ត្រសក់ មានពូជផ្សេងៗគ្នា ។ ទិន្ធផលត្រសក់ ៣០តោន-៤០តោន/ហិចតា ដូច្នេះ ១០,០០០ម២ / ៤០ ០០០ គក = ៤ គក/ការ៉េ ។ ចំណែកកសិករម្នាក់ទៀត ដាំបាន ៤,៥០០ គក/ផ្ទៃដី ១,៥០០ មែត្រការ៉េ = ប្រហែលជា ៤ គក/ម ការ៉េដូចគ្នា។ ការប្រែប្រួលនៃតម្លៃ គឺជាមេរៀនសម្រាប់អ្នកដាំ ឧ តម្លៃ ១៩០០ រៀល/គក កាលពីខែ ឧសភា ឆ្នាំ ២០២០ តែ ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ២០២០ នេះតម្លៃ ៣០០ រៀល/គក !។ នៅកោះកុង មានដាំត្រសក់ចិន សម្រាប់លក់ឲ្យជនជាតិចិននៅកំពង់សោម។
ដាំតាសក់ជាន់គ្នា ធ្វើឲ្យតម្លៃតាសក់ ក្នុងស្រុកក្រូចឆ្មារ ធ្លាក់ដល់ ៣០០រៀល ក្នុងមួយគីឡូក្រាមកសិករក្នុងស្រុកក្រូចឆ្មារ ភាគច្រើន បានងាកមកដាំតាសក់ចំណារ បន្ទាប់ពីដំណាំត្រឡាច ល្ពៅ ប៉េងប៉ោះ ដោយសារជាបន្លែងាយដាំ មានរយៈពេលខ្លី។ ប៉ុន្តែការដាំតាសក់ ជាន់គ្នា ដោយមិនមានការផ្លាស់ប្ដូរ ធ្វើឲ្យតម្លៃតាសក់ ក្នុងស្រុកក្រូចឆ្មារ ធ្លាក់ដល់ ២៥០រៀល ទៅ ៣០០រៀល ក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ នេះបើតាមលោក ហេង ពិសិដ្ឋ ប្រធានមន្ទីរកសិកម្ម ខេត្តត្បូងឃ្មុំ ប្រាប់សារព័ត៌មានThmeyThmey25 តាមទូរសព្ទនៅថ្ងៃទី ១៧ ខែធ្នូ។
លោក ហេង ពិសិដ្ឋ ប្រធានមន្ទីរកសិកម្ម ខេត្តត្បូងឃ្មុំ បានប្រាប់សារព័ត៌មានThmeyThmey25 តាមទូរសព្ទ នៅថ្ងៃទី ១៧ ខែធ្នូនេះថា តម្លៃតាសក់ចំណារ ក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំពិតជា មានការធ្លាក់ចុះពិតមែន។ លោកបញ្ជាក់ថា ការធ្លាក់ថ្លៃនេះ ទើបរយៈពេលប្រមាណ ១សប្ដាហ៍ប៉ុណ្ណោះ។ លោក ហេង ពិសិដ្ឋ បានពន្យល់យ៉ាងដូច្នេះ៖«តម្លៃតាសក់ ធ្លាក់ចុះមែន តែទើបធ្លាក់ក្នុងសប្ដាហ៍នេះទេ ហើយតម្លៃ ៣០០រៀល ក្នុងមួយគីឡូ តែក្នុងស្រុកក្រូចឆ្មារប៉ុណ្ណោះ ព្រោះមានអ្នកដាំច្រើន។ បើនៅតំបន់ផ្សេង លក់បានតម្លៃ ៥០០រៀល ទៅ ៦០០រៀល ក្នុងមួយគីឡូក្រាម»។
