Sunday, May 5, 2024

ខេត្ត​ ទួល​តាមោក Thủ Dầu Một

ខេត្ត​ ទួល​តាមោក (ឈើ​ទាល​មួយ)  Thủ Dầu Một មានការវែកញែក ជា ០២ ផ្នែក ដែលខាងភាគី វៀតណាម គេថា នេះជាភាសាវៀតណាម មានន័យថា ដើមឈើ១ដើម ជាដើមឈើសក្តិសិទ្ធិការពារពួកគេក្នុងសង្រ្គាម។ ចំណែលកភាសាខ្មែរ នេះជាឈ្មោះខ្មែរ ដោយសារ ភាសាខ្មែរ ទួល សំដៅថា នគរ ឬ បុរី ដូចជា ទួលគោក ទួលកី ទួលសង្កែ គឺជាទីក្រុងរបស់ជនជាតិ សង្កែ ទួលទំពូង គឺជា បុរី របស់ជនជាតិ ទំពុន ឬ ទំពូង ដូច្នេះ ួទួលតាមោក គឺជា បុរីរបស់ ជនជាតិខ្មែរ មន ដែលមាន ឈ្មោះថា ជនជាតិ តាមោគ Ta Oi people

ខេត្ត​ ទួល​តាមោក Thủ Dầu Một  មានជនជាតិ តាមោគ ចំនូន ជាង ២៦,០០០ នាក់ ស្ថិតក្នុង អំបូរខ្មែរមន  

Ta-ôi
Denomination: Ta-ôi

Other names: Tôi-ôi, Ta-ôih, Ta-hoi, Tà-uâ't (Atuâ't).
Small local groups: Pa-cô, Can-tua and Ba-hi.
Population: 26,000
Language: Môn-Khmer
Area of habition: A Lưới district (Thừa Thiên-Huế province) and Hương Hóa district (Quảng Trị province). Some of their congeners also live in Laos.

សព្វថ្ងៃ ខេត្តនេះ ត្រូវបានបញ្ចូលទៅជាខេត្ត Bình Dương ដែលបើសិនជាគេ មើលលើផែនទី ប្រវត្តិសាស្រ្ត និង ផែនទី បច្ចុប្បន្ននោះអាចនឹងមានការខុសគ្នាលើទីតាំងភូមិសាស្រ្ត។


ខេត្ត​ ទួល​តាមោក Thủ Dầu Một

ខេត្ត​ ទួល​តាមោក Thủ Dầu Một
ជនជាតិ តាមោក នៅវៀតណាម មានជាង ៥ ម៉ឺននាក់ ចំណែក នៅកម្ពុជា គ្មានឈ្មោះជនជាតិនេះទេ វាអាចជា ជនជាតិ ស្លាប់ ដូចជា ជនជាតិ សង្កែ នៅ ស្រុកសង្កែ នៅទួលសង្កែ ដែលរលាយបាត់ឈ្មោះ ៕

ង៉ៃណេះ អញ្ជាយរឿងបឹងតាមោក៖ ជនជាតិ តាមោក គឺជា ជនជាតិ អំបូរខ្មែរ មន ដែលមានទឹកដី អាណាចក្រនៅ ខេត្ត ទួលតាមោក ក្បែរស្វាយរៀង នៅ វៀតណាមត្បូងសព្វថ្ងៃ។ពេល ឆែកមើលក្នុងផែនទី ស្រាប់តែ ឃើញ ជនជាតិ តាមោក រស់ភៀសខ្លួនទៅនៅ ជិតព្រំដែនឡាវ និង ក្បែរភ្នំពេញ ដូច្នេះ យើងអាច សន្ធិដ្ឋានថា ជំនាន់ខ្មែរក្រោម អាណានិគមន័ យួន គឺ​ ពួកវៀតណាមហ្នឹង ដឹកជញ្ជូនជនជាតិ តាមោក ចេញពីស្រុកកំណើតដើម្បីដណ្ត់ើមយកដី។ នៅភ្នំពេញ បើកហ្វេសប៊ុក ឃើញតែ ប្រជាជន តវ៉ា បក្សប្រឆាំងតវ៉ា ទាមទារទឹកដី តំបន តាមោក..ដូចជា សង្ស័យ បងវៀតណាម ចាកគូទឲ្យលោតទេដឹង???

