ជុំបិណ្ឌ​​ឆ្នាំ​២០១៩​នេះ​ នៅ​អាង​ត្រពាំង​ថ្ម​ស្រុក​ភ្នំស្រុក​ឃើញ​មាន​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​មក​លេង​កំសាន្ត​ក្នុង​១​ថ្ងៃ​មាន​ប្រមាណ​ជាង​៥.០០០​នាក់ គឺ​មានការ​កើនឡើង​ ​បើ​ប្រៀបធៀប​ឆ្នាំ​២០១៨​ មាន​ត្រឹមតែ​ជាង​៣.០០០​នាក់ទេ ​។

លោក​​​បញ្ជាក់​ថា ​ភ្ញៀវ​ជាតិ​មក​កំសាន្ត​ដូច​ជា​មក​លេង​ទឹក​ និង​ជិះ​កាណូត​ទៅ​មើល​ទេសភាព​កណ្តាល

​អាង​និង​អង្គុយ​លេង​មើល​ទេសភាព​ហូប​បាយ​លក្ខ​ណៈ​គ្រួសារ​នៅ​តាម​មាត់​អាង​ត្រពាំង​ថ្ម ។ លោក យឹ​ម សំណាង​ បាន​បញ្ជាក់​ទៀតថា អាង​ត្រពាំង​ថ្ម​ស្រុក​ភ្នំស្រុក​ នៅ​មាន​ផ្ទៃ​អាង​បណ្តោយ​ប្រវែង​ជាង​១៤​គីឡូ ម៉ែត្រ ​និង​ទទឹង​ជាង​១០​គីឡូម៉ែត្រ ​និង​ផ្ទៃ​ទឹក​ឆ្នាំ​២០១៩​នេះ ​មាន​ប្រមាណ​១៨០​លាន​ម៉ែត្រ​គីប​ ដែល​ផ្ទៃ​ទឹក​មាន​ច្រើន​ជាង​ឆ្នាំ​២០១៨​កន្លង​ ។​ ដោយ​ឆ្នាំ​នេះ ​ស្រុក​ភ្នំស្រុក​រង​ការ​លិចលង់​ដោយ​ទឹកជំនន់​ធ្លាក់​ពី​ស្រុក​អន្លង់​វែង​ខេត្តឧត្តរមានជ័យ បណ្តាល​ប៉ះពាល់​ឃុំ​មួយ​ចំនួន​និង​លិច​កសិផល​មាន​ស្រែ​និង​ចំការ​និង​លិច​ផ្លូវ​មួយ​ចំនួន​។

លោក​បាន​បញ្ជាក់​ថា​ អាង​ត្រពាំង​ថ្ម​ក្រៅពី​តំបន់​ទេសចរណ៍ ​គឺជា​តំបន់​អភិរក្ស​សត្វ​ដែល​កម្រ​ក្នុង​លោក​ដែល​រស់នៅ​តំបន់​នេះ​ មាន​សត្វ​ស្លាប​ជា​ច្រើន​ប្រភេទ​ដូច​សត្វ​ដែល​កម្រ​មាន​សត្វ​គ្រាល​ក្បាល​ក្រហម ​ដែល​រស់នៅ​អភិរក្ស​ដោយ​មន្ត្រី​ជំនាញ​ដែល​កំពុង​ការពារ​ថែរក្សា​ទុក ។

អាងទឹកត្រពាំងថ្ម # បឹងឬស្រះឬអាង អាងទឹកត្រពាំងថ្ម មានទីតាំងស្ថិតនៅ ភូមិត្រពាំងថ្ម ឃុំប៉ោយចារ ស្រុកភ្នំស្រុក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ និងមានចម្ងាយប្រហែល ~58km ពីរង្វង់មូលក្រុងសិរីសោភ័ណ។ អាងទឹកត្រពាំងថ្ម ស្ថិតនៅក្នុងប្រភេទ៖ បឹងឬស្រះឬអាង។ រីឯចំណុចសំខាន់ៗនៅ អាងទឹកត្រពាំងថ្ម មានដូចជា៖ លេងទឹកឬហែលទឹក, ជិះទូក, ម្ហូប, មើលសត្វបក្សាបក្សីឬសត្វស្លាប, ដើរលេងដោយថ្មើរជើង និងចំណុចផ្សេងៗទៀត។

ថ្មី ថ្មី អាងត្រពាំងថ្ម ជាកន្លែងកម្សាន្ត សម្បូរដោយធនធានធម្មជាតិ និងជីវចម្រុះនៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បន្ទាយមានជ័យ៖ អាងត្រាំងថ្ម ទីតាំងសម្បូរដោយធនធានធម្មជាតិ ដែលអាចបម្រើដល់វិស័យទេសចរណ៍និងជាប្រភពចំណូលសម្រាប់ពលរដ្ឋនៅជុំវិញតំបន់នេះ។ អាងត្រាំថ្ម កំពុងដើរតួរនាទីសំខាន់សម្រាប់ផ្តល់ជាជម្រកដល់ត្រីមេពូជទឹកសាបច្រើនប្រភេទ នៅក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។សហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិទេសចរណ៍អាងត្រពាំងថ្ម ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ មានផ្ទៃដីសរុប ១២ ៦០៥០​ ហិកតា ដែលមានបណ្ដាយ១៥គីឡូម៉ែត្រ និងមានទទឹង ១១គីឡូម៉ែត្រ ស្ថិតក្នុងឃុំប៉ោយចារ ស្រុកភ្នំស្រុក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ 

លោក​ តក់ ប៊ុយ អនុប្រធានសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិ ទេសចរណ៍អាងត្រពាំងថ្ម បានប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ២៥ថា បច្ចុប្បន្ន អាងត្រពាំងថ្ម បាន​ក្លាយជាទីតាំងសក្ដានុពលមួយ សម្រាប់សហគមន៍នៅក្នុងឃុំប៉ាយចារ នឹងអាចរកចំណូលសម្រាប់ផ្គត់ផ្គងគ្រួសារ​ ដោយផ្អែកលើរបរនេសាទ។ មួយវិញទៀត ​ពលរដ្ឋនៅក្នុងតំបន់អាចអាស្រ័យផល​ពីវិស័យទេសចរណ៍ពីអាងត្រពាំងថ្មផងដែរ។ លោក តក់ ប៉ុយលើកឡើងដូច្នេះ៖ « យើងនៅពេលនេះ មានប៉មកម្ពស់១៦ម៉ែត្រ សម្រាប់មើលសត្វ មានផែថ្មីឱ្យអ្នកទស្សនាអាចឈគយគន់ទេសភាពមាត់អាង និងផ្ដិតយលរូបភាពស្អាតៗទាំងពេលព្រឹកល្ងាច។ ទាំងប៉ម និងផែទើបធ្វើរួចរាល់ និងបានដាក់ឱ្យប្រើចាប់ពីថ្ងៃ១កក្កដា ក្នុងកម្មវិធីទិវាមច្ឆជាតិឆ្នាំ២០២២»

ទន្ទឹមនេះលោកក៏សង្ឃឹមថា ប៉មទើបនឹងដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់អាចដើរតួនាទីសំខាន់ សម្រាប់ការឃ្លាំមើលបទល្មើសនេសាទ​នៅក្នុងដែនការពារទៀតផង។ 

