ស្ទឹងត្រែង ឈ្មោះប្រវត្តិសាស្រ្ត៖ អាណាចក្រ ស្ទៀង នៅម្តុំហ្នឹង ក្រោយមក បារាំងសរសេរទៅជា ស្ទឹងត្រែង Strung Treng
ក្រចេះ មុនមានការវិភាគរចំណុច ឡូហ្សុក យើងត្រូវសួរថា ម៉េចបានជាគេសរសេរថា Kratie ម៉េចបានជាបារាំងវាសរសេរចឹង? ក្រែងបារាំងជាអ្នករឿងប្រវត្តិសាស្រ្ត? ទាំងនេះជាអ្វីដែលខ្ញុំបាន បានស្រាវជ្រាវ វិភាគ ជាប្រយោជន៍សម្រាប់អ្នក ភូមិសាស្រ្តជំនាន់ក្រោយ - ខ្ញុំបានចប់បរិញ្ញាភូមិវិទ្យាជំនាន់ទី១៤ នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញឆ្នាំ ១៩៩៧ នឹងចេញធ្វើការតាមខេត្តក្រុងនានាក្នុងនាមជា អ្នកស្រាវជ្រាវ។
ក្រចេះ និយាយដោយខ្លី គឺជា ឈ្មោះអាណាចក្រមួយរបស់ជនជាតិ ក្រចេះ Kratie ដែលនៅជាប់ជាមួយ អាណាចក្រនៃជនជាតិ ស្ទៀង ក្រោយមកក្លាយជាខេត្តមួយរបស់ខ្មែរ ហៅថាខេត្ត ស្ទឹងត្រែង--វាលែងជាស្ទឹងស្ទៀង អាណាចក្រស្ទៀង។ ក្រចេះក៍ដូចគ្នាដែរ គឺអាណាចក្រក្រចេះនេះ ស្ថិតចំណុះឲ្យ អាណាចក្រលាវ ដែល លាវខ្លួនវាចំណុះរដ្ឋបាលឲ្យ អាណាចក្រសៀម ហើយអាណាចក្រសៀមមានចំបាំងជាមួយ មហាអំណាចបារាំង Franco-Siam War ឆ្នាំ ១៨៦២ ពេលចាញ់បារាំង សៀមត្រូវកាត់ទឹកដីនោះមកឲ្យខ្មែរ ស្តេចខ្មែរ ព្រះអង្គឌួង ទ្រង់បញ្ជាឲ្យមានការបញ្ជូនទ័ពទៅរៀបចំរដ្ឋបាលនៅតំបន់ជនជាតិទាំងនោះ.ដែលមានទាហានបារាំង មានកំភ្លើង!! មានប្រៀបលើទាហានសៀម លាវ ដែលមានតែ ដាវ លំពែង!! ជាសរុប ក្រចេះ គឺជា ក្រុងឬប្រទេសរបស់ជនជាតិ ក្រចេះ។ ខ្មែរយើងមានជាង ៤០ជនជាតិដើម នៅវៀតណាមមានជាង ១៦០ជនជាតិដើម នៅថៃ មានជាង ១៥០ជនជាតិដើម មានន័យថា ជនជាតិណាខ្លាំង ជនជាតិនោះជាម្ចាស់ប្រទេស ដូចជា ប្រទេសខ្មែរ!!!
