ស្ករអាចផលិតចេញមកពី ធម្មជាតិ និង គីមី។ ស្ករធម្មជាតិ អាចជាស្ករអំពៅ ស្ករចេក ស្ករដូង ស្ករឆៃថាវ ចំណែកស្ករគីមីគឺប្រើសារធាតុគីមីជំនួស ធម្មជាតិ ដូចជា ទឹកស្ករ Juice អាច ទឹក បូក ស្ករ គឺខុសពីទឹក Juice របស់ក្រូច អំពៅ ..ឯ ស្ករ ទៀតសោធ គឺ ប្រើមេស្ករ Sweetener ជាស្ករផ្អែមខ្លាំងដល់ទៅ ៣០០ ដង នៃស្ករធម្មជាតិ។ ដូច្នេះ ស្ករ ក្លែងក្លាយ ដែលប្រើនៅកម្ពុជា គឺមាន ប្រេងដូង លាយទឹក លាយស្ករ ស។ ស្ករស ជាស្ករគីមី ប្រេងដូងជាប្រេងដែលមានកម្រិតធាត់ ៨២% ដែលប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខ្លាច ញញើតបំផុត គឺប្រេងដូង !។ ម្សៅ លាយធ្វើឲ្យស្ករក្រហមទៅជាស្ករស គឺជា ម្សៅគីមីដែរ ដែលចំណេញទាំង គីឡូ ចំណេញទំាង សម្បុរ ស្ករ។ ផលវិបាកនៃ ស្ករក្លែងក្លាយនៅកម្ពុជា គឺ កម្ពុជានាំចេញ ស្ករត្នោតទៅប្រទេស អឺរ៉ុប ដែលគេមិនចង់បញ្ជាទិញ ព្រោះគិតថា កម្ពុជាផលិតចេញពី ស្ករដូង !ដូច្នេះកម្ពូជា ដូរពី Sugar Palm ទៅជា Thnot Sugar វិញ។
ផលិតស្ករត្នោតក្លែងក្លាយចង់ដឹងទេថា នៅទីណានោះ?ខេត្តតាកែវ ៖ ទីតាំងផលិតស្ករត្នោតក្លែងក្លាយដែលរងការរិះគន់ពីមជ្ឈដ្ឋានទូទៅ និងជារឿងចាស់យូរមកហើយនោះ ដែលមានទីតាំងផលិតនៅឃុំកុមារាជា ឃុំលំពង់ និងឃុំត្រពាំងសាប ក្នុងស្រុកបាទី នៅព្រឹកថ្ងៃទី ១១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៨ នេះ ត្រូវបានអាជ្ញាធរស្រុកសហការជាមួយនឹងមន្ត្រីជំនាញកាំកុងត្រូល និងមន្ទីរជំនាញឧស្សាហកម្ម សិប្បកម្មខេត្ត ចុះបិទចោលទាំងស្រុង និងធ្វើការរឹបអូសនូវសម្ភារសម្រាប់ផលិតស្ករត្នោតក្លែងក្លាយមូយចំនួនផងដែរ ។លោកភួន ឈឹម អភិបាលស្រុកបាទីដែលបានដឹកនាំកម្លាំងចម្រុះរបស់ស្រុកបានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា កន្លងមកអាជ្ញាធស្រុក និងមន្ត្រីជំនាញបានចុះមកអប់រំ និងបានធ្វើការណែនាំឲ្យសិប្បកម្មទាំង ៤៣ទីតាំង នៅក្នុង ឃុំទាំង៣ នៃស្រុកបាទី នេះ បញ្ឈប់សកម្មភាពផលិតស្ករត្នោតក្លែងក្លាយនេះ ក៏ប៉ុន្តែបងប្អូនម្ចាស់សិប្បកម្មមិនបានគោរពទៅតាមការណែនាំរបស់អាជ្ញាធនោះទេ ដូច្នោះថ្ងៃនេះយើងបានចុះមកបិទដោយផ្ទាល់ និងបានធ្វើការរឹបអូសសម្ភារកែឆ្នៃមួយចំនួនយកទៅរក្សាទុកនៅសាលាស្រុក ។បើតាមលោកអភិបាលស្រុកបាទីអាជ្ញាធរ និងបណ្ដែតបណ្ដោយឲ្យមានការលួចផលឹតស្កត្នោតក្លែងក្លាយសារជាថ្មីនោះទេចាប់ពីពេលនេះតទៅ ហើយអាជ្ញាធក៏និងធ្វើការឃ្លាំមើលចំពោះទីតាំងផលិតស្ករត្នោតក្លែងក្លាយទាំងអស់នេះ ហើយបើសិនជាម្ចាស់ទីតាំងណានៅតែបន្តលួចផលិត យើងនឹងចាត់វិធានការណ៍តាមផ្លូវច្បាប់ ដោយកសាងសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅកាន់តុលាការតែម្តង ។« សម្ភាសន៏លោក អភិបាលស្រុក ភួន ឈឺម» រូបពាក់អាវខៀវ ក្មេង។លោក សោ រដ្ឋា មន្ត្រីជំនាញនៃមន្ទីរឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្មខេត្តតាកែវបានថ្លែងឲ្យដឹងថា ទីតាំងផលិតស្ករត្នោតក្លែងក្លាយនេះ សុទតែពុំមានច្បាប់អនុញ្ញាតិនោះទេ ហើយកន្លងមកក្រសួងឧស្សាហកម្ម ដែលចុះហត្ថលេខាដោយឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្ត្រី ចម ប្រសិទ្ធិ បានសម្រេចឲ្យបិទនៅទីតាំងផលិតស្ករត្នោតក្លែងក្លាយនេះ តាំងពីឆ្នាំ២០១៧ មកម្ល៉េះ ក៏ប៉ុន្តែម្ចាស់សិប្បកម្មនៅតែបន្តលួចផលិត ហេតុដូច្នោះមន្ត្រីជំនាញចុះមករឹបអូសសម្ភារ និងបិទទីតាំងចោលតែម្ដង ។លោកប៉ោ លាងគង់ ប្រធានសាខាកាំកុងត្រូលខេត្តតាកែវបានថ្លែងឲ្យដឹងដែរថា ការផលិតស្ករត្នោតក្លែងក្លាយពីសំណាក់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋក្នុងស្រុកបាទីនេះ វាជាករណីមួយដែលនឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់សុខភាពប្រជាពលរដ្ឋយ៉ាងខ្លាំង ព្រោះការផលិត គ្មានអនាម័យ គ្មានបច្ចេកទេសត្រឹមត្រូវ ម្យ៉ាងទៀតពួកគាត់មិនបានយកវត្ថុធាតុដើមទឹកត្នោតយកមកផលិតនោះទេ គឺគ្រាន់តែយកស្ករស ប្រេងឆា ទឹកមិនស្អាត នឹងមានម៉ូនីទ័រសម្រាប់កូរស្ករទាំងនោះ កែច្នៃចេញជាស្ករត្នោត ។ដូច្នោះដើម្បីលុបបំបាត់កុំឲ្យកើតមានឡើង ពិសេសមិនឲ្យមានការធ្វើចរាចរណ៍ដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់សុខភាពនោះ យើងមានតែចុះបិទទីតាំង និងធ្វើការដកហូតសម្ភារនេះតែម្តង ហើយយើងលែងធ្វើការចុះណែនាំបន្តទៀតហើយ នៅពេលយើងទទួលព័ត៌មានថា មានគ្រួសារណារនៅតែលួចបន្តផលិតស្ករត្នោតបន្តទៀតនឹងទទួសទៅតាមច្បាប់ ៕
