Sunday, July 11, 2021

ដំណាំ ស្វាយចន្ទី cashew

ដំណាំ ស្វាយចន្ទី cashew ទំព័រនេះ វិភាគលើបញ្ហាមួយចំនួន ដូចជា តម្លៃ ទីផ្សារ​ ទិន្ធផល ការកែច្នៃ..ដែលមានវិសាលភាពធំជាង ការដាំដុះ ឬ បច្ចេកទេសដាំ ជាពិសេស វេលានេះ នឹងវិភាគ អំពី ជំហាននៃការ ប្រើម៉ាស៊ីន ពីព្រោះ កម្ពុជានាំចេញ គ្រាប់ស្វាយចន្ទីរដោយតម្លៃមហាថោក ទៅប្រទេសវៀតណាម ដែលវៀតណាម មានម៉ាស៊ីន កែច្នៃ វៀតណាម ទំលាក់តម្លៃ ឬ មិនទិញពីកម្ពជា លុះ កម្ពុជាអាចនាំចូលម៉ាស៊ីន កែច្នៃ និង ធ្វើបែប សិប្បកម្មបាន វៀតណាមបែរជា បញ្ជាទិញកម្ពុជា ១ លានតោន/ឆ្នាំទៅវិញ​!
  1. ដូវប្រមូលផល៖ គ្រាប់ ស្វាយចន្ទី ក្នុងអំឡុងដើមរដូវប្រមូលផលទទួលបានតម្លៃប្រសើរ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ កសិករនៅតាមខេត្តមួយចំនួនកំពុងប្រឈមនឹងការពន្យាពេលក្នុងការចាប់ផ្តើមប្រមូលផលដោយសារតែអាកាសធាតុមិនអំណោយផល។ រដូវប្រមូលផលនៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីជាទូទៅចាប់ផ្តើមនៅខែ កុម្ភៈ ហើយបន្តរហូតដល់ចុងខែឧសភា។
  2. តំលៃ៖ លោកក៏បានលើកឡើងពីតម្លៃនៃរដូវប្រមូលផលកាលពីឆ្នាំកន្លងទៅដែលចាប់ផ្តើមពីតម្លៃ ៦០០០ រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកថាតម្លៃបច្ចុប្បន្ននៅតែល្អប្រសិនបើកសិករអនុវត្តតាមស្តង់ដារក្នុងការថែទាំ។ លោកបន្តថា៖ «បើទោះបីជាមានបញ្ហាប្រឈម ដែលបង្កដោយករណីវីរុសកូវីដ១៩ កសិករនៅតែអាចទទួលបានតម្លៃចន្លោះពី ១៥០០ ទៅ ២០០០ ដុល្លារក្នុងមួយតោន។ តម្លៃអាចធ្លាក់ចុះដល់ ១ ដុល្លារក្នុងមួយគីឡូក្រាម តែកសិករនៅតែអាចទទួលបានប្រាក់ចំណេញដដែល»។
  3. តម្លៃបានហក់ឡើងវិញនៅចុងរដូវប្រមូលផល ជាពិសេសចាប់ពីខែសីហាដល់ខែតុលា ខណៈដែលតម្លៃឡើងដល់ចន្លោះពី ៦០០០ ទៅ ៧០០០ រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ លោកបន្តថា៖ «សម្រាប់ការប្រមូលផលដើមរដូវក្នុងឆ្នាំនេះ តម្លៃមានភាពប្រសើរដែលទទួលបានពី ៥៧០០ ទៅ ៥៨០០ រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ យើងនៅមិនទាន់បានប្រមូលផលក្នុងចំនួនច្រើននោះទេ ដោយសារតែអាកាសធាតុមិនអំណោយផល»៕
  1. ដោយ: ហុង ស្រីណា ភ្នំពេញ៖ អ្នកកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទី អះអាងថា តម្លៃកសិផលរបស់ខ្លួន មានទីផ្សារខ្ពស់ តម្លៃល្អនៅក្នុងឆ្នាំនេះ។ ពួកគាត់អាចលក់គ្រាប់បាន តម្លៃចាប់ពី ៥ពាន់រៀលឡើងទៅដល់ ៧ពាន់រៀល អាស្រ័យទៅលើប្រភេទ និងគុណភាពគ្រាប់ស្វាយចន្ទី។ ទោះយ៉ាងណា ន្នផលហាក់ឆ្នាំ២០២១ ហាក់មានការធ្លាក់ចុះជាងឆ្នាំមុនច្រើន ដោយសារអាកាសធាតុក្តៅខ្លាំង។ ស្វាយចន្ទីឆ្នាំ២០២១នេះ មានតម្លៃល្អគួរសម ដោយកសិករ អាចលក់បានតម្លៃចាប់ពី៥០០០រៀល ដល់៧០០០ពាន់ អាស្រ័យទៅលើប្រភេទ និងគុណភាពគ្រាប់ស្វាយចន្ទី។ 
  2. អ្នកស្រី នូ សាវ៉ាន ជាម្ចាស់ចម្ការស្វាយចន្ទីទំហំ ៣ ហិកតា ស្ថិតក្នុងស្រុកពញាក្រែក ខេត្តត្បូងឃ្មុំ បានប្រាប់សារព័ត៌មាន Thmeythmey25ថា សម្រាប់ឆ្នាំនេះ ថ្ងៃខ្លះអ្នកស្រី អាចលក់គ្រាប់ស្វាយចន្ទី បានតម្លៃ ៥ពាន់រៀល ហើយថ្ងៃខ្លះឡើងដល់ ៥៥០០រៀល ដោយអ្នកស្រី បានដឹកគ្រាប់ចន្ទីរបស់ខ្លួន លក់ឱ្យឈ្មួញនៅវៀតណាម ដល់ព្រំដែនតែម្តង។ បើទោះបីជាតម្លៃប្រែប្រួលពិតមែន ប៉ុន្តែចំពោះតម្លៃនេះ ជាតម្លៃខ្ពស់ជាងឆ្នាំមុន។ «កាលពីឆ្នាំមុន ខ្ញុំលក់មួយគីឡូបានតម្លៃ ៤ពាន់រៀល ទៅ ៤៥០០រៀលប៉ុណ្ណោះ »។ នេះបើតាម ម្ចាស់ចម្ការស្វាយចន្ទី វ័យ ៤៦ឆ្នាំរូបនេះ។ 
  3. អ្នកស្រី អ៊ិន ឡៃហួត ជាម្ចាស់សិប្បកម្មកែច្នៃគ្រាប់ចន្ទីនៅខេត្តកំពង់ធំ ក៏អះអាងដែរថា តម្លៃស្វាយចន្ទីឆ្នាំនេះខ្ពស់ ដែលធ្វើឱ្យកសិករពេញចិត្តជាខ្លាំង។ ម្ចាស់សិប្បកម្មកែច្នៃគ្រាប់ចន្ទីរូបនេះ អះអាងថា គាត់ប្រមូលទិញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីពីកសិករក្នុងសហគមន៍ ជាធម្យន ៥ ៧០០រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ តម្លៃនេះ អាចឡើង-ចុះបន្តិច អាស្រ័យលើគុណភាព និងបរិមាណដែលកសិករប្រមូលបាន។
  4. ទិន្ធផល៖ លោកថាទិន្នផលគ្រាប់ស្វាយចន្ទីជាមធ្យមគឺពី ១ ទៅ ១,៥ តោនក្នុងមួយហិកតាអាស្រ័យលើគុណភាពដី ការដាំដុះ និងការថែរក្សាដំណាំ ខណៈដែលតំបន់ខ្លះអាចផ្តល់ទិន្នផលរហូតដល់ ៣ តោនក្នុងមួយហិកតា។
  5. លោក ឡឹង គីមស៊ាន ម្ចាស់សិប្បកម្មគ្រាប់ស្វាយចន្ទី ឡឹង ម៉ានុត ចំការលើ ក្នុងខេត្ដកំពង់ចាមបានមានប្រសាសន៍ថាលោកមានផ្ទៃដីដាំដំណាំគ្រាប់ស្វាយចន្ទីទំហំ ១០ ហិកតាដែលផ្តល់ទិន្នផលពី ៣០ ទៅ ៤០ តោនកាលពីឆ្នាំមុន។ ក្នុងអំឡុងដើមរដូវប្រមូលផល លោកថ្លែងថាតម្លៃល្អ ប៉ុន្តែនៅពាក់កណ្តាលរដូវប្រមូល ផលតម្លៃបានធ្លាក់ចុះក្រោម ១ ដុល្លារក្នុងមួយគីឡូក្រាម។
  6. ដ្បិតស្វាយចន្ទីមានតម្លៃល្អ ប៉ុន្តែទិន្នផលឆ្នាំនេះ បែរជាមិនគាប់ទៅវិញ។ បើតាមអ្នកស្រីស្វាយចន្ទីឆ្នាំនេះ ហុចផលយឺត ឯទិន្នផលក៏បានតិច ដោយសារអាកាសធាតុក្តៅពេក ធ្វើឱ្យផ្កានិងក្តឹបស្វាយចន្ទីជ្រុះច្រើន។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ដើមស្វាយចន្ទីខ្លះ ក៏បានងាប់ ឬរលំ ដោយសារសត្វល្អិតបំផ្លាញផងដែរ។ ចម្ការ ជាធម្មតា ស្វាយចន្ទីរ ៣ហិកតា របស់អ្នកស្រី សាវ៉ាន អាចផ្តល់ផលពី ៨ ទៅ ៩តោន តែឆ្នាំនេះ អ្នកស្រី រំពឹងថា បានត្រឹម ៣តោនប៉ុណ្ណោះ។
  7. ទីផ្សារ៖ គួរបញ្ជាក់ឲ្យដឹងផងដែរថា កម្ពុជានាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីជាចម្បងទៅកាន់ប្រទេស​វៀតណាម ជប៉ុន និងចិន ខណៈដែលសមាគម​គ្រាប់​ស្វាយ​ចន្ទីកម្ពុជា កំពុងព្យាយាមទាក់ទាញអ្នកទិញកាន់តែច្រើនមកកម្ពុជាដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់សមាជិកជាកសិកររបស់ខ្លួន។