ក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរ
• ០៩ ឧសភា ១៩៤១ បារាំង និង ជប៉ុន ចុះ ហត្ថលេខា នៅក្រុង តូក្យូ ប្រទេសជប៉ុន ដោយបារាំងព្រមលះបង់អាណាខេត្រកម្ពុជា មានខេត្តបាត់ដំបង សៀមរាប (លើកលែងប្រាសាទបុរាណទាំងឡាយនៅសៀមរាប ) មួយផ្នែកធំនៃខេត្តព្រះវិហារ ខេត្តស្ទឹងត្រែងឲ្យទៅប្រទេសថៃ។ ព្រំដែនអន្តរជាតិ ខ្មែរ ថៃនៅ សម័យនោះ គឺស្ពានស្វាយដូនកែវបច្ចុប្បន្ននេះ។
• ១៥ សីហា ១៩៤៥ អាមេរិចទម្លាក់គ្រាប់បែកបរិមាណូនៅ ហ៊ីរូស៊ីម៉ា ។ ជប៉ុនចុះចាញ់សង្រ្គាម ហើយក៏ដកថយពីអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ អង្គការសហប្រជាជាតិ ត្រូវបានបង្កើតនៅ ថ្ងៃទី ២៤ កញ្ញា ១៩៤៥
• ថៃបានដូរឈ្មោះ ស្រុកខេត្ត ទាំងនោះ ជាភាសាថៃ ដូចជា ខេត្ត បាត់ដំបង ទៅជា ព្រះតាបង, មង្គលបុរី ទៅជា មង់ឃុនបូរី , សិរីសោណ័ ទៅជា ស៊ីសុផុន, ភិបុនស៊ុងក្រាម (ពិបុលសង្រ្គាម ជាខេត្តថ្មី តាំងនៅ ស្រុកសរសរស្តម្ភ នៃខេត្តសៀមរាប) , ស្រុកសង្កែ ទៅជា ព្រហ្មយោធិ , មោងប្ញស្សី ទៅជា អធិទេវតេជ , ស្រុកទឹកជោរ ទៅជា សិន្ធុសង្រ្គាមជ័យ ( សិន្ធុសង្រ្គាមឆៃ) ស្រុកម្លូព្រៃ ខេត្តព្រះវិហារ ទៅជា មនោព្រៃ ជាដើម។
• ១៧ វិច្ឆិកា ១៩៤៦ សន្ធិសញ្ញាមួយនាក្រុងវ៉ាស៊ិនតោន ចុះហត្ថលេខា ដោយបារាំង និង ថៃ ព្រមប្រគល់ដែនដីខ្មែរដែលថៃយកកាលពី ១៩៤១ មកខ្មែរវិញ។
• មុនឈានដល់ការព្រមព្រៀនេះ ប្រទេសថៃបានជំទាស់ដាច់ខាត ដោយសុំឲ្យ អង្គការសហប្រជាជាតិធ្វើប្រជាមតិដើម្បីដឹងថា តើប្រជាជននៅក្នុងខេត្តទាំងនោះ ចង់ទៅនៅជាមួយប្រទេសថៃ ឬ មកនៅជាមួយខ្មែរវិញ។
• ប្រទេសបារាំង អង់គ្លេស និង អាមេរិច ក្នុងនាមជាសមាជិកអចិន្រ្តៃយ៍នៃអង្គការសហប្រជាជាតិមិនព្រមចំពោះរឿងធ្វើប្រជាមតិ ហើយចុងក្រោយ ថៃក៏ព្រមចុះហត្ថលេខាសន្ធិសញ្ញា ក្រុងវ៉ាស៊ិនតោន។
ឯកសារយោង៖
• “ មាលាដួងចិត្ត ” និពន្ធដោយលោក នូ ហាច
• “បដិវត្តន៍ ពី សៀម ទៅ ថៃឡង់ ” និពន្ធដោយ លោក នួន ឃឿន
ឆ្លើយតបចំពោះការផ្សាយរបសថៃទាក់ទងនឹងការបាត់ដីថៃ ពីឆ្នាំ ១៨៦៧ ដល់ ១៩០៩)៖ ព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសំខាន់ៗទាក់ទងនឹងសៀម ដែលខ្មែរគួរដឹង
( ដឹងហើយកុំឈឺចាប់ កុំស្អប់ កុំសងសឹក ចូរខំធ្វើល្អជូនខ្មែរ)