លោក ឌី សីង ជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងអាងត្រពាំងថ្មបានប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗដូច្នេះ ថា ពលរដ្ឋភាគច្រើនរស់នៅក្នុងតំបន់ និងនៅជុំវិញអាងនេះ ប្រកបរបរនេសាទដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិត។ លោកបានបង្ហើបថា អ្នកនេសាទនៅក្នុងតំបន់នេះ អាចរកចំណូលផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារបានគួរសម ដោយពឹងលើការនេសាទត្រីចេញពីអាងត្រពាំងថ្ម។ « អ្នកនៅទីនេះ ទោះគ្មានរបរអ្វីផ្សេងក្រៅពីនេសាទក៏រស់ដែរ ដោយសារមួយថ្ងៃៗ អ្នកនេសាទអាចរកត្រីបានច្រើន អាចចន្លោះពីដប់ម៉ឺនរៀល ទៅហាសិបម៉ឺនរៀល។ អ្នកអត់អង្ករហូប រកតែត្រីក្នុងអាងក៏រស់ដែរ។ ត្រីនៅទីនេះច្រើនណាស់ មិនដឹងប៉ុណ្ណាទេ អ្នកនេសាទរករាល់ថ្ងៃហើយនៅតែមាន»។ 

លោក លឿម សុភី ជាមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សរបស់ក្រសួងបរិស្ថានប្រចាំនៅទីស្នាក់ការត្រពាំងថ្ម បានលើកឡើងថា  អាងត្រពាំងថ្មជាទីតាំងមួយដែលសម្បូរត្រី និងសត្វស្លាបតាមរដូវ។ ជាមួយគ្នានេះ តំបន់ខាងលើក៏ជាកន្លែងចុះចតរបស់សត្វក្រៀលនៅរដូវមិនបន្តពូជ បន្ទាប់ពីចាកចេញពីខេត្តព្រះវិហារ នៅរដូវពងកូន។ លោក សុភី លើកឡើងថា រុមឧទ្យានុរក្ស រួមជាមួយសហគមន៍ និងអង្គការដៃគូរប្រឹងប្រែងការពារ​តំបន់នេះ មិនទាន់បានល្អមួយរយភាគរយនៅឡើយ ដោយសារត្រូវការពេល និងការចូលរួមពីមជ្ឈដ្ឋានជុំវិញ ដើម្បីការការពារធនធានទាំងនោះ។ លោក សុភីថា៖ « ធាតុពិតទៅសព្វថ្ងៃការការពាររបស់ពួកយើងមិនទាន់ជោគជ័យទាំងស្រុងឡើយ នោះដោយសារករណីនេសាទខុសច្បាប់នៅបន្តកើតមាន។ ពេលនេះ អាជ្ញាធរ រួមជាមួយសហគមន៍ ក្រសួងបរិស្ថាន និងអង្គការដៃគូ​ កំពុងខិតខំប្រឹងប្រែងផ្សព្វផ្សាយឱ្យពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់ជុំវិញស្វែងយល់បន្ថែម ដើម្បីឱ្យគ្រប់គ្នាយល់ដឹង និងចេះថែរក្សា ធនធានដែលមាននៅក្នុងអាងត្រពាំងថ្ម ឱ្យនៅតែសម្បូរដូចបច្ចុប្បន្ន»៕  

FreshNews អភិបាលខេត្តបន្ទាយមានជ័យ៖ អាងត្រពាំងថ្ម មរតកឈាម និងទឹកភ្នែកនៃរបបខ្មែរក្រហម ក្លាយជាកន្លែងផ្តល់ស្នាមញញឹមសម្រាប់ពលរដ្ឋ ក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្តេចតេជោ (បន្ទាយមានជ័យ)៖ អាងត្រពាំងថ្ម ស្ថិតនៅក្នុងឃុំប៉ោយចារ ស្រុកភ្នំស្រុក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ គឺជាមរតកឈាម និងទឹកភ្នែករបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬហៅថាខ្មែរក្រហមនោះ តែបច្ចុប្បន្នទីតាំងស្លាកស្នាមប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏ឈឺចាប់មួយនេះ បានប្រែក្លាយជាកន្លែងផ្តល់ស្នាមញញឹមសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋតាមរយៈការទាញប្រយោជន៍ពីប្រភពទឹកនៅក្នុងអាងនេះ។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា នឹងអញ្ជើញទៅកាន់អាងត្រពាំងថ្មីជាថ្មីម្តងទៀត នៅថ្ងៃទី០១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ ដើម្បីប្រារព្ធពិធីអបអរសាទរទិវាមច្ឆជាតិ និងលែងកូនត្រីប្រមាណជាមួយលានក្បាល។ កាលពីខែមីនា ឆ្នាំ២០០៦ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានអញ្ជើញមកអាងត្រពាំងថ្មនេះរួចម្តងមកហើយ ដើម្បីសម្ពោធដាក់ឱ្យដំណើរការអាងនេះ បន្ទាប់ពីជួសជុល និងកែលំអររួចរាល់។

មុនការឈានមកដល់នៃការទទួលបដិសណ្ឋារកិច្ចចំពោះវត្តមានដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃស្អែកនោះ ក្រុមការងាររៀបចំកម្មវិធីទាំងថ្នាក់ជាតិ និងខេត្ត បានរួមគ្នាសស្រាក់សស្រាំរៀបចំទីតាំងប្រារព្ធពិធីយ៉ាងសស្រាក់សស្រាំ ដើម្បីធានាថាកម្មវិធីដំណើរការទៅតាមការគ្រោងទុក។

ឆ្លៀតពេលចុះពិនិត្យទីតាំងប្រារព្ធពិធីអភិបាលខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក អ៊ុំ រាត្រី បានផ្តល់បទសម្ភាសន៍ខ្លីមួយជាមួយអង្គភាពព័ត៌មាន Fresh News ដើម្បីរំលឹកបើកកកាយពីប្រវត្តិនៃការកសាងអាងត្រពាំងថ្មី និងគុណប្រយោជន៍របស់អាងត្រពាំងថ្មីសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសសម្រាប់ការស្រោចស្រពស្រូវ។

លោកអភិបាលខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បានឱ្យដឹងថា អាងត្រពាំងថ្មនេះ កាលដើមឡើយជាផ្ទៃដីស្រែធម្មតារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ លុះក្នុងរបបខ្មែរក្រហម មេដឹកនាំខ្មែរក្រហមបានចាប់បង្ខំប្រជាពលរដ្ឋឱ្យជីកដីលើកជាទំនប់ ដើម្បីទប់យកទឹកបម្រើការធ្វើស្រែនៅតំបន់នេះ។

តែការសាងសង់មិនទាន់បានរួចរាល់ទាំងស្រុងនោះឡើយ ហើយអាកខានទៅវិញ នៅពេលរបបដ៏ឃោរឃៅនេះ ត្រូវបានកម្លាំងរណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិវាយផ្តួលរំលំនៅថ្ងៃទី០៧ ខែ មករា ឆ្នាំ១៩៧៩។ បើតាមលោកអភិបាលខេត្ត ក្នុងពេលសាងសង់អាងត្រពាំងថ្មនោះ មេដឹកនាំខ្មែរក្រហម បានបង្ខំប្រជាពលរដ្ឋឱ្យធ្វើការយ៉ាងទារុណបំផុត ធ្វើការដោយហួសកម្លាំង និងបរិភោគអាហារមិនគ្រប់គ្រាន់នោះឡើយ។