  8. ហេតុ​អ្វី​បាន​ការ​នាំចេញ​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​កម្ពុជា​ ស្រាប់​តែ​ស្ទុះ​ឡើង​លឿន​យ៉ាង​ដូច្នេះ ? មូលហេតុដើម ចេញគឺមក​ពី​​ប្រទេស​វៀតណាម។ វៀតណាម ជា​ប្រទេស​ផលិត និង​នាំ​ចូល​​គ្រាប់​ស្វាយ​ចន្ទី​ លំដាប់​ទីមួយ​​កំរិត​ពិភពលោក។ ប៉ុន្តែ​វៀតណាម​មិន​អាច​ពង្រីក​ដី​ ធ្វើចម្ការ​ដាំស្វាយ​ចន្ទី​ បន្ថែម​ទៀត​ទេ នៅ​ក្នុង​ទឹក​ដី​ខ្លួន។ ចំណែក​អាហ្វ្រិក​ ជាពិសេស​​កូដឌីវ័រ ដែល​ធ្លាប់​ជា​ប្រទេស​នាំ​ចេញ​គ្រាប់ស្វាយចន្ទី​ឆៅ​មក​វៀតណាមខ្លាំង​ជាងគេ​ ក៏​ចាប់​ផ្តើម​អភិវឌ្ឍ ​ឧស្សាហកម្ម​កែច្នៃ​គ្រាប់​ស្វាយ​ចន្ទី​ដោយ​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ដែរ។ ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត វៀតណាម មិន​ចង់​រំពឹង​តែ​លើ​ការ​នាំចូល​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​ឆៅ​​ពី​អាហ្វ្រិក។ ដើម្បី​​កាត់​បន្ថយ​ភាព​រំពឹង​របស់​ខ្លួន​លើ​ទ្វីប​អាហ្វ្រិក និង​​ដើម្បី​ឱ្យ​​ឧស្សាហកម្ម​ស្វាយចន្ទី​វៀតណាម នៅ​តែ​អាច​ដំណើរការ​ ​ កែច្នៃ​គ្រាប់​ស្វាយ​ចន្ទី (បក​ លីង)​ យ៉ា​ង​សកម្ម​ដដែល​នោះ អាជ្ញាធរក្រុង​ហាណូយ​ ក៏​ងាក​មក​ធ្វើ​វិនិយោគ​ជាមួយ​​ប្រទេស​ជិត​ខាង​ ក្បែរ​ខ្លួន ដែល​គ្មាន​នរណា​ក្រៅ​ពី​​កម្ពុជានោះ​ទេ។
  9. សម្រាប់ឆ្នាំ២០២១នេះ អ្នកស្រី គ្រោងប្រមូលទិញគ្រាប់ស្វាយចន្ទី ពីសហគមន៍កសិករ ចន្លោះ ៥០០តោន ទៅ ១០០តោន ដើម្បីកែច្នៃទៅជាផលិតផលសម្រេច ផ្គត់ផ្គង់ទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនជប៉ុនTop planning ។ កាលពីឆ្នាំ២០២០ កន្លងទៅ សិប្បកម្មរបស់អ្នកស្រី អ៊ិន ឡៃហួត បានទិញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីចំនួន ១០០តោនឯណោះពីកសិករក្នុងស្រុក៕
  10. នៅ ​ឆ្នាំ​២០១៨ សមាគមស្វាយចន្ទី​វៀតណាម បានចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​អនុសាសនៈ​យោគយល់​គ្នា MoU ជាមួយ​ក្រសួង​កសិកម្ម​កម្ពុជា ធ្វើ​យ៉ាងណា​ជំរុញ​ការនាំ​ចេញ​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​ឆៅកម្ពុជា​ឱ្យ​បាន​ដល់​១លាន​តោន​នៅ​ឆ្នាំ​២០២៨។ តាមរយៈ​អនុសាសនៈ​នេះ គេ​​ត្រូវ​មាន​ការ​វិនិយោគ​ធំ និងពន្លាត​ផ្ទៃដី​ដាំ​ដើមស្វាយចន្ទី នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។ សូម​បញ្ជាក់​ថា នៅ​ពេល​ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​អនុសាសនៈ កម្ពុជា​មាន​ផ្ទៃដី​ដាំ​ស្វាយចន្ទី​ចំនួន​ តែ​ប្រមាណ​១០ម៉ឺន​ហិចតារ ដែល​ផ្តល់​ទិន្នផល​ជាង​១០ម៉ឺនតោន​បន្តិច។ ដើម្បី​សម្រេច​មហិច្ឆតាដូច​ចែងក្នុង​អនុសាសនៈ កម្ពុជា​ត្រូវ​ពង្រីក​ផ្ទៃដាំដុះ​ មួយ​ជាប្រាំ​ ពោលគឺ ៥០ម៉ឺន​ហិចតារ នៅ​ឆ្នាំ​២០២២ និង​ ត្រូវ​ស្តាប់​តាមការណែនាំ​របស់​អ្នក​ជំនាញ​វៀតណាម ដើម្បី​បង្កើន​ទិន្នផល។ នៅ​វៀតណាម ស្វាយចន្ទី​មួយហិចតារ ផ្តល់​ផលប្រមាណពីរ​តោន ពោល​គឺ​ច្រើន​ជា​ងកម្ពុជា​ចំនួន​ពីរដង។​
