ប្រវត្តិខាងក្រោម មិនសូវមានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្រ្ត។ កំពង់ធំ កំពង់ចាម កំពង់សៀម កំពង់ស្ពឹ គឺជា ផែ ជាក្រុងតូច ឬ ក្រុងកំពង់ផែ។ កម្ពុជា មាន បឹង ធំ បឹងតូច បូក ទន្លេសាប ទៅជា បឹង ទន្លេសាប ដូច កំពង់ធំ ប្រាកដជា ផែទឹកសាប ដែលធំជាង ផែទន្លមេគង្គ នៅ កំពង់ចាម កាលសម័យសង្រ្គាម នគរ ៣ ច្បាំងគ្នា !
កំពង់ពស់ធំ ជាឈ្មោះដើមកំណើតនៃខេត្តកំពង់ធំនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះដែល គេហៅថា កំពង់ធំ។ ពីដើមជាយូរយារណាស់មកហើយ នៅឯកំពង់ស្ទឹងសែន ដែលស្ថិតនៅក្បែរនឹងបឹងមួយ គឺមាន រូងថ្មមួយយ៉ាងធំ ដែលក្នុុងនោះមាន សត្វពស់មួយគូរស់នៅទីនោះ។ ប្រជាជនដែលរស់នៅក្បែរៗតំបន់នោះ បានឃើញពស់ដ៏ធំនោះ ជាញឹកញយនៅពេលមានថ្ងៃសីលម្តងៗ។ ពេលវេលាក្រោយមក សត្វពស់នោះក៏បានបាត់ខ្លួន ហើយមនុស្សម្នារស់នៅតំបន់នោះ បានហៅតំបន់នោះថា កំពង់ពស់ធំ។ ពេលក្រោយមក ពាក្យគេនិយាយកាត់ខ្លីក្លាយជា កំពង់ធំ។ អំឡុងពេលមានពួក អាណានិគមនិយមបារាំង ត្រួតត្រាលើ ប្រទេសកម្ពុជាមក ច្បាប់បារាំង ហើយនិងទឹកដី ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានបែងចែកជា ព្រំប្រទល់ខេត្តនានា ហើយបានដាក់ឈ្មោះខេត្ត ដែលប្រជាជនរស់នៅក្បែរនោះធ្លាប់បានហៅពីមុនមក។ កំពង់ធំជារាជធានីមួយដែលមានអំណាចលើសគេ នៅភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍ នៅសម័យនគរភ្នំ។ កំពង់ធំ មាន ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក ដែលជាកន្លែងល្បីល្បាញនៅ សម័យចេនឡា។កំពង់ធំ (អ.ស.អ.: [kɑmpɔːŋ tʰom]) គឺជាខេត្តមួយក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។ វាមានព្រំប្រទល់ជាប់ខេត្តសៀមរាប នៅភាគពាយព្យ ព្រះវិហារ នៅភាគខាងជើង ស្ទឹងត្រែងនៅភាគឦសាន ក្រចេះនៅខាងកើត កំពង់ចាម កំពង់ឆ្នាំង នៅខាងត្បូង និង បឹងទន្លេសាបនៅភាគខាងលិច។ ខេត្តកំពង់ធំមានទីរួមខេត្តឈ្មោះក្រុងស្ទឹងសែន ដែលជាទីក្រុងមួយដែលមានប្រជាជន ៣០ ០០០ នាក់ មានទេសភាពដ៏ល្អប្រណីត គួរអោយចាប់ចិត្ត ស្ថិតនៅតាមបណ្តោយនៃច្រាំងដងស្ទឹងសែន។ កំពង់ធំ គឺជាខេត្ត មួយដែលស្ថិតនៅចំកណ្តាលផ្ទៃប្រទេសកម្ពុជា។ ខេត្តនេះមានផ្ទៃដីសរុប ១៣ ៨១៤ សហាតិមាត្រការ៉េ ហើយបែងចែកជា ៨ ស្រុក-ក្រុង, ៨១ ឃុំ-សង្កាត់ និង ៧៣៤ ភូមិ[២]។ ខេត្តកំពង់ធំជាខេត្តមានផ្ទៃដីធំទី២នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ក្រុមប្រាសាទសំបូរព្រៃគុហ៍ ដែលសរុបមានប្រមាណជិតពីររយប្រាសាទផ្សេងទៀត មានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ការសិក្សាអំពីអារ្យធម៌ខ្មែរ មុនសម័យអង្គរ។ ក្រុមប្រាសាទទាំងនេះមានការទាក់ទាញទេសចរណ៍ និង អ្នកស្រាវជ្រាវដូចជាប្រាសាទដទៃទៀតក្នុងតំបន់អង្គរដែរ ហើយដែលត្រូវបានគេចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងនៅពេលបានទៅ ទស្សនាផ្ទាល់។ មានស្ថានីយ៍បុរាណសម័យអង្គរគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ជាច្រើនក្នុងតំបន់នេះ រួមមានប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក និង ប្រាសាទអណ្ដែត។ ជាពិសេសនៅពេលបានទៅកំសាន្តហើយៗបានស្នាក់នៅ ១ យប់ ឬ ពីរយប់ជាមួយប្រជាជននៅទីនោះ ជាពិសេសនៅភូមិកំពង់ឈើទាលនាមាត់ស្ទឹងសែន។ នោះគឺ ផ្ទះស្នាក់ របស់សហគមន៍នៅទីនោះ។ ខេត្តនេះ មានបណ្តាញផ្លូវជាតិលេខ៦ ភ្ជាប់ពី ក្រុងភ្នំពេញ ទៅ ខេត្តសៀមរាប ហើយ មានផ្លូវបំបែកទៅ ខេត្តព្រះវិហារ តាមរយៈផ្លូវជាតិលេខ៦៤ ដែលមានចម្ងាយ ១២៦ សហាតិមាត្រ។ ខេត្តកំពង់ធំជាខេត្តមួយផងដែរដែលសំបូរទៅដោយសក្តានុពលទេសចរណ៍ដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរជាតិនិងអន្ដរជាតិដូចជាការកម្រនិងអសកម្មបឹង, ទន្លេ, ព្រៃភ្នំនិងប្រាសាទបុរាណចំនួនជាង 200 ។ ក៏ជាខេត្តមួយក្នុងចំណោមខេត្តទាំងប្រាំបួនដែលមានព្រំប្រទល់ជាប់បឹងទន្លេសាបដែរ កំពង់ធំជាប៉ែកនៃឋបនីយដ្ឋានជីវមណ្ឌលបឹងទន្លេសាប។
ខេត្ត កំពង់ធំ លទ្ធផលបោះឆ្នោតជាតិ ឆ្នាំ ២០២៣
ខេត្ត កំពង់ធំ លទ្ធផលបោះឆ្នោត ឃុំសង្កាត់ ឆ្នាំ ២០១៨
បឹងទន្លេសាប
ផែនទីខេត្ត ប្រវត្តិសាស្រ្ត
ខាងលិចនៃផ្នែកមួយនៃផ្លូវជាតិលេខ ៦ គ្របដណ្តប់ 30% ផ្ទៃធម្មតានេះគឺជាតំបន់ពង្រីកទៅដល់បឹងទន្លេសាប។ តំបន់នេះគឺជាការល្អសម្រាប់ការដាំដុះស្រូវនិងការនេសាទត្រីសម្រាប់គាំទ្រដល់តម្រូវការនៃខេត្តនេះនិងនាំចេញទៅទៀត។
ការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលដែនដី ខេត្ត កំពង់ធំ
ការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលដែនដី ខេត្ត កំពង់ធំ
ខេត្ត កំពង់ធំ ចំនួនស្រុក ០៩
១ ស្រុកបារាយណ៍
លេខ
|
ឃុំ
|
# ភូមិ
|
ភូមិ
|
1
|
6
| ||
2
|
13
| ||
3
|
13
| ||
4
|
5
| ||
5
|
10
| ||
7
|
15
| ||
8
|
8
| ||
10
|
9
| ||
11
|
8
| ||
17
|
9
|
២ ស្រុកកំពង់ស្វាយ
លេខ
|
ឃុំ
|
# ភូមិ
|
ភូមិ
