- ប្រូតេអ៊ីន Protein ១៨-៥០%
- លីពីត Lipids ១០-២៥%
- កម្លាំង/ថាមពល /ស្ករ កាបូហាយដ្រាត Carbohydrate ១០-២៥%
- កន្ទក់ ash, <8.5 percent
- ស្រកាត្រី ហ្វូស្វ័រ phosphorus, <1.5 percent;
- ទឹក water, <10 percent
ការចិញ្ចឹមត្រី៖ ហេតុអ្វីបានជាកម្ពុជានាំចូលត្រី រាប់សែនតោន/ឆ្នាំៗ ពី ប្រទេសវៀតណាម ថៃ? ដោយសារ ត្រីនៅវៀតណាម ថៃ គេសំបូរ នឹងមានតម្លៃថោក ! ហេតុអ្វីតម្លៃគេថោកជាងកម្ពុជា? គឺដោយសារ គេអាចផលិតចំណីត្រី ជាជាងការ ប្រើចំណីត្រីស្រស់ជាកូនត្រី ។ ត្រូីចិញ្ចឹម គ្មានរស់ជាតិឆ្ងាញ់ឡើយ ដោយសារ ការប្រើជីអ៊ុយរ៉េ សម្រាប់ឪ្យទឹកត្រជាក់ សម្លាប់មេរោគ, ការប្រើចំណី អ័រម៉ូនឲ្យត្រូីឆាប់ធំធាត់ ប្រើពេលចិញ្ចឹមតិចខែ ពេលនោះសាច់ត្រីផុយៗ។ ក្លិនត្រី ធុំក្លិនអាក្រក់ ដោយសារទឹក មានក្លិនអាក្រក់ ក្លិនស្អុយ, ការដឹកជញ្ជូនត្រី នៅកម្ពុជា គេអាចដាក់ត្រីក្នុងទឹកកក ដើម្បីសម្លាប់ត្រី នឹងរក្សាទុកពេលដឹកជញ្ជូន ចំណែកការប្រើជី អ៊ុយរ៉េ ដើម្បីរក្សាត្រីឲ្យស្រស់ គឺជាការប្រើជាតិពុល និង រមាស់ ក ពេលបរិភោភត្រី...
ក្នុងនាមជាកសិករចិញ្ចឹមត្រីម្នាក់ ដែលមានបទពិសោធន៍ចិញ្ចឹមត្រីរាប់លានក្បាលលើសប្រាំឆ្នាំ ធ្លាប់ទៅមើលកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រី សត្វទឹកសាបនឹងប្រៃធំៗនៅបរទេសជាច្រើនកន្លែង ធ្លាប់រៀនបច្ចេកទាក់ទងនឹងវារីវប្បកម្ម ធ្លាប់រៀនពីផលិតកម្មចំណីសត្វ ធ្លាប់រៀនពីទឹក ដី។ល។ ខ្ញុំសូមជំរាបថា កសិករខ្មែរមានសមត្ថភាពចិញ្ចឹមត្រីនឹងសត្វទឹកដូចជាក្តាម បង្កង បង្គា កន្ធាយ។ល។ រួមទាំងការផលិតពូជត្រី។ បច្ចេកទេសកសិករខ្មែរមិនចាញ់យួនទេ តែដោយសារខ្វះការជ្រោមជ្រែងដែលនាំអោយមានការវិវត្តន៍ យឺត។
តើហេតុអ្វីទើបការវិវត្តរបស់វិសយ័នេះយឺត?
- ១. យួនផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារយូណាស់មកហើយ បណ្តាញចែកចាយត្រីរបស់យួននៅស្រុកខ្មែររឹងមាំ កសិករមានទីផ្សារចង្អៀត ដើម្បីលក់ផលិតផលរបស់ខ្លួន ការពង្រីកអោយធំក៏កាន់តែពិបាក។
- ២. មិនមានការវិនិយោគខ្នាតធំ ដោយក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកឬបរទេស។ កសិករចិញ្ចឹមត្រីមានទុនតិចក្នុងការពង្រីកអោយធំ។ វិសយ័ធនាគាផ្តល់ការកំចីដោយមានការប្រាក់ខ្ពស់។
- ៣. ចំណីត្រីក្នុងស្រុកមានតំលៃខ្ពស់ជាងចំណីត្រីនៅយួន នៅពេលក្រសួងកសិកម្មប្រកាសផ្អាកនាំចូលត្រីពីយួនកាលពីដើមខែមករាទាំងដែលត្រីយួននៅតែនាំចូលជាធម្មតានោះ រោងចក្រផលិតចំណីត្រីនឹងនាំចូលដឹកដៃគ្នាឡើងថ្លៃជាបន្តបន្ទាប់ចាប់ពី៣០ទៅ៥០ដុល្លាក្នុងមួយតោន។
- ៤. គ្មានការត្រួតពិនិត្យគុណភាពត្រីនាំចូល ត្រីនាំចូលពីយួនមិនបានពិនិត្យគុណភាពត្រឹមត្រូវ។ យួនអាចចិញ្ចឹមត្រីអោយតែធំដើម្បីលក់ដោយមិនបានគិតពីគុណភាព ដូចជាអោយស៊ីកាកសំណល់ ប្រើថ្នាំគីមីលើសកំរិត ប្រើថ្នាំអង់ទីប៊ីយ៉ូទិចនឹងអរ័ម៉ូន កត្តានេះនាំអោយថ្លៃដើមរបស់គេទាប។
- ៥. ការប្រជែងមិនស្មោះត្រង់ ត្រីនាំចូលមិនបានបង់ពន្ធពេញទេ នេះបើតាមសំដីឈ្មួញនាំចូលម្នាក់នៅក្នុងប្រពន្ធ័តេលេក្រាមកាលពីខែធ្នូកន្លងទៅ ដែលមានវត្តមានឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី សមាគមត្រី នឹងអ្នកចិញ្ចឹមត្រីជាច្រើនផង។ ការមិនបង់ពន្ធត្រឹមត្រូវនេះធ្វើអោយរដ្ឋខាតប្រាក់ចំណូល ហើយកសិករទាំងឡាយតែងតែជួបការលំបាកដោយសារឈ្មួញតែងតែទំលាក់តំលៃ។ រឿងទាំងនេះវាផ្ទុយពីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មយួនដែលដំឡើងពន្ធស្ករសនាំចូលពីសៀមដើម្បីការពារផលិតកម្មក្នុងស្រុករបស់ខ្លួន។
ដូច្នេះខ្ញុំសូមបដិសេធនឹងថ្កោលទោសចំពោះ ការលើកឡើងរបស់មន្ត្រីនឹងប្រជាជនមួយចំនួនដែលថា
ខ្មែរមិនចេះចិញ្ចឹម បច្ចេកទេសខ្មែរមិនដល់យួនបានថ្លៃដើមខ្ពស់ជាង ឬស្នើរអោយកសិករប្តូរមុខរបរជាដើម។ យកតែពន្ធត្រីនាំចូលអោយគ្រប់នឹងពិនិត្យគុណភាពអោយបានត្រឹមត្រូវមក។ បើកសិករមិនអាចប្រជែងនឹងត្រីយួនបាន ក៏គ្មានកសិករណាបន្ទោសមន្ត្រីដែរ។ តែសូមកុំចោទគ្នាថាអត់ចេះបច្ចេកទេស ឬខ្វះវិធីសាស្ត។
វៀតណាមចេញមុខតវ៉ា ក្រោយកម្ពុជាហាមឃាត់«ការនាំចូលត្រី៤ប្រភេទ»ចូលកម្ពុជាកម្ពុជា៖ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងពាណិជ្ជកម្មនៃសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម បានធ្វើតវ៉ាទៅលើអ្វីដែលក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទកម្ពុជា បានចេញសេចក្ដីប្រកាសហាមឃាត់ការនាំចូលត្រីប្រាដែលមាន បួនប្រភេទគឺ ត្រីប្រា ត្រីពោ ត្រីអណ្ដែង និងត្រីឆ្ដោ ពីបរទេសក្នុងនោះមានប្រទេសវៀតណាមផងដែរ ក្នុងគោលបំណងការពារទីផ្សារសម្រាប់អ្នកលក់ត្រីក្នុងស្រុក។
យោងតាមលិខិតផ្ញើជូនទៅឯកឧត្តម ប៉ាន សូរស័ក្ដិ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា ភាគីវៀតណាម បានអះអាថា បន្ទាប់ពីមានការបិទការនាំចូលត្រីពីប្រទេសវៀតណាម ត្រូវមួយចំនួនត្រូវបណ្ដេញត្រឡប់ទៅប្រទេសវៀតណាមវិញ។ លើសពីនេះ ការហាមឃាត់ការនាំចូលនេះ វាក៏អាចបង្កការខូចខាតអវិជ្ជមានដល់ផលប្រយោជន៍អ្នកប្រើប្រាស់កម្ពុជា ប្រឆាំងនឹងពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក WTO ខណៈដែលកម្ពុជានិងវៀតណាមជាសមាជិកនៃសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន។ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ មិនទាន់មានការឆ្លើយតបណាមួយពីខាងភាគីកម្ពុជានោះទេ។ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ឯកឧត្តម វេង សាខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ធ្លាប់បានថ្លែងថា អាជីវករញ័រភ័យខ្លាចវៀតណាមខឹង ភ័យអាជីវករវៀតណាមអត់ទីផ្សារលក់ត្រី តែបែរជាភ្លេចភ័យអំពីប្រជាពលរដ្ឋចិញ្ចឹមត្រីក្នុងស្រុកសព្វថ្ងៃដែលគ្មានទីផ្សារ។ វាជារឿងមួយដែលគួរឱ្យបារម្ភខ្លាំងណាស់ ចំពោះពួកគាត់ដែលជាកសិករវ៉ារីវប្បករ ឬជាម្ចាស់កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រីតាមកន្លែងនីមួយៗ។
លោករដ្ឋមន្ត្រី បានបន្ថែមទៀតថា ក្រសួងនឹងចាប់ផ្ដើមរៀបចំអ្នកត្រួតពិនិត្យចំនួនពីរក្រុម ជាមួយខណ្ឌរដ្ឋបាលជលផល គឺឯកឧត្ដម ហាស់ សារ៉េត និងឯកឧត្តម ណៅ ធួក រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ដើម្បីធ្វើជាមេបញ្ជាការពង្រឹងការនាំចូល ហើយនិងបន្តពង្រឹងការងារនោះឱ្យបានរៀបរយ កាន់តែរឹងមាំថែមទៀត៕
អបអរសាទរ រាជរដ្ឋាភិបាលសម្រេចផ្អាកការនាំចូលត្រីពីប្រទេសជិតខាង ដើម្បីលើកទឹកចិត្តដល់អ្នកប្រកបរបរចិញ្ចឹមត្រី និង លើកស្ទួយការចិញ្ចឹមត្រីក្នុងស្រុករាជរដ្ឋាភិបាល តាមរយៈក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់និងនេសាទ នៅថ្ងៃសុក្រនេះ បានសម្រេចផ្អាកការនាំចូលត្រីពីប្រទេសជិតខាង ពិសេសពីប្រទេសវៀតណាមនិងថៃ ។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ចេញផ្សាយនៅយប់ថ្ងៃទី០៨ មករា ២០២១នេះ បានបញ្ជាក់ថា តាមរយៈកិច្ចប្រជុំពិភាក្សាជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធរួមមានសមាគមវារីវប្បករនៅកម្ពុជា និងតំណាងអាជីវករនាំចេញ នាំចូលផល ផលិតផល ជលផល និងបានព្រមព្រៀងគ្នាអនុវត្តនូវវិធានការបន្ទាន់មួយចំនួនដូចជា តំណាងអាជីករនាំចេញ នាំចូលផល ផលិតផលជលផល បានយល់ព្រមផ្អាកនូវការស្នើសុំនាំចូលប្រភេទត្រីដែលវារីវប្បករផលិតបានច្រើនដូចជា ត្រីប្រា ត្រីពោ ត្រីអណ្តែង និង ត្រីឆ្តោ ព្រមទាំង ប្រភេទត្រីមួយចំនួនទៀតដែលអាចចិញ្ចឹមបានក្នុងស្រុក តាមការជូនដំណឹងរបស់សមាគមវារីវប្បករនៅកម្ពុជាជាដើម ។