១. ចាប់ពីឆ្នាំ ១៧៩៥ ដល់ ១៩០៧ ខេត្តបាត់ដំបង សៀមរាប អង្គរ ស្ថិតក្រោមអំណាចសៀម
២. ១៨៦៣ បារាំងចូលមកធ្វើអាណានិគមលើប្រទេសខ្មែរ
៣. សន្ធិសញ្ញា បារាំង សៀម ឆ្នាំ ១៨៦៧ សៀមព្រមទទួលស្គាល់ថាបារាំងជាអ្នកគ្រប់គ្រងលើខ្មែរតែម្នាក់ឯង
៣. ឆ្នាំ ១៨៩៣ បារាំង សៀម បានច្បាំងគ្នា លើទន្លេចៅព្រះយ៉ា។ បារាំង ជាអ្នកមានប្រៀបជាងសៀមខាងកងទ័ព និង សព្វាវុទ្ធ ។ បារាំង បង្ខំឲ្យសៀម ដកខ្លូនចេញពីលាវ និង ខ្មែរ។
៤. សន្ធិសញ្ញា បារាំង សៀម ឆ្នាំ ១៩០៤ សៀមប្រគល់ទឹកដីម្លូព្រៃ និង ទន្លេរពៅ (នៅស្រុកឆែបព្រះវិហារបច្ចុប្បន្ន ជាទន្លេបែងចែកដីខ្មែរ និង លាវ)
៥. សន្ធិសញ្ញា បារាំង សៀម ២៣ មិនា ១៩០៧ សៀមប្រគល់បាត់ដំបង សៀមរាប អង្គរឲ្យខ្មែរវិញ។ សន្ធិសញ្ញានេះ យកភ្នំដងរែកជាខណ្ឌសីមា។
៦. សង្រ្គាមលោកលើកទីពិរផ្ទះឡើង។ ជបុនជួយសៀមច្បាំងយកបាត់ដំបង សៀមរាប ( លើកលែងអង្គរ)វិញ។ បារាំងចាញ់ដៃជប៉ុនព្រមប្រគល់ដីខ្មែរ មាន បាត់ដំបង សៀមរាប ពោធិសាត់ មួយផ្នែកនៃខេត្តព្រះវិហារ គឺស្រុកជាំក្សាន្ត និង ជ័យសែនបច្ចុប្បន្ន ( ឯកសារចាស់និយាយថាខេត្តកំពង់ធំ) និង ស្ទឹងត្រែង។ ព្រំប្រេទសល់ខ្មែរសៀមសម័យនោះ នៅ ស្ទឹងដូនកែវខេត្តពោធិសាត់។
៧. សង្រ្គាមលោកលើកទី២ ចប់ ។ ជបុនចាញ់សង្រ្គាម នៅឆ្នាំ ១៩៤៦ សន្ធិសញ្ញាវ៉ាសិុនតោនបង្ខំឲ្យសៀមប្រគល់ដែនដីនោះមកខ្មែរវិញ។
៨. ១៥ មិថុនា ១៩៦២ តុលាការអន្តរជាតិកាត់ក្តីឲ្យខ្មែរឈ្នះ ករណីវិវាទ រឿងប្រាសាព្រះវិហារ។ ខ្មែរប្តឹងតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ នៅ ឆ្នាំ ១៩៥៩ បន្ទាប់ពីការចរចារដោយសន្តិវិធីឲ្យថៃដកទ័ពចេញពីព្រះវិហារបរាជ័យ។
សរុបមក ដែនដី ដែលសៀមថា បាត់នោះ គឺជាដីខ្មែរ ដែលសៀមបានលួចយកទៅសម័យដែលខ្មែរចុះខ្សោយតែប៉ុណ្ណោះ។
ឯកសារពិគ្រោះ៖
១. បាតដំបងសម័យលោកម្ចាស់ និពន្ធដោយលោក តូច ឈួង
២. បដិវត្តន៍ពីសៀមទៅថៃឡង់ដ៏ និពន្ធដោយលោក នួន ឃឿន
៣. ប្រវត្តិព្រំដែនខ្មែរ និពន្ធដោយលោក ឃុឹំ ឈុន អ៊ី សាស្រ្តចារ្យច្បាប់
៤. មាលាដួងចិត្ត និពន្ធដោយលោក នូ ហាច
តំបន់ទេសចរណ៍
រមណីយដ្ឋានអូរពងមាន់ មានទីតាំងសិ្ថតនៅភូមិពងមាន់ឃុំអូរពងមាន់ស្រុកសឹ្ទងត្រែងមានចម្ងាយ៩គ.មពី ទីរួមខេត្ត។ តំបន់នេះជាប្រភេទរមណីយដ្ឋានធម្មជាតិនិង កែចៃ្ន។
