ខេត្ត កំពង់ឫស្សី ភាសាខ្មែរ ៖ (យួនៈ Bến Tre) គឺជាខេត្តមួយដែលស្ថិតនៅដែនដី កម្ពុជាក្រោម ។ ខេត្តកំពង់ឫស្សី វាគឺជាខេត្តមួយក្នុងចំណោមខេត្តភាគខាងត្បូងរបស់ដែនដីនេះហើយស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ដីសណ្តទន្លេមេគង្គ ។ ខេត្តនេះមានផ្ទៃដីសរុប២ ៣៧៩.៧គីឡូម៉ែត្រការ៉េ និងមានប្រជាជនរស់នៅប្រមាណ ១ ២៩៥ ៧០០នាក់ក្នុងនោះមានជនជាតិវៀតណាម ជនជាតិចិន និង ជនជាតិខ្មែរ (គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២១) ហើយខេត្តកំពង់ឫស្សីមានក្រុងកំពង់ឫស្សីជាទីរួមខេត្ត។ ចំណែកឯរដ្ឋបាលនៃខេត្តមានក្រុង១ និងស្រុក៨ ។
ទីក្រុងព្រែកឬស្សី
ព្រែកឫស្សី ជាទីក្រុងមួយនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម បច្ចុប្បន្នត្រួវបានរដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាមប្តូរ ឈ្មោះទៅជាភាសាយួន ថា ទីក្រុងកឹងធើ (tp Cần Thơ) ។
ទីតាំងភូមិសាស្ត្រ៖
ព្រែកឫស្សី ជាទីក្រុងមួយ នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ឋិតនៅ ក្នុងតំបន់វាលទំនាបនៃដងទន្លេមេគង្គ មានទីតាំងលាតសន្ធឹង ខាងស្តាំ មាត់ទនេ្លបាសាក់ (យួន:Sông Hậu) ចម្ងាយ ពីទីក្រុងព្រៃនគរ ប្រមាណ ១៦៩ គីឡូម៉ែត្រ ឆ្ពោះទៅទិស និរតី ។ ទីក្រុងព្រែកឫស្សី មានផ្ទៃដី ១.៣៨៩,៥៩ គីឡូ ម៉ែត្រការ៉េ ។
ធាតុអាកាស៖
ទីក្រុងព្រែកឫស្សី គឺជាតំបន់ ដែលមានធាតុអាកាសក្តៅ៖ រដូវភ្លៀង (ពីខែឧសភា ដល់ ខែ វិច្ឆិកា) ។
រដូវប្រាំង(ពីខែធ្នូដល់ ខែ មេសា ) ។
កម្រិតសំណើមធ្យមភាគ ៨៣% ។
កម្រិតភ្លៀងមធ្យមៈ ១.៦៣៥ mm, អង្សាមធ្យម ២៧o C ។
ប្រជាជន៖
ទីក្រុងព្រែកឫស្សីមានប្រជាជនចំនួន១.១២១.១៤១ នាក់ ក្នុងនោះ ប្រុសមាន ៥៥០.៣៣៤ ស្រី មាន ៥៧០.៨០៧ នាក់ ។
ប្រវត្តិសាស្ត្រ៖
ព្រែកឫស្សី មុនសម័យបារាំងចូលធ្វើអាណា និគមលើទឹកដីកម្ពុជាក្រោម គឺជាដីមួយភាគនៃទឹក ដីខេត្តមាត់ជ្រូក (An Giang) ដែលជាខេត្តមួយក្នុងចំ ណោមខេត្តទាំង ៦ នៅកម្ពុជាក្រោម ។ ពេលបារាំង ចូលធ្វើអាណានិគមនៅកម្ពុជាក្រោមនាឆ្នាំ ១៨៦៧ ខេត្តមាត់ជ្រូក (An Giang) ត្រូវចែកចេញញជា ៦ ខេត្តតូចៗ គឺ៖
ខេត្តមាត់ជ្រូក (Châu Đốc)
ខេត្តបារាជ (Long Xuyên)
ខេត្តផ្សាដែក (Sa Đéc)
