តំបន់​ទេសចរណ៍​នៅ​ កំពង់ធំ

ភ្នំ​សន្ទុក ប្រាសាទ​សំបូរព្រៃ​គុហ៍ ទី១, ទី២, ទី៣

ស្ទឹង​ព្រៃ​ប្រោះ

ស្ពាន​កំពង់​ក្ដី

 ខេត្តកំពង់ធំ : មានរមណីដ្ឋាន ៤​កន្លែងគឺ

1.  ១. រមណីយដ្ឋានគុហ៍មតរ  មានចម្ងាយ ៩៦ គ.ម ពីភ្នំពេញស្ថិត ភូមិ ត្រដក់ ឃុំ ពង្រ ស្រុក បារាយ៍ 
2. ២.រមណីយដ្ឋាន ក្រុមប្រាសាទសម្បូរព្រៃគុហ៍  មានចម្ងាយ ៣៧ គ.ម ពីទីរួមខេត្ត ជាប្រភេទរមនីយដ្ឋាន វប្បធម៌ ស្ថិតនៅភូមិសម្បូរ ស្រុក ប្រាសាទសម្បូរ ។
3. ៣.រមណីយដ្ឋានភ្នំសន្ទុក  មានចម្ងាយ ១៧ គ.ម ពីទីរួមខេត្ត ជាប្រភេទ រមណីដ្ឋានវប្បធម៌ និងធម្មជាតិ ស្ថិតនៅភូមិកោះ ឃុំ កោះ ស្រុក សន្ទុក ខេត្ត កំពង់ធំ ។
4. ៤.រមណីយដ្ឋានព្រៃប្រស់ មានចម្ងាយ ១៦ គ.ម ពីទីរួមខេត្ត ឋិតនៅ ភូមិ ព្រៃព្រាលឃុំ ព្រៃព្រាល ស្រុក កំពង់ស្វាយ ខេត្ត កំពង់ធំ ។

កំពង់ធំជាផ្នែកកណ្តាលនៃប្រទេសកម្ពុជា មានផ្ទៃដីប្រមាណ ១៣,៨១៤ គីឡូម៉ែតការេ ជាប់បឹងទន្លេសាប និងខេត្តសៀមរាប នៅផ្នែកខាងកើត ភាគខាងត្បូង ជាប់ខេត្តកំពង់ចាម និងខេត្ត កំពង់ឆ្នាំង រីឯផ្នែកខាងកើតជាប់ជាមួយ ខេត្ត ស្ទឹងត្រែង និងខេត្តក្រចេះព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាមួយខេត្តព្រះវិហារ នៅភាគខាងជើង ។ ខេត្តនេះ មា​នស្ទឹងមួយដែលមានប្រវែងវែងជាងគេបំផុតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺស្ទឹងសែនដែលហូរមកពីខេត្តព្រះវិហារ ចូលទៅក្នុងបឹងទន្លេសាប កាត់តាមទីរួមខេត្តកំពង់ធំ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យទីរួមស្រុកនៃខេត្តនេះយកឈ្មោះតាមស្ទឹងនោះ ។ ខេត្តនេះមាន ចម្ងាយ ១៦៨គីឡូម៉ែត ពីរាជធានីភ្នំពេញតាមផ្លូវជាតិលេខ ៦Aមានប្រជាជនរស់នៅយ៉ងកុះករដែលប្របករបររកស៊ីធ្វើស្រែចម្ការ នេសាទ និង អាស្រ័យអនុផលព្រៃឈើជាដើម ។