ប្រធានមន្ទីរកសិកម្មរូបនេះ បានបន្ថែមថា មានកសិករច្រើន ដែលដាំតាសក់ ព្រោះជាបន្លែមានរយៈពេលខ្លី និងងាយដាំ។ ក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំ ទាំងមូល មានផ្លៃដីប្រមាណ ៦០ហិកតាទៅហើយ សម្រាប់ដាំតាសក់នេះ ខណៈអ្នកស្រុកក្រូចឆ្មារ ស្ទើរទាំងអស់បានដាំតាសក់ដែរ។ «ការដាំតាសក់ជាន់គ្នា មិនផ្លាស់ប្ដូរដំណាំ និងមិនគិតពីតម្រូវការ ទីផ្សារ ធ្វើឲ្យកសិករ ជួបបញ្ហាទីផ្សារ។ ដូច្នេះ កសិករមិនគួរ ដាំអ្វីតាមគ្នានោះទេ ត្រូវស្វែងយល់ ពីទីផ្សារសិន និងត្រូវរៀបចំក្រុមដាំ ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់ប្រធានមន្ទីរកសិកម្មខេត្តត្បូងឃ្មុំ។
អ្នកស្រី ហេង រ៉ែម អ្នកដាំតាសក់ចំណារ នៅភូមិក្ដុលក្រោម ឃុំព្រែកអាជី ស្រុកក្រូចឆ្មារ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ។ អ្នកស្រី បានប្រាប់សារព័ត៌មានThmeyThmey25 តាមទូរសព្ទថា អ្នកស្រីផ្ដើមដាំតាសក់ កាលឆ្នាំ២០១៩ បូករួម ជាមួយ ដំណាំល្ពៅ និងត្រឡាច បន្ទាប់ពី ការធ្វើស្រូវវស្សា។ កសិកររូបនេះ បានបន្ថែមថា៖«ជិត ១០ថ្ងៃមកហើយ ដែលតាសក់ ធ្លាក់ថ្លៃ ដល់ ២៥០រៀល ទៅ ៣០០រៀល។ កន្លងមក តាសក់ លក់បាន ១ ០០០រៀល បន្ទាប់មកធ្លាក់ដល់ ៦០០រៀល ហើយពេលនេះ ត្រឹម ៣០០រៀលទេ ហើយមិនសូវមានអ្នកទិញផង»។
កសិករដាំតាសក់ក្នុងស្រុកក្រូចឆ្មាររូបនេះ ប្រាប់ទៀតថា៖«ឆ្នាំនេះពិបាកខ្លាំង ព្រោះដាំតាសក់ មិនចំណេញ ហើយដំណាំស្រូវត្រូវជំនន់ទឹកភ្លៀង បំផ្លាញគ្មានសល់( ២ហិកតា)»។ លើសពីនេះ ដំណាំស្រូវ ដែលខូចខាត ទើបស្ដារបានប្រមាណ ២ខែប៉ុណ្ណោះ កសិករ ហេង រ៉ែម នៅសល់តែដំណាំត្រឡាច និងល្ពៅ ជាក្ដីរំពឹង ដោយដំណាំត្រឡាច អាចលក់បាន ១ឡូ (១២ផ្លែ) តម្លៃ ៧ ០០០រៀល និងដំណាំល្ពៅ តម្លៃ ៨០០រៀល ទៅ ១ ៥០០រៀល ក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ នេះបើតាមកសិករ ហេង រ៉ែម៕
ត្រសក់ទ្រើង ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាប្រភេទដំណាំ ដែលមានសក្ដានុពលល្អដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិខ្មែរ ដោយពឹងផ្អែកទៅលើភាពអំណោយផល អាកាសធាតុ សណ្ឋានដី នឹងបូករួមទាំងបច្ចេកទេសផងដែរ។
ការដាំត្រសក់ទ្រើងពិតជាសំខាន់ខ្លាំងណាស់ ក្នុងការជ្រើសរើសពូជ រដូវដាំដុះ ការរៀបចំដី និងរបៀបថែទាំ ដូចច្នេះហើយយើង មានគោលបំណងណែនាំនូវបច្ចេកទេសថ្មីមួយ ក៏ដូចជាផ្ដល់នូវចំណេះដឹងដល់ប្រជាកសិករ ដែលអាចដាំដំណាំត្រសក់ទ្រើង ឆាប់ទទួលបានទិន្នផល ងាយថែទាំ នឹងអាចដាំបានគ្រប់រដូវ ពេញមួយឆ្នាំ ។