ការធ្វើការដោយទារុណ និងបរិភោគអាហារមិនបានគ្រប់គ្រាន់នោះ បានធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមិនតិចនោះឡើយបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតនៅក្នុងការដ្ឋានជីកដីលើកទំនប់អាងត្រពាំងថ្មនេះ ពោលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែររាប់សិបម៉ឺននាក់ បានចោលឆ្អឹងក្នុងការដ្ឋានទំនប់ត្រពាំងថ្ម។

បន្ទាប់ពីរបបខ្មែរក្រហមបានដួលរលំទៅ ភូមិសាស្ត្រនៃស្រុកភ្នំស្រុកនេះ នៅតែជាកន្លែងមានអំណោយផលខ្ពស់សម្រាប់ការធ្វើស្រែ តែបញ្ហាប្រឈមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនោះ គឺការខ្វះទឹកសម្រាប់ស្រោចស្រព។ ដោយមើលឃើញពីបញ្ហានេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដឹកនាំដោយសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្រោមជំនួយថវិកាពីរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន និងធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) បានសម្រេចធ្វើការស្តារ ជួសជុល និងកែលំអរអាងត្រពាំងថ្មនេះ ដើម្បីទាញយកទឹកបម្រើដល់ការស្រោចស្រព និងការប្រើប្រាស់។

ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ដឹកនាំដោយលោករដ្ឋមន្ត្រី លឹម គានហោ បានចាប់ផ្តើមដំណើរការស្តារ កែលំអរ និងជួសជុលអាងនេះ នៅនៅឆ្នាំ២០០៤ ហើយត្រូវបានសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ក្រោមអធិបតីភាពសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នៅខែមីនា ឆ្នាំ២០០៦។

របាយការណ៍ការណ៍របស់ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម បានឱ្យដឹងថា នៅឆ្នាំ២០០៤ ក្រោមគម្រោងថវិការបស់រដ្ឋាភិបាលជប៉ុន ក្រសួងបានជួសជុលទំនប់ភ្លឺអាង និងសំណង់។ នៅឆ្នាំ២០១០ ដល់ ២០១២ គម្រោងមូលនិធិទ្រទ្រង់ថវិកា (Budget Support) ជួសជុលស្តារប្រឡាយមេចំនួន ៤ខ្សែ MC1,MC2 and MC3 និងប្រឡាយកុមារ ប្រវែងសរុប ៧១គីឡូម៉ែត្រ ប្រឡាយរងចំនួន ១២ខ្សែ ប្រវែងសរុប ៨៧គីឡូម៉ែត្រ និងសាងសង់សំណង់សិល្បៈការតូចធំ ៨០កន្លែង។

នៅឆ្នាំ២០១៤ ដល់ ២០១៦ គម្រោងថវិការបស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ADB ជួសជុលទំនប់ភ្លឺអាងប្រវែង ២១គីឡូម៉ែត្រ និងរៀបថ្មធំជើងទេរទំនប់ប្រវែង ១០គីឡូម៉ែត្រ អនុវត្តដោយក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម។ នៅឆ្នាំ២០២០ ដល់ ២០២១ គម្រោងថវិការបស់រដ្ឋាភិបាលសង្រោះបន្ទាន់ទឹកជំនន់ឆ្នាំ២០២០ ជួសជុលទំនប់ភ្លឺអាងប្រវែង ១០គីឡូម៉ែត្រ និងជួសជុលភ្លឺប្រឡាយមេប្រវែង ១៥គីឡូម៉ែត្រ អនុវត្តដោយក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម។

នៅឆ្នាំ២០១៩ ដល់ឆ្នាំ២០២១ ជីកប្រឡាយជើងក្អែបនៅប្រព័ន្ធអាងត្រពាំងថ្ម ចំនួន ២១៦ខ្សែ និងសាងសង់ សំណង់សិល្បះការលើប្រឡាយជើងក្អែប ចំនួន ៣៣កន្លែង អនុវត្តដោយមន្ទីរធនធានទឹក និងឧតុនិយម។

របាយការណ៍បានបញ្ជាក់ថា ប្រព័ន្ធអាងត្រពាំងថ្ម និងប្រព័ន្ធពាក់ព័ន្ធត្រូវបានកែលម្អរជួសជុលឡើងវិញប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ដោយប្រើប្រាស់ថវិការបស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ADB និងថវិការដ្ឋាភិបាល អស់ថវិកាសរុប ៤៥លានដុល្លារអាមេរិក ដើម្បីធានាបានសម្រាប់ការស្រោចស្រពលើផ្ទៃដីចំនួន ៣៥,០០០ហិកតា និងធានាការរំដោះគ្រោះទឹកជំនន់របស់ស្រុកភ្នំស្រុក និងស្រុកថ្មពួក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ ជាផែនការបន្ត ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម បានលើកផែនការធ្វើទំនើបកម្មវិស្វកម្ម ឲ្យទៅជាបេតុងដោយប្រើប្រាស់ថវិកាកម្ចីពីធនាគារវិនិយោគរបស់សហគមន៍ អ៉ឺរ៉ុប និងEIB។

 SEP 20, 2021 ទ្វារ​ទឹក​ទាំងអស់ របស់​អាង​ត្រពាំងថ្ម បាន​បើក បន្ទាប់ពី​ទឹក​ឡើង លើស​កម្រិត​រក្សាទុក​ ដោយៈ ប​.​ខុន / ភ្នំពេញៈ ទ្វារ​ទឺ​ក​ទាំងអស់​របស់​អាង​ត្រពាំងថ្ម ត្រូវបាន​បើក​បញ្ចេញ​ទឹក​ចោល បន្ទាប់ពី​ទឹក​ក្នុង​អាង បន្ត​ឡើង​លើសពី កម្រិត​រក្សាទុក និង​នៅតែមាន​ភ្លៀង ធ្លាក់​ច្រើន មកទៀត នៅ​តំបន់​ផ្ទៃ​រងទឹក​ភ្លៀង របស់​អាង​ត្រពាំងថ្ម រួចមក​។​

​លោក យឹម ប៊ុន​រ៉ុ​ម ប្រធាន​មន្ទីរ​ធនធានទឹក និង​ឧតុនិយម ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បាន​ប្រាប់​ឱ្យ​រស្មី​កម្ពុជា​ដឹង នៅ​ថ្ងៃទី​២០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ​២០២១​ថាៈ ទឹក​ក្នុង​អាង​ត្រពាំងថ្ម បាន​ឡើងដល់​កម្រិត រក្សាទុក ១៨០ លាន​ម៉ែត្រគូប ហើយ​នៅតែ​បន្ត​ឡើង​ខ្លាំង ថែមទៀត នៅ​ថ្ងៃទី​២០ កញ្ញា​នេះ ព្រម​ពេល​ជាមួយគ្នានេះ ទ្វារ​ទឹក​ទាំងអស់ របស់​អាង​នេះ បាន​បើក​ទាំងអស់ បញ្ចេញ​ទឹក​ចោល ដើម្បី​បន្ថយ​ការកើនឡើង ថែមទៀត​។​