  11. វៀតណាម​បាន​ជំរុញ លើក​ទឹកចិត្ត ឱ្យ​កម្ពុជា​បង្កើន​​​ការ​ដាំដុះ​ដើមស្វាយ​ចន្ទី ដោយ​ផ្តល់​ជា​គ្រាប់​ពូជ និង​បច្ចេកទេស​ដាំ។ វៀតណាម​មិន​ខ្លាច​នឹង​ធ្វើ​វិនិយោគ​នៅកម្ពុជាទេ ព្រោះ​សម្រាប់​វៀតណាម កម្ពុជា​នឹង​ក្លាយ​ជា​ប្រទេស​អ្នក​ផ្គត់ផ្គង់​ ដ៏​ជាក់លាក់​ហើយ នៅ​កៀកខ្លួន​ទៀត។ ចំណាយ​ផ្នែក​មធ្យោបាយ​ដឹកជញ្ជូន​ខ្លី លុយក៏​អស់​តិច មិន​បាច់​​ស្តុកទុក​ច្រើន​ ដូច្នេះ​ ​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី នឹង​រក្សា​គុណភាពបាន​ខ្ពស់ ប្រសើរ​ជាង​គ្រាប់​ស្វាយ​ចន្ទី​ឆៅ​ ​នាំ​ចូល​​មក​ពី​អាហ្វ្រិក​​​។ នេះ​បើ​តាម​ការ​​វិភាគ​របស់ភ្នាក់ងារ​ផ្តល់​ប្រឹក្សា​ពាណិជ្ជកម្ម​កសិឧស្សាហកម្ម​អាហ្វ្រិក​​ N'Kalo ប្រាប់​វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ​ ដោយ​អះអាង​ទៀត​ថា​ វៀតណាម​ទិញ​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​មិន​ទាន់​កែច្នៃ​ពី​កម្ពុជា​ក្នុង​តម្លៃ​ខ្ពស់ រហូត​ដល់​១.៥អឺរូក្នុង​​មួយគីឡូក្រាម ទល់​នឹង​០,៥-១អឺរ៉ូ មួយគីឡូក្រាម ​សម្រាប់​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​អាហ្វ្រិក។ ហេតុដូច្នេះ​ហើយ​បាន​ជា​កសិករ​ខ្មែរ​ប្រឹងដាំស្វាយចន្ទីនោះ។
  12. ក្រៅ​ពីកម្ពុជា​ វៀតណាម​ក៏​កំពុង​បង្កើន​សកម្មភាព​ដូចគ្នា​ទី​នៅ​ឡាវ និង​ភូមា​ទៀត។ មាន​អ្នក​ប្រកួត​ប្រជែង​ថ្មី ​តើ​អាហ្វ្រិក​​​គួរ​តែ​ព្រួយបារម្ភទេ ? ទោះបី​ការ​នាំ​ចេញ​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​កម្ពុជា​បាន​ស្ទុះ​ឡើង​ខ្លាំង​យ៉ាងណា​ក៏​ដោយ ក៏​ទីផ្សារ​មួយ​នេះ​ទំនង​ជា​គ្មាន​ថ្ងៃ​ចាល់​ដែរ។ ​៤៥%​នៃ​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទីផលិត​ឬ​​កែច្នៃ​រួច នៅ​អាស៊ី (វៀតណាម​និង​ឥណ្ឌា) មាន​ប្រភព​មក​ពី​ អាហ្វ្រិក។ តាំង​ពី​ពីរឆ្នាំ​មកនេះ កូដឌីវ័រ បាន​ក្លាយ​ជា​ប្រទេស​ផលិត​​​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទីស្រស់ លំដាប់​ទី​មួយ​ ពិភពលោក ក្នុង​បរិមាណ​ ៧០ម៉ឺន​តោន (និង​ដល់​៩០ម៉ឺនតោន បើ​គេ​បូក​បញ្ជូល​ការ​នាំចេញ​ដោយ​ខុស​ច្បាប់​ទៅ​ប្រទេស​ហ្កាណា)។ ការ​នាំ​ចេញ​របស់​កម្ពុជា​ បាន​កើន​ឡើង​ខ្លាំង​មែន ៨៥% ​ នៅ​រវាង​ពី​ឆ្នាំ​២០១៧-២០១៩ ប៉ុន្តែ​ក្នុង​បរិមាណ​នាំ​ចេញ​បានត្រឹម​​២០ម៉ឺនតោន ពោល​គឺ​១២%​នៃ​ការ​នាំ​ចូល​របស់​វៀតណាម កម្ពុជា​នៅ​ជា​តួអង្គ​តូច​តាច​ ​​ទេ។ ប៉ុន្តែ​បើ​កម្ពុជា ដែល​​ក្លាយ​ជាប្រទេស​អ្នក​ផ្គត់ផ្គង់​ ​ដ៏​សំខាន់ សម្រាប់​​វៀតណាម អាច​ដំឡើង​ផលិតផល​ដល់​ ៥០ម៉ឺន​តោន​ក្នុង​ពេល​ឆាប់ៗ នោះ​ទើប​អាហ្វ្រិក​ចាប់​បារម្ភ​នឹង​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​នៅ​លើទីផ្សារ។ តែដោយ​ហេតុ​ថា អាហ្វ្រិកក៏​​ចាប់​ផ្តើម​កែច្នៃ​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​ដោយ​ខ្លួនឯង​ កាន់​តែ​ច្រើន​ឡើងៗ ជា​លំដាប់ដែរ​នោះ ​អាហ្វ្រិក​នឹង​លែង​សូវ​រំពឹង​តែ​លើការ​នាំ​ចេញ​ ទៅ​អាស៊ី​ទៀត​ហើយ៕