១. ភ្នំសន្ទុកជារមណីយដ្ឋានបែបធម្មជាតិ ប្រវត្តិសាស្រ្ត រួមជាមួយការកែលម្អខ្លះឋិតនៅក្នុងស្រុកសន្ទុក ចម្ងាយ ១៧គ.ម ពីទីរួមខេត្ត ។ ភ្នំនេះមានកម្ពស់ ១១៨០ម៉ែត ដែលអាចឲ្យទេសចរគយគន់នូវទេសភាពដ៏ប្រណីតនៃវាលស្រែ ចម្ការដំណាំរបស់ប្រជាពលរដ្ឋពីលើកំពូលភ្នំត្រង់ចំណុចចាន់រ៉ែ ដែលមានផ្ទាំងថ្មដារាបស្មើពីធម្មជាតិ លាយឡំជាមួយ ក្លិនផ្ការំដួលនាពេលព្រឹកព្រលឹម ឬពេលល្ងាចជាប់ចិត្តក្រៃលែង ។ នៅលើកំពូលភ្នំមានស្លាកស្នាមប្រវត្តិសាស្ត្រមួយចំនួន ដូចជាស្នាមព្រះបាទជាន់ទុក ព្រះអង្គបរិនិព្វាន ដោះក្រមុំជាដើម ព្រមទាំងមានព្រះវិហារចិន នៅលើនោះផងដែរ ។ រៀងរាល់ល្ងាចមានសត្វស្វាជាច្រើនបានមកជួបជុំគ្នានៅត្រង់ជណ្តើរឡើងចុះកំពូលភ្នំ ដែលគេអាចមើលឃើញសកម្មភាពផ្សេងៗ របស់ពួកវាជាទស្សនីយភាពបន្ថែមការចាប់អារម្មណ៍ដល់ភ្ញៀវទាំងឡាយ មិនតែប៉ុណ្ណោះនៅអមសងខាង​ជណ្តើរឡើង មានដើមឈើធំ ៗ ដែលគេអាចស្គាល់ឈ្មោះនិងប្រភេទរបស់វាបានតាមរយៈអក្សរសំគាល់នៅតាមដើមឈើនីមួយៗ ដែលគេបានសរសេរឡើង ក្រៅពីទស្សនីយ ប្លែកៗទាំងនេះ នៅមានសត្វកំប្រុករាប់សិបក្បាលលោតចុះឡើង ប្រឡងគ្នាពីដើមឈើមួយទៅដើមឈើមួយទៀត ហាក់ដូចជាពុំមានខ្លាចរអាចំពោះអ្នកដែលធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ទីនេះបន្តិចណាសោះ ។

២.ប្រាសាទសម្បូរព្រៃគុហ៍ ប្រាសាទនេះជា រាជធានី ឥសានបុរេប្រវត្តិ របស់ខ្មែរសម័យចេនឡា ដេលកសាងឡើងដោយព្រះបាទ ឥសានវរ្ម័នទី១ ក្នុងសតវត្សទី៧ ធ្លាប់តែមានឈ្មោះល្បីល្បាញនាសម័យនោះ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះនៅសល់តែការកត់ត្រាប្រវត្តិសាស្ត្រប៉ុណ្ណោះ រីឯការក្រុមប្រាសាទបុរាណនេះត្រូវបានរងការបំផ្លិចបំផ្លាញដោយសង្គ្រាម និងធម្មជាតិឥតមេត្តាដល់ការខិតខំ របស់បុព្វបុរស ដែលបាននិម្មិតសម្បត្តិទាំងនេះឡើងទុកជាកេរ្តិ៍ដំណែលដល់កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយសោះឡើយ ។ ឋិតនៅកណ្តាលព្រៃដោយខ្វះការយកចិត្តទុកដាក់ ជិត១ទសវត្ស ពីឆ្នាំ ១៩៧១ ដល់ ១៩៨០ តំបន់ប្រាសាទនេះត្រូវបានរួបរិតដោយរុក្ខជាតិតូចធំដែលចាក់ឬសបញ្ចៀតញែកថ្មជញ្ជាំងប្រាសាទ ឲ្យបាក់បែកធ្លុះធ្លាយ ។ តែទោះយ៉ាងណាក៏ដោយបច្ចុប្បន្ននេះតំបន់ប្រាសាទទាំងមូលត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់ ការពារ និងបន្តជួសជុលឡើងវិញ ដោយសង្ឃឹមថានឹងមានភ្ញៀវទេសចរ ចូលមកទស្សនា ស្វែងយល់កាន់តែច្រើនឡើង ។ តំបន់ប្រាសាទនេះត្រូវបានគេរកឃើញថាមានប្រាសាទសរុបចំនួន ១៤០បប្រាសាទ ដែលបែងចែកជា៤ក្រុម ៖