​ប្រធាន​មន្ទីរ​ខាងលើ បានបញ្ជាក់​ថាៈ ក្នុងពេល​ទឹក​ពេញ​អាង ហើយ​ភ្លៀង នៅតែមាន​ធ្លាក់ ច្រើន​ថែម មកទៀត នៅ​តំបន់​ផ្ទៃ​រង ទឹកភ្លៀង​របស់​អាង​។ ទឹកភ្លៀង​នេះ​ជា​ទឹក ភ្លៀង​ដែល​ធ្លាក់ នៅក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា មិនទាន់មាន​ទឹកធ្លាក់ មកពី​ខាង​ប្រទេស​ថៃ នៅឡើយ​ទេ​។ ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​មកនេះ ភ្លៀង​ធ្លាក់​មាន​បរិមាណ ច្រើន​គ្រប់កន្លែង ក្នុង​ខេត្ត កន្លែង​ខ្លះ​ដល់​ជាង ១០០ មី​លី​ម៉ែត្រ​។ ទោះជា​យ៉ាងណា ទំនប់​អាង​ត្រពាំងថ្ម មិនទាន់​មានការ​ប្រឈម កន្លែង​ណាមួយ នៅឡើយ​ទេ​។​

ក្រ​មិ​ត​ទឹកភ្លៀង​ដែល​បាន​ធ្លាក់ រយៈពេល ២៤ ម៉ោង ត្រឹម​ព្រឹក​ថ្ងៃទី​២០ ខែកញ្ញា លើ​ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ នៅ​ក្រុង​សិរីសោភ័ណ ៤៥ មី​លី​ម៉ែត្រ ប៉ោយប៉ែត ១០៩ មី​លី​ម៉ែត្រ ស្រុក​អូរជ្រៅ ៩៨ មី​លី​ម៉ែត្រ ស្រុក​ម៉ាឡៃ ៨៧ មី​លី​ម៉ែត្រ ស្រុក​មង្គល​បូរី ៨៩ មី​លី​ម៉ែត្រ ស្រុក​ព្រះនេត្រព្រះ ៤៥ មី​លី​ម៉ែត្រ ស្រុក​ភ្នំស្រុក ៦៥ មី​លី​ម៉ែត្រ ស្រុក​ស្វាយចេក ៤២ មី​លី​ម៉ែត្រ និង​ស្រុក​ថ្មពួក ៣៥ មី​លី​ម៉ែត្រ​។​

​នៅឯ​ខេត្ត​ឧ​ត្ត​រ​មានជ័យ​វិញ មាន​ភ្លៀង​ធ្លាក់​ដល់ ៥៩ មី​លី​ម៉ែត្រ នៅ​ក្រុង​សំរោង ២៦ មី​លី​ម៉ែត្រ នៅ​ចុងកាល់ ៥៣ មី​លី​ម៉ែត្រ នៅ​បន្ទាយ​អំពិល ៣៤ មី​លី​ម៉ែត្រ នៅ​ស្រុក​អន្លង់វែង និង ៥៣ មី​លី​ម៉ែត្រ​នៅ​ស្រុក​ត្រពាំង​ប្រាសាទ​៕/V​

បច្ចុប្បន្នអាងត្រពាំងថ្ម អាចរក្សាទឹកបានប្រមាណ ១៨០លានម៉ែត្រគូប នៅរដូវវស្សា។ នៅរដូវប្រាំងអាងទឹកនេះអាចរក្សាទឹកបាន ១២០លានម៉ែត្រគូប ដែលមានលទ្ធភាពស្រោចស្រពលើផ្ទៃដីស្រូវវស្សាទំហំ ២៥,០០០ហិកតា និងស្រែប្រាំងទំហំ ១២,០០០ហិកតា។

លោក អ៊ុំ រាត្រី បានឱ្យដឹងថា ក្រោយពីអាងត្រពាំងថ្ម ត្រូវបានស្តារ ជួសជុល និងកែលំអរឡើងវិញ បានហុចផលប្រយោជន៍ជាច្រើនលើការធ្វើស្រែ សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងស្រុកភ្នំស្រុក និងផ្នែកខ្លះនៃស្រុកព្រះនេត្រព្រះ។ លោកបានបញ្ជាក់ថា អាងត្រពាំងថ្មីនេះ ក្រៅតែពីផ្តល់ទឹកសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋធ្វើស្រែពីរដងក្នុងមួយឆ្នាំហើយនោះ ក៏បានផ្តល់ជាផលត្រី និងកន្លែងទេសចរណ៍ដ៏ទាក់ទាញផងដែរ។

លោកអភិបាលខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បានចាត់ទុកអាងត្រពាំងថ្មនេះ គឺជាមរតកឈាម និងទឹកភ្នែកនៃរបបខ្មែរក្រហម ហើយបានប្រែក្លាយជាកន្លែងផ្តល់នូវស្នាមញញឹមដ៏រីករាយមួយសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងពេលស្រុកជួបសុខសន្តិភាព ក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន។

លោកអភិបាលខេត្ត បានគូសបញ្ជាក់ដូច្នេះថា «ទីនេះពីមុនជាកន្លែងសោកនាដកម្ម ជាកន្លែងរងដោយទឹកភ្នែកក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើងបានសម្លាប់យ៉ាងច្រើននៅទីនេះ។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះក្រោមការដឹកនាំប្រកបដោយគតិបណ្ឌិតរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ដាក់ចេញនូវនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ នាំមកនូវសុខសន្តិភាព ធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋប្រឹងប្រែងបង្កបង្កើនផលទ្រទ្រង់ជីវភាព»។

បើតាមលោកអភិបាលខេត្ត អាជ្ញាធរខេត្ត ក៏មានគម្រោងប្រែក្លាយតំបន់អាងត្រពាំងថ្មឱ្យក្លាយទៅជាកន្លែងទេសចរណ៍កាន់តែទាក់ទាញបន្ថែមទៀតនាពេលអនាគត ដើម្បីរួមចំណែកលើកកម្ពស់ជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋ ដោយអាចរកចំណូលបន្ថែមពីលើការធ្វើស្រែ។

សូមបញ្ជាក់ថា អាងត្រពាំងថ្មី ស្ថិតនៅក្នុងឃុំប៉ោយចារ ស្រុកភ្នំស្រុក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ មានចម្ងាយជាង ៦០គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមខេត្ត និងចម្ងាយជាង ៤០០គីឡូម៉ែត្រពីរាជធានីភ្នំពេញ។ គេអាចធ្វើដំណើរទៅកាន់អាងត្រពាំងថ្ម តាមផ្លូវជាតិលេខ៦ ជិះផុតពីទីរួមស្រុកក្រឡាញ់ប្រហែលជា ២០គីឡូម៉ែត្រ គេនឹងឃើញផ្លូវបត់ខាងស្តាំដៃ ដែលជាផ្លូវបត់ចូលទីរួមស្រុកភ្នំស្រុក ហើយជិះពីទីរួមស្រុកប្រមហែល ៧គីឡូម៉ែត្រទៀត នឹងដល់អាងត្រពាំងថ្មនេះ៕