  13. ក្រុមហ៊ុន Camcashew  ដែលជា​ក្រុមហ៊ុន​ក្នុងស្រុក នៅ​ថ្ងៃទី​៦ ខែធ្នូ បាន​ចុះ​អនុស្សរណៈ​យោគយល់ ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន Naroo Marine Company របស់​កូរ៉េខាងត្បូង ដើម្បី​ផ្គត់ផ្គង់ គ្រាប់ស្វាយចន្ទី ចំនួន ១​ម៉ឺន​តោន ក្នុង​មួយឆ្នាំ ដើម្បី​នាំចេញ​ទៅ​ទីផ្សារ​កូរ៉េខាងត្បូង​។ ក្រុមហ៊ុន​នេះ នឹង​ផ្គត់ផ្គង់​ចន្ទី​ដែល​បកសម្បក​ហើយ និង​មាន​ទុក​បម្រុង​ប្រមាណ ១០០​លាន​ដុល្លារ​។
  14. ក្រុមហ៊ុន Camcashew គឺជា​ការវិនិយោគ​រួម​រវាង​វិនិយោគិន​ក្នុងស្រុក និង​ក្រុមហ៊ុន​ម៉ាឡេស៊ី ។ ក្រុមហ៊ុន​បម្រុង​ទុនវិនិយោគ ១០០ លាន​ដុល្លារ ក្នុងការ​ប្រតិបត្តិការ​គម្រោង​ទិញ​ចន្ទី​ពី​កម្ពុជា ក្នុងនោះ​រួមមាន​ការចំណាយ​មួយផ្នែកធំ​ក្នុង​ការទិញ​គ្រាប់ស្វាយចន្ទី​មិនទាន់​កែច្នៃ​ចំនួន ៤​ម៉ឺន​តោន សម្រាប់​ការកែច្នៃ ដែល​តាម​ការប៉ាន់ប្រមាណ​ត្រូវ​ចំណាយ ៨០ លាន​ដុល្លារ និង​ផ្នែក​ដែល​នៅសល់​នឹង​ចំណាយ​លើ​ម៉ាស៊ីន​កែច្នៃ និង​ទិញ​ដី​ទំហំ ៤០០ ហិកតា​នៃ​ការដាំដុះ​ស្វាយចន្ទី​ផ្ទាល់​របស់ខ្លួន​។ ក្រុមហ៊ុន​នឹង​ចាប់ផ្តើម​ផ្គត់ផ្គង់​ទៅ​កូរ៉េ ចាប់ពី​ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០១៨​តទៅ​។​
  15. សារៈប្រយោជន៍ ៦ បានពី​ការបរិភោគ គ្រាប់ស្វាយចន្ទី
  16. ១.ជួយគ្រប់គ្រងទម្ងន់របស់​អ្នក​ គ្រាប់ស្វាយចន្ទី ជាគ្រាប់​ធញ្ញជាតិ ​មានប្រយោជន៍ដល់ការគ្រប់គ្រងទម្ងន់។ ការសិក្សាមួយដែលបានចុះផ្សាយក្នុងទស្សនាវដ្តីអាហារបំប៉នសុខភាពអាមេរិច  បានរកឃើញថាស្ត្រី ​ដែល​កម្រទទួលទានគ្រាប់​ធញ្ញជាតិ ​មានអត្រានៃការឡើងទម្ងន់ ​​​ជាងស្ត្រីដែលបរិភោគ គ្រា​ប់ធញ្ញជាតិ ​២ ឬ​ ច្រើនដងក្នុងមួយសប្តាហ៍។​​ អ្នកស្រាវជ្រាវសន្និដ្ឋានថាការញ៉ាំគ្រាប់ធញ្ញជាតិ មិននាំឱ្យឡើងទម្ងន់ទេ ហើយវាអាចជួយរក្សាទម្ងន់ឱ្យមានសុខភាពល្អទៀត​ផង។ វាជួយ​​ឱ្យ​អ្នកឆាប់​​មាន​អារម្មណ៍ឆ្អែត និង ជួយ​រក្សា​កំដៅនៅរាង​កាយ​ ដែល​អាចជួយជំរុញដល់​ការរំលាយអាហារផង។
  17. ២.ជួយដល់​​សុខភាពឆ្អឹង គ្រាប់ស្វាយចន្ទី គឺជាប្រភពអាហារសំបូរ​សារធាតុ​​ទង់ដែង ដែលជួយដល់ឆ្អឹង និងកាត់បន្ថយនៃ​កើនឡើងហានិភ័យនៃជំងឺពុកឆ្អឹង។ មនុស្សពេញវ័យអាយុពី ១៩ ឆ្នាំឡើងទៅ ​​តម្រូវឱ្យទទួលទានទង់ដែង ៩០០ មីក្រូក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃ ហើយ គ្រាប់ស្វាយចន្ទី២៨ក្រាម មានផ្ទុកទង់ដែង ៦២២ មីក្រូក្រាម។ ​ ព្រោះវាជួយក្នុងការបញ្ចូលជាតិកាល់ស្យូមចូលទៅក្នុងឆ្អឹង។ ម៉ង់ហ្គាណែស ដែលជាសារធាតុរ៉ែមួយទៀតនៅក្នុងគ្រាប់ស្វាយចន្ទី រួមផ្សំជាមួយ កាល់ស្យូម និងទង់ដែងក៏​អាច​ការពារជំងឺពុកឆ្អឹងផង​ដែរ។  ​