ធូ វិរៈ | Publication date 03 December 2019 | 10:58 ICT អ្នកនាំចេញ បារម្ភពីផលិតផលស្ករត្នោតក្លែងក្លាយ ភ្នំពេញ: តំណាងអ្នកផលិត និងក្រុមហ៊ុននាំចេញផលិតផលស្ករត្នោត GI ឲ្យដឹងថា ស្ករក្លែងក្លាយនឹងធ្វើប៉ះពាល់ដល់កេរ្តិ៍ឈ្មោះផលិតផលស្ករត្នោត GI ដែលនឹងជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដល់ទីផ្សារនាំចេញ។ ការព្រួយបារម្ភធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរបានបង្ក្រាប និងបិទទីតាំងផលិតស្ករត្នោតក្លែងមួយចំនួននៅស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ កាលពីថ្មីៗនេះ។
ប្រធានសមាគមលើកកម្ពស់ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺ (KSPSPA) លោក សំ សារឿន ឲ្យដឹងថា ការបង្ក្រាប និងបិទទីតាំងផលិតស្ករត្នោតក្លែងក្លាយបណ្តោះអាសន្នមួយចំនួននេះនឹងជួយការពារដល់ផលិតផលស្ករត្នោត GI របស់កម្ពុជា។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំសូមគាំទ្រចំពោះអាជ្ញាធរធ្វើការបង្ក្រាបទីតាំងផលិតស្ករត្នោតក្លែងក្លាយនេះ ព្រោះវាធ្វើឲ្យខូចឈ្មោះស្ករត្នោតនៅកំពង់ស្ពឺយើង។ ប្រជាពលរដ្ឋមុននឹងទិញស្ករត្នោតត្រូវតែដឹងពីប្រភពដើមផលិត ដើម្បីចៀសវាងទិញស្ករក្លែងក្លាយ»។
លោកបន្តថា KSPSPA មានសមាជិក ១៦៨ នាក់ ដោយរំពឹងថានឹងផលិត ២៥០ តោនក្នុងឆ្នាំនេះ។ បច្ចុប្បន្នស្ករត្នោត GI លក់ចេញក្នុងតម្លៃ ៦ ០០០ រៀល ក្នុង ១ គីឡូក្រាម។ លោកបន្តថា៖ «ប្រជាសហគមផលិតស្ករត្នោត GI គ្រោងស្នើសុំដំឡើងថ្លៃស្ករ ១០០ រៀល [ពីក្រុមហ៊ុននាំចេញ] ក្នុង ១ គីឡូក្រាមនៅរដូវផលិតឆ្នាំនេះ»។ ស្ករត្នោតខេត្តកំពង់ស្ពឺត្រូវបានចុះបញ្ជីជាផលិតផលការពារដោយសហភាពអឺរ៉ុបកាលពីខែមេសា ឆ្នាំ ២០១៩។ នេះជាផលិតផលសម្គាល់ភូមិសាស្ត្រ (GI) ទី ២ បន្ទាប់ពីម្រេចកំពតត្រូវបានចុះបញ្ជីការពារដោយ EU កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៦។
លោក ហ៊ឹម ពិសិដ្ឋ អនុប្រធានគ្រប់គ្រងនៅក្រុមហ៊ុន Confirel Co.,Ltd ជាក្រុមហ៊ុននាំចេញស្ករត្នោត GI បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កាលពីថ្ងៃចន្ទថា ក្រុមហ៊ុនលោកក៏មានការព្រួយបារម្ភចំពោះផលិតផលស្ករក្លែងក្លាយដែលនឹងធ្វើប៉ះពាល់ដល់ទីផ្សារនាំចេញរបស់ខ្លួនដែរ។ លោកថ្លែងថា៖ «ឥឡូវបញ្ហាប្រឈមនឹងស្ករក្លែងក្លាយដែលវានឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ទីផ្សារនាំចេញរបស់យើង»។