១/-បចេ្ចកទេសងាយៗក្នុងការដាំត្រសក់៖
ក-ការរៀបចំដីភ្ជួរហាលដីឲ្យស្ងួតហើយរាស់ប្រមូលយកស្មៅចេញ ភ្ជួររាស់យ៉ាងតិចអោយបាន៣-៤ សារ ធ្វើអោយដីធូរងាយស្រួលក្នុងការលើករងដាំបន្ថយការកើតជម្ងឺ សត្វល្អិតចង្រៃ និងបាក់តេរី។
ខ-ការជ្រើសរើសរដូវដាំដុះការជ្រើសរើសរដូវដាំដុះមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់ក្នុងការដាំដុះដំណាំគ្រប់ប្រភេទទាំងអស់មិនថាដំណាំណានោះទេដោយសារតែការដំាដុះនៅរដូវក្តៅវាមានបញ្ហាច្រើនដែលប្រឈមមុខដូចជាកត្តាសត្វល្អិតបាក់តេរី វីរុសនិង រដូវកាលសមស្របសម្រាប់ដំណាំគឺរដូវរំហើយចាប់ពីខែ តុលា-វិច្ឆិកា ប្រមូលផលដល់ខែ កុម្ភៈរដូវប្រាំង ចាប់ពីខែ ឧសភា-កក្តដា ប្រមូលផលខែ សីហា។
គ-ការជ្រើសរើសពូជពូជដែលមានប្រភពច្បាស់លាស់(ពូជនាំចូលពីបទេសឬពូជក្នុងស្រុក)ពូជសុទ្ធដែលមានភាគរយដំណុះចាប់ពី៨៥-៩០ភាគរយពូជដែលមានអាយុកាលខ្លី តែទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់ពូជធន់នឹងជម្ងឺ សត្វល្អិត និងអាកាស ធាតុ។
ឃ-ការបណ្តុះគ្រាប់ ដាស់ដំណេកៈមុនបណ្តុះត្រូវហាលថ្ងៃស្រទន់១៥នាទី(ពេលព្រឹកឬល្ងាច)គ្រាប់ពូជត្រូវលាងទឹកឲ្យស្អាត ចំពោះគ្រាប់ណាអណ្តែតស្រង់ចេញត្រាំទឹក១៥នាទីសិនដោយលាយជាមួយទឹកក្តៅឧណ្ហៗផ្អាប់នឹងក្រណាត់១-២យប់ដោយច្រោះទឹកចេញទុកអោយនៅសើមៗដើម្បីឲ្យគ្រាប់ដុះពន្លកបានល្អ។
ការបណ្តុះក្នុងកន្ទោង ធ្វើកន្ទោងស្លឹកចេកថង់ឬស្លឹកត្នោតយកជីកំប៉ុស្តមួយបង្គីលាយដីបីបង្គីយកដីដែលលាយរួចហើយដាក់ក្នុងកន្ទោងសឹ្លកចេកបន្ទាប់មកយកគ្រាប់ចំនួន២-៣គ្រាប់ដាក់ក្នុងកន្ទោងយកដីដែលមានជីជាតិមករោយពីលើស្តើងៗដាក់ចំបើងគ្របពីលើស្រោចទឹកឲ្យជោគរយៈពេល៣ថ្ងៃបន្ទាប់មកស្រោចទឹកបន្ត១ថ្ងៃម្តងស្រោចទឹកជីកំប៉ុស្ត១សប្តាហ៍
ម្តងដើម្បីបំប៉នកូនដំណាំឲ្យដុះលូតលាស់ល្អ១០ថ្ងៃក្រោយត្រូវដកកូនដំណាំចេញខ្លះទុកតែ១ដើម១កន្ទោងដើម្បីឲ្យវាថ្លោសល្អវិធីសាស្រ្ត ការពារកូនដំណាំគ្រាប់ពូជដំណាំទាំងអស់ អាចត្រាំទឹកស្លឹកស្តៅ ដែលផ្សំពីរុក្ខជាតិពុលប្រើស្បៃការពារកូនដំណាំនៅពេលវាដុះបាចផេះចង្រ្កានមុនពេលបណ្តុះគ្រាប់ដើម្បីការពារសត្វល្អិតបំផ្លាញ។