1.           ក.ក្រុមប្រាសាទខាងជើង ឈ្មោះក្រុមប្រាសាទសម្បូរ
2.           ខ.កុ្រមប្រាសាទកណ្តាលហៅថា ប្រាសាទតោ
3.           គ.ក្រុមបា្រសាទខាងត្បូង ហៅថាប្រាសាទយាយព័ន្ធ
4.           ឃ.ក្រុមប្រាសាទក្រោលរមាស ឋិតចម្ងាយ ២ គ.ម ពីប្រាសាទសម្បូរ ។

  ៣.ខេត្តកំពង់ធំមាន បឹងមួយដ៏ធំ បឹងនេះមានទឹកថ្លាឈ្វេងខួបប្រាំងវស្សា គឺបឹងព្រៃប្រស់ ឋិតក្នុងភូមិ ព្រៃព្រាល ឃុំព្រៃព្រាល ស្រុក កំពង់ស្វាយ ចម្ងាយ ១៦គ.ម ពីទីរួមខេត្តកំពង់ធំ តាមផ្លូវជាតិលេខ ៦A ។បឹងនេះមានផ្ទៃប្រមាណជាង ២០០០,០០០ម២ ជាជ្រុងត្រីដំរី ។ គេអាចទៅកម្សាន្តជាលក្ខណៈគ្រួសារ ដោយបរិភោគ អាហារនៅទីនោះឬរៀបចំអាហារផ្ទាល់ខ្លួនក៏បានដែរ មានខ្ចុះសម្រាប់ជួលអង្គុយលេងតាមមាត់ទឹកដែលអាចឲ្យភ្ញៀវជិះទូក ងូតទឹក ស្ទូចត្រី និងស្រូបយកខ្យល់អាកាសបរិសុទ្ធ បាននៅគ្រប់រដូវ ។

៤.វត្តប្រាសាទអណ្តែត គេតែងដំណាលថា ទោះបីមានទឹកជំនន់ធំប៉ុណ្ណាក៏ដោយ ក៏ទីតាំងវត្តប្រាសាទអណ្តែតនេះមិនដែលលិចទេ ។ ទីនេះជាទីជួបជុំគ្នាក្នុងការប្រារព្ធពិធីបុណ្យប្រពៃណីផ្សេងៗរបស់បងប្អូន ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងឆ្ងាយជិត ។