ផ្ទៃបឹងតាមោក បឹងនេះគេប្រើធ្វើជាអាងស្តុកទឹកភ្លៀង នឹងទឹកសំអុយ និងជាស្ថានីយ៍សំអាតទឹក (ប្រព្រឹត្តិកម្មទឹក)  ដោយសារមានប្រយោជន៍ចឹង ក៍មានចេញជា អនុក្រិត កំណត់ផ្ទៃក្រឡា បានន័យថា ផ្ទៃក្រឡាពិតធំជាងនោះ ត្រូវឯកជនកាន់កាប់-- ផ្ទៃក្រឡាដំបូងគេថាមាន ៣,២៣៩,៧ ហិចតា ក្រោយមកគេថាមាន ៣,០០០ ហិចតា បន្ទាប់មកខាងក្រុងថា មាន ២០០០ ហិចតា ខ្លះថាមាន ១ុំ៥០០ ហិចតា ចំណែកក្រុមហ៊ុនលក់ដីឡូ គេមាន ១៩៨៣ ហិចតា...ដល់មានពត៍មានថា កាត់ដី ២០ ហិចតា មិនដឹងចំកន្លែងណា???!! នេះហើយដែល ឈ្មួញលក់ដី ជ្រួលច្របល់...តាមពិត អ្នកផ្សារគេភ័យខ្លាចឆ្ងាយ តែឈ្មួញភ័យខ្លាចរដ្ឋយកដីវិញ--- តែគេបញ្ជាក់រួចថា គ្មានការរុះរើផ្សារដើម គ ទេ៕

ព័ត៍មាន៖ ប្រទេសណាដូចប្រទេសណា​ គេផ្សាយព័ត៍មានដើម្បីប្រយោជន៍គេ ឧ រឿង ការកាត់ដីបឹងតាមោក -- មនុស្សរាប់សែននាក់ មិនដឹងបឹងតាមោកនៅឯណា? ដោយសារពត៍មានគេ មានបំណងបោក ឲ្យអ្នកអានខឹង ក្តៅក្រហាយ។ បឹងតាមោក គឺបឹងកប់ស្រូវ ។ សួរថា ឈ្មោះ បឹងតាមោក មានក្នុង ផែនទីទេ? គ្មានទេ ចឹងបានជា មានបញ្ហាតាំងពីឆ្នាំ ២០១៥ !

កំពូលអ្នកបកប្រែភាសាផែនទី​៖ បឹងតាមោក Beung Tamok ដោយសារគេអក្សរឡាតាំងចឹង ខ្មែរយើង បកថា បឹងតាម៉ុក ! គេសរសេរថា បឹង ជើងឯក អ្នកនយោបាយ បកប្រែថា ជើងឯក គឺជើង ១ ដូច្នេះ បឹងតាម៉ុក ទៀត​!! ហាហសហហា ព្រោះតាម៉ុក មានជើងតែ ១