ខេត្តព្រែកឫស្សី(Cần Thơ)
ខេត្តឃ្លាំង (Sóc Trăng)
ខេត្តពលលាវ (Bạc Liêu)
ឆ្នាំ ១៩៥៧ ក្រោមរបបសាធារណរដ្ឋវៀតណាម ទីក្រុងព្រែកឫស្សីត្រូវបានប្តូរឈ្មោះទៅជាភាសាយួនថាផុងយិន(Phong Dinh)។
ក្រោយពីទីក្រុងព្រៃនគរត្រួវបានដួលរលំនាថ្ងៃ ៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ ពួកយួនកុម្មុយនិស្ត បានចូលកាន់កាប់ទឹកដីកម្ពុជាក្រោម ជំនួសយួនសេរី។ឆ្នាំ១៩៧៦ រដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយម វៀតណាមបាន បូករួមខេត្តទាំងបីគឺ ខេត្តព្រែកឫស្សី (Phong Dinh) ខេត្តជឿងទៀង (Chương Thiện) និង ខេត្តឃ្លាំង (Ba Xuyên) នៃសាធារណរដ្ឋវៀតណាម ទៅជាខេត្តបាសាក់ ដែលភាសា យួនហៅថា ហូវ យ៉ាង (Hậu Giang) ។
ចុងឆ្នាំ ១៩៩១ ខេត្តបាសាក់ (Hậu Giang) ត្រូវបានចែកចេញជា ២ ខេត្ត គឺ ខេត្តព្រែកឫស្សី (Cần Thơ) និង ឃ្លាំង (Sóc Trăng) ។
ថ្ងៃទី ០១ ខែមករា ឆ្នាំ ២០០៤ ខេត្តព្រែកឫស្សី បានចែកចេញជាពីរគឺ ទីក្រុងព្រែកឫស្សី ដែលមានផ្ទៃដីធម្មជាតិចំនួន ១៣៨.៩៥៩,៩៩ha និងប្រជាជន ១.១១២. ១២១ នាក់ និង ខេត្តបាសាក់ (Hậu Giang) ។
រដ្ឋបាលភូមិសាស្ត្រ៖
ទីក្រុងព្រែកឫស្សី (Cần Thơ) ចែកចេញជា ៩ ទីចាត់ការរដ្ឋបាលគឺ ៥ សង្កាត់ និង ៤ ខ័ណ្ឌ ។ សារុបទីរួមស្រុក ឃុំ ខ័ណ្ឌ ទាំងអស់មាន ៦៨ ក្នុង នោះមាន ៤ ទីរួមស្រុក ៣០ ខ័ណ្ឌ និង ៣៤ ឃុំ ៕
ការកែប្រែឈ្មោះខេត្តខ្មែរទៅជាភាសាយួននៅក្នុងជំនាន់បារាំង
១- ព្រះត្រពាំង(Tra Vinh=ត្រាវិញ)
២-ស្រុកឃ្លាំង(Soc Trang=សុកត្រាំង)
៣-មាត់ជ្រូក(Chau doc=ចូវដុក)
៤-ក្រមួនស(Rach Gia=រ៉ាចយ៉ា)
៥-ពលលាវ(Bac Lieu=បាក់លៀវ)
៦-ទឹកខ្មៅ
(Ca Mau=កាម៉ាវ)
៧-ពាម(Ha Tien=ហាទៀន)
៨-ព្រែកឫស្សី(Can Tho=កឺនថឹ)
៩-លង់ហោរ(Vinh Long=វិញឡុង)
១០-ពាមបារ៉ាជ្ញ(Long Xuyen=ឡុងស្វៀន)
១១-រោងដំរី(Tay Ninh=តីនីញ)
១២-ព្រៃនគរ(Sai Gon=សាយយ្គន)
១៣-ទួលតាមោក(THu Dau Mot=ធូយ៉ូវម៉ូត)
១៤-ផ្សារដែក(Sa Dec=សាដេក)
១៥-ចង្វារត្រពាំង-ស្រកាត្រី(Bien Hoaបៀនវ៉ា)
១៦-មេស(My Tho=មីថរ)
១៧-កោះគង(Go Cong=ហ្កកុង)
១៨-ព្រះសួគ៌ា(Ba Ria=បារៀ)
១៩-ផ្សំអំបើស(Ben Tre=បេនត្រែ)
២០-ឈ្មោះថ្មី(Tan An=តឹនអាន)