សូមបញ្ជាក់ថា ច្រើនឆ្នាំកន្លងមកនេះ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរភាគច្រើន ពិសេសអ្នកប្រកបរបរចិញ្ចឹមត្រីបានរអ៊ូរទាំអំពីការនាំចូលត្រីពីប្រទេសវៀតណាមនិងថៃ ដែលធ្វើឲ្យត្រីពួកគាត់ពិបាករកទីផ្សារ ដោយសារក្រុមអាជីវករមួយចំនួនដែលនាំត្រីចូលបានទម្លាក់ថ្លៃជាដើម ៕
ត្រីឆ្តោ ត្រូវបានក្រសួងកសិកម្ម ស្នើដ្ឋាភិបាល អនុញ្ញាត ឲ្យមានការចិញ្ចឹមទ្បើងវិញភ្នំពេញ: ដោយមើលឃើញពី តម្លៃសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់របស់ត្រីឆ្តោ ព្រមទាំងមានការស្រាវជ្រាវថា មានចំណីសិប្បនិម្មិត (ចំណីគ្រាប់) សំរាប់ចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោ ក្រសួងកសិកម្ម រុកា្ខប្រមាញ់ និងនេសាទ បានធ្វើការស្នើសុំ រដ្ឋាភិបាល អនុញ្ញាត បើកឲ្យមានការចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោ ទាំងលក្ខណ:គ្រួសារ និងពាណិជ្ជកម្ម ទ្បើងវិញ។ នេះបើយោងតាមលិខិតស្នើសុំរបស់ ក្រសួងកសិកម្ម រុកា្ខប្រមាញ់ និងនេសាទ លេខ២៨៨៦ ចុះថ្ងៃទី ២២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៦។
គួររំឭកដែលថា ត្រីឆ្តោ ជាប្រភេទត្រី ស៊ីកូនត្រីជាអាហារ ដែលជាកត្តាបង្កបទលើ្មសនេសាទដោយប្រើស្បៃមុង ចាប់ពូជត្រីល្អិតៗ ដែលពិបានទប់ស្កាត់។ មួយវិញទៀត គេសង្កេតឃើញថា មានឈ្មួញនាំត្រីឆ្តោ ចូលពីវៀតណាម ដោយខុសច្បាប់ ជាបន្តបន្ទាប់ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ៕
ត្រីឆ្តោ ជាត្រីទឹកសាប ប្រភេទមំសាសី ពោលគឺស៊ីសាច់ជាអាហារ។ ក្នុងវ័យជំទង់គេហៅថា ត្រីដៀប ពេលធំពេញវ័យហៅត្រីឆ្តោ មានឈ្មោះវិទ្យាសាស្ត្រ (Channa micropeltes) និងឈ្មោះជាភាសាអង់គ្លេស Giant snakehead។ ត្រីប្រភេទនេះ មានរស់នៅពាសពេញតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ចាប់ពីទន្លេមេគង្គភាគខាងក្រោមក្នុងប្រទេសឡាវ «ព្រមទាំងដៃទន្លេផ្សេងៗ របស់វា ដូចជាទន្លេ សេបាំងហ្វៃ» នៅអាងទន្លេចៅប្រាយ៉ា និងទន្លេមេក្លង ក្នុងប្រទេសថៃ នៅបឹងទន្លេសាប និងតំបន់ភាគខាងត្បូងរាជធានីភ្នំពេញ ដូចខេត្តព្រៃវែង និងខេត្តតាកែវ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងនៅតំបន់ដីសណ្តទន្លេមេគង្គ ក្នុងប្រទេសវៀតណាម ។ ត្រីដៀប/ឆ្តោ មានប្រវែងដងខ្លួនអតិបរមា ១៣០ ស.ម វាចាប់កំណើតឡើងនៅតាមទន្លេរាក់ៗ វាលទំនាប តាមស្ទឹង ប្រឡាយ បឹងធំៗ ដែលមានទឹកនឹង ឬហូរយឺតៗ។ អាហារចម្បងរបស់ត្រីដៀប/ឆ្តោ គឺស៊ីត្រីផ្សេងៗ ប៉ុន្តែវាក៏ស៊ីពពួកចៃទឹក ឬសត្វល្អិតដែលរស់ក្នុងទឹកផងដែរ។
នៅក្នុងសង្គមខ្មែរ មានពាក្យដំណៀលមួយពោលថា៖ «ត្រីឆ្តោស៊ីកូនឯង» តើនេះជាការពិតដែរឬទេ? បើយោងទៅលើលក្ខណៈជីវសាស្ត្រខាងលើ ពុំមានចំណុចត្រង់ណាដែលថាត្រីឆ្តោស៊ីកូនវានោះទេ។ នៅក្នុងធម្មជាតិ បើយើងពិនិត្យតាមដានសកម្មភាពរបស់ត្រីឆ្តោបណ្តើរកូន នោះយើងនឹងបានឃើញថា ពេលមានឧបសគ្គអ្វីមកយាយី ត្រីឆ្តោនឹងហាមាត់ឲ្យកូនតូចៗរបស់វាចូលដើម្បីលាក់ខ្លួន។ ពេលឧបសគ្គទៅផុត វានឹងហាមាត់ឲ្យកូនវាចេញមកវិញ។ ដូច្នេះ ពាក្យដំណៀលថា «ត្រីឆ្តោស៊ីកូនឯង» នោះ ហាក់មិនច្បាស់លាស់ ជាការណ៍ពិត ឬយ៉ាងណានោះទេ។
ប៉ុន្តែ បើយើងធ្វើការអង្កតទៅលើកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោ គេនិយមប្រមូលទិញកូនត្រីគ្រប់ប្រភេទ ដែលគេហៅថា «ត្រីនុយ» ពីអ្នកនេសាទ ដែលប្រើប្រាស់ឧបករណ៍លូស្បៃមុងខុស ច្បាប់ដើម្បីចាប់កូនត្រីគ្រប់ប្រភេទ មិនថាជាកូនរបស់ត្រីប្រភេទណា តូច ឬធំទេ ពោលគឺកូនត្រីចម្រុះ បួករួមទាំងកូនត្រីឆ្តោខ្លួនឯងផងដែរ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ កូនតូចៗរបស់ត្រីប្រភេទកម្រជិតផុតពូជ ដូចជាត្រីគល់រាំង ដែលជាអត្តសញ្ញាណជាតិខ្មែរ និងត្រីរាជ ដែលស្ទើរតែបាត់វត្តមានទាំងស្រុងក្នុងទន្លេមេគង្គកម្ពុជាទៅហើយនោះ ក៏មានវាសនាក្លាយជា «ត្រីនុយ» នឹងគេដែរ។
ក្នុងរដូវវស្សាចាប់ពីខែមិថុនា ដល់ខែតុលា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ កូនត្រីរាប់រយប្រភេទ និងរាប់ពាន់លានក្បាល បានធ្វើចរាចរចុះមកខ្សែទឹកខាងក្រោមនៃទន្លេមេគង្គ។ កូនត្រីទាំងនោះ បានបន្តចូលទៅក្នុងតំបន់វាលទំនាបលិចទឹក ជាពិសេស ចូលទៅក្នុងបឹងទន្លេសាប ដើម្បីលូតលាស់ធំធាត់នៅទីនោះ។ តែជាអកុសល កូនត្រីក្នុងចំនួនដ៏ច្រើនលើសលប់ មិនបានទៅដល់គោលដៅ និងកូនត្រីខ្លះបានទៅដល់គោលដៅដែរ តែមិនទាន់នឹងបានធំធាត់ផង ក៏ត្រូវអ្នកនេសាទចាប់យកធ្វើជា «ត្រីនុយ» យ៉ាងគួរឲ្យសោកស្តាយជាទីបំផុត។ មិនដឹងថា កូនត្រីចំនួនប៉ុន្មានសិបតោនក្នុងមួយថ្ងៃ ដែលត្រូវចាប់ធ្វើជា «ត្រីនុយ» នៅទូទាំងប្រទេសនោះទេ។ ប្រសិនបើមិនត្រូវបានចាប់ទេ កូនត្រីទាំងនោះ អាចនឹងក្លាយទៅជាត្រីពេញវ័យតូច-ធំគ្រប់ប្រភេទតាមលក្ខណៈធម្មជាតិរបស់វា។ បើយើងធ្វើការប្រៀបធៀបតម្លៃ «ត្រីនុយ» និងត្រីធំពេញវ័យ នោះរិតតែធ្វើឲ្យយើងមានការសោកស្តាយយ៉ាងខ្លាំងជាទីបំផុត។ កូន «ត្រីនុយ» មួយគីឡូក្រាម ដែលមានកូនត្រីចម្រុះចំនួនរាប់ពាន់ក្បាល ថ្លៃតែ ១.០០០ (មួយពាន់) ទៅ ១.៥០០ (មួយពាន់ប្រាំរយ) រៀលប៉ុណ្ណោះ។ ខណៈបើទុកឲ្យវាធំពេញវ័យ តម្លៃរបស់វានឹងកើនឡើងរាប់សិបដង ទៅតាមប្រភេទត្រីតូច-ធំ។
ដូច្នេះ ប្រសិនបើមានការចូលរួមពីអ្នកនេសាទទូទាំងប្រទេស លប់បំបាត់ឲ្យអស់រាល់បទល្មើសនេសាទគ្រប់ប្រភេទ ជាពិសេស ការនេសាទត្រីកូនត្រីធ្វើជា «ត្រីនុយ» នោះប្រទេសកម្ពុជា នឹងមិនខ្វះត្រីទេ សម្បូរខ្លាំងណាស់។ ដូច្នេះ ជាការជាក់ស្តែង មនុស្សទេដែលចាប់កូនត្រីឆ្តោ ឲ្យត្រីឆ្តោស៊ី តាមរយៈ «ត្រីនុយ» នេះ។ តាមពិត ទឡ្ហីករខាងលើ មិនគ្រប់ជ្រុងជ្រោយទាំងស្រុងនោះទេ គ្រាន់តែចង់បង្ហាញថា ភាគច្រើន មនុស្សទេដែលជាអ្នកចាប់កូនត្រីឆ្តោឲ្យត្រីឆ្តោស៊ី ច្រើនជាងត្រីឆ្តោស៊ីកូនរបស់វាដោយខ្លួនឯង។
ក្នុងប្រភទេសកម្ពុជា រយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដោយមានបញ្ហានៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ការទន្ទ្រានកាប់ឆ្ការ ដុតបំផ្លាញព្រៃលិចទឹក ដើម្បីយកធ្វើជាដីកសិកម្ម ការនេសាទហួសកម្រិត ការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ខុសច្បាប់គ្រប់ប្រភេទនៅក្នុងបឹងទន្លេសាប ជាពិសេសក្នុងរដូវត្រីពង-កូន និងធំធាត់ បានធ្វើឲ្យមច្ឆជាតិគ្រប់ប្រភេទ មាននិន្នាការធ្លាក់យ៉ាងខ្លាំង និងមានប្រភេទខ្លះ ឈានទៅផុតពូជតែម្តង៕
ការបើកឲ្យចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោឡើងវិញ ធ្វើឲ្យកម្ពុជាកាត់បន្ថយការនាំចូលត្រីឆ្តោជាង ៤០ពាន់ តោន ក្នុងមួយឆ្នាំ (ភ្នំពេញ)៖ បន្ទាប់ពីហាមឃាត់អស់ជាច្រើនឆ្នាំ ការចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាលអនុញ្ញាតឲ្យប្រជាពលរដ្ឋចិញ្ចឹមឡើងវិញកាលពីឆ្នាំ២០១៦កន្លងទៅនេះ។ ការអនុញ្ញាតឲ្យចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោឡើងវិញធ្វើឲ្យកម្ពុជាកាត់បន្ថយការនាំចូលត្រីឆ្តោពីប្រទេសវៀតណាមជាង ៤០ពាន់តោននៅក្នុងមួយឆ្នាំ។
ការចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាលហាមឃាត់មិនឲ្យចិញ្ចឹម ក្រោមការពន្យល់ពីអតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក ចាន់ សារុន ថា ការចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោនេះនាំឲ្យហិនហោចដល់កូនត្រីដែលគេនឹងត្រូវចាប់យកមកធ្វើជាចំណីត្រីឆ្តោ។ ការមិនចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោនេះ ធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋត្រូវទិញត្រីឆ្តោនាំចូលពីប្រទេសវៀតណាម រាប់ពាន់តោននៅក្នុងមួយឆ្នាំៗ។
លុះដល់ឆ្នាំ២០១៦ ក្រោយពេលលោក វេង សាខុន ត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ក៏បានស្នើរាជរដ្ឋាភិបាលអនុញ្ញាតឲ្យមានការចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោឡើងវិញ។ លោកបានពន្យល់ថា ការចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោមិនធ្វើឲ្យវិនាសដល់ធនធានត្រីនោះទេ ព្រោះការចិញ្ចឹមត្រីនេះមិនមែនពឹងផ្អែកតែលើការយកកូនត្រីមកធ្វើជាចំណីនោះទេ គឺមានចំណីផ្សេងៗទៀតផងដែរ។
មួយវិញទៀតការបើកឲ្យចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោនេះ ក៏ជាការរួមចំណែកលើកកម្ពស់ជីវភាពរបស់អ្នកចិញ្ចឹមត្រី ហើយក៏កាត់បន្ថយការនាំចូលត្រីពីប្រទេសជិតខាង ដែលប្រជាពលរដ្ឋចំណាយលុយយ៉ាងច្រើនជួយចិញ្ចឹមពលរដ្ឋវៀតណាម តាមរយៈការទិញត្រីឆ្តោនេះ។
ក្នុងពេលចុះទៅពិនិត្យមើលកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោមួយកន្លែងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងឃុំបាធាយ ស្រុកបាធាយ ខេត្តកំពង់ចាម នៅថ្ងៃទី១៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨ម្សិលមិញនេះ លោក វេង សាខុន បានអះអាងថា ការបើកចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោឡើងវិញធ្វើឲ្យកម្ពុជាកាត់បន្ថយការនាំចូលត្រីឆ្តោពីប្រទេសវៀតណាម បានជាង ៤០ពាន់តោន។ ពីមុនក្នុងមួយឆ្នាំកម្ពុជានាំចូលត្រីឆ្តោប្រមាណ ៦០ពាន់តោនក្នុងមួយឆ្នាំ តែបច្ចុប្បន្ននាំចូលតែប្រមាណ ១៣ពាន់តោនតែប៉ុណ្ណោះ។
លោករដ្ឋមន្ត្រី បានឲ្យដឹងទៀតថា បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោបានប្រមាណ ៦០ពាន់តោនក្នុងមួយឆ្នាំ ហើយរំពឹងថា ការចិញ្ចឹមនឹងមានការកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ នឹងធ្វើឲ្យចំនួននាំចូលត្រីឆ្តោនឹងកាន់តែធ្លាក់ចុះ។
លោក ឡោង ស្រ៊ាង អ្នកប្រកបរបរចិញ្ចឹមត្រី បានបង្ហាញការសាទរ និងរីករាយ ចំពោះការបើកឲ្យចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោឡើងវិញនេះ។ លោកបានពន្យល់ថា ពីមុនហាមមិនឲ្យចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោធ្វើឲ្យកម្ពុជាខាតច្រើន ដោយទី១មួយត្រូវនាំកូនត្រីលក់ទៅឲ្យប្រទេសជិតខាង ហើយទិញត្រីចិញ្ចឹមគេមកហូបជំនួសវិញ។
តែក្រោយពេលបើកឲ្យចិញ្ចឹមវិញ ធ្វើឲ្យចំណេញការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយក៏ធ្វើឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរមិនប្រឈមនឹងជំងឺដោយសារហូបត្រីនេះផងដែរ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់អ្នកចិញ្ចឹមត្រីរូបនេះ។
លោក ឡោ ស្រ៊ាង អះអាងថា ត្រីឆ្តោចិញ្ចឹមនៅប្រទេសប្រឈមនឹងជំងឺច្រើន ព្រោះពួកគេចិញ្ចឹមប្រើថ្នាំគីមីច្រើន មិនដូចការចិញ្ចឹមនៅកម្ពុជាមានអាកាសធាតុល្អ ការចិញ្ចឹមមិនប្រើថ្នាំគីមី ហើយស្រដៀងហ្នឹងត្រីធម្មជាតិដែរ មិនបង្កផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពរបស់អ្នកហូបនោះទេ។
អ្នកចិញ្ចឹមត្រីរូបនេះអះអាងទៀតថា ការចិញ្ចឹមត្រីឆ្តោនេះ ក៏មានផ្តល់ចំណេញផងដែរ ព្រោះថាការឲ្យចំណេញ និងរយៈពេលចិញ្ចឹមប្រហាក់ប្រហែលនឹងត្រីប្រភេទដទៃដែរ តែតម្លៃបានខ្ពស់ជាងត្រីប្រភេទដទៃ៕
ទំហំមធ្យម៖ ៤០ សង់ទីម៉ែត្រ ៤០០ក្រាម
ចរិកស៊ីចំណី៖ ស៊ីចម្រុះ រុក្ខជាតិ និងសត្វ
ចំណី៖ ចំណីផ្សំ ចំណីគ្រាប់
ជម្រៅស្រះសមស្រប៖ ១ម ទៅ ៣ម
រយៈពេលចិញ្ចឹម៖ ៦ខែ ទៅ ៨ខែ
2017-01-17 04:04pm កម្ពុជា នាំចូលត្រីពីវៀតណាមចន្លោះពី ៧០-៨០តោន ក្នុងមួយថ្ងៃ ខណៈអ្នកចិញ្ចឹមត្រីក្នុងស្រុកត្អូញអត់ទីផ្សារ (ភ្នំពេញ)៖ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការនៅតាមសណ្ឋាគារ អាហារដ្ឋាន ក៏ដូចជាការហូបចុកប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនោះ កម្ពុជា បាននាំត្រីពីប្រទេសវៀតណាមចន្លោះពី ៧០ ទៅ៨០តោនក្នុងមួយថ្ងៃ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោក ណៅ ធួក រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងកសិ កម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ។
លោក ណៅ ធួក ដែលមានអតីតភាពជាអគ្គនាយករដ្ឋបាលជលផលផងដែរនោះ បានបញ្ជាក់ប្រាប់អង្គភាពព័ត៌មាន Fresh News ថា ក្នុងចំណោមត្រី ដែលនាំចូលពីវៀតណាម មានត្រីរ៉ស់ និង ត្រីឆ្តោ ៤០-៥០តោន។ លោក ណៅ ធួក បានឲ្យដឹងដែរថា ក្នុងចំណោមត្រី ដែលនាំចូលនេះ មានត្រីខ្លះក៏មានការបង់ពន្ធ ហើយត្រីខ្លះទៀតលួចនាំចូលតាមច្រករបៀង ដោយមិនមានបង់ពន្ធនោះឡើយ។
លោក ណៅ ធួក បានទទួលស្គាល់ថា ការនាំចូលត្រីពីប្រទេសវៀតណាមដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់នេះ គឺពិតជាបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់ការចិញ្ចឹមត្រីក្នុងស្រុក ហើយក្រសួង ក៏បានដាក់ចេញវិធានការក្នុងការទប់ស្កាត់ផងដែរ។
ប្រទេសវៀតណាម ត្រូវបានគេដឹងថា ជាប្រទេស ដែលនាំយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ទាំងត្រី សាច់ និងបន្លែបង្កា ចូលក្នុងប្រទេសកម្ពុជា រួមនិងបណ្តាប្រទេសផ្សេងៗទៀតនៅក្នុងតំបន់ ក៏ដូចជាលើពិភពលោក។
យោងតាមការចេញផ្សាយរបស់ព័ត៌មានក្នុងប្រទេសវៀតណាម បានឲ្យដឹងថា វៀតណាម ទទួលបានចំណូលពីការនាំចេញបន្លែ-ផ្លែឈើ ត្រីសាច់ជាង ១ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ២០១៦។ ប៉ុន្តែវៀតណាម ក៏បានចំណាយថវិកាទៅវិញ ៥២៩លានដុល្លារ ដើម្បីទិញបន្លែផ្លែឈើពីបរទេសមកផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងស្រុក។ ការនាំចូលនេះ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងស្រុក ដែលខ្លាចរអាមិនហ៊ានប្រើបន្លែផ្លែឈើក្នុងស្រុក ដែលរកឃើញថា មានប្រើសារធាតុគីមីធ្ងន់ធ្ងរ។
ការនាំចូលត្រី សាច់ បន្លែ ផ្លែឈើ ដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ពីប្រទេសវៀតណាម ក៏កំពុងតែជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ដល់ក្រុមអ្នកប្រកបរបរចិញ្ចឹមត្រី ដាំបន្លែ ផ្លែឈើក្នុងស្រុកខ្មែរផងដែរ។
អ្នករកស៊ីចិញ្ចឹមត្រីប្រា នៅភូមិព្រែកសំរោង សង្កាត់ព្រែកសំរោង ខណ្ឌព្រែកព្នៅ បាននាំគ្នាត្អូញត្អែរថា ត្រីរបស់ពួកគេក្នុងឆ្នាំ២០១៦ មិនមានឈ្មួញមកចាប់យកទៅចែកចាយបន្តដូចបណ្តាឆ្នាំកន្លងទៅនោះទេ។ បើតាមក្រុមអ្នកចិញ្ចឹមត្រី បានអះអាងថា ត្រីរបស់គាត់ដែលធ្លាប់តែត្រូវឈ្មួញចាប់នៅអំឡុងខែសីហា នៃបណ្តាឆ្នាំនីមួយៗនោះ នៅឆ្នាំ២០១៦ មិនមានឈ្មួញមកចាប់នោះទេ ហើយអូសបន្លាយរហូតដល់ខែមករា ឆ្នាំ២០១៧នេះ ក៏មិនទាន់មានឈ្មួញមកចាប់នោះឡើយ។