រមណីយដ្ឋានថាឡាបរិវាត់ មានទីតាំងសិ្ថតនៅក្នុងស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ដែលមានចម្ងាយ៤គ.មពីទីរួមខេត្ត។ តំបន់នេះត្រូវធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ ទនេ្លសេកុងនិង ទនេ្លមេគង្គទៅកាន់ផ្លូវខេត្តព្រះវិហារ។ ថាឡាបរិវាត់ ជាប្រភេទរមណីយដ្ឋានប្រវត្តិសា្រស្ត ដែលនៅក្នុងតំបន់នោះមានប្រាសាទព្រះគោ កសាងឡើងនៅសតវត្សទី៧-៨ធ្វើ អំពីឥដ្ឋក្រហម ក្នុងរជ្ជកាលស្តចជ័យវរ័្មនទី១។
រមណីយដ្ឋានកោះខ្សាច់ មានទីតាំងនៅលើដងទនេ្លសេកុងដែលមានចម្ងាយ៥គ.មពី ទីរួមខេត្ត។ តំបន់នេះជាប្រភេទរមណីយដ្ឋានធម្មជាតិតាមរដូវគឺ អាចទៅលេង កំសាន្តបាននូវរដូវប្រាំងជាពិសេស ពេលបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខែ្មរយើង ។
វត្តហាំងខូបា មានទីតាំងសិ្ថតនៅតាមភូមិហាំងខូបាឃុំហាំងខូស្រុកសឹ្ទងត្រែង មានចម្ងាយ៦គ.មពី ទីរួមខេត្ត។ លក្ខណៈពិសេសរបស់ខេត្តស្ទឹងត្រែងគឺ មានពីរយ៉ាង៖
ផៃ្លអំពិលផែ្អម
ត្រីប៉ាសេអ៊ី និងត្រីប៉ាវ៉ា
រមណីដ្ឋានប្រាសាទបាឌឿម
រមណីដ្ឋានប្រាសាទបាឌឿម ស្ថិតនៅតាមបណ្តោយទន្លេសេកុង មានចំងាយ ២០គីឡូម៉ែត ភាគខាងកើតនៃខេត្តស្ទឹងត្រែង។ ប្រាសាទបាឌឿមដែលបានរលំបាក់បែកស្ទើរតែចង់អស់ មាន ទីតាំង ស្ថិតនៅក្នុងឃុំ សាម កុយ ស្រុកសេ សាន។ ប្រាសាទនេះត្រូវបានកសាងឡើងក្នុងរាជរបស់ ព្រះ បាទជ័យវរ័ន្មទី១ ក្នុងកំឡុងសតវត្យទី៦-៧ ដើម្បីឧទ្ទិសចំពោះព្រះពុទ្ធសាសនា ហើយប្រាសាទ នេះត្រូវបានកសាងឡើងពីឥដ្ឋ និងថ្មបាយក្រៀម។
រមណីដ្ឋានប្រាសាទគូ និង អណ្តូងបុរាណ
ប្រាសាទគូ គឺជាប្រាសាទមួយដែលមានវ័យចំណាស់ ក្នុងចំណោមប្រាសាទបាក់បែកនានាក្នុងខេត្ត ស្ទឹងត្រែង ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅចំកណ្តាលទ្រូងព្រៃ នៃឃុំកាំភូន ស្រុកសេសាន និងមានចំងាយ៥គីឡូម៉ែតអំពីប្រាសាទបាឌឿម និងមានចំងាយ២៥គីឡូម៉ែតនៅភាគខាងកើតនៃ ទីក្រុងស្ទឹងត្រែង។
ប្រាសាទគូ អាចត្រូវបានកសាងឡើងក្នុងអំឡុងសតវត្ស ទី៦-៧ ដើម្បីឧទ្ទិសចំពោះព្រហ្មញ្ញសាសនា។ សំណង់ភាគច្រើនកសាងឡើងពីឥដ្ឋ លាយជាមួយថ្មបាយក្រៀម។ យ៉ាងណាមិញ ដោយសារអាយុកាលរបស់វាដែលមានវ័យចំណាស់ និងស្ថិតនៅតំបន់ដាច់ស្រយាលឆ្ងាយពីអាជ្ញាធរ អភិរក្សមរត៌ក បានធ្វើឲ្យប្រាសាទនេះត្រូវទទួលរងការបាក់រលំ ដោយសារការគាស់កកាយ លួចប្លន់ និង ការទន្ទ្រានយករបស់ធម្មជាតិ។