  18. ៣.ជួយពង្រឹង​ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ​​​​​​ ក្រៅពីមានផ្ទុកបរិមាណទង់ដែងខ្ពស់ គ្រាប់ស្វាយចន្ទី​ ក៏មាន​ផ្ទុក​​​​ស័ង្កសី ​ ។ ​រ៉ែនេះមានសារសំខាន់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍកោសិកាប្រ​​ព័ន្ធភាពស៊ាំ​ និង ផលិតអង់ស៊ីមប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្ម។ ​​គ្រាប់​ចន្ទីប្រមាណ ២៨ ក្រាម ផ្តល់ ​​​​ស័ង្កសីបាន ១.៦ មីលី​ក្រាម។ ស្ត្រីត្រូវ​ការ សារធាតុ ស័ង្កសីប្រមាណ ៨មីលីក្រាម ហើយ បុរស​ត្រូវ​ការ​ សារធាតុ ស័ង្កសីប្រមាណ ១១ មីលីក្រាមក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ។ 
  19. ៤ ល្អចំពោះសុខភាព​បេះដូង គ្រាប់ស្វាយចន្ទីរល្អបំផុតសម្រាប់បេះដូងដោយសារតែវាមិនមាន​កូឡេស្តេរ៉ុល​ កាត់​បន្ថយ​សម្ពាធ ​និងផ្ទុកទៅដោយសារធាតុ​ប្រឆាំង​អុកស៊ីត​កម្ម ដែលជួយ​បន្ថយការប្រឈមនឹងបញ្ហាបេះដូង។  វត្តមានម៉ាញ៉េស្យូមជួយ​បង្កើត​អត្រាការ​រំលាយអាហារ ជួយបញ្ចុះសម្ពាធឈាម និងបង្ការការកើតជំងឺគាំងបេះដូងទៀតផង។ វា​ក៏​សំបូរទៅ​ដោយ​រ៉ែ វីតាមីន ដែល​ល្អ​សម្រាប់​សុខភាព​បេះ​ដូង​ផង​ដែរ។  
  20. ៥. កាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺគ្រួសក្នុងថង់ទឹកប្រមាត់ ការទទួលទាន​គ្រាប់ស្វាយចន្ទីជារៀងរាល់ថ្ងៃ អាចជួយ​​​បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺគ្រួសក្នុងថង់ទឹកប្រមាត់។​​​ នៅក្នុងការសិក្សាលើស្ត្រីជាង ៨០.០០០ នាក់ បង្ហាញ​ថា ការបរិភោគគ្រាប់ធញ្ញជាតិដូចជាគ្រាប់ស្វាយចន្ទីជាដើម កាត់​បន្ថយ​ហានិភ័យ នៃ​ការវិវត្តទៅ​រក​ជំងឺគ្រួសក្នុងថង់ទឹកប្រមាត់បាន ​ ២៥ ភាគរយ។ អ្នក​ដែលបរិភោគគ្រាប់​ធញ្ញជាតិ ពិសេស​ចន្ទីឲ្យ​បាន ១៥០ ក្រាម ក្នុង​១​សប្តាហ៍ មាន​សុខភាព​ល្អ ជៀស​ផុត​ពី ជំងឺគ្រួសក្នុងថង់ទឹកប្រមាត់​​ ជាង​អ្នកបរិភោគ​តិច​ជាង​នេះ។ ​
  21. ៦. បន្ថយការប្រឈមនឹងជំងឺទឹកនោមផ្អែម ហេតុផលមួយផ្សេងទៀតដែលអ្នកគួរតែញ៉ាំគ្រាប់ស្វាយចន្ទី គឺវាជួយបន្ថយការប្រឈមនឹងជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ នេះដោយសារតែវាមិនមាន​កូឡេស្តេរ៉ុល ហើយក៏មានជាតិស្ករទាបថែមទៀត ដែលអាចក្លាយទៅជាអាហារសម្រន់ដ៏មានសុវត្ថិភាពសម្រាប់អ្នកមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម។