បញ្ជីប្រសាទ នៅ ខេត្ត កំពង់ធំ

1. ប្រាសាទគុកនគរ (ខេត្តកំពង់ធំ)
2. ប្រាសាទគុកបារែងចាស់ (ខេត្តកំពង់ធំ)
3. ប្រាសាទគុហនគរ (ខេត្តកំពង់ធំ)
4. ប្រាសាទដើមចាន់ (ខេត្តកំពង់ធំ)
5. ប្រាសាទត្នោតជុំខាងជើង (ខេត្តកំពង់ធំ)
6. ប្រាសាទត្នោតជុំខាងលិច (ខេត្តកំពង់ធំ)
7. ប្រាសាទត្រពាំងប្រើស (ខេត្តកំពង់ធំ)
8. ប្រាសាទទ្វារក្ដី (ខេត្តកំពង់ធំ)
9. ប្រាសាទបន្ទាយស្ទោង (ខេត្តកំពង់ធំ)
10. ប្រាសាទ​បាកាន ស្រុក​កំពង់​ស្វាយ (ខេត្តកំពង់ធំ) (ប្រាសាទ​នេះ ពួក​បស្ចិម​ប្រទេស​ហៅ​ដោយ​ច្រឡំ​ថា ព្រះ​ខ័ន​កំពង់​ស្វាយ)
11. ប្រាសាទភូមិប្រាសាទ (ខេត្តកំពង់ធំ)
12. ប្រាសាទយាយព័ន្ធ (ខេត្តកំពង់ធំ)
13. ប្រាសាទរបងរមាស (ខេត្តកំពង់ធំ)
14. ប្រាសាទវាលគុកក្លុង (ខេត្តកំពង់ធំ)
15. ប្រាសាទសិរីសាច (ខេត្តកំពង់ធំ)
16. ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក (ខេត្តកំពង់ធំ)
17. ប្រាសាទសំរោងព្រះធាតុ (ខេត្តកំពង់ធំ)
18. ប្រាសាទស្រែប្រាសាទ (ខេត្តកំពង់ធំ)
19. ប្រាសាទស្រាយអៀ (ខេត្តកំពង់ធំ)
20. ប្រាសាទអណ្ដែត (ខេត្តកំពង់ធំ)
21. ប្រាសាទអំពិលរលំ (ខេត្តកំពង់ធំ)
22. ប្រាសាទអ្នកតាប៉ាលោប (ខេត្តកំពង់ធំ)
23. ប្រាសាទឫស្សីរលាក (ខេត្តកំពង់ធំ)

បញ្ជី ប្រៀបធៀប

1. ប្រាសាទ គុកនគរ
2. ប្រាសាទ គុកបារែងចាស់
3. ប្រាសាទ ត្នោតជុំខាងជើង
4. ប្រាសាទ ត្នោតជុំខាងលិច
5. ប្រាសាទ ភូមិវាំង
6. ប្រាសាទ គោករកា
7. ប្រាសាទ អណ្តែត
8. ប្រាសាទ ស្វាយអៀ
9. ប្រាសាទ ភ្នំបារៀង
10. ប្រាសាទ អំពិលរលំ
11. ប្រាសាទ សំបូរ
12. ប្រាសាទ គុកវិហារ
13. ប្រាសាទ ជ្រៃ
14. ប្រាសាទ ក្បាលជ្រូក
15. ប្រាសាទ សណ្តាន់
16. ប្រាសាទ ស្រង់ព្រះ
17. ប្រាសាទ បុស្សរាម
18. ប្រាសាទ អុក
19. ប្រាសាទ តោ
20. ប្រាសាទ ត្រពាំងរពាក់
21. ប្រាសាទ គក់ទ្រូង
22. ប្រាសាទ ដូនមោង
23. ប្រាសាទ តាមុំ
24. ប្រាសាទ របងរមាស
25. ប្រាសាទ ស្រីគ្រប់លក្ខណ៍
26. ប្រាសាទ ឫស្សីរលាក
27. ប្រាសាទ ត្រពាំងប្រើស
28. ប្រាសាទ ទ្វារក្ដី
29. ប្រាសាទ ដើមចាន់
30. ប្រាសាទ បន្ទាយស្ទោង
31. ប្រាសាទ បាកាន
32. ប្រាសាទ ភូមិប្រាសាទ
33. ប្រាសាទ យាយព័ន្ធ
34. ប្រាសាទ របងរមាស
35. ប្រាសាទ វាលគុកក្លុង
36. ប្រាសាទ សិរីសាច
37. ប្រាសាទ សំបូរព្រៃគុក
38. ប្រាសាទ សំរោងព្រះធាតុ
39. ប្រាសាទ ស្រែប្រាសាទ
40. ប្រាសាទ អ្នកតាប៉ាលោក
41. ប្រាសាទ អណ្ដែត
42. ប្រាសាទ ព្រះធាតុរកា