អ្នកស្រី ហុង ចាន់ថន បានបញ្ជាក់ដូច្នេះ «ត្រូវប្រមូលផលក្នុងខែ១០(តុលា) ហ្នឹង ប៉ុន្តែគេអត់មកចាប់យើង អូសបន្លាយរហូតដល់ខែ១១, ១២ ឬ ខែ១ ជួបការលំបាកច្រើន។ ទីផ្សារឥឡូវធ្វើបានហើយលក់អត់ចេញ ដោយសារការនាំចូលពីប្រទេសជិតខាងច្រើនពេក អ៊ីចឹងធ្វើឲ្យអ្នកចិញ្ចឹមក្នុងស្រុកដល់ពេលប្រមូលផលបែរជាប្រមូលអត់បានទៅវិញធ្វើឲ្យមានការខាតបង់ច្រើន»។
លោក ឆន ប្រុស អាយុ ៤៩ឆ្នាំ និងជាអ្នកប្រកបរបរចិញ្ចឹមត្រីប្រាប្រមាណជា ៦ឆ្នាំមកហើយនោះ បានថ្លែងបញ្ជាក់ថា «កន្លងមកខែ៨ ហើយយ៉ាងយូរបំផុតខែ១០ ឬ១១អីណឹងអ្នកចិញ្ចឹមត្រីលក់ត្រីចង់អស់ហើយ។ ទើបតែឆ្នាំនេះ ជួបបញ្ហាលក់មិនបានដូចឆ្នាំកន្លងទៅទេ»។
ក្រុមអ្នកចិញ្ចឹមត្រី សុទ្ធតែបានអះអាង និងលើកឡើងដូចៗគ្នា កត្តាដែលនាំឲ្យត្រីរបស់ពួកគាត់លក់មិនចេញដោយសារត្រីនាំចូលពីវៀតណាម ជាពិសេសច្រកព្រំដែនជ្រៃធំ។
ក្រុមអ្នករកស៊ីចិញ្ចឹមត្រី ក៏បានទទូចឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធដាក់ចេញវិធានការទប់ស្កាត់ការនាំចូលត្រីមកពីប្រទេសវៀតណាមឲ្យបានខ្ពស់ ដើម្បីផ្តល់ទីផ្សារសម្រាប់អ្នកចិញ្ចឹមត្រីនៅក្នុងស្រុកឲ្យបានកាន់តែទូលាយ។ បើបណ្តោយឲ្យមានការនាំចូលបែបនេះទៀត ក្រុមអ្នករកស៊ីចិញ្ចឹមត្រី អាចនឹងត្រូវបោះបង់អាជីព៕
រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកសិកម្ម ស្នើដល់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ជួយទប់ស្កាត់ការនាំចូលត្រីខុសច្បាប់ពីប្រទេសជិតខាង ហើយអំពាវនាវដល់អ្នកនាំចូលត្រីងាកមកប្រមូលទិញត្រីរបស់វារីប្បករវិញ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុក ឯកឧត្តម វេង សាខុន រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ អមដំណើរដោយ មន្រ្តីជំនាញសំខាន់ៗ កាលពីរសៀលថ្ងៃទី០៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០២១ បានអញ្ជើញមកពិនិត្យកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រីចំនួន ០២កន្លែង ស្ថិតនៅខណ្ឌព្រែកព្នៅ រាជធានីភ្នំពេញ។
កសិដ្ឋានទី០១៖ របស់លោក សឿ ម៉ៅ ដែលត្រូវជាបងប្រុសលោក ហោង ទ្រី និងលោក លីម សុខហេង ត្រូវជាក្មួយលោកហោង ទ្រី ដែលស្ថិតនៅភូមិសំរោងត្បូង សង្កាត់សំរោង ខណ្ឌព្រែកព្នៅ បានឱ្យដឹងថា កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រីនេះបានដំណើរការជាង១៨ឆ្នាំហើយ បច្ចុប្បន្នកសិដ្ឋានមានស្រះចិញ្ចឹមត្រីប្រាចំនួន១៥ស្រះ ទំហំចាប់ពី ៦ ០០០-១០ ០០០ម៉ែត្រការ៉េ សមត្ថភាពផលិតត្រីប្រាបាន ២ ០០០តោនក្នុង១ឆ្នាំ ដោយប្រើចំណីផលិតដោយខ្លួនឯងផង និងក្រុមហ៊ុនផង។
កសិដ្ឋានទី២៖ ចិញ្ចឹមត្រីប្រាដូចគ្នា ស្ថិតនៅភូមិធំខាងជើង សង្កាត់ពញ្ញាពន់ ខណ្ឌព្រែកភ្នៅ។ លោក ង៉ែត ទូច អ្នកគ្រប់គ្រងទូទៅ បានឲ្យដឹងថា កសិដ្ឋាននេះបានដំណើរការរយៈពេល៧ឆ្នាំមកហើយ បច្ចុប្បន្នមានស្រះចិញ្ចឹមត្រីប្រាធំៗចំនួន ៨ស្រះ សរុបដាក់កូនត្រីចិញ្ចឹម ១លានកូន។ ដោយអនុវត្តតាមគោលការណ៍បច្ចេកទេសចិញ្ចឹមត្រីដូចជាការផ្តល់ចំណី ការសម្អាតស្រះ ការគ្រប់គ្រង ប្រើប្រាស់ និងសម្អាតទឹក។ល។ រួមផ្សំជាមួយពូជល្អ ចំណីមានគុណភាព លក្ខខណ្ឌចិញ្ចឹមអំណោយផល ការថែទាំប្រកបដោយការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ ជាពិសេសការលក់ដុំ និងលក់រាយដោយខ្លួនឯងផ្ទាល់នៅលើទីផ្សារ មិនរំពឹងឈ្មួញកណ្តាល កសិដ្ឋានអាចប្រមូលផល និងលក់បាន ៧០០តោនក្នុង១ឆ្នាំ ហើយអនាគតគ្រោងចិញ្ចឹមឲ្យបាន ១ ០០០ក្នុង១ឆ្នាំ ដើម្បីឆ្លើយតបតាមសេចក្តីត្រូវការទីផ្សារក្នុងស្រុក។
ពិនិត្យឃើញទិដ្ឋភាពជារួម និងសកម្មភាពចិញ្ចឹមរបស់កសិដ្ឋានទាំងពីររួចមក ឯកឧត្ដមរដ្ឋមន្រ្តីវេង សាខុន បានធ្វើការកោតសរសើរ និងវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះការខិតខំប្រឹងប្រែងប្រកាន់យករបរចិញ្ចឹមត្រី ដើម្បីចូលរួមចំណែកបំពេញសេចក្តីត្រូវការទីផ្សារក្នុងស្រុក និងកាត់បន្ថយការនាំចូល។
ក្នុងសកម្មភាពចុះពិនិត្យនេះ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីក៏បានណែនាំឱ្យរដ្ឋបាលជលផល និងមន្ទីរកសិកម្ម រាជធានី-ខេត្ត និងសមាគមវារីវប្បករកម្ពុជា ជួយរកទីផ្សារ ដើម្បីរក្សានិរន្តរភាពផលិតកម្មចិញ្ចឹម ហើយជួយរៀបចំផែនការផលិតកម្ម ចងក្រងបណ្តុំអ្នកចិញ្ចឹម និងបញ្ចូលបច្ចេកទេសថ្មីៗបន្ថែមទៀតទាំងការផលិតកូន ផ្តល់ចំណី និងបរិស្ថានចិញ្ចឹម ឈានឆ្ពោះទៅបំពេញខ្សែច្រវាក់ផលិតកម្ម រួមទាំងខ្សែច្រវាក់តម្លៃបន្ថែមសំដៅដល់ការកែច្នៃ។ ឯកឧត្តម បានស្នើដល់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចជួយទប់ស្កាត់ការនាំចូលត្រីខុសច្បាប់ពីប្រទេសជិតខាង ហើយអំពាវនាវដល់អ្នកនាំចូលត្រីងាកមកប្រមូលទិញត្រីរបស់វារីប្បករវិញ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុក។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ចំពោះអ្នកបរិភោគ និងអ្នកប្រើប្រាស់ កែច្នៃផលិតផលត្រី សូមបន្តជួយគាំទ្រផលិតផលក្នុងស្រុក ដើម្បីជួយជំរុញកំណើនផលិតកម្មវារីវប្បកម្មក្នុងស្រុកឱ្យកាន់តែកើនឡើងទាំងបរិមាណ គុណភាព និងតម្លៃ ជាពិសេសលោកសុំឱ្យវិនិយោគិនក្នុងស្រុកបង្កើនការវិនិយោគក្នុងវិស័យវារីវប្បកម្ម ដើម្បីចូលរួមបង្កើនផលិតកម្មស្បៀង ផ្គត់ផ្គង់ឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់តាមតម្រូវការក្នុងស្រុកក្នុងបរិបទនៃការរីករាលដាលជាសកលនៃជំងឺឆ្លងកូវិដ-១៩។
សូមជម្រាបជូនថា សកម្មភាពនៃការអញ្ជើញចុះមកពិនិត្យកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រីនាព្រឹកនេះ គឺជាផ្នែកមួយនៃការជួយជំរុញ និងលើកទឹកចិត្តដល់ផលិតកម្មចិញ្ចឹមត្រីក្នុងស្រុក តាមរយ:ការនាំយកតួអង្គពីរសំខាន់មកជួបគ្នា គឺរដ្ឋបាលជលផល និងសមាគមវារីវប្បករកម្ពុជា ដើម្បីសហការ សម្របសម្រួលទាំងផ្នែកទីផ្សារ និងការអនុវត្តបច្ចេកទេសឱ្យកាន់តែល្អប្រសើរ និងមានប្រសិទ្ធភាពលើផលិតកម្មចិញ្ចឹមក្នុងគោលដៅរួមមួយគឺអនុវត្តគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការជំរុញផលិតកម្មស្បៀងតាមរយ:ការបង្កើនផលិតកម្មចិញ្ចឹមត្រីដូចជាត្រីអណ្តែង ត្រីប្រា ត្រីឆ្តោ ត្រីពោ និងកង្កែប៕ជា សេឌី
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានឲ្យដឹងថា ក្នុងមួយឆ្នាំៗ កម្ពុជាមានតម្រូវការតី្រសាច់ប្រមាណ ៧៤០ពាន់តោនដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយក្នុងនោះ កម្ពុជាបានចំណាយទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៤០លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងការនាំចូលត្រីសាច់មកពីប្រទេសជិតខាង ដូចជា វៀតណាមនិងថៃ។ការនាំចូលត្រីពីក្រៅប្រទេសច្រើននេះ គឺដោយសារតែត្រីធម្មជាតិនិងការចិញ្ចឹមត្រីផ្គត់ផ្គង់នៅក្នុងស្រុកមិនទាន់គ្រប់ចំនួនតម្រូវការនៅឡើយ។
ប្រទេសកម្ពុជាមានទន្លេមេគង្គ មានបឹងទន្លេសាបជាបឹងទឹកសាបធំជាងគេបំផុតនៅអាស៊ី ដែលបឹងនេះជាជម្រកត្រីដ៏ធំអស្ចារ្យសម្រាប់ចិញ្ចឹមប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេស។ តើហេតុអ្វីបានជាត្រីធម្មជាតិកម្ពុជាមិនគ្រប់គ្រាន់បំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុក?