  22. ការកែច្នៃ៖ ក្នុងអំឡុងពេលពិនិត្យសកម្មភាពកែច្នៃ លោកស្រី អ៊ិន ឡៃហួត បានរៀបរាប់ជូនឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រ្តី បានជ្រាបអំពីសវតា បច្ចុប្បន្នភាព ទិសដៅអនាគតរបស់សិប្បកម្ម និងបញ្ហាប្រឈមនាពេលកន្លងមក។ ដោយមានការជួយជ្រោមជ្រែងពីនាយកដ្ឋានកសិ-ឧស្សាហកម្ម នៅថ្ងៃទី២២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០ ក្រុមហ៊ុន Top Planning Japan (TPJ) បានចុះអនុសារណៈយោគយល់គ្នា (MOU) ជាមួយសិប្បកម្មកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទី ជ័យសំបូរ លើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្ម ដើម្បីសាងសង់រោងចក្រកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីខ្នាតតូចជាការសាកល្បង។ MOU នេះមានគោល បំណងលើកកម្ពស់គុណភាពគ្រាប់ស្វាយចន្ទីស្រស់ និងផ្តល់តម្លៃខ្ពស់ដល់កសិករក្នុងតំបន់ និងកសិករដែលបានចុះកិច្ចសន្យាផលិតកម្មកសិកម្ម ធានាគុណភាព និងសុវត្ថិភាពគ្រាប់ស្វាយចន្ទី បង្កើតឱកាសការងារ និងប្រាក់កម្រៃសមរម្យដល់ស្រ្តី និងយុវជននៅក្នុងសហគមន៍ និងលើក កម្ពស់សមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងទាំងនៅលើទីផ្សារនៅក្នុងតំបន់ និងទីផ្សារអន្តរជាតិ។
  23. បច្ចុប្បន្នសិប្បកម្មកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីមានសមត្ថភាពកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីបាន ១០តោន/ខែ។ លទ្ធផលនៃការអនុវត្ត MOU និងដោយមានកិច្ចសហការល្អជាមួយនាយកដ្ឋានកសិ-ឧស្សាហកម្ម ធ្វើឲ្យគ្រាប់ស្វាយចន្ទីកែច្នៃរួចបានបង្ហាញខ្លួននៅលើទីផ្សារជប៉ុននាពេលថ្មីៗនេះ។ ជាក់ស្តែង នៅថ្ងៃទី០៧ ខែឧសភា សិប្បកម្មគ្រាប់ស្វាយចន្ទីជ័យសំបូរ បាននាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីកែច្នៃរួចចំនួន ៧តោនទៅកាន់ប្រទេសជប៉ុនសម្រាប់លើកទី១ ហើយលើកទី២ គឺនៅថ្ងៃនេះតែម្តងមានចំនួន ៩តោន បានដាក់ចូលក្នុងទូកុងទីន័ររួចរាល់ គ្រោងនាំចេញនៅថ្ងៃទី១៧ ខាងមុខ ហើយសង្ឃឹមថាផលិតផលខ្មែរនេះនឹងទៅដល់ទីក្រុង OSAKA នៅថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដា។ លោកស្រីបានបញ្ជាក់ជូនថាសិប្បកម្មកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីជ័យ សំបូរ គ្រោងនាំចេញក្នុងបរិមាណ ៩តោន ជារៀងរាល់ខែ ហើយបរិមាណនេះនឹងមានការកើនឡើងតាមការបញ្ជាទិញពីទីផ្សារជប៉ុននាពេលអនាគត។ ក្រៅពីទីផ្សារអន្តរជាតិ សិប្បកម្មកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទី ជ័យ សំបូរ បានផ្គត់ផ្គងឲ្យទីផ្សារក្នុងស្រុកដូចជាសហករណ៍សរីរាង្គខ្មែរ លក់ដុំ លក់រាយជូនអតិថិជនទៅតាមបណ្តាខេត្ត និងតំបន់ទេសចរណ៍ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក។ 