លោកបានបន្ថែមថា កាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុនក្រុមហ៊ុនលោកបានចំណាយពេលវេលា ៣ ឆ្នាំ ដើម្បីពន្យល់អ្នកបញ្ជាទិញនៅអឺរ៉ុបជុំវិញការភាន់ច្រឡំថា ស្ករត្នោតផលិតចេញពីដើមប្រេងដូង ក្រោយមកក្រុមហ៊ុនរបស់លោកបានសម្រេចហៅស្ករត្នោតជាភាសាអង់គ្លេសថា Thnot Sugar ជំនួសឲ្យពាក្យ Palm Sugar រហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំព្រួយបារម្ភខ្លាំង ព្រោះក្រុមហ៊ុន [យើង] បានចំណាយពេលជាច្រើនឆ្នាំ ដើម្បីស្តារកេរ្តិ៍ឈ្មោះផលិតផលស្ករត្នោតលក់នៅទីផ្សារអឺរ៉ុបដែលកាលនោះអ្នកបញ្ជាទិញយល់ច្រឡំថា ស្ករត្នោតផលិតចេញពីប្រេងដូង»។
ក្រុមហ៊ុន Confirel Co.,Ltd បានបញ្ជាទិញស្ករត្នោត GI ជាង ១០០ តោន ក្នុងរដូវប្រមូលផលកាលពីឆ្នាំ ២០១៨។ ក្រុមហ៊ុននេះបាននាំចេញស្ករត្នោតសម្រេចបានចំនួន ៨៣ តោន ក្នុងរយៈពេល ១១ ខែឆ្នាំនេះ ដែលបាននាំចេញទៅអឺរ៉ុប កូរ៉េ តៃវ៉ាន់ ជប៉ុន ចិន ជាដើម។ នេះបើតាមលោក ពិសិដ្ឋ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ការនាំចេញយើងមិនសម្រេចបានតាមផែនការរបស់ក្រុមហ៊ុននោះទេ បើតាមផែនការ ក្រុមហ៊ុនគ្រោងនឹងនាំចេញឲ្យបាន ១៥០ តោនក្នុង ១ ឆ្នាំ»។ បច្ចុប្បន្នមានក្រុមហ៊ុននាំចេញស្ករត្នោត ១០ ដែលនាំចេញផលិតផលនេះទៅ ២០ ប្រទេស ហើយទិសដៅសំខាន់ៗគឺទីផ្សារជប៉ុន កោះតៃវ៉ាន់ កូរ៉េខាងត្បូង និង EU។ នេះបើយោងតាមសមាគម។ ផលិតផលនេះក៏ផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងស្រុកផងដែរ។ នេះបើតាមប្រធានសមាគម KSPSPA៕LA
UPDATE: ការបង្ក្រាបទីតាំងផលិតស្ករត្នោតក្លែងក្លាយ នៅស្រុកអង្គស្នួល ខេត្តកណ្តាល រកឃើញស្ករត្នោតក្លែងក្លាយ ៣៤៨គីឡូក្រាម, ម្ចាស់ទីតាំងនឹងចូលខ្លួននៅតុលាការឆាប់ៗនេះ 2020-08-15 11:59am (កណ្ដាល)៖ ទីតាំងផលិតស្ករត្នោតក្លែងក្លាយត្រូវបានកម្លាំងការិយាល័យប្រឆាំងបទល្មើសសេដ្ឋកិច្ចខេត្តកណ្តាល សហការជាមួយកម្លាំងអធិការស្រុកអង្គស្នួល បានចុះបង្រ្កាបនាល្ងាចថ្ងៃទី១៤ ខែសីហា ស្ថិតនៅភូមិរំលិច ឃុំទួលព្រិច ស្រុកអង្គស្នួល ខេត្តកណ្តាល។
ម្ចាស់ទីតាំងឈ្មោះ ជុន មុំ ភេទស្រី អាយុ៤៩ឆ្នាំ មុខរបរផលិតកែឆ្នៃស្ករត្នោតក្លែងក្លាយ ត្រូវបានបង្ក្រាបជាលើកទី៦ហើយនៅថ្ងៃទី១៤ ខែសីហា បន្ទាប់ពីធ្វើកិច្ចសន្យាជាបន្តបន្ទាប់។