ខេត្ត​ ទួល​តាមោក Thủ Dầu Một 

ក្រុមជនជាតិ ចិន មាន ៩ ក្រុម រួមមាន
  1. Cống ចំនួន 2,729 ខេត្ត Lai Chau, Dien Bien ក្រុមតូចៗ៖ Phunoi, Cong, Khong
  2. Hà Nhì ចំនួន  25,539 ខេត្ត Lai Chau, Lao Cai, Dien Bien ក្រុមតូចៗ៖ Ha Nhi, Hani
  3. Hoa ចំនួន  749,466 ខេត្ត Across Vietnam ក្រុមតូចៗ៖ Chinese/Han
  4. La Hủ ចំនួន  12,113 ខេត្ត Lai Chau ក្រុមតូចៗ៖ Phunoi, La Hu
  5. Lô Lô ចំនួន  4,827 ខេត្ត Cao Bang, Ha Giang, Lai Chau ក្រុមតូចៗ៖ Lo Lo, Yi
  6. Ngái ចំនួន  1,649 ខេត្ត Thai Nguyen, Binh Thuan, Ho Chi Minh City ក្រុមតូចៗ៖ Ngai
  7. Phù Lá ចំនួន  12,471 ខេត្ត Lao Cai, Yen Bai, Ha Giang, Dien Bien ក្រុមតូចៗ៖ Phu La, Phula
  8. Sán Dìu ចំនួន   183,004 ខេត្ត Thai Nguyen, Vinh Phuc, Bac Giang, Quang Ninh, Tuyen Quang ក្រុមតូចៗ៖ San Diu
  9. Si La  ចំនួន  909 ខេត្ត Lai Chau, Dien Bi en ក្រុមតូចៗ៖ Si La
ក្រុមជនជាតិ ចាម ជ្វា ( ម៉ាឡេ) មាន ៥ ក្រុម  ( សរុបរួម ប្រមាណ ១, ៣ លាន ឆ្នាំ ២០១៩)
  1. Chăm  ចំនួន   178,948 ខេត្ត  Ninh, Thuan, Binh Thuan, Phu Yen, An Giang @ក្រុមតូចៗ៖  Cham
  2. Chu Ru  ចំនួន   23,242 ខេត្ត  Lam Dong @ ក្រុមតូចៗ៖ Cho-ru (Chru)
  3. Gia Rai  ចំនួន   513,930 ខេត្ត  Gia Lai, Kon Tum, Dak Lak @ ក្រុមតូចៗ៖ Jarai, J’rai, Jrai, Giarai
  4. Ê Đê  ចំនួន   398,671 ខេត្ត  Dak Lak, Phu Yen @ក្រុមតូចៗ៖ E De, Rade, Ra de
  5. Ra Glai  ចំនួន   146,613 ខេត្ត  Ninh Thuan, Khanh Hoa, Binh Thuan ក្រុមតូចៗ៖ @Roglai
ក្រុមជនជាតិ អំបូរ ខ្មែរ មន រួមមាន ២១ ក្រុម រួមមាន ប្រមាណ ៣ លាននាក់ ឆ្នាំ ២០១៩
  1. Ba Na   ចំនួន 286,910 ខេត្ត : Kon Tum, Gia Lai, Phu Yen @ ក្រុមតូចៗ៖  Bahnar, Ba Na, Bana
  2. Brâu   ចំនួន  525 ខេត្ត  : Kon Tum @ ក្រុមតូចៗ៖  Brao, Brau
  3. Bru-Vân Kiều   ចំនួន  94,598 ខេត្ត : Quang Tri, Quang Binh, Dak Lak@ ក្រុមតូចៗ៖  Bru-Van Kieu
  4. Chơ Ro   ចំនួន 29,520 ខេត្ត : Dong Nai, Ba Ria, Vung Tau, Binh Thuan @ ក្រុមតូចៗ៖ Cho Ro, Chơ-ro
  5. Co   ចំនួន 40,442 ខេត្ត : Quang Ngai, Quang Nam @ ក្រុមតូចៗ៖ Co
  6. Cờ Ho   ចំនួន 200,800 ខេត្ត  Lam Dong@ ក្រុមតូចៗ៖  Co Ho
  7. Cơ Tu   ចំនួន 74,173 ខេត្ត  Quang Nam, Thua Thien-Hue @ ក្រុមតូចៗ៖  Co Tu, Katu, Cotu, Ca-tu, Ka-tu
  8. Giẻ Triêng   ចំនួន 63,322 ខេត្ត : Kon Tum, Quang Nam @ ក្រុមតូចៗ៖  Gie Trieng
  9. Hrê   ចំនួន 149,460 ខេត្ត : Quang Ngai @ ក្រុមតូចៗ៖  H’re, Hre
  10. Kháng   ចំនួន 16,180 ខេត្ត : Lai Chau, Son La, Dien Bien @ ក្រុមតូចៗ៖  Khang