ង-ងាយៗក្នុងការដាំដុះត្រសក់ជាទូទៅការដាំត្រសក់លើករងមានភាពងាយស្រួលក្នុងការថែទាំស្រោចទឹកបោចស្មៅនិងដាក់ជី៖លើករងទទឹង១ម៉ែត្របណ្តោយតាមស្ថានភាពដីលើករងបណ្តោយថ្ងៃទើបល្អកាប់រណ្តៅដាក់ជីកំប៉ុស្ត០,៥-១គីឡូក្រាម ក្នុងមួយរណ្តៅចន្លោះកុម្ភៈ៤០សង់ទីម៉ែត្រចន្លោះជួរ៦០សង់ទីម៉ែត្រចន្លោះរងមួយ ទៅរងមួយទៀតគឺ៤០សង់ទីម៉ែត្រ។
២/-វិធីសាស្រ្តងាយៗក្នុងការថែទាំដំណាំ៖
ក-ការគ្របកូនត្រសក់ជាទូទៅការគ្របកូនត្រសក់ការចាំបាច់ណាស់ជាពិសេសនៅពេលអាកាសធាតុក្តៅ។ការគ្របគឺគេប្រើចំបើងស្លឹកឈើស្ងួតឬក្រណាត់ប្លាស្ទិចជាការចំបាច់។
ខ-ការជំរះស្មៅពូនគល់ជំរះស្មៅកុំអោយស្មៅដណ្តើមជីជាតិជាមួយដំណាំបំបាត់ជម្រករបស់សត្វល្អិតផងដែរជ្រុំដីអោយដីធូរជា្របទឹកបានល្អក្រោយដាំ៧-១០ថ្ងៃផ្អាកស្រោចទឹក១ថ្ងៃពេលជ្រុំដីប្រើចបចក់ដើម្បី ជំរះស្មៅធ្វើលើកទី២នៅពេលត្រសក់ជិតចេញផ្កា។
គ-ការស្រោចស្រពត្រសក់ ជាប្រភេទដំណាំមួយដែលត្រូវការទឹកជាប្រចាំហើយស្រោចទឹកមួយថ្ងៃពីរដងក្នុងមួយថ្ងៃប៉ុន្តែនៅពេលត្រសក់ចាប់ផ្តើមចេញផ្ការហូតដល់ប្រមូលផលវាមិនត្រូវការទឹកច្រើនទេ។ពេលភ្លៀងធ្លាក់ច្រើនត្រូវបង្ហូរទឹកចេញកុំអោយដក់ទឹក។
ឃ.ការដោតទ្រើងនិងត្រូវកាត់ស្លឹកគេអាចយកយកឫស្សីឬមែកឈើផ្សេងៗដែលមានកំពស់១-១,៥ម៉ែត្រយកមកធ្វើជាទ្រើង៖ទ្រើងឬចំណារត្រូវដោតអោយឈរត្រង់ការពារដួលរលំដើម្បីកុំអោយមែកស្លឹកនិងផ្លែធា្លក់ប៉ះដីធ្វើអោយរលួយដោយសារផ្សិតបាក់តេរីនិងមេរោគដែលឆ្លងពីដី។
៣/-ការប្រើប្រាស់ជីដំណាំត្រសក់
ការប្រើប្រាស់ជីធម្មជាតិទាំងពីរប្រភេទ(កំប៉ុស្ត៍គោកនិងទឹក)មុនពេលដាំដាក់ទ្រាប់បាតប្រើជីកំប៉ុស្តគោក១០-១៨តោនបើមួយម៉ែត្រការ៉េប្រើ២គីឡូក្រាមក្រោយដាំរយៈពេល៧ថ្ងៃប្រើជីកំប៉ុស្តទឹកលាយល្បាយទឹកស្មើគ្នា៣សប្តាហ៍ក្រោយដាំបំប៉នជីកំប៉ុស្តគោក១០តោនដាក់តាមចន្លោះគុម្ពលុបដីអោយជិតហើយស្រោចទឹកអោយជោគចុងក្រោយប្រើកំប៉ុស្តទឹក៧ថ្ងៃម្តង ដើម្បីជួយអោយត្រសក់ចេញផ្កាបានច្រើនកម្រិតនៃការប្រើប្រាស់ជីគីមី៖ប្រើបរិមាណ150-200kgសម្រាប់ដីមួយហិកតាប្រើត្រឹមតែ150-200gក្នុងផ្ទៃដីមួយម៉ែត្រការ៉េ។
៤/-ការប្រមូលផលរបៀបប្រមូលផល៖