ត្រង់ចំណុចនេះ លោក ច័ន្ទ សុផល នាយកមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាគោលនយោបាយ (CPS) និងជាអ្នកសេដ្ឋកិច្ចដ៏មានពិសោធន៍មួយរូបនៅកម្ពុជា ទំនងជាបន្ទោសបញ្ហាខ្វះត្រីផ្គត់ផ្គង់ក្នុងស្រុកនេះ ទៅលើការហូរចេញនូវត្រីធម្មជាតិកម្ពុជាទៅទីផ្សារប្រទេសជិតខាង។ លោក ច័ន្ទ សុផល បានសរសេរដូច្នេះនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក៖ «ថៃហូបត្រីរ៉ស់ធម្មជាតិពីបឹងខ្មែរ ខ្មែរហូបត្រីចិញ្ចឹមពីវៀតណាម»។ លោក ច័ន្ទ សុផល អំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលមានវិធានការចំពោះបញ្ហានេះ៖ «ខ្ញុំចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលខ្មែរយកពន្ធខ្ពស់ លើការនាំត្រីចេញទៅប្រទេសថៃ ដើម្បីឲ្យត្រីទាំងនោះ ត្រូវបង្វិលចូលមកលក់ក្នុងស្រុកខ្មែរ ហើយខ្មែរអាចបរិភោគត្រីបឹងធម្មជាតិទាំងនោះ បានច្រើនជាងមុនក្នុងថ្លៃទាបជាងមុន»។វិស័យកសិកម្ម បសុសត្វ និងវារីវប្បកម្ម បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការបង្កើតប្រភពចំណូលជាង ៧០ភាគរយ ដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ស្មើនឹង ៣០ភាគរយ នៃផលទុនជាតិសរុប។
ប៉ុន្តែ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ កម្ពុជាត្រូវចំណាយប្រាក់រាប់សិបលានដុល្លារក្នុងការនាំចូលផលិតផលកសិកម្មមកពីបរទេសទៅវិញ។ ជាក់ស្តែង ក្នុង១ឆ្នាំៗ កម្ពុជាចំណាយប្រាក់ប្រមាណ ៤០លានដុល្លារ ដើម្បីនាំចូលត្រីមកពីប្រទេសជិតខាង។
យោងតាមរបាយការណ៍ពីក្រសួងកសិកម្មបង្ហាញថា មនុស្សម្នាក់ៗក្នុង១ឆ្នាំ បរិភោគសាច់ត្រី ៦៣គីឡូក្រាម អង្ករ ១៤៣គីឡូក្រាម និងបន្លែ ៥២គីឡូក្រាម។
ការបន្តនាំចូលត្រីមកពីបរទេសនេះ បង្កការខាតបង់ថវិកាជាតិយ៉ាងច្រើន។ ដូច្នេះ បើតាមក្រុមអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច បានអះអាងថា អ្វីជាសំខាន់ដែលយើងត្រូវធ្វើ គឺទាក់ទាញវិនិយោគពីបរទេស ដោយត្រូវប្រែក្លាយការចិញ្ចឹមត្រីលក្ខណៈគ្រួសារ ទៅជាលក្ខណៈធ្វើជំនួញវិញ។ ធ្វើបែបនេះ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការហូរចូលត្រីពីប្រទេសជិតខាង។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ភាគច្រើននៃទំនិញកសិផលនាំចូលមួយចំនួនធំ ជាទំនិញខុសស្តង់ដារ និងខូចគុណភាព ទៀតផង៕
ការនាំចូលត្រីខ្យារ ពីវៀតណាម តាមច្រកចំនួនបីមិនតិចជាង៦០០តោន ក្នុងមួយថ្ងៃ (ភាគទី២)
លោក សយ សុភាព ៖ការនាំចូលត្រីខ្យារ ពីវៀតណាម តាមច្រកចំនួនបីមិនតិចជាង៦០០តោន ក្នុងមួយថ្ងៃ (ភាគទី២)
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី វេង សាខុន និងសហការីបានអញ្ជើញបន្តដំណើរមកពិនិត្យកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រីរបស់លោកលោក ហោង ទ្រី ស្ថិតនៅភូមិក្អមសំណលើ ឃុំក្អមសំណរ ស្រុកលើកដែក
ចេញផ្សាយ ២៨ កញ្ញា ២០២០
នៅរសៀលថ្ងៃដដែល ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី និងសហការីបានអញ្ជើញបន្តដំណើរមកពិនិត្យកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រីរបស់លោកលោក ហោង ទ្រី ស្ថិតនៅភូមិក្អមសំណលើ ឃុំក្អមសំណរ ស្រុកលើកដែក។
លោក ហោង ទ្រី បានឲ្យដឹងថាកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រីនេះបានដំណើរការជាង ១០ឆ្នាំហើយ បច្ចុប្បន្នកសិដ្ឋានមានសមត្ថភាពផលិតកូនត្រីពូជ និងចិញ្ចឹមត្រីយកសាច់មានដូចជាត្រីប្រា ត្រីឆ្តោ និងត្រីសណ្តាយ នៅលើផ្ទៃដីចំនួនសរុបចំនួន៥៣ ១០០ម៉ែត្រការ៉េដែលមានស្រះសរុបចំនួន ១០ ស្រះ ក្នុងនោះស្រះដែលមានទំហំ ៨០ម x ៩០ម មានចំនួន០៦ស្រះ ដោយស្រះនីមួយៗដាក់កូនត្រីពូជចាប់ពី ១០-១២ម៉ឺនកូន ហើយស្រះទំហំ ៤៥ម x ៧០ម មានចំនួន ០៤ ស្រះ ដែលក្នុង ០១ស្រះដាក់កូនពូជចាប់ពី ៥-៦ម៉ឺនក្បាល។ ចំពោះការចិញ្ចឹម ដោយអនុវត្តតាមគោលការណ៍បច្ចេកទេសចិញ្ចឹមត្រីដូចជាការផ្តល់ចំណី ការសំអាតស្រះ ការគ្រប់គ្រង ប្រើប្រាស់ និងសម្អាតទឹក។ល។ រួមផ្សំជាមួយពូជល្អ ចំណីមានគុណភាព លក្ខខណ្ឌចិញ្ចឹមអំណោយផល និងការថែទាំ នោះអាចប្រមូលផលបានក្នុងរយ:ពេលតែ ៨ខែ ហើយស្រះធំគិតជាមធ្យមប្រមូលផលបាន ៦៥- ៧០តោន គិតជាសាចប្រាក់លក់បានជាង ១០-១៥ម៉ឺនដុល្លារ។ បច្ចុប្បន្នតម្លៃត្រីឆ្តោ ១ ០០០- ១១ ៥០០រៀល/គ.ក្រ។
ពិនិត្យឃើញទិដ្ឋភាពជារួមរបស់កសិដ្ឋាន និងសកម្មភាពចិញ្ចឹម (ផ្តល់ចំណី) រួចមក ឯកឧត្ដមរដ្ឋមន្រ្តី បានកោតសរសើរ និងវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះការខិតខំប្រឹងប្រែងប្រកាន់យករបរចិញ្ចឹមត្រីដើម្បីចូលរួមចំណែកបំពេញសេចក្តីត្រូវការទីផ្សារក្នុងស្រុក និងកាត់បន្ថយការនាំចូល។ បើទោះជាតម្រូវការទីផ្សារ និងតម្លៃមានការធ្លាក់ចុះបន្តិចក្តី ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានលើកទឹកចិត្តឱ្យលោក ហោ ទ្រី ត្រូវបន្តរក្សាមុខរបរនេះ រង់ចាំស្ថានភាពល្អប្រសើរឡើងវិញ ពីព្រោះនេះគឺជាអាជីពយ៉ាងរឹងមាំ និងជាប្រភពចំណូលក្នុងគ្រួសារ និងសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ ដោយសារបទពិសោធន៍ និងចុះទុនវិនិយោគជាច្រើន ដូច្នេះត្រូវអត់ធ្មត់ តស៊ូរង់ចាំឱកាសល្អវិញ។ ឆ្លៀតយកឱកាសនេះ លោកបានណែនាំឱ្យរដ្ឋបាលជលផល និងមន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទខេត្ត និងសមាគមវារីវប្បករកម្ពុជាដែលទើបបង្កើតថ្មី ជួយសម្របសម្រួលទីផ្សារដើម្បីរក្សានិរន្តរភាពផលិតកម្មចិញ្ចឹម ហើយគួរជួយរៀបចំផែន ការផលិតកម្ម និងបញ្ចូលបច្ចេកទេសថ្មីៗបន្ថែមទៀតទាំងការភ្ញាស់កូន ការផលិត និងផ្តល់ចំណី ឈានឆ្ពោះទៅប្រែក្លាយជាកសិដ្ឋានគំរូនៅទូទាំងខេត្ត។ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានធ្វើការអំពាវនាវដល់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចជួយកាត់បន្ថយការនាំចូលត្រីពីប្រទេសជិតខាង ហើយអ្នកបរិភោគគួរងាកមកប្រើប្រាស់ ឬបរិភោគផលិតផលក្នុងស្រុកវិញដើម្បីជួយជំរុញកំណើនផលិតកម្មក្នុងស្រុកឲ្យកាន់តែកើនឡើងទាំងបរិមាណ និងតម្លៃ ជាពិសេស លោកសុំឲ្យអ្នកវិនិយោគក្នុងស្រុកងាកមកចាប់អារម្មណ៍លើវិស័យកសិកម្ម ដើម្បីចូលរួមបង្កើនផលិតកម្មស្បៀង ផ្គត់ផ្គង់ឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់តាមតម្រូវការក្នុងស្រុក និងនាំចេញ។