  11. Khmer   ចំនួន 1,319,652 ខេត្ត  Soc Trang, Tra Vinh, Kien Giang, An Giang, Ca Mua @ ក្រុមតូចៗ៖  Kho-me, Khmer Krom
  12. Khơ Mú   ចំនួន 90,612 ខេត្ត  : Nghe An, Dien Bien, Son La, Lai Chau @ ក្រុមតូចៗ៖ Kho Mu, Khmu
  13. Mạ   ចំនួន 50,322 ខេត្ត  Lam Dong, Dak Nong, Dong Nai @ ក្រុមតូចៗ៖  Ma
  14. Mảng   ចំនួន  4,650 ខេត្ត : Lai Chau, @ ក្រុមតូចៗ៖  Mang
  15. Mnông  ចំនួន  127,334 ខេត្ត  Dak Lak, Dak Nong @ ក្រុមតូចៗ៖  Mnong
  16. Ơ Đu   ចំនួន 428 ខេត្ត  Nghe An @ ក្រុមតូចៗ៖  O Du, odu
  17. Rơ Măm   ចំនួន 639 ខេត្ត  Kon Tum @ ក្រុមតូចៗ៖  Ro Mam, Romam
  18. តាមោក Tà Ôi   ចំនួន  52,356 ខេត្ត : Thua Thien Hue @ ក្រុមតូចៗ៖  Ta Oi
  19. Xinh Mun   ចំនួន 29,503 ខេត្ត : Son La, Dien Bien @ ក្រុមតូចៗ៖  Xinh-mun
  20. Xơ Đăng   ចំនួន 212,277Central Vietnam: Kon Tum, Quang Nam, Quang Ngai@ ក្រុមតូចៗ៖  Sedang, Xo Dang
  21. Xtiêng   ចំនួន 100,752 ខេត្ត : Binh Phuoc @ ក្រុមតូចៗ៖  Xtieng, Stieng
ក្រុមជនជាតិ អំបូរ ថៃ Thai រួមមាន ០៤ ក្រុម រួមមាន  ( សរុប ប្រមាណ ៣,៧ លាន ឆ្នាំ ២០១៩)
  1. Ngái   ចំនួន 1,649 ខេត្ត : Thai Nguyen, Binh Thuan, Ho Chi Minh City ក្រុមតូចៗ៖ HanNgai
  2. Sán Chay   ចំនួន 201,398 ខេត្ត : Tuyen Quang, Thai Nguyen, Bac Giang ក្រុមតូចៗ៖  TaiSan Chay
  3. Sán Dìu   ចំនួន  183,004 ខេត្ត : Thai Nguyen, Vinh Phuc, Bac Giang, Quang Ninh, Tuyen Quang ក្រុមតូចៗ៖  San Diu
  4. Thái1,   ចំនួន  820,950 ខេត្ត :ក្រុមតូចៗ៖ Tai
ក្រុមជនជាតិ អំបូរ តៃ Tai  (Northern Vietnam) រួមមាន ១២ ក្រុម រួមមាន
  1. Bố Y ចំនួន 3,232 ខេត្ត  Lao Cai, Ha Giang ក្រុមតូចៗ៖  TaiBo Y
  2. Cờ Lao ចំនួន 4,003 ខេត្ត  Ha Giang ក្រុមតូចៗ៖ KraCo Lao
  3. Giáy ចំនួន 67,858 ខេត្ត  Lao Cai, Ha Giang, Lai Chau, Cao Bang ក្រុមតូចៗ៖  TaiGiay
  4. La Chí ចំនួន 15,126 ខេត្ត  Ha Giang ក្រុមតូចៗ៖ KraLa Chi, Lachi
  5. La Ha1 ចំនួន 0,157 ខេត្ត  Son La ក្រុមតូចៗ៖ Kra
  6. Lao ចំនួន 17,532 ខេត្ត  Lai Chau, Dien Bien, Son La ក្រុមតូចៗ៖ : Tai
  7. Lự ចំនួន 6,757 ខេត្ត Lai Chau ក្រុមតូចៗ៖  TaiLu
  8. Nùng ចំនួន 1,083,298 ខេត្ត  Lang Son, Cao Bang, Bac Giang ក្រុមតូចៗ៖  TaiNung
  9. Pu Péo903 ខេត្ត  Ha Giang, Tuyen Quang ក្រុមតូចៗ៖  Kra
  10. Sán Chay ចំនួន 201,398 ខេត្ត  Tuyen Quang, Thai Nguyen, Bac Giang ក្រុមតូចៗ៖  Tai San Chay
  11. Tày ចំនួន 1,845,492 ខេត្ត :ក្រុមតូចៗ៖  TaiTay
  12. Thái ចំនួន 1,820,950 ខេត្ត :ក្រុមតូចៗ៖  Tai