ការប្រមូលផលត្រូវធ្វើឡើងទៅតាមប្រភេទពូជរបស់វា។
ពូជដែលមានអាយុកាលខ្លីគឺចន្លោះ៦៤-៦៨ ថ្ងៃត្រូវកាត់ផ្លែទាំងទងដោយកន្ត្រៃប្រសើរជាងបេះយកតែផ្លែតែប្រយ័ត្នកុំអោយផ្លែទៅកកិតប៉ះនឹងដើម ព្រោះស្នាមរលួយលើផ្លែធ្វើអោយខ្យល់កំដៅ មេរោគងាយជ្រៀតចូលបំផ្លាញផ្លែទុកមិនបានយូរ។
បេះដោយប្រើកន្រ្តៃកាត់ទើបមិនប៉ះពាល់ផ្លែប្រមូលផលផ្លែខ្ចីនៅពេលត្រសក់មានគ្រាប់មិនទាន់វិវឌ្ឍន៍ពេញលេញ។ការប្រមូលផលបន្តរហូតដល់៣សប្តាហ៍ទើបអស់។
បច្ចេកទេសថ្មីនេះ អាចជួយដល់គ្រួសារកសិករ ឲ្យមានប្រភពចំនូលថ្មីជាប្រចាំ បន្ថែមមួយទៀតដោយប្រើប្រាស់ឲ្យកាន់តែអស់លទ្ធភាពនូវធនធានដី ទឹក និងធនធានផ្សេងៗទៀតដែលគ្រួសារមាន ៕
កសិករដាំត្រសក់សប្បាយចិត្តខ្លាំង ពេលតម្លៃឡើងខ្ពស់មិនធ្លាប់មានខេត្តបាត់ដំបង៖ «តម្លៃត្រសក់ពេលនេះឡើងដល់ ១,៨០០រៀល ទៅ ១,៩០០រៀល ក្នុង ១គីឡូក្រាម ហើយដំណាំត្រសក់ខ្ញុំដែលដាំលើផ្ទៃដីសរុបជិត ៤ហិចតា ក៏នឹងត្រៀមប្រមូលផល បណ្ដើរៗ នាប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុននេះ ហើយក៏មានម៉ូយធំៗកុម្ម៉ង់ទិញទុកមុនអស់ហើយដែរ» ។នេះជាការលើកឡើងរបស់ម្ចាស់ចម្ការម្នាក់ដែលនិយាយទាំងទឹកមុខញញឹមពព្រាយ លាយ ឡំនឹងកាយវិកាដែលបង្ហាញថា គាត់កំពុងសប្បាយចិត្តខ្លាំងបំផុត ជាមួយនឹងកម្លៃកសិផល ដែលឡើងខ្ពស់មិនធ្លាប់មានពីមុនមក ។ចាត់ទុកថា ជាកសិករមួយរូបដែលមានមហិច្ឆិតាខ្ពស់បំផុត ក្នុងការដាំដំណាំត្រសក់នៅលើផ្ទៃដីរហូតដល់ទៅជិត ៤ហិចតា បន្ទាប់ពីបានជ្រាប អំពីគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋា ភិបាល ដែលបានអំពាវនាវថ្មីៗដល់អាជ្ញាធរ ឬ មន្ត្រីជំនាញ ឲ្យជួយជំរុញ និងលើកទឹកចិត្តដល់ ប្រជាកសិករឲ្យងាកទៅដាំដំណាំកសិកម្មគ្រប់មុខ ( បន្លែ ) ដើម្បីបំពេញតាមតម្រូវការទីផ្សារ ក្នុងប្រទេស ខណៈបន្លែគ្រប់ប្រភេទ ដែលនាំចូលពីប្រទេសជិតខាងត្រូវបានផ្អាកមួយរយៈ សិន ។លោក សិន ឈឿត ជាកសិកររស់នៅភូមិត្រស់ ឃុំអូរតាគី ស្រុកថ្មគោល ដែលលោក និងកូនៗចំនួន ៣គ្រួសារទៀតបានមូលមតិគ្នាជួលដីកសិកម្មមួយកន្លែងនៅឯជាយក្រុង ដែល មានទំហំជិត ៤ហិចតា ស្ថិតក្នុងភូមិចំការសំរោង ១ សង្កាត់ចំការសំរោង ក្រុងបាត់ដំបង ដើម្បី ដាំដំណាំត្រសក់ ។កសិករដែលមានវ័យ ៦៥ឆ្នាំ រូបនេះបានប្រាប់ «កោះសន្តិភាព » ឱ្យដឹង កាលពីថ្ងៃទី ១០ខែឧសភា នេះថា «បច្ចុប្បន្នផ្លែត្រសក់មានតម្លៃថ្លៃគួរសម ពេលនេះត្រសក់ខ្ញុំ មានម៉ូយធំៗមកកុម្ម៉ង់ទិញទុកមុនអស់ហើយ បើទោះជាមិនទាន់ដល់ថ្ងៃបេះក្ដី គឺក្នុងតម្លៃ ១គី ឡូក្រាមពី ១,៨០០រៀល ទៅ ១,៩០០រៀល ។ ប៉ុន្តែខ្ញុំនឹងចាប់ផ្ដើមបេះលក់បណ្ដើរៗ នាប៉ុន្មាន ថ្ងៃខាងមុខនេះ ព្រោះកន្លែងខ្លះខ្ញុំអាចបេះបានហើយ» ។ចម្ការត្រសក់របស់លោក សិន ឈឿត មានផ្ទៃដីជិត ៤ហិចតា បែងចែកជា ២ទីតាំង និងលាត សន្ធឹងល្វឹងល្វើយជាមួយនឹងការរៀបចំយ៉ាងមានរបៀបតាមលក្ខណៈបច្ចេកទេស ដែលមើល ទៅហាក់ដូចជាសួនច្បារដ៏គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍បំផុត ។
គេឃើញទីតាំងខ្លះទើបនឹងចាប់ផ្ដើមដាំ ទីតាំងខ្លះដើមត្រសក់ទើបលូតលាស់ផុតពីដីបន្តិច រីឯកន្លែងខ្លះទៀតមានផ្កាផ្លែ ដែលម្ចាស់ ត្រៀមប្រមូលផលខាងមុខនេះ ។ តាមលក្ខណៈបែបនេះម្ចាស់ចម្ការនឹងអាចប្រមូលផលត្រស ក់នេះលក់ជាបន្តបន្ទាប់ ។នៅក្នុងដីចម្ការដ៏ល្វឹងល្វើយលោក សិន ឈឿត បាននិយាយទាំងទឹកមុខញញឹមមិន ដាច់ថា ដីកសិកម្មជិត ៤ហិចតានេះ មាន ២កន្លែងនៅក្បែរគ្នា ។ ដីនេះលោកបានជួលគេក្នុង តម្លៃ ៤០០ដុល្លារក្នុង ១ហិចតា និងបានកុងត្រារយៈពេល ១ឆ្នាំ ដើម្បីដាំដំណាំត្រសក់ ។ គាត់ បានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា «ដំណាំត្រសក់ដែលដាំលើផ្ទៃដីល្វឹងល្វើយនេះ មិនមែនខ្ញុំធ្វើម្នាក់ ឯងទេ គឺមានគ្នាចំនួន ៤គ្រួសារ តែសុទ្ធសឹងជាកូនចៅខ្ញុំទាំងអស់» ។
លោក ឈឿត បានប្រា ប់បន្ថែមថា រាល់ឆ្នាំខ្ញុំមិនដែលធ្វើលើទំហំដីដ៏ធំបែបនេះទេ តែឆ្នាំនេះខ្ញុំប្រមូលកូនចៅធ្វើជុំគ្នា ។ ព្រោះឃើញព័ត៌មានគេផ្សព្វផ្សាយអំពីប្រសាសន៍សម្ដេច ហ៊ុន សែន ប្រកាសផ្អាកការនាំចូល បន្លែពីប្រទេសជិតខាង ហើយជំរុញឲ្យកសិករសម្រុកដាំបន្លែ ដើម្បីលក់ក្នុងស្រុកវិញ ទើបខ្ញុំ សម្រេចខ្ចីបុលប្រាក់គេ ដើម្បីធ្វើទុនពង្រីកដីដាំដំណាំនេះតែម្ដង» ។សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានមានប្រសា សកាលពីពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ ដោយបានអំពាវនាវដល់ក្រសួងពាក់ព័ន្ធ និង អាជ្ញាធរដែនដី ត្រូវជំរុញ និងលើកទឹកចិត្តដល់ប្រជាពលរដ្ឋឲ្យបង្កើនការដាំដុះនូវបន្លែគ្រប់មុខ ដើម្បីតម្រូវការ លើទីផ្សារក្នុងប្រទេស ខណៈតាមបណ្ដាច្រកទ្វារព្រំដែន ត្រូវបានសម្ដេចប្រកាសឲ្យផ្អាកនាំ ចូលបន្លែបង្ការ ពីប្រទេសជិតខាងជាបណ្ដោះអាសន្ន ស្របពេលមានការផ្ទុះឡើងនូវជំងឺកូវីដ-១៩ ថ្មី ដែលបានរីករាលដាលស្ទើរពាសពេញពិភពលោក រាប់ទាំងប្រទេសកម្ពុជាផង ។
ជុំវិញការអំពាវនាវរបស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នេះគេបានសង្កេតឃើញថា ប្រជា កសិករមួយចំនួនដែលនិយមដាំដំណាំកសិកម្ម ហាក់បានប្រឹងប្រែងយ៉ាងខ្លាំង ក្នុងការដាំដុះ រីឯតម្លៃកសិផលខ្លះ (បន្លែ) ក៏ហាក់មានទីផ្សារគ្រាន់បើដែរ ។ មន្ត្រីកសិកម្មម្នាក់បាននិយាយថា ពេលនេះប្រជាកសិករបានស្ទុះស្ទារដាំដំណាំស្ទើរ គ្រប់កន្លែង ដែលជាការឆ្លើយតបទៅនឹង គោលការរបស់រដ្ឋាភិបាល តែពួកគាត់ហាក់ជួបផលវិ បាកបន្តិច គឺខ្វះខាតទឹកស្រោចស្រព ដំណាំ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាពួកគាត់នៅតែព្យាយាម ។ដោយឡែកសម្រាប់លោក សិន ឈឿត វិញបានប្រាប់ថា ឆ្នាំនេះគ្រួសារកូនចៅរបស់ គាត់បានចំណាយទុនច្រើនគួរសមទៅលើដំណាំត្រសក់នេះ ។ គាត់និយាយទៀតថា ដំបូង ដៃនេះគាត់ត្រូវចំណាយប្រាក់ប្រហែល ៣,០០០ដុល្លារ ទៅលើផ្ទៃដីក្នុង ១ហិចតា ដោយគិត ចាប់ពីថ្ងៃដាំរហូតដល់ថ្ងៃប្រមូលផល ។ ប៉ុន្តែជាមួយនឹងខ្ទង់ចំណាយដ៏សម្បើមនេះកសិករ ដែលមានប្រវត្តិដាំបន្លែជាង ៥ឆ្នាំ រូបនេះក៏មិនស្ទាក់ស្ទើរនឹងការបង្ហាញពីផលចំណេញដែរ ។
លោក សិន ឈឿត បាននិយាយអំពីទិន្នផលដែលប្រមូលបាន ដោយយោងទៅលើ បទពិសោធកន្លងមកយ៉ាងដូច្នេះថា «ដំណាំត្រសក់លើផ្ទៃដី ១ហិចតា អាចប្រមូលផលបាន ចន្លោះពី ៣០តោនទៅ ៤០តោន ហើយបើពិនិត្យលើដំណាំត្រសក់ខ្ញុំ ពេលនេះ គឺល្អគួរសម ដែរ ។ ដូច្នេះខ្ញុំរំពឹងថា អាចនឹងទទូលបានទិន្នផលប្រហាក់ប្រហែលគ្នា» ។ ហើយបើលក់បាន ក្នុងតម្លៃដូចខាងលើនេះមែន គឺ ខ្ញុំអាចទទូលបានប្រាក់ចំណេញជាងពាក់កណ្ដាល» ។