លោក លី សុជាតិ ស្នងការរងទទួលផែនប្រឆាំងបទល្មើសសេដ្ឋកិច្ច បានប្រាប់ Fresh News ប្រចាំខេត្តកណ្ដាល នៅថ្ងៃទី១៥ ខែសីហានេះថា ក្រោមបញ្ជាយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ពីលោកឧត្តមសេនីយ៍ទោ ស្នងការ ឈឿន សុចិត្ត កម្លាំងនគរបាលរបស់លោកបានចុះបង្ក្រាបបន្ទាន់ចំពោះទីតាំងនេះ ក្រោយលួចបើកប្រឆាំងនឹងការសម្រេចផ្អាកការផលិត និងចុះកិច្ចសន្យាពីមុនៗមក ពោលគឺទីតាំងនេះបានបិទ ហើយលួចបើកចំនួន៥លើកមកហើយ ដោយគ្មានញញើតសមត្ថកិច្ចឡើយ ។
លោក លី សុជាតិ បានបន្ថែមថា ក្នុងប្រតិបត្តិការនេះ កម្លាំងពុំបានឃាត់ខ្លួនម្ចាស់ទីតាំងនេះទេ ដោយសារគាត់មានសុំណុំរឿងនៅតុលាការរួចទៅហើយ ដោយនឹងត្រូវចូលខ្លួនដោះស្រាយ ចំពោះមុខច្បាប់នៅដើមខែកញ្ញាខាងមុខនេះ។
មន្រ្តីតុលាការបានប្រាប់ Fresh News ផងដែរថា ម្ចាស់ទីតាំងរូបនេះមិនខ្លាចច្បាប់ មិនញញើតសមត្ថកិច្ចឡើយ បើទោះបីជាកម្លាំងបានចុះធ្វើការបង្ក្រាប និងធ្វើកិច្ចសន្យាបញ្ឈប់ជាបន្តបន្ទាប់ចំនួន ៥លើកមកហើយក្ដី ក៏នៅតែលួចលាក់បើកផលិតដដែល ដែលនេះជាលើកទី៦ហើយ ត្រូវបានកម្លាំងចុះបង្ក្រាបម្ដងទៀត។ លោកថា «ម្ចាស់ទីតាំងនេះត្រូវបានសាលាដំបូងខេត្តកណ្ដាល បង្គាប់ឱ្យចូលខ្លួនដោះស្រាយចំពោះមុខច្បាប់នាពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ»។
ចំពោះការសួរនាំពីការសុំច្បាប់ផលិត ម្ចាស់ទីតាំងរូបនេះ បានបញ្ជាក់ចំពោះសមត្ថកិច្ចក្នុងខ្សែរវីដេអូថា គាត់បានសុំច្បាប់ផលិតនូវផលិតផលស្កសរច្នៃចេញជាស្ករត្នោត ដោយមានលាយសារធាតុស្ករ ទឹក និងស្ករអំពៅ ដើម្បីច្នៃចេញជាស្ករត្នោត។
ចំពោះការលើកឡើងរបស់ម្ចាស់ទីតាំងថា បានសុំច្បាប់នេះ Fresh News ពុំអាចសុំការបំភ្លឺពីលោក ហួត វណ្ណថូ ប្រធានមន្ទីរឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្របច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ ខេត្តកណ្ដាលបានទេ ដោយសារលោកមិនលើកទូរស័ព្ទ។
គួរជម្រាបថា ក្នុងប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបនេះ កម្លាំងរកឃើញវត្ថុតាងរួមមាន៖
*ស្ករត្នោតក្លែងក្លាយផលិតរួចចំនួន១២ធុងស្មើរ៣៤៨គីឡូក្រាម
*ស្ករសរចំនួន៣បាវ ស្មើ១៥០គីឡូក្រាម
*ប្រេងឆាមួយពីដុងកន្លះស្មើនឹង៧,៥លីត្រ
*ម៉ូទ័រកូស្ករ ចំនួន១
*ឆ្នាំងខ្ទះចំនួន៣។
វត្ថុតាងបានយកមករក្សាទុកនៅស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តកណ្តាល ដើម្បីបន្តនីតិវិធីតាមច្បាប់៕