|
18
|
6
| ||
19
|
5
| ||
20
|
5
| ||
21
|
12
| ||
22
|
3
| ||
23
|
5
| ||
24
|
14
| ||
25
|
15
| ||
26
|
20
| ||
27
|
4
| ||
28
|
7
|
៣ ក្រុងស្ទឹងសែន
លេខ
|
ឃុំ
|
# ភូមិ
|
ភូមិ
|
29
|
4
| ||
30
|
7
| ||
31
|
2
| ||
32
|
4
| ||
33
|
3
| ||
34
|
3
| ||
35
|
3
| ||
36
|
13
|
៤ ស្រុកប្រាសាទបល្ល័ង្ក
លេខ
|
ឃុំ
|
# ភូមិ
|
ភូមិ
|
37
|
8
| ||
38
|
6
| ||
39
|
8
| ||
40
|
11
| ||
41
|
19
| ||
42
|
5
| ||
43
|
7
|
៥ ស្រុកប្រាសាទសំបូរ
លេខ
|
ឃុំ
|
# ភូមិ
|
ភូមិ
|
44
|
16
| ||
45
|
11
| ||
46
|
15
| ||
47
|
9
| ||
48
|
15
|
៦ ស្រុកសណ្ដាន់
លេខ
|
ឃុំ
|
# ភូមិ
|
ភូមិ
|
49
|
9
| ||
50
|
5
| ||
51
|
7
| ||
52
|
8
| ||
53
|
11
| ||
54
|
13
| ||
55
|
13
| ||
56
|
7
| ||
57
|
8
|
៧ ស្រុកសន្ទុក
លេខ
|
ឃុំ
|
# ភូមិ
|
ភូមិ
|
58
|
5
| ||
59
|
8
| ||
60
|
4
| ||
61
|
11
| ||
62
|
10
| ||
63
|
9
| ||
64
|
3
| ||
65
|
10
| ||
66
|
11
| ||
67
|
11
|
៨ ស្រុកស្ទោង
លេខ
|
ឃុំ
|
# ភូមិ
|
ភូមិ
|
68
|
15
| ||
69
|
10
| ||
70
|
10
| ||
71
|
6
| ||
72
|
7
| ||
73
|
11
| ||
74
|
5
| ||
75
|
8
| ||
76
|
14
| ||
77
|
9
| ||
78
|
9
| ||
79
|
17
| ||
80
|
16
|
៩ ស្រុកតាំងគោក
លេខ
|
ឃុំ
|
# ភូមិ
|
ភូមិ
|
81
|
13
| ||
82
|
9
| ||
83
|
7
| ||
84
|
7
| ||
85
|
11
| ||
86
|
14
| ||
87
|
7
| ||
88
|
22
|
| No | Code | Khmer | English | Number Of Commune | Number Of Village | |
| Commune | Sangkat | |||||
| 1 | 601 | ស្រុកបារាយណ៍ | Baray District | 10 | 0 | 97 |
| 2 | 602 | ស្រុកកំពង់ស្វាយ | Kampong Svay District | 11 | 0 | 97 |
| 3 | 603 | ក្រុងស្ទឹងសែន | Stueng Saen Municipality | 0 | 8 | 39 |
| 4 | 604 | ស្រុកប្រាសាទបល្ល័ង្គ | Prasat Ballangk District | 7 | 0 | 64 |
| 5 | 605 | ស្រុកប្រាសាទសំបូរ | Prasat Sambour District | 5 | 0 | 66 |
| 6 | 606 | ស្រុកសណ្ដាន់ | Sandan District | 9 | 0 | 84 |
| 7 | 607 | ស្រុកសន្ទុក | Santuk District | 10 | 0 | 92 |
| 8 | 608 | ស្រុកស្ទោង | Stoung District | 13 | 0 | 135 |
| 9 | 609 | ស្រុកតាំងគោក | Taing Kouk District | 8 | 0 | 91 |
| Total | 73 | 8 | 765 | |||