រមណីដ្ឋានទឹកធ្លាក់អូរចាប
មរណីដ្ឋានទឹកធ្លាក់អូរចាប គឺជារមណីដ្ឋានមួយដ៏ពេញនិយម ដែលភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិនិយមទៅទស្សនា ងូត ហែលទឹកកំសាន្តក្នុងរដូវប្រាំង។ មានប្រឡាយទឹកជាច្រើន ដែលបានហូរមកប្រជុំគ្នា ហើយនាំឲទឹកធ្លាក់ពីលើចំណោទថ្មមានល្បឿនខ្លាំង ជាមួយនឹង ឆ្នេរខ្សាច់ ដ៏ស្រស់ស្អាតនៃទន្លេសេសានដែលហូរពីខែមករា រហូតដល់ខែមេសា ដែលនាំឲ្យដើមឈើលាស់ ស្លឹកបៃតងស្រស់បំព្រង ញ៉ាំងឲ្យរមណីដ្ឋាននេះ កាន់តែមានភាពទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ ទស្សនា និងងូតកំសាន្ត ជាមួយទឹកដ៏ត្រជាក់ និងថ្លាយង់ដូចកញ្ចក់។
រមណីដ្ឋានកោះខ្សាច់
រមណីដ្ឋានកោះខ្សាច់ គឺជារមណីដ្ឋានមួយដ៏ពេញនិយមសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរ ក្នុងអំឡុង រដូវប្រាំង ជាពិសេសក្នុងឳកាសបុណ្យចូលឆ្នាំខែ្មរ និងបុណ្យចូលឆ្នាំចិន។
រមណីដ្ឋានកោះខ្សាច់នេះ មានទទឹង ០.៥គ.ម និងបណ្តោយ២គ.ម ដែលមានឆ្នេរខ្សាច់ដ៏ស្រស់ស្អាត និងមានទឹកហូរពីលើ ជាមួយរស្មីព្រះអាទិត្យចែងចាំងពីលើ។ ភ្ញៀវទេសចរបរទេសទាំងឡាយ តែងមកទស្សនា សំរាកលំហែនៅលើឆ្នេរខ្សាច់យ៉ាងសប្បាយរីករាយ ហើយកោះខ្សាច់នេះបានផ្តល់ នូវកន្លែងដ៏ស្រស់ស្អាត សម្រាប់ងូតទឹក ហែលលេង និងស្ទូចត្រីកំសាន្ត។
រមណីដ្ឋានកោះខ្សាច់ មានទីតាំងស្ថិតនៅលើទន្លេសេសាន ចំងាយ៥គ.ម ភាគខាងកើត នៃក្រុងស្ទឹង ត្រែង។
រមណីដ្ឋាន អាងត្រីផ្សោតអន្លុងស្វាយធំ
រមណីដ្ឋានអាងត្រីផ្សោតអន្លុងស្វាយធំ ឬក៏អាចហៅម្យ៉ាងទៀតថា ត្រីផ្សោតព្រះរំកិល គឺជារមណីដ្ឋានមួយ ក្នុងចំណោមកន្លែងដ៏មានសារៈសំខាន់ជាច្រីន សម្រាប់តំបន់អភិរក្សសត្វព្រៃ ទន្លេមេគង្គ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយក៏ដូចជា សម្រាប់តំបន់អាស៊ីអាគេ្នយ៍។ តំបន់នេះគឺជាតំបន់ មួយក្នុងចំណោមតំបន់បីបួនទៀតនៅអាស៊ីអគ្នេយ៍ ដែលជាកន្លែងអំបូរថនិកសត្វ នៅតែត្រូវបាន គេឃើញនៅក្នុងព្រៃនៅឡើយ។ រមណីដ្ឋាននេះ មានទីតាំងស្ថិតនៅតាមបណ្តោយដងទន្លេមេគង្គ ក្នុងឃុំព្រះរំកិល ស្រុកថាឡាបូរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង។