ឈប់បរិភោគ ត្រីប្រា នាំចូលពីវៀតណាមទៀតទៅ អ្នកជំនាញបានព្រមានពីផលប៉ះពាល់ខ្លាំងបំផុតត្រីបា ជាប្រភេទត្រីទឹកសាប ដែលប្រជាជនភាគច្រើនចូលចិត្តទទួលទានបំផុត ព្រោះវាមានតម្លៃថោក។ ប៉ុន្តែ បើយោងតាមគេហទំព័រ cbtelevision បានចុះផ្សាយ អ្វីដែលគួរឲ្យខ្លាចនោះ គឺជនជាតិវៀតណាមនិយមចិញ្ចឹម ត្រីបា នៅតាមដងទន្លេមេគង្គដែលកខ្វក់បំផុត ឬអាងទឹកស្អុយ ដែលត្រូវបានអ្នកជំនាញរកឃើញថា មានកម្រិតជាតិពុលខ្ពស់ និងបាត់តេរីច្រើនរាប់មិនអស់។ ម្យ៉ាងទៀត ត្រីប្រភេទនេះត្រូវបានគេចិញ្ចឹម ដោយឲ្យចំណីជាកាកសំណល់មិនល្អ ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាពមនុស្សយ៉ាងខ្លាំង។លើសពីនេះទៅទៀត អ្នកជំនាញបានអះអាងថា ត្រីបា ដែលបានដាក់លក់លើទីផ្សារនៅក្រៅប្រទេស បានចាក់ថ្នាំអង់ទីប៊ីយូទិច និងអ័រម៉ូន ដើម្បីធ្វើឲ្យវាឆាប់ធំធាត់លឿនជាងមុនរហូតដល់ទៅ៤ដង។ ហេតុនេះហើយទើបធ្វើឲ្យ ត្រីប្រា ដែលបាននាំចេញពីប្រទេសវៀតណាម ចូលទៅលក់នៅប្រទេសប៉ែកអឺរ៉ុប មានតម្លៃថោក។ ប៉ុន្តែវាមានគុណភាពទាប និងអាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ ប្រទេសអាមេរិក ក៏បានហាមឃាត់ការនាំចូលត្រីប្រភេទនេះ ព្រោះត្រូវបានរកឃើញថាមានមេរោគ និងសង្ស័យថាមានផ្ទុកថ្នាំអង់ទីប៊ីយ៉ូទិច។ ម្យ៉ាងទៀត ត្រីទាំងនេះ ខ្វះអាហារូបត្ថម្ភ និងគ្មានខ្លាញ់អូមេហ្គា៣ ឬសារធាតុចឹញ្ចឹមសំខាន់ៗ ដូចត្រីធម្មជាតិឡើយ៕
កម្ពុជាបន្ថយពន្ធនាំចូលត្រី សត្វ តែតម្លើងពន្ធនាំចូលរថយន្តនិងស៊ីម៉ង់ត៍ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងមួយនៅពាក់កណ្តាលខែធ្នូនេះ ដោយបានបន្ធូរបន្ថយពន្ធនាំចូលផលិតបរិភោគជាច្រើនមុខ និងពន្ធនាំចូលទូរស័ព្ទដៃ ប៉ុន្តែបានតម្លើងថ្លៃអត្រាអាករពិសេសចំពោះសម្ភារៈប្រើប្រាស់ដូចជារថយន្តជាដើម។សម្រាប់អ្នកតាមដានសង្គម វាមិនល្អទេការដែលរដ្ឋាភិបាលបន្ថយពន្ធនាំចូល ដូចជា ត្រី និងសត្វនោះ ព្រោះធ្វើឲ្យកសិករខ្មែរប្រឈមមុខនឹងការប្រកួតប្រជែងតម្លៃផលិតផលកសិកម្ម។
ចាប់ពីថ្ងៃទី១ខែមករាឆ្នាំ២០១៨ តទៅ ចំពោះសត្វរស់ ដូចជាត្រីឬសត្វរស់ក្នុងទឹក ទឹកដោះគោរាវ ម្សៅទឹកដោះគោ និងម្សៅស្រូវសាលី ត្រូវបានបញ្ចុះតម្លៃពន្ធនាំចូលពី ១៥ភាគរយ មកនៅតែ៧ភាគរយប៉ុណ្ណោះ។ ចំពោះផលិតផលសាច់ ដូចជាសាច់ត្រីនិងសាច់សត្វក្នុងទឹក ត្រូវបានបញ្ចុះពន្ធនាំចូលពី៣៥ភាគរយមកនៅតែ១៥ភាគរយ។ នេះបើតាមសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១៤ខែធ្នូនេះ។
ជាមួយគ្នានេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏បានបញ្ចុះអាករពិសេសពី ៤៥ភាគរយ មកនៅ២០ភាគរយ ចំពោះនាវាកម្សាន្ត និងពី១០ភាគរយ មកសល់ ៥ភាគរយចំពោះពន្ធនាំចូលទូរសព្ទ ខណៈដែលឧបករណ៍មេកានិចបាញ់ព្រួសសម្រាប់កសិកម្មត្រូវបានលើកលែងពន្ធនាំចូល។
ទោះជាយ៉ាងណា តាមសេចក្ដីជូនដំណឹងដដែល រដ្ឋាភិបាលបានដំឡើងអត្រាអាករពិសេសពី ៦៥ភាគរយ ទៅ៧០ភាគរយ សម្រាប់ប្រភេទរថយន្តគ្រួសារប្រើចំហេះឥន្ធនៈសុទ្ធ ដែលមានទំហំស៊ីឡាំងលើសពី ៣០០០CC ខណៈ ពន្ធនាំចូលស៊ីម៉ង់ត៍ត្រូវបានតម្លើងពី០ទៅ៥ភាគរយ។
ចំពោះផលិតផលនាំចេញវិញ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏បានដំឡើងអត្រាអាករនាំចេញលើមុខទំនិញ ខ្សាច់ ឈើ ថ្មម៉ាប និងថ្មក្រានីត។
សម្រាប់អ្នកតាមដានសង្គម ដូចជា លោក សន ជ័យ ការដែលរដ្ឋបន្ថែម និងបន្ថយ ពន្ធអារក ពិសេសនេះ ហាក់មិនល្អទាល់តែសោះសម្រាប់ផលិតផលក្នុងស្រុក។ មិនល្អដោយលោកថាការបន្ថយពន្ធនេះហាក់លើកទឹកចិត្តឲ្យមានការនាំចូលកាន់តែច្រើននូវបន្លែត្រីសាច់ ដែលអាចមានសារធាតុគីមី ប៉ុន្តែការចិញ្ចឹមសត្វ និងការដាំដុះក្នុងស្រុកបែរជាតម្លៃថោក ហើយក៏ជាកត្តានាំឲ្យ បន្លែ ត្រី សាច់ជ្រូកខ្មែរ ពិបាកប្រកួតប្រជែងជាមួយផលិតនាំចូល នឹងឈានទៅខាតបង់ធ្ងន់ធ្ងរ។ នេះមិនទាន់គិតដល់ការខាតបង់ពន្ធគយទៀតផង។ មួយទៀតពន្ធខ្លះថយចុះតើ តម្លៃទំនិញនៅលើទីផ្សារអាចចុះថោកដែរទេ?ទាំងនេះគឺជាការលើកឡើងរបស់អ្នកតាមដានសង្គមរូបនេះ។
ប៉ុន្តែលោកបណ្ឌិតសេដ្ឋកិច្ច គី សេរីវឌ្ឍន៍ យល់ថា ការបន្ថយពន្ធនាំចូលត្រី សាច់ គឺផ្តល់ផលប្រយោជន៍ច្រើនជាងគុណវិបត្តិ។ លោកបកស្រាយថា បច្ចុប្បន្នការផ្គត់ផ្គង់ បន្លែ ត្រី សាច់ មិនទាន់ទាន់គ្រប់តាមតម្រូវការរបស់ប្រជាជនកម្ពុជានៅឡើយ ហើយលោកថាការនាំចូលមួយភាគគឺជាការគេចពន្ធដែលរដ្ឋបាត់ចំណូល ដោយសារយកពន្ធខ្ពស់៕
គណៈកម្មការជំរុញវារីវប្បកម្មកម្ពុជា ស្នើឱ្យឈ្មួញផ្អាកយកត្រីវៀតណាម ភ្នំពេញ៖ លោក ហាស់ សារ៉េត ប្រធានគណៈកម្មការជំរុញវារីវប្បកម្មកម្ពុជា បានស្នើឱ្យឈ្មួញត្រីគ្រប់រូបផ្អាកយកត្រីរបស់រៀតណាម ដោយងាកមកប្រមូលទិញត្រីរបស់កសិករដែលចិញ្ចឹមនៅតាមបណ្តាខេត្ត យកមកចែកចាយលក់បន្តនៅលើទីផ្សារនានាវិញ។ ការស្នើដល់ឈ្មួញឱ្យងាកមកទិញត្រីក្នុងស្រុកវិញនេះ គឺធ្វើឡើងបន្ទាប់វារីវប្បករចិញ្ចឹមត្រីនានា លើកឡើងពីបញ្ហាតម្លៃត្រីចិញ្ចឹមក្នុងស្រុកកំពុងចុះថោកខ្លាំង មិនដែលធ្លាប់ពីមុនមក ព្រោះតែការនាំចូលត្រីពីវៀតណាមដ៏លើសលុប។
បើតាមលោក ហាស់ សារ៉េត កាលព្រឹកថ្ងៃទី២៥ធ្នូ គណៈកម្មការជំរុញវារីវប្បកម្មកម្ពុជា បានជួបប្រជុំលើកដំបូងជាមួយឈ្មួញទិញត្រីប្រភេទពីវៀតណាមប្រមាណ១០នាក់ និងសមាគមវារីប្បករនៅកម្ពុជា ដើម្បីដោះស្រោយចំពោះលើបញ្ហាតម្លៃត្រីចិញ្ចឹមក្នុងស្រុកដែលបានធ្លាក់ថ្លៃយ៉ាងគំហុកក្នុងរយៈពេលមួយខែមកនេះ។ សម្រាប់ដំណោះស្រោយនៃបញ្ហាត្រីចិញ្ចឹមក្នុងស្រុកធ្លាក់ថ្លៃខ្លាំងបែបនេះ លោក សារ៉េត បានស្នើឱ្យឈ្មួញគ្រប់រូបផ្អាកយកត្រីរបស់វៀតណាមចំពោះប្រភេទត្រីណា ដែលវារីវប្បករខ្មែរ ចិញ្ចឹមបាន ដូចជាត្រីប្រា ត្រីពោ ត្រីស្តោ និងត្រីអណ្តែងជាដើម មកចែកចាយលក់បន្តនៅទីផ្សារ។ប្រធានគណៈកម្មការជំរុញវារីវប្បកម្មកម្ពុជា និងជារដ្ឋលេខាធិការក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ រូបនេះ មានប្រសាសន៍ប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗដូច្នេះ៖«ឈ្មួញត្រីបានទទួលយកសំណើរបស់ខ្ញុំហើយ ក្នុងការផ្អាកយកត្រីរបស់វៀតណាមសិន ហើយងាកមកជួយទិញរបស់វារីវប្បករយើងក្នុងតម្លៃសមរម្យណាមួយវិញ»។ ជាមួយគ្នានេះ លោក សង្ឃឹមថាតម្លៃត្រីនានារបស់វារីវប្បករក្នុងស្រុក នឹងមានតម្លៃល្អប្រសើរឡើងវិញ ក្នុងរយៈពេលមួយសប្តាហ៍ទៀត យ៉ាងយូរ។