  24. ប្រទេស​វៀតណាម ៖ ការ​ប្រើ​បច្ចេកវិទ្យា​ដ៏​ទំនើប​ក្នុង​ការ​កែ​ច្នៃ​គ្រាប់ស្វាយចន្ទី​ដោយ​ចំណាយ​តិច​នោះ គឺជា​ហេតុផល​មួយ​ដែល​វៀតណាម​បាន​ក្លាយជា​អ្នក​នាំ​ចេញ​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​ជាប់​លំដាប់ថ្នាក់​លេខ​១ នៅ​លើ​ពិភពលោក ។ការ​កែ​ច្នៃ​គ្រាប់ស្វាយចន្ទី គឺ​ស្ថិត​ក្នុង​ចំណោម​ឧស្សាហកម្ម​កម្រ​មួយ​ដែល​បាន​ផលិត​ឡើង​ដោយ​ម៉ាស៊ីន​របស់​វៀតណាម និង​មាន​អំណោយ​ផង​ដែរ ។ ម៉ាស៊ីន​នោះ​អាច​កែ​ច្នៃ​គ្រាប់ស្វាយចន្ទី​ប្រកបដោយ​គុណភាព​ខ្ពស់ និង​មាន​តម្លៃ​ទាប​ទៀត​ផង ។
  25. កាលពី​អតីតកាល សហគ្រាស​វៀតណាម​ធ្លាប់​ប្រើ​ម៉ាស៊ីន​ដែល​នាំ​ចូល​ថ្លៃ​មក​ពី​ប្រទេស​អីុតា​លី ដើម្បី​កែ​ច្នៃ​ផលិតផល​នេះ​ក្នុង​តម្លៃ​ខ្ទង់​ប្រមាណ​ជា​២៧.០០០​អឺ​រូ ព្រមទាំង​ទិញ​សម្ភារ​បរិក្ខារ​ថ្លៃ​ៗ​ថែម​ទៀត ហើយ​ត្រូវ​ចំណាយ​ទៅ​លើ​ថ្លៃ​ផលិតកម្ម​ខ្ពស់ ។ ម៉ាស៊ីន​កែ​ច្នៃ​គ្រាប់ស្វាយចន្ទី​មាន​ប្រភព​សំខាន់​ៗ​មក​ពី​ប្រទេស​ចិន អីុ​តា​លី និង​ឥណ្ឌា ។ ទោះជា​យ៉ាងណា ការ​នាំ​ចូល​ម៉ាស៊ីន​ទាំងនោះ​ត្រូវ​បាន​ជំនួស​មក​វិញ​ដោយ​ផលិត​ផល​ដែល​ផលិត​នៅ​ក្នុងស្រុក​វិញ ។ បច្ចុប្បន្ន ម្ចាស់​សហគ្រាស​វៀតណាម​បាន​ចំណាយ​ត្រឹមតែ ​២៥០​លាន​ដុ​ង (១១,០០០ ដុល្លា ) ប៉ុណ្ណោះ​សម្រាប់​ម៉ាស៊ីន​ដែល​ផលិត​ក្នុងស្រុក ។
  26. ដើម្បី​បង្កើន​ការ​ប្រកួតប្រជែង​ឱ្យ​កាន់តែ​ខ្លាំង​ឡើង អ្នក​កែ​ច្នៃ​គ្រាប់ស្វាយចន្ទី ស្វែង​យល់​ថា ពួក​គេ​ចាំបាច់​ត្រូវ​បន្ធូរបន្ថយ​ក្នុង​ការ​ពឹងផ្អែក​តែ​លើ​ការ​នាំ​ចូល​ម៉ាស៊ីន​ពី​បរទេស ។ អគ្គ​នាយ​ក្រុមហ៊ុន Khuon May Viet (Viet Prototype) លោក Nguyen Xuan Khoi បាន​កត់​សម្គាល់ថា ៖ « ម៉ាស៊ីន​ដែល​ផលិត​នៅ​វៀតណាម ត្រូវ​ប្រើ​៨​ដំណាក់កាល​ក្នុង​ចំណោម​ដំណាក់កាល​កែ​ច្នៃ​ទាំង​៩ ។ ចំណុច​នេះ​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​សហគ្រាស​អាច​សន្សំ​សំចៃ​បាន​ដល់​ទៅ​រាប់​ប៊ី​លាន​ដុ​ង និង​អាច​កាត់​បន្ថយ​ការ​ចំណាយ​បាន​ច្រើន​ទៀត​ផង ។ តម្លៃ​ផលិតផល​ដែល​ផលិត​ក្នុងស្រុក គឺ​ស្មើនឹង​៥០% ទៅ​៨០% នៃ​ការ​នាំ​ចូល » ។
  27. ម្យ៉ាងទៀត ម៉ាស៊ីន​ដែល​ផលិត​ក្នុង​ប្រទេស​នោះ គឺ​មិន​អន់​ជាង​ផលិតផល​ដែល​យក​មក​ពី​បរទេស​ឡើយ ។ ករណី​ខ្លះ ម៉ាស៊ីន​របស់​វៀតណាម​ល្អ​ជាង​ផលិតផល​អុ​ី​តា​លី និង​ឥណ្ឌា​ទៅ​ទៀត ។ ជាក់ស្តែង ម៉ាស៊ីន​វៀតណាម​មាន​ភាគរយ​នៃ​ការ​ជម្រុះ​សម្បក​គ្រាប់ស្វាយចន្ទី ខ្ពស់​ជាង​ម៉ាស៊ីន​របស់​អីុ​តា​លី ។ ឥណ្ឌា គឺជា​ប្រទេស​មួយ​ស្ថិត​ក្នុង​ចំណោម​បណ្តា​ប្រទេស​ដែល​ប្រើ​បច្ចេកវិទ្យា​កែ​ច្នៃ​គ្រាប់ស្វាយ ចន្ទី​ទំនើប ហើយ​ក៏​ជា​អ្នក​ផ្គត់ផ្គង់​ម៉ាស៊ីន​ដល់​វៀតណាម​នោះ ក៏​បាន​ទិញ​ម៉ាស៊ីន​ពី​វៀតណាម​ទៅ​ប្រើ​វិញ​ដែរ ។ ទោះជា​យ៉ាងណា គេ​ព្យាករ​ថា វៀតណាម​អាច​កែ​ច្នៃ​គ្រាប់ស្វាយចន្ទី​បាន​ចំនួន​១,៣​លាន​តោន​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ ៕​