២១-អូរកាប់(Cap. St. Jacques=កាបសាំងហ្សាក់)
១- ព្រះត្រពាំង(Tra Vinh=ត្រាវិញ)
២-ស្រុកឃ្លាំង(Soc Trang=សុកត្រាំង)
៣-មាត់ជ្រូក(Chau doc=ចូវដុក)
៤-ក្រមួនស(Rach Gia=រ៉ាចយ៉ា)
៥-ពលលាវ(Bac Lieu=បាក់លៀវ)
៦-ទឹកខ្មៅ
(Ca Mau=កាម៉ាវ)
៧-ពាម(Ha Tien=ហាទៀន)
៨-ព្រែកឫស្សី(Can Tho=កឺនថឹ)
៩-លង់ហោរ(Vinh Long=វិញឡុង)
១០-ពាមបារ៉ាជ្ញ(Long Xuyen=ឡុងស្វៀន)
១១-រោងដំរី(Tay Ninh=តីនីញ)
១២-ព្រៃនគរ(Sai Gon=សាយយ្គន)
១៣-ទួលតាមោក(THu Dau Mot=ធូយ៉ូវម៉ូត)
១៤-ផ្សារដែក(Sa Dec=សាដេក)
១៥-ចង្វារត្រពាំង-ស្រកាត្រី(Bien Hoaបៀនវ៉ា)
១៦-មេស(My Tho=មីថរ)
១៧-កោះគង(Go Cong=ហ្កកុង)
១៨-ព្រះសួគ៌ា(Ba Ria=បារៀ)
១៩-ផ្សំអំបើស(Ben Tre=បេនត្រែ)
២០-ឈ្មោះថ្មី(Tan An=តឹនអាន)
២១-អូរកាប់(Cap. St. Jacques=កាបសាំងហ្សាក់)
ការកែប្រែឈ្មោះខេត្តខ្មែរទៅជាភាសាយួននៅក្នុងជំនាន់ ង៉ូ ឌីញ យៀម
- ព្រះត្រពាំង (Vinh Binh=វិញប៊ិញ)
- ស្រុកឃ្លាំង (Soc Trang=សុកត្រាំង, Bac Lieu=បាក់លៀវ)
- មាត់ជ្រូក (An Giang=អាងយ៉ាង, Chau Doc=ចូវដុក, Long Xuyen=ឡុងស្វៀន)
- ក្រមួនស (Choung Thien=ជួងធៀន, Rach Gia=រ៉ាច់យ៉ា, Can Tho=កឹនថឹ, Ba Xuyen=បាស្វៀន, An Xuyen=អានស្វៀន)
- ពលលាវ (Ba Xuyen=បាស្វៀន, An Xuyen=អានស្វៀន)
- ទឹកខ្មៅ (An Xuyen=អានស្វៀន, [Ca Mau-Bac Lieu=កាម៉ាវ-បាក់លៀវ])
- ពាម (Kien Giang=គៀនយ៉ាង[Ha Tien-Rah Gia=ហាទៀន-រ៉ាច់យ៉ា])
- ព្រែកឫស្សី (Phong Dinh=ហ្វុងយិញ)
- លង់ហោរ (Vinh Long=វិញឡុង[Vinh Long-Sa Dec=វិញឡុង-សាដេន]
- ពាមបារ៉ាជ្ញ (Long Xuyen=ឡុងស្វៀន)
- រោងដំរី(Tay Ninh=តីនីញ)
- ព្រៃនគរ (Sai Gon=សាយហ្គន,[Gia Dinh-Cho lon=យ៉ាឌីញ-ចឺឡឺន])
- ទួលតាមោក (Binh Duong=ប៊ិញយឿង[Binh Long=ប៊ិញឡុង])
- ផ្សារដែក (Kien Phong=គៀនហ្វុង)
- ចង្វារត្រពាំង (Phuoc Thanh=ហ្វឿកថាញ់, Phuoc Long=ហ្វឿកឡុង)
- មេស (Dinh Tuong=យិញទឿង)
- កោះគង (Dinh Tuong=យិញទឿង, Long An=ឡុងអាន)
- ព្រះសួគ៌ា(Phuoc Tuy=ហ្វឿកធ្វី, Binh Tuy=ប៊ីញធ្វី)
- ផ្សំអំបើស (Kien Hoa=គឿនហ្វា)
- ឈ្មោះថ្មី (Long An=ឡុងអាន)
- អូរកាប់ (Vung Tau=វុងតាវ)