Koh Santepheap Daily  ប្រវត្តិគួរឱ្យព្រឺព្រួច មានសាកសពជាច្រើនដែលបានកប់ក្រោមអាងមួយនេះកាលសម័យ ប៉ុល ពត ខេត្តបាត់ដំបង ៖ អាង​បឹង​កំពីងពួយ​ជា​តំបន់​ទេសចរណ៍​កែ​ច្នៃ​មួយ​មាន​ចម្ងាយ​៣៦​គីឡូម៉ែត្រ​ពី​ក្រុង​បាត់ដំបង​ដែល​បាន​បន្សល់​ទុក​ពី​សម័យ ប៉ុ​ល ពត បាន​កែន​មនុស្ស​រាប់​ពាន់​រាប់​ម៉ឺន​នាក់​ឲ្យ​ទៅ​ជីក​រែក​ដី​ដោយ​ដៃ និង​ផ្តល់​ការ​ហូប​ចុក​មិន​គ្រប់គ្រាន់​ប្រកាន់ទោស​ផ្នែក​សីលធម៌ ដើរហើរ​សេរី ដោយ​ត្រូវ​កាប់សម្លាប់​អស់​ប្រមាណ​៥០% នៃ​កសិករ​លើក​ទំនប់​ដែល​មាន​សាកសព​ខ្លះ​ត្រូវ​បាន​កប់​ចោល​នៅ​បាត​ទំនប់ និង​នៅ​បាត​ក្រោម​ស្ពាន​ទ្វារ​ទឹក ដែល​មាន​សាក្សី​កំពុង​រស់នៅ​សព្វថ្ងៃ​ភាគច្រើន​អ្នកស្រុក​បាត់ដំបង ។

 លោក មាស សឿ​ន អាយុ​៦៧​ឆ្នាំ រស់នៅ​ឃុំ​តា​គ្រាម ស្រុក​បាណ​ន់ ខេត្តបាត់ដំបង បាន​បញ្ជាក់​ថា លោក​គឺជា​កងចល័ត​ក្នុង​សម័យ​ស្រេកឃ្លាន​ក្នុង​របប​ប្រល័យពូជសាសន៍​នោះ​ដោយ​បាន​ចាប់ផ្តើម​កសាង​ឡើង​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៧ ដោយ​តំបន់​នេះ​ជា​ទំនាប​ចន្លោះ​កណ្តាល​នៃ​ភ្នំ​សងខាង​គឺ ​ភ្នំ​តា​ង៉ែ​ន និង ​ភ្នំ​១៥០ ហើយ​ពេល​មាន​ភ្លៀង​មក​ម្តង​ៗ​ទឹក​តែងតែ​ហូរ​ចាក់​ពី​ចំណុច​ភ្នំ​ខ្ពស់​ទាំង​សងខាង​ធ្លាក់​មក​ចំណុច​នេះ​ក៏​មានទឹក​ខួប​ប្រាំង ខួប​វស្សា​កើតជា​កូន​បឹង​តូច​មួយ​តាំងពី​យូរលង់​ណាស់​មក​ហើយ ។ កន្លង​មក​ក្នុង​សម័យ ប៉ុ​ល ពត បាន​ចេញ​ផែនការ​កសាង​ទំនប់​ស្ទាក់​ទឹក​នេះ​ដែល​មាន​បណ្តោយ​ប្រវែង​៧៥០០​ម៉ែត្រ ទទឹង​១៩០០​ម៉ែត្រ កំពស់​ទំនប់​៣០​ម៉ែត្រ ទំហំ​ទទឹង​ទំនប់​៧០​ម៉ែត្រ​អាច​ផ្ទុក​ទឹកបាន​១១០​លាន​ម៉ែត្រ​គីប មាន​ទ្វារ​ទឹក​២​សម្រាប់​បែងចែក មួយ​ចែកចាយ​ទៅ​ស្រុក​បាណ​ន់ និង​មួយទៀត​ចែក​ទៅ​ស្រុក​ថ្មគោល សម្រាប់​បន្ត​ប្រើប្រាស់​ស្រោច​ដំណាំ និង​ធ្វើស្រែ​ប្រាំង​បាន ហើយ​កាលពី​៣​ឆ្នាំ​មុន​អាច​ចែករំលែក​ទៅ​ដល់​ស្ទឺ​ង​មង្គល​បូ​រី​ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ​ទទួល​បាន​ប្រើប្រាស់​នៅ​ពេល​ខ្វះខាត​ទឹក​ផង​ដែរ ។អាជ្ញាធរ​ដែល​នៅ​រក្សា​សន្តិសុខ​តំបន់​នោះ​បាន​ថ្លែងប្រាប់​ដែរ​ថា កាលពី​ឆ្នាំ​២០១៣ ទឹកភ្លៀង​ធ្លាក់​មក​ច្រើន​ឡើង​ហៀរ​លើ​មាត់​ទំនប់ បណ្តាល​ឲ្យ​បាក់​ទំនប់​ហៀរ​មក​ខូចខាត ដំណាំ និង​ផ្ទះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​បន្តិចបន្តួច​ម្តង​មក​ហើយ តែ​មិន​បណ្តាល​ឲ្យ​មាន​គ្រោះថ្នាក់​អ្វី​ឡើយ ហើយ​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​បាន​យក​គ្រឿងចក្រ​កសាង​ទំនប់​ខូចខាត​នេះ​ឡើង​វិញ​បន្ត​រហូត​ដល់​សព្វ​ថ្ងៃនេះ ។ចំពោះ​មនុស្ស​ភាគច្រើន​ទៅ​កំសាន្ត នៅ​ពេល​ថ្ងៃ​សៅរ៍​-​អាទិត្យ ដែល​ជា​ថ្ងៃ​ឈប់​សម្រាក ហើយ​បើ​ចំ​ថ្ងៃ​មាន​បុណ្យចូលឆ្នាំ​ចិន ខ្មែរ ឬ​ភ្ជុំ​បិ​ណ្យ​វិញ រក​កន្លែង​អង្គុយ​ស្ទើរ​ពុំ​បាន ព្រោះ​នៅ​តំបន់​នោះ​សម្បូរ​ម្ហូប អាហារ​សម្រាប់​ពិសា​របាយ មាន​ត្រី​ចម្រុះ​ក្នុង​បឹង​នោះ​តាម​បែប​ធម្មជាតិ​ពិត​ៗ និង​មាន់​ដុត​តាម​បែប​ស្រុកស្រែ គួប​ផ្សំ​នឹង​បរិយាកាស​ផ្ទៃ​ទឹក​ដ៏​ធំ​ល្វឹងល្វើយ​ដែល​ពុំ​ធ្លាប់​មាន​ពី​មុន​មក​នោះ ហើយ​អាច​ជិះទូក កាណូត​ទៅ​បេះ​ឈូក ឬ​បង់​ត្រី​នា កណ្តាល​បឹង​កំសាន្ត​លេង​បាន​តាម​សប្បាយ សំខាន់​ការ​ងូតទឹក លេង​ទឹក ដ៏​ត្រជាក់ ដែល​ភាគច្រើន​នៅ​ក្នុង​តំបន់​នេះ​ជា​តំបន់​ព្រៃ​ភ្នំ មិនសូវ​មាន​ទឹកធំ​សម្រាប់​កំសាន្ត ទើប​ចេះ​តែ​មាន​មនុស្ស​មក​កំសាន្ត​ទាំង​ភ្ញៀវ​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ ។

  ២៨ ឧសភា ២០២០  ព័ត៌មានក្នុងស្រុក   ភ្នំចំនួន៦ មានផ្ទៃដីសរុបប្រមាណ ២០០០ហិកតា ត្រូវបានបង្កើតជាតំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិភ្នំចំនួន៦ មានផ្ទៃដីសរុបប្រមាណ ២០០០ហិកតា ត្រូវបានបង្កើតជាតំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិរមណីយដ្ឋានភ្នំចំនួន ០៦  ដែលមានផ្ទៃដីសរុបប្រមាណ២០០០ ហិកតា ស្ថិតក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាល ប្រកាសបង្កើតជាតំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិ ដោយអនុក្រឹត្យចំនួនប្រាំមួយផ្សេងគ្នា ដែលចុះកាលបរិច្ឆេទថ្ងៃទី ២៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០ ចុះហត្ថលេខាដោយសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាច្រកម្ពុជា។