រមណីដ្ឋានវត្តបុរាណខ្មែរស្ទឹងត្រែង
វត្តហង្សគូបា និងវត្តហង្សសាវ៉ាត គឺជាវត្តពីរដែលមានអាយុកាលជាង៣០០ឆ្នាំមកហើយ ហើយ បានទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍ជាច្រើនផ្នែកប្រវត្តិសាស្ត្រ និងវប្បធម៌។ មានប្រជាជនជាច្រើននៅ ទីនេះចេះនិយាយភាសាឡាវ។ ទាំងប្រជាជនដែលរស់នៅក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង និងនៅវត្តហង្សគូបា តែងទទួលបានមោទនភាពជាខ្លាំងចំពោះវត្តដ៏ល្បីល្បាញទាំងពីរនេះ។ នៅទីនោះមានអំពិលផ្អែម និងត្រីបា ស៊ី(ត្រីប៉ាវ៉ា) ។
ការទស្សនា បក្សី សៀម ប៉ាង និង សត្វព្រៃ
ការទស្សនាសត្វព្រៃ នៅក្នុងសៀមប៉ាង ត្រូវបានគេស្គាល់ថា ស្ថិតក្នុងឧទ្យានជាតិវីរជ័យ ដែលទីនេះ ជាជំរកដ៏សុខសាន្ត នៃជំពូកសត្វបក្សីជាច្រើនរយប្រភេទ ហើយក៏មានប្រភេទសត្វបក្សីជាច្រើន ត្រូវទទួលនូវការវិនាសអន្តរាយផុតពូជផងដែរ។ ចាប់តាំងពីខែធ្នូ រហូតដល់ខែមីនា គឺជាពេលវេលាដ៏ ល្អបំផុត សម្រាប់មកទស្សនានូវតំបន់ខ្ពង់រាបនេះ ដែលមានសត្វបក្សីជាច្រើនប្រភេទ ដែលយើង មិនដែលបានស្គាល់ ដែលនៅផ្នែកខាងក្រោមមានបឹងជាច្រើន ហើយនៅឯឧទ្យានជាតិវីរជ័យ នេះក៏ ចាប់ផ្តើមស្ងួត ហើយសត្វបក្សីភាគច្រើនបានហោះ ហើរនៅពីលើទន្លេសេកុង។
រមណីដ្ឋានអូរពងមាន់
រមណីដ្ឋានអូរពងមាន់បានទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរជាច្រើនឲមកទស្សនា នូវសម្រស់ធម្មជាតិ ដ៏ស្រស់ត្រកាលរបស់វា ដែលមានកូនស្ទឹងតូចមួយហូរឆ្លងកាត់ និងផ្តល់នូវភាពមនោរម្យជាខ្លាំងដល់ ភ្ញៀវទេសចរ។ ទឹកបែកផ្កាត្រែង ដែលបានហូរធ្លាក់ពីតំបន់ខ្ពង់រាប កណ្តាលទ្រូងព្រៃ បានហូរឆ្លង កាត់រមណីដ្ឋាននេះ ហើយបានធ្វើឲ្យទីនេះ ក្លាយជាកន្លែងងូតទឹកលេងកំសាន្ត កាលពីទសវត្សរ៍ មុនៗ។ ប៉ុន្តែនៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ទឹកដែលហូរនេះត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ ដោយសារតែទំនប់ដ៏ធំមួយ ដែលត្រូវបានគេកសាងឡើងតាមបណ្តោយផ្លូវជាតិលេខ៧។ ក្រៅពីស្ទឹងនេះ នៅមានកន្លែង កំសាន្តជាច្រើនទៀត ផ្តល់ភាពងាយស្រួលដល់ភ្ញៀវទេសចរ ឈប់សំរាកយកកំលាំង បន្ទាប់ពីការធ្វើ ដំណើរអស់ជាច្រើនរយគីឡូម៉ែត ចេញពីខេត្តក្រចេះ មកកាន់ខេត្តស្ទឹងត្រែង។