ពាក់ព័ន្ធនឹងសំណើរបស់គណៈកម្មការជំរុញវារីវប្បកម្មកម្ពុជាក្នុងការឱ្យឈ្មួញផ្អាកយកត្រីរបស់វៀតណាម មកលក់លើទីផ្សារពិបាកណាស់ ប្រសិនបើការនាំចូលត្រីពីវៀតណាមច្រើននៅមានរាល់ថ្ងៃបែបនេះ។ នេះជាការលើកឡើងរបស់ លី សុខា វារីវប្បករចិញ្ចឹមត្រីពោ នៅក្នុងខេត្តតាកែវ។ វារីវប្បករដែលមានត្រីពោជិត៥តោន ពេញសាច់ និងពេញទម្ងន់ ត្រូវបញ្ចេញលក់នៅលើទីផ្សាររូបនេះ បាននិយាយប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗតាមទូរសព្ទថា៖«បើចង់ជួយកសិករពិតមែន គួរណាស់ខាងគណៈកម្មការជំរុញវារីវប្បកម្មកម្ពុជា ស្នើឱ្យក្រសួងផ្អាកឬបិទការនាំចូលត្រីពីវៀតណាម! មិនមែនស្នើសុំឈ្មួញឱ្យផ្អាកយកត្រីរបស់រៀតណាម ហើយមកទិញត្រីនោះទេ។ លោក សុខា បន្តនិយាយដូច្នេះ៖ «ត្រីវៀតណាម មានគេលួចដឹកចូលដល់កន្លែងបោះដុំក្នុងដីខ្មែររាល់ថ្ងៃ! ហើយត្រីវៀតណាម គឺថោកជាងត្រីខ្មែរ...អ៊ីចឹងឈ្មួញឯណា សុខចិត្តយកត្រីរបស់វារីវប្បករយើងទៅលក់បន្ត ដោយទទួលបានប្រាក់ចំណេញតិចនោះ»។
បញ្ហាត្រីកំពុងធ្លាក់ថ្លៃខ្លាំង ហើយគ្មានឈ្មួញមកទិញក្នុងស្រះ ដែលវារីវប្បករនានាកំពុងជួបប្រទះនេះ លោក សុខ រ៉ាដែន ប្រធានសមាគមវារីវប្បករកម្ពុជា បានដាក់សំណើទៅរដ្ឋមន្ត្រីកសិកម្ម តាមរយៈគណៈកម្មការជំរុញវារីវប្បកម្មកម្ពុជា ក្នុងការបិទ ឬផ្អាកការនាំចូលនូវប្រភេទត្រីមួយចំនួនពីវៀតណាម ផងដែរ។ បើតាមលោក សុខ រ៉ាដែន ការដាក់សំណើសុំផ្អាកការនាំចូលត្រីពីវៀតណាមនោះមាន ប្រភេទត្រីអណ្តែង ត្រីប្រា ត្រីពោ និងត្រីស្តោ ដើម្បីជួយស្តារឡើងវិញនូវតម្លៃត្រីចិញ្ចឹមរបស់វារីវប្បករក្នុងស្រុក និងសិក្សាអំពីលទ្ធភាពនៃផ្គត់ផ្គង់ត្រីនៅលើទីផ្សារពីសំណាក់ប្រជាកសិករចិញ្ចឹមត្រីនៅក្នុងប្រទេស។
ប្រភេទត្រីនីមួយៗសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់តម្រូវការទីផ្សារបច្ចុប្បន្ននេះ លោក សុខ រ៉ាដែន និយាយប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗដូច្នេះ៖«ខ្ញុំហ៊ានអះអាងថា ចំពោះត្រីប្រា វារីវប្បករយើង គឺអាចផ្គត់ផ្គងគ្រប់តម្រូវការទីផ្សារបានទាំងស្រុង។ ដូច្នេះ ខ្ញុំសុំកុំឱ្យមានការនាំចូលនូវប្រភេទនេះទៀត។ ហើយចំពោះការចិញ្ចឹមត្រីពោ និងត្រីផ្សេងៗទៀត ក៏យើងមានសន្ទុះកើនឡើងខ្លាំងផងដែរ»។
ជាមួយនឹងគ្នានេះ លោក រ៉ាដែន ក៏បានលើកឡើងថា ក្រោយមានការអន្តរាគមន៍ពីគណៈកម្មការជំរុញវារីវប្បកម្មកម្ពុជា មានឈ្មួញចំនួនបានសម្រេចចិត្តផ្អាកយកត្រីរបស់វៀតណាមហើយងាកមកយកត្រីរបស់វារីវប្បករក្នុងស្រុកនានា សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់នៅលើទីផ្សារផងដែរ។ លោកបានបញ្ជាក់ថា ឈ្មួញឬពាណិជ្ជករ បានយល់ព្រមប្រមូលទិញត្រីអណ្តែង ត្រីស្តោ ត្រីរ៉ស់ និងត្រីក្រាញ់ ពីវារីវប្បករទាំងក្នុងសមាគម និងក្រៅសមាគម៕
September 26, 2020 ថ្នាក់ដឹកនាំខេត្តកណ្ដាល អញ្ជើញចូលរួមក្នុងពិធីសំណេះសំណាល និងចែកសម្ភារៈ តង់ប្លាស្ទិច កូនត្រីអណ្ដែង កូនកង្កែប និងចំណី សំរាប់អនុវត្តសកម្មភាពវារីវប្បកម្ម
ខេត្តកណ្ដាល៖ ព្រឹកថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ ឯកឧត្តម វេង សាខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសា និងឯកឧត្តម គង់ សោភ័ណ្ឌ អភិបាលខេត្តកណ្ដាល អញ្ជើញជាអធិបតី ក្នុងពិធីសំណេះសំណាល និងចែកសម្ភារៈ តង់ប្លាស្ទិច កូនត្រីអណ្ដែង កូនកង្កែប និងចំណី សំរាប់អនុវត្តសកម្មភាពវារីវប្បកម្ម ក្នុងអំឡុងពេល នៃការឆ្លងរីករាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ ជូនដល់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ ចំនួន ៥២ គ្រួសារ រស់នៅក្នុងឃុំព្រះប្រសប់ ស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល ខេត្តកណ្ដាល។
មានប្រាសាទសំណេះសំណាល ឯកឧត្តម វេង សាខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសា បានលើកឡើងថា សកម្មភាព នៃយុទ្ធនាការជំរុញផលិតកម្មស្បៀងមាន៖ ស្រូវ បន្លែ ដំណាំ មាន់ ជ្រូក ត្រី និងកង្កែប ជាលក្ខណគ្រួសារតាមអនុសាសន៍ណែនាំដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តី ដោយសហការជាមួយអាជ្ញាធរដែនដីគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ ធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីចូលរួមបង្កើនផលិតភាពផលិតកម្មស្បៀង បង្កើតការងារ តាមរយ:ការពង្រឹង និងពង្រីកសកម្មភាពចិញ្ចឹមត្រី ចិញ្ចឹមកង្កែប ដាំដំណាំ និងបន្លែបង្កាជាលក្ខណ:គ្រួសារ ដើម្បីបង្កើនចំណូល ធានាសន្តិសុខស្បៀងក្នុងគ្រួសារ ស្របពេលដែលវិស័យមួយចំនួនទៀតកំពុងប្រឈមបញ្ហាដោយសារជំងឺឆ្លងកូវីដ-១៩។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានបន្ថែមទៀតថា ស្រុកខ្សាច់កណ្តាល ជាស្រុកមួយក្នុងចំណោមស្រុកទាំង ១១ ក្នុងខេត្តកណ្តាល ដែលមានសក្តានុពលផ្នែកផលិតកម្មបន្លែសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ឱ្យរាជធានីភ្នំពេញ ហេតុនេះហើយ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី បានណែនាំឱ្យប្រជាកសិករ ត្រូវឆ្លៀតទាញយកប្រយោជន៍ពីឱកាសមាសនេះ តាមរយ:ការខិតខំបង្កើនផលិតភាព ផលិតកម្មបន្លែ ចិញ្ចឹមសត្វ ត្រី និងដាំដំណាំរួមផ្សំ ដើម្បីធានានូវនិរន្តរភាពនៃការផ្គត់ផ្គងឲ្យទីផ្សារ និងសន្តិសុខស្បៀង។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានណែនាំឱ្យមន្ទីរ មន្រ្តីជំនាញរដ្ឋបាលជលផល និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានត្រូវចុះមកជួយជំរុញការចិញ្ចឹមត្រី ដាំបន្លែ ចិញ្ចឹមសត្វ ធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីពង្រីក និងពង្រឹងសមត្ថភាពចិញ្ចឹមតាមគ្រប់រូបភាព។ ត្រូវធ្វើការតាមដាននូវរាល់សកម្មភាពរបស់វារីវប្បករដែលនឹងយកកូនត្រីទៅចិញ្ចឹមនាថ្ងៃនេះ ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យការចិញ្ចឹម