“ការចេញអនុក្រឹត្យរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការកែប្រែតំបន់រមណីយដ្ឋានភ្នំទាំង០៦ នេះ ​ជាតំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិភ្នំ គឺជាការឱ្យតម្លៃទៅលើប្រវត្តិសាស្ត្រ វប្បធម៌ ការអភិរក្ស ជីវៈចម្រុះ លើកស្ទួយជីវភាពប្រជពលរដ្ឋ និងវិស័យទេសចរណ៍នៅតំបន់ទាំងនោះ។”នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក លោក លឿង កេសរោ  ប្រធាននាយកដ្ឋានតំបន់បេតិកភណ្ឌ នៃក្រសួងបរិស្ថាន​ តាមរយៈបទសម្ភាសន៍ជាមួយនឹងទស្សនាវដ្តីសំណង់ និងអចលនទ្រព្យ​ កាលពីថ្ងៃទី ២៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២០។លោករៀបរាប់ថា តំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិទាំង ០៦ រួមមាន៖

  1. ទី១៖ តំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិ​ ភ្នំព្រះ-ភ្នំវែង​ ដែលមានទំហំផ្ទៃដី​ ១៥០០ ហិកតា​​ ស្ថិតក្នុង​ភូមិសាស្រ្ត​ ឃុំថ្មពួក ស្រុកថ្មពួក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ​។
  2. ទី២៖ តំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិ​ ភ្នំយាយសំ​ ដែលមានទំហំផ្ទៃដី​ ៤១៦ ហិកតា​ ស្ថិតក្នុង​ភូមិសាស្រ្ត​ ឃុំទួលពង្រ ស្រុកម៉ាឡៃ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ​។
  3. ទី៣៖ តំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិ​ ភ្នំបាក់​ ដែលមានទំហំផ្ទៃដី​ ៣៦ ហិកតា​ ស្ថិតក្នុង​ភូមិសាស្រ្ត​ សង្កាត់ទឹកថ្លា​ ក្រុងសិរីសោភ័ណ​ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ​។
  4. ទី៤៖ តំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិ​ ភ្នំជញ្ជាំង​ ដែលមានទំហំផ្ទៃដី​ ១៩​ (ដប់ប្រាំបួន)​ហិកតា​ ស្ថិតក្នុង​ភូមិសាស្រ្ត​សង្កាត់ទឹកថ្លា​ ក្រុងសិរីសោភ័ណ​ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ​។
  5. ទី៥៖ តំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិ​ ភ្នំស្វាយ​ ដែលមានទំហំផ្ទៃដី​ ១៦​ (ដប់ប្រាំមួយ) ហិកតា​​ ស្ថិតក្នុង​ភូមិសាស្រ្ត​ សង្កាត់​អូរអំបិល​ ក្រុងសិរីសោភ័ណ​ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។
  6. និងទី៦៖ តំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិ​ ភ្នំព្រះនេត្រព្រះ ដែលមានទំហំផ្ទៃដី​ ១៣​ (ដប់បី)​ហិកតា​​ ស្ថិតក្នុង​ភូមិសាស្រ្ត​ឃុំព្រះនេត្រព្រះ​ ស្រុកព្រះនេត្រព្រះ​ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ​។​

លោក​បានបន្តថា​ ការដាក់ចេញអ​នុក្រឹត្យទាំងនេះ មិនបណ្តាលឱ្យមានការរំលោភបំពានដីរបស់ប្រជាពល រដ្ឋនៅតំបន់ទាំងនោះទេ។​ ប្រជាពលរដ្ឋមានការគាំទ្រចំពោះការងារនេះ ពីព្រោះវាជាប្រយោជន៍រួមទាំងអស់គ្នា។

លោកបន្ថែមថា “ក្នុងគម្រោងថ្ងៃអនាគត ក្រសួងបរិស្ថាន នឹងផ្សព្វផ្សាយឱ្យដឹង និងអំពាវនាវឱ្យមានការចូលរួមពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ក្នុងការថែរក្សាតំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិទាំងនោះ ជាពិសេសថែរក្សាព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃ។”

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ នៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង រដ្ឋាភិបាលក៏ទើបនឹងបានសម្រេចដាក់រមណីយដ្ឋានភ្នំចំនួន០២ ជាតំបន់បេតិកភ័ណ្ឌធម្មជាតិ ដែលមានផ្ទៃដីសរុបប្រមាណជាង ៤០០ ហិកតា៕


អាងទឹកត្រពាំងថ្មដែលមានផ្ទៃធំល្ហល្ហេវដូចកូនសមុទ្រទឹកសាបនារដូវវស្សា គឺជាអតីតការដ្ឋានសំណង់ធារាសាស្រ្តដ៏ធំមហិមានាសម័យវាលពិឃាដ ដែលបានសម្លាប់ជីវិតមនុស្សរាប់ពាន់នាក់ ឥឡូវបានប្រែក្លាយទៅជាដែនជំរកសត្វស្លាបដែលកម្រៗបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក

អាងត្រពាំងថ្មជាកន្លែងអភិរក្សសត្វក្រៀល និងសត្វចម្រុះដទៃ ជាប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដ៏ធំសម្បើមមួយ និងជារមណីយដ្ឋានទេសចរពាក់កណ្តាលកែច្នៃមួយ មានទីតាំងស្ថិតនៅឃុំប៉ោយចារ ស្រុកភ្នំស្រុក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ គឺស្ថិតនៅភាគពាយ័ព្យប្រទេសកម្ពុជាចម្ងាយប្រមាណ ៤២៥គ.ម ពីរាជធានីភ្នំពេញ និងស្ថិតនៅទិសឦសាន នៃទីរួមខេត្តបន្ទាយមានជ័យចម្ងាយប្រហែល ៦៦គម ។

អ្នកស្រុកអ្នកភូមិមួយចំនួននៅតំបន់នោះនៅតែប្រកបមុខរបរប្រពៃណីចិញ្ចឹមដង្កូវនាង និងត្បាញសូត្រ សម្រាប់ជួយដោះស្រាយជីវភាព ដូចជានៅឃុំស្រះជីក និងឃុំប៉ោយចារ ស្រុកភ្នំស្រុក ជាដើម។
បច្ចុប្បន្នតំបន់នោះមានផ្លូវ មានប្រឡាយទឹកច្រើនខ្វាត់ខ្វែងតភ្ជាប់ពីកន្លែងនានា និងតភ្ជាប់ពីផ្លូវជាតិលេខ៦ ដោយមានវាលស្រែធំល្វឹងល្វើយមើលដាច់កន្ទុយភ្នែក មានថ្នល់ស្ពានបុរាណ ឆ្លងកាត់ដែលភ្ជាប់ពី រាជធានីអង្គរកាត់ស្ពានស្រែង កាត់ឃុំប៉ោយចារ ឆ្ពោះទៅកាន់ប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ និងគោកធ្យូងខេត្តបស្ចឹមបូរី (ប្រាជីនបូរីនៅប្រទេសសៀមសព្វថ្ងៃ) ។ល។ ថ្នល់ស្ពាននេះ គឺទំនប់ខាងត្បូងនៃអាង ដែលមានចំណាស់ជិត ៩០០ឆ្នាំមកហើយ។