មជ្ឈមណ្ឌលត្បាញសូត្រស្ទឹងត្រែង
មានភ្ញៀវទេសចរជាច្រើនបានដឹងថា ស្ទឹងត្រែង គឺជាខេត្តដែលនៅភាគឦសាននៃប្រទេសកម្ពុជា គឺជាតំបន់ធម្មជាតិដ៏សម្បូរស្តុកស្តម្ភនៃប្រទេសកម្ពុជា សម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរមកទស្សនាកំសាន្ត។
ម្យ៉ាងទៀត ខេត្តនេះក៏មានមជ្ឈមណ្ឌលត្បាញសូត្រដ៏ធំមួយ សម្រាប់បំពាក់បំប៉ន និងផលិតផល សិប្បកម្ម។
រុំសានៃទនេ្លមេគង្គកម្ពុជា
រុំសាគឺជាពាក្យមួយមានន័យថា “តំបន់អភិរក្សដីល្បាប់”។ ក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មានតំបន់រុំសាមួយនៅតាមបណ្តោយទន្លេមេគង្គ ចាប់ពីខាងលើទីរួមខេត្តស្ទឹងត្រែង រហូតដល់ខាងក្រោមព្រំដែនឡាវ។
វាគ្របដណ្តប់ ផ្ទៃដី១៤,៦០០ហិកតា នៃតំបន់ទន្លេដែលនៅជុំវិញ។
ស្វែងយល់ពីភូមិសាស្ត្រខេត្តស្ទឹងត្រែងយើងតិចមើល
ស្វែងយល់ពីភូមិសាស្ត្រខេត្តស្ទឹងត្រែងយើងតិចមើល
August 11, 2017 Business
ស្ទឹងត្រែង ជាខេត្តស្ថិតនៅដាច់ស្រយាលនិងមានចំងាយប្រមាណ 455 គីឡូម៉ែត្រពីរាជធានីភ្នំពេញ ប៉ុន្តែបើយោងតាមគេហៈទំព័ររបស់សាលារាជធានីភ្នំពេញមានចម្ងាយ ៤៥៥គីឡូម៉ែត្រនិងនៅក្នុងសៀវភៅស្រ៊ុន ងួន មានចម្ងាយ ៤៦៨ គីឡូម៉ែត្រ។ ហើយស្ថិតនៅក្នុងចំណោមខេត្តនៃភូមិភាគឥសាន្ត។
ខេត្តស្ទឹងត្រែងមានព្រំប្រទល់ដូចខាងក្រោម៖
ខាងកើត ជាប់នឹងខេត្ត រតនៈគិរី
ខាងត្បូង ជាប់នឹងខេត្ត ក្រចេះ និងខេត្ត មណ្ឌលគិរី
ខាងលិច ជាប់ខេត្ត កំពង់ធំ និងខេត្ត ព្រះវិហារ
ខាងជើង ជាប់និងប្រទេសឡាវ
stgmap
ទីប្រជុំជនរបស់ខេត្ត គឺសង្កាត់ស្ទឹងត្រែង ក្រុងស្ទឹងត្រែង។ ទីប្រជុំជនខេត្តទាំងនៅចំណុចប្រសព្វរវាងទន្លេមេគង្គ និងទន្លេសេកុង ហើយមានចំងាយប្រមាណ ៥៧ គីឡូម៉ែត្រពីព្រំប្រទល់កម្ពុជា ឡាវ។ ស្ទឹងត្រែងមាន៤ស្រុក និងក្រុង គឺស្រុកសៀមបូក ស្រុកសេសាន ស្រុកថាឡាបរិវាត ស្រុកសៀមប៉ាង និងក្រុងស្ទឹងត្រែង។
ផ្លូវទឹកសំខាន់ៗមាន៖
ទន្លេមេគង្គ ស្ទឹងត្រែង ក្រចេះ មានប្រវែង ១២១ គីឡូម៉ែត្រ (ក្នុងខេត្ត)
ទន្លេសេកុង មានប្រវែង ១៤១ គីឡូម៉ែត្រ (ក្នុងខេត្ត)
ទន្លេសេសាន មានប្រវែង ១២១ គីឡូម៉ែត្រ (ក្នុងខេត្ត)
ទន្លេស្រែពក មានប្រវែង ៦៥ គីឡូម៉ែត្រ (ក្នុងខេត្ត)
ផ្លូវជាតិសំខាន់ៗមាន៖