ទទួលបានផលល្អ។ ព្រមជាមួយគ្នានេះ មន្រ្តីជំនាញរដ្ឋបាលជលផល ត្រូវបន្តចុះជួយផ្សព្វផ្សាយ បណ្តុះបណ្តាលបន្ថែម លើការងារបច្ចេកទេសចិញ្ចឹម បង្កាត់ ភ្ញាស់កូន វិធីលាយផ្សំចំណី ការថែទាំ និងប្រសិទ្ធភាពសេដ្ឋកិច្ច រៀបចំបណ្តុំផលិតកម្មចិញ្ចឹម ដើម្បីធានាការផ្គត់ផ្គង រៀបចំផែនការចិញ្ចឹមច្បាស់លាស់ និងអនុវត្តផលិតកម្មកសិកម្មតាមកិច្ចសន្យា។ ត្រូវតែបន្តយុទ្ធនាការ នៃការជំរុញផលិតកម្មស្បៀងនេះ ឱ្យមាននិរន្តរភាព តាមរយ:បង្កើនសកម្មភាពចុះចែកកូនត្រី កូនកង្កែប និងតង់ចិញ្ចឹម ដល់គ្រួសារដែលចង់ពង្រីកអាជីវកម្មបន្ថែម និងអ្នកដែលចង់ចាប់ផ្តើមចិញ្ចឹម។រដ្ឋបាលជលផលត្រូវពិនិត្យលើគោលការណ៍នាំចូលត្រីគ្រប់ប្រភេទដើម្បីធ្វើការកាត់បន្ថយបរិមាណ ឬបញ្ឈប់ការនាំចូល ដែលនាំឱ្យប៉ះពាល់ដល់ផលិតកម្មត្រីក្នុងស្រុក។ សម្រាប់ថ្ងៃនេះ កសិករចំនួន ៥២គ្រួសារ គ្រួសារនីមួយៗទទួលបានកូនត្រីអណ្តែង ៧០០ក្បាល ចំណី ៤បាវ និងតង់ប្លាស្ទិកចិញ្ចឹមត្រី១៕
Sa Thoura J uly 04,2020 2.2 Kត្រីនាំចូលនឹងកាន់តែថយចុះ! ថៅកែត្រីខេត្ដកំពង់ចាម ចិញ្ចឹមត្រីលើដី ៦ហិចតា ក្នុងស្រះ ៨ អាចរកចំណូលបាន ៣៥ ម៉ឺន$/ឆ្នាំ ។ ត្រីគឺជាអាហារដែលជាទីពេញនិយមរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា ប៉ុន្ដែជាក់ស្ដែងត្រីដែលរកបានពីបឹងទន្លេសាបតាមរយៈការនេសាទ និង ចិញ្ចឹមនៅតាមកសិដ្ឋាននានា មិនទាន់អាចផ្គត់ផ្គងទីផ្សារក្នុងស្រុកបាននៅឡើយទេ។ ក្នុងមួយថ្ងៃៗកម្ពុជានាំចូលត្រីពីប្រទេសជិតខាងមិនតិចតោននោះទេ។
ដូច្នេះដើម្បីរួចចំណែកកាត់បន្ថយការនាំចូលត្រី ពីក្រៅប្រទេស ម្ចាស់កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រីមួយកន្លែងនៅភូមិតាងិល ឃុំជាលា ស្រុកបាធាយ ខេត្តកំពង់ចាម លោក តាំង អ៊ីមសារ៉ាវី បានសម្រេចចិត្ដប្រកបរបរចិញ្ចឹមត្រីដើម្បីផ្គត់ផ្គងទីផ្សារក្នុងស្រុកតាំងពីឆ្នាំ ២០១៥ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។
បើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ហ្វេសប៊ុកផេកផ្លូវការនៃ ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក រ៉ាវី បានជម្រាបជូនឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រ្តី យ៉ាងក្បោះក្បាយថា លោកបានចាប់យករបរចិញ្ចឹមត្រីតាំងពីឆ្នាំ២០១៥ ហើយបច្ចុប្បន្នកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រីរបស់លោកពង្រីកផ្ទៃដីចិញ្ចឹមបាន ៦ ហិចតា និងមានស្រះចិញ្ចឹមចំនួន ៨ ស្រះ ដោយស្រះនីមួយៗ មានទំហំពី ៨.០០០-១០.០០០ ម៉ែត្រការ៉េ ។
ម្ចាស់កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រី អ្នកខេត្ដកំពង់ចាមរូបនេះបាន បញ្ចាក់ទៀតថា កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រីរបស់លោក មានការរីកចម្រើនដូចសព្វថ្ងៃគឺ ដោយសាររូបលោកបានអនុវត្តតាមគោលការណ៍បច្ចេកទេសចិញ្ចឹមត្រីដែលទទួលបានពីមន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ និងរដ្ឋបាលជល ផល ដូចជាការផ្តល់ចំណី ការសំអាតស្រះត្រី ការដាក់កូនត្រី ការគ្រប់គ្រង ប្រើប្រាស់ និងសម្អាតទឹក។ល។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា បច្ចុប្បន្នកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រីរបស់លោក តាំង អ៊ីមសារ៉ាវី ជាមធ្យមអាចប្រមូលផលបានពី ២៥០តោន/ឆ្នាំ។ ក្នុងនោះដែរត្រីដែលលោកចិញ្ចឹមគឺមាន ៣ ប្រភេទរួមមាន ត្រីពោ ត្រីឆ្តោ និងត្រីប្រា ដោយក្នុងមួយឆ្នាំៗ លោក តាំង អ៊ីមសារ៉ាវី ទទួលបានចំណូលសរុបដែលមិនទាន់ទូទាត់ថ្លៃដើមចំណាយគឺមានចំនួន ៣៥ ម៉ឺនដុល្លារ៕
01/01/2021 10:00 am ភ្នំពេញភ្នំពេញ៖ សមាគមវារីប្បករកម្ពុជា ទើបតែបានបង្កើតឡើងនៅពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០២០ ដោយមានការគាំទ្រដោយអង្គការសណ្ដែកសៀងអាមេរិកកាំង ក្នុងផ្ដល់បច្ចេកទេសដល់អ្នកចិញ្ចឹមនៅកម្ពុជា។ ការបង្កើតសមាគមនេះឡើងដើម្បីចងក្រងវារីវប្បករកុំឲ្យចិញ្ចឹមដាច់ដោយឡែកពីគ្នា ជាពិសេសជួយបង្កើនផលិតភាពផលិត និងពង្រីកទីផ្សារ។
លោក សុខ រ៉ាដែន ប្រធានសមាគមវារីវប្បករនៅកម្ពុជា ប្រាប់សារព័ត៌មានThmeyThmey25ថា គោលការណ៍របស់សមាគមវារីវប្បករ គឺជំរុញផលិតផលត្រីក្នុងស្រុកឲ្យមានគុណភាពល្អ កាត់បន្ថយការនាំចូលត្រីពីបរទេស និងអាចឈានដល់ការនាំចេញទៅខាងក្រៅវិញ។ បើតាមលោក រ៉ាដែន ការបង្កើតសមាគមនេះ គឺមានការចូលរួមគាំទ្រពីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសា និងពលរដ្ឋខ្មែរ។
«ការនាំចូលត្រីនៅតែមាន នេះជាបញ្ហាដ៏ធំសម្រាប់អ្នកចិញ្ចឹមត្រីក្នុងស្រុក ដូច្នេះសមាគមសូមស្នើក្រសួងពាក់ព័ន្ធជួយអន្តរាគមន៍ទប់ស្កាត់ការនាំចូលត្រីពីខាងក្រៅឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក សុខ រ៉ាដែន ដែលបានបន្ថែមថា កន្លងមកសមាគមវារីវប្បកម្ម បានស្នើទៅក្រសួងកសិកម្ម និងរដ្ឋបាលជលផល ច្រើនលើកច្រើនសាររួចមកហើយ ដើម្បីទប់ស្កាត់នូវបញ្ហានេះ ប៉ុន្តែសកម្មភាពការនាំចូលត្រីពីប្រទេសជិតខាងនៅតែមាន។លោក សុខ រ៉ាដែន បន្ថែមថា៖«ការចូលរួមពីអ្នកបរិភោគ ជាផ្នែកមួយជួយជំរុញវិស័យវារីវប្បកម្មកម្ពុជា ហើយចំពោះការបរិភោគត្រីចិញ្ចឹម មិនខុសគ្នានោះទេ បើអ្នកចិញ្ចឹមមានការចិញ្ចឹមបានត្រឹមត្រូវ ដោយគិតលើប្រភពទឹក ពូជត្រី បច្ចេកទេស និងចំណី។ ដូច្នេះពលរដ្ឋបើអ្នកបរិភោគគួរគិតឲ្យបានដិតដល់ចំពោះការបរិភោគ ព្រោះយើងមិនដឹងទេថាត្រីដែលបាននាំចូល វាអាចប៉ះពាល់អ្វីខ្លះដល់សុខភាព។ វាជារយៈពេលខ្លីមួយដែលសមាគមវារីវប្បកម្មត្រូវបានបង្កើត ហើយជាជំហានបន្ទាប់ក្រៅពីផ្ដល់បច្ចេកទេសចិញ្ចឹមដល់សមាជិក គឺត្រូវការការចូលរួមរបស់ក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការនាំចូលត្រីជាមុន»។
សមាគមវារីវប្បករលើកទឹកចិត្តដល់វារីវប្បករ ឲ្យបង្កើនគុណភាពក្នុងការចិញ្ចឹម ដើម្បីឈានដល់កម្រិតស្តង់ដា។ សមាគមវារីវប្បករកម្ពុជា បង្កើតឡើងនៅថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ដោយមានសមាជិក ៩នាក់ប៉ុណ្ណោះ។ តែមកដល់បច្ចុប្បន្នសមាគមនេះ មានសមាជិកជាង ១៦០នាក់៕