អាងទឹកត្រពាំងថ្ម ជាប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដ៏ធំសម្បើមមួយ ដែលលមានមហិច្ឆិតាសម្រាប់យកទឹកស្រោចស្រពដំណាំស្រូវវស្សា ស្រូវប្រាំង និងដំណាំដទៃទៀត ដែលកសាងឡើងដោយកម្លាំងមនុស្សសុទ្ធសាទនារបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ (ឆ្នាំ១៩៧៦-១៩៧៧) និងដែលឆក់យកជីវិតពលករខ្មែរអស់រាប់ពាន់នាក់ ។

បើតាមលោក កាន ថុល អតីតជាអនុប្រធានកងតូចនៃកងចល័តនៅការដ្ឋានអាងត្រពាំងថ្ម បានផ្តល់សក្ខីកម្ម ជូនអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងនៃសាលាក្ដីខ្មែរក្រហម នៅថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៥ ទាក់ទងនឹងអង្គហេតុការដ្ឋានធ្វើទំនប់អាងត្រពាំងថ្មនេះថា អ្នកដែលធ្វើការនៅការដ្ឋានទំនប់អាងត្រពាំងថ្ម នៅឆ្នាំ១៩៧៧ គឺសុទ្ធតែត្រូវអង្គការចាត់តាំងដោយបង្ខំ។ មានមនុស្ស ១៥.០០០នាក់ មកពីតំបន់ផ្សេងៗ ចូលរួមលើកអាងត្រពាំងថ្ម។ ក្នុងនោះ ក៏មានកុមារជំទង់អាយុចាប់ពី១៥ ទៅ១៨ឆ្នាំដែរ។ ការដ្ឋាននោះជាសមរភូមិការងារក្ដៅ ដែលត្រូវធ្វើការធ្ងន់ បណ្ដាលឱ្យអ្នកធ្វើការក្នុងកង៣០នាក់ ធ្លាក់ខ្លួនឈឺរាល់ថ្ងៃ៖ «មូលហេតុនោះ គឺធ្វើការនៅហាលថ្ងៃ ហាលក្ដៅ ហើយគ្មានអនាម័យ។ ពេលនោះវាសម្បូរណ៍ដោយសត្វរុយច្រើន។ ពេលយើងមកទទួលអាហារ គឺសុទ្ធតែរុយរោមពេញបាយ ពេញសម្លទាំងអស់។ គ្មានថ្នាំទេ។ មានតែថ្នាំអាចម៍ទន្សាយ»។

លោក កាន ថុល ថ្លែងថា អង្គការបានកំណត់ឱ្យអ្នកធ្វើការជីកដីលើកទំនប់ក្នុងមួយថ្ងៃឱ្យបាន ៣ម៉ែត្រគូប។ កងចល័តទាំងនោះត្រូវលើកដីជាង ១០ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃៗ គឺចាប់ពីម៉ោង ៧ព្រឹក ដល់ម៉ោង ១០យប់។ ជួនកាលធ្វើការទាំងយប់ទាំងថ្ងៃក៏មាន៖ «ពេលសម្រុកផ្ដាច់ព្រាត់ គេឱ្យលើកមួយយប់វាស់ព្រឹកផ្លាស់គ្នាបួនដង។ អ្នកដែលលើកពីល្ងាចចាប់ពីម៉ោង ៧ ដល់ម៉ោង ១០។ ចាប់ពីម៉ោង ១០ ដល់ម៉ោង ១។ ចាបពីម៉ោង ១ ដល់ម៉ោង ៣។ ចាប់ពីម៉ោង ៣ ដល់ម៉ោង ៥ទៀបភ្លឺ។ ប្រហែលជាប្រាំថ្ងៃ។ ប្រាំថ្ងៃហ្នឹង ធ្វើជាប់ៗ គ្នាទាល់តែហើយស្រេច។ ពេលខ្លះអ្នកខ្លះស៊ូពុំបានដោយងងុយដេកពេក ដេកក្នុងរណ្ដៅដី»។

ក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ អាងទឹក និងតំបន់ការពារមានផ្ទៃដីសរុប ១២.៦៥០ ហិកតា នេះ ពុំបានស្តារឡើងវិញទេ។ ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ២០០០ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានចេញអនុក្រឹត្យបង្កើតជាតំបន់អភិរក្សសត្វក្រៀលអាងត្រពាំងថ្ម ក្នុងផ្ទៃដីខាងលើដែលមានផ្ទៃទឹក វាលស្មៅភ្លង់ វាលស្រែនិងព្រៃឈើរបោះ ។ គម្រោងការអនុវត្តដោយរដ្ឋបាលព្រៃឈើ និងសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃ (Wildlife Conservation Society: wcs) ដែលរហូតពេលនេះអភិរក្សបានសត្វស្លាបចម្រុះប្រមាណ ១៩៨ ប្រភេទ ពិសេស គឺសត្វក្រៀលក្បាលក្រហមដ៏កម្រក្នុងពិភពលោក ថនិកសត្វ ឧរង្គសត្វ និងអំបូរសត្វក្នុងជីវចម្រុះបានរស់នៅយ៉ាងច្រើនទៀត ។

បច្ចុប្បន្នអាងនេះជាតំបន់រមណីយដ្ឋាន ពិសេសជាតំបន់ផ្តល់ទឹកសម្រាប់ប្រជាកសិករធ្វើស្រែ និងចម្ការ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះរាជរដ្ឋាភិបាលបានបង្កើតជាតំបន់អភិរក្សសត្វកម្រក្នុងលោកចំនួន ១៦​ប្រភេទ។ តាមការធ្វើជំរឿននៅខែមេសា ឆ្នាំ២០១៣មាន ៖ ១-សត្វក្រៀលក្បាលក្រហម៣០៥ក្បាល,២-សត្វចង្កៀលខ្យង៨០០ក្បាល,៣-សត្វខ្លែងខ្មៅ១៤ក្បាល,៤-សត្វរនាលពណ៌៥៩ក្បាល,៥-សត្វរនា​ល.ស១ក្បាល ,៦-សត្វស្មោញ២០ក្បាល,៧-សត្វអោកខ្មៅដីសើម៦ក្បាល,៨-សត្វជ្រឹងធំ១៨៥០ក្បាល,៩-សត្វទុងប្រផះ៦ក្បាល,១០-សត្វអង្កត់ខ្មៅ២ក្បាល,១១-ក្ងោរខ្លួនស៥៩ក្បាល,១២-សត្វខ្សឹប១ក្បាល,១៣-សត្វទាកាប៉ាព្រៃ៦១១ក្បាល,១៤-សត្វទាកាបព្រៃ៦១ក្បាល,១៥-រនាលខ្យង៤ក្បាល និង១៦-សត្វរមាំង២៥ក្បាល។ ចំនួនសត្វព្រៃកើនឡើងពី១ឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ក្នុងនោះមានសត្វស្លាបទឹកជិតផុតពូជបំផុត ១ប្រភេទ , ជិតផុតពូជ ២ប្រភេទ ប្រភេទទទួលរងគ្រោះ ៧ប្រភេទ និងសត្វជិតទទួលរងការគំរាមកំហែង៦ ប្រភេទ ។