កសិករ រូបនេះហាក់បានបង្ហាញពីការគាំទ្រពេញទំហឹងចំពោះគោលនយោបាយរបស់សម្ដេច ហ៊ុន សែន ដែលបានប្រកាសផ្អាកការនាំចូលបន្លែនានាពីប្រទេសជិតខាងជាបណ្ដោះអាសន្ននេះ ដើម្បីទុកលទ្ធភាពឲ្យផលិតផលក្នុងស្រុកមានទីផ្សារល្អ ។ ព្រោះគាត់មានជំនឿថា បច្ចុប្បន្ននេះកសិករខ្មែរក៏មានបច្ចេកទេសដាំដុះដំណាំគ្រប់មុខបានល្អប្រសើរ និង មានគុណភាពល្អ ទៀតផង មិនចាញ់បន្លែនាំចូលពីបរទេសឡើយ ៕
(សៀមរាប)៖ នៅភូមិបែកកាំភ្លើង ឃុំចាន់ស ស្រុកសូទ្រនិគម ខេត្តសៀមរាប ប្រជាកសិករនិយមដាំបន្លែជាយូរមកហេីយ។ ចំណែកដំណាំត្រសក់ចំណារ គឺជាដំណាំដែលកសិករយេីងនិយមដាំផងដែរ ដោយសារដំណាំត្រសក់ចំណារងាយស្រួលដាំជាងដំណាំដទៃទៀត មិនសូវពិបាកក្នុងការថែទាំ ហេីយដេីមទុនក៏មិនសូវចំណាយច្រេីន ជាពិសេសមានទីផ្សារល្អជាប្រចាំ។
បងស្រី រឹម ហៃ វ័យ ៣២ឆ្នាំ កសិករដាំដំណាំត្រសក់ចំណារលេីផ្ទៃដីផ្ទាល់ខ្លួន ១ ៥០០ ម៉ែត្រការ៉េ នៅភូមិបែកកាំភ្លើង និយាយថា ឥឡូវនេះគាត់មិនពិបាកដឹកត្រសក់ទៅលក់នៅឆ្ងាយដូចមុនទេ ដោយសារមានឈ្មួយដែលបានព្រមព្រៀងរួចមកទិញដល់កន្លែង។
គម្រោងជំរុញទីផ្សារសម្រាប់កសិកម្មខ្នាតតូច បានបង្កើតចង្កោមកសិករក្រុមផលិតបន្លែសុវត្ថិភាពនៅឃុំចាន់ស តាំងពីចុងឆ្នាំ២០១៨ ដើម្បីជំរុញទីផ្សារ និងសម្របសម្រួលដល់អ្នកលក់ អ្នកទិញបន្លែឱ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀងទិញលក់ ដើម្បីលើកកម្ពស់ផលិតភាព និងផលចំណេញលើផលិតផលបន្លែក្នុងតំបន់។
ជាមួយនឹងការមានឈ្មួញល្អ មានការព្រមព្រៀងទិញលក់រឹងមាំ កសិករ រឹម ហៃ សប្បាយរីករាយនឹងប្រមូលផលលក់តាមផែនការ។ រឹម ហៃ និយាយបណ្ដេីរលេីកត្រសក់ដាក់ថ្លឹងទាំងញញឹមបណ្ដេីរថា “ការប្រមូលទិន្នផលក្នុងមួយវគ្គនេះ បាន ៤ ៥០០គីឡូក្រាម លក់បានប្រាក់ ៥,៤ លាន រៀល។ ខ្ញុំអាចយកលុយនេះ ទុកដាំដំណាំត្រសក់បន្តទៀត និងយកមកមួយចំណែកទៀតផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារ និងឱ្យកូនរៀនសូត្រ។ ”
ក្រោយពីគម្រោងជំរុញទីផ្សារសម្រាប់កសិកម្មខ្នាតតូចគាំទ្រការចងក្រងចង្កោម និងជួយសម្របសម្រួលទីផ្សារមក ធ្វើឱ្យផលិតកម្មបន្លែនៅក្នុងតំបន់មានការកេីនឡេីង និងមានទីផ្សារច្បាស់លាស់។ ឈ្មួញដែលទិញបន្លែពី កសិករ រឹម ហៃ និងពីឃុំចាន់ស បានបន្តលក់ទៅឱ្យផ្សារម៉ាក្រូ ផ្សារទំនើបអង្គរ ភោជនីយដ្ឋាន និងផ្សារសាមគ្គី។