បើយោងតាម លោក សុក រិទ្ធី ប្រធានក្រុមការងារសត្វក្រៀល អាងត្រពាំងថ្មធ្លាប់បានប្រាប់អ្នកសារព៍ត័មានការសែតរស្មីកម្ពុជាថា៖ ពីខែកក្កដារហូតដល់ជិតរដូវរំហើយ សត្វក្រៀលក្បាលក្រហម ពុំមានវត្តមាននៅតំបន់អាងទេ តែបន្ទាប់ពីនោះវាមានវត្តមានចំនួនពី ៤០០-៨០០ក្បាល ឯសត្វស្លាបកម្រជិតផុតពូជដទៃទៀតដូចជា រនាល សរ មាន៦ក្បាល រនាលពណ៌ មាន២០០០ក្បាល ត្រដក់ជាង១០ក្បាល ខ្សិបជិត៤០ក្បាល ត្រយ៉ងស មានពី៤០០០-៦០០០ ក្បាល ត្រយ៉ងចង្កំពណ៌ស មាន២ក្បាល អង្កត់ខ្មៅ មាន១៨-២០ក្បាល ទាកាប៉ាព្រៃមានជិត ២០០០០ក្បាល ចង្កៀលខ្យងមានពី ៣០០០-៤០០០ក្បាល ទុងប្រផេះមាន ៣០០០ក្បាល ។ និងសត្វស្លាបធម្មតាដូចជាប្រវឹកមាន ពី៣០០០០-៥០០០០ក្បាល ប្រវែកមានពី ២០០០០-៣០០០០ក្បាល កុករាប់ម៉ឺនក្បាល ច្រឹងរាប់ម៉ឺនក្បាល ។ ក្រៅពីនោះមានសត្វម្រឹគច្រើនប្រភេទ ប៉ុន្តែគេរាប់តែសត្វរមាំងមាន ៧០ក្បាល និងឈ្លូស ជ្រូកព្រៃ ទន្សាយ សំពោច ស្តា រាប់រយក្បាលទៀត ។ ក៏មានប្រភេទឧរង្គ សត្វមានស្រាប់និងត្រូវរដ្ឋបាលព្រៃឈើ នាំទៅព្រលែងរាប់ពាន់ម៉ឺនក្បាលទៀត ។

ប៉ុន្តែអ្នកខ្លះទៅដល់អាង ពុំដឹងជាលេងអ្វីអោយសប្បាយក្រៅតែពីអង្គុយមើលទឹក លេងទឹកអាង អង្hគុយលើគ្រែឫស្សីរខេករខាក និងបង់ស៊ីម៉ងត៍បាក់បែក គឺពួកគេកំរនឹងបានឃើញសត្វស្លាប ដូចជាសត្វគ្រៀល សត្វល្មូន សត្វម្រឹគផ្សេងៗនៅជិតភ្នែកណាស់ក្រៅពីប្រើឧបករណ៍កែវយឹត ។ លោក សុក រិទ្ធី ប្រធានក្រុមការងារសត្វក្រៀងអាងត្រពាំងថ្ម បានប្រាប់ដែរថា៖ “ភ្ញៀវទេសចរមក លេងអាងត្រពាំងថ្ម គឺតិចណាស់សម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរបរទេស គឺប្រមាណ ២០០នាក់ ប៉ុណ្ណោះក្នុង១ឆ្នាំៗ ក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំ ចុងក្រោយនេះ ។ ឯភ្ញៀវជាតិមានច្រើនតែក្នុងរដូវបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ភ្ជំបិណ្ឌ និងបុណ្យចូលឆ្នាំចិន” ។ លោកបន្តថា៖ “ភ្ញៀវបរទេសចង់មកមើលសត្វ ឯភ្ញៀវជាតិមកលេងតែទឹកប៉ុណ្ណោះ”។

ក្រោយពីអាងនេះស្តារ និងជួសជុលឡើងវិញ ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រអាងត្រពាំងថ្ម ពិតជាបានក្លាយជាប្រភពផ្គត់ផ្គង់ទឹកពីផ្ទៃទឹកចំណុះអាងប្រមាណ ៥.២០២ ហិកតា ដល់វាលស្រែវស្សា ស្រែប្រាំងនិង ដំណាំលើដីទំហំ ១៨.០០០ហិកតា។ អ្នកស្រុកអាយប្រមាណ ៦.៦០០គ្រួសារ ឬ ៣៤.០០០នាក់ ទទួលផលប្រយោជន៍ពីទឹកអាងនេះ ។ ការដ្ឋានគម្រោង ជួសជុលស្តារឡើងវិញប្រព័ន្ធស្រោចស្រពអាងត្រពាំងថ្មបានដំណើរការពីថ្ងៃទី ២៧ កុម្ភៈ ២០០៤ និងសម្ពោធដាក់អោយប្រើប្រាស់ក្រោមអធិបតីភាពលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងឯកអគ្គរដ្ឋទូតជប៉ុនប្រចាំកម្ពុជា Fumiaki Takahashi ថ្ងៃទី០៩ ខែមិនា ២០០៦ ដោយអស់ថវិកាសរុប ២.០១៨.៣៤០,៤៦ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ជាជំនួយឥតសំណងប្រទេសជប៉ុន ក្នុងនោះមានបដិភាគរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចំនួន ៣០៧.៤១២ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេ រិក សម្រាប់រុករក និង​បោសសម្អាតមីន។

នារដូវវស្សាអាងទឹកត្រពាំងថ្ម គឺប្រៀបដូចនឹងកូនសមុទ្រទឹកសាប សម្លឹងមើលត្រើយដាច់កន្ទុយភ្នែក។ អាងទឹកនេះអាចស្តុកទឹកបានប្រមាណ ១៨០លាន ម៉ែត្រគូប ប៉ុន្តែនារដូវប្រាំងឆ្នាំ២០១៥ ផ្ទៃទឹកអាងដ៏ធំល្វឹងល្វើយមួយនេះ គឺគោករីងស្ទើរតែដល់បាត។ មូលហេតុដែលធ្វើអោយអាងទឹកនេះគោករីងស្ទើរតែដល់បាតមាន២សំខាន់ៗ គឺគ្រោះរាំងស្ងួតអូសបន្លាយរយៈពេលយូរ ជាពិសេសគឺអាជ្ញាធរបានបើកបង្ហូរទឹកចោលដើម្បីធ្វើការជុសជុលទំនប់ឡើងវិញបន្ទាប់ពីរងការគម្រាមកំហែងដោយគ្រោះទឹកជំនន់ដ៏ធំកាលពីឆ្នាំ២០១៣ ដែលស្ទើរតែបាក់ទំនប់ទឹកនេះទៅហើយ។ បើ តាមព៍ត័មាននាពេលនោះ ជំនន់ទឹកភ្លៀងនិងទឹកធ្លាក់ពីប្រទេសថៃ និងខេត្តឧត្តរមានជ័យ បានធ្វើឲ្យទឹកអាងនេះកើនឡើងខ្ពស់ គឺធារទឹកអាងនេះឡើងលើសកម្រិតអតិបរមា ១៨០លានម៉ែត្រគូបពោល គឺកើនដ ល់២៣០ លានម៉ែត្រគូប ធ្វើអោយវាលស្រែដ៏ធំល្វឹងល្វើយលិចពេញប្រៀបដោយទឹក ខូចខាតស្រូវវស្សាខ្ទេចខ្ទីរអស់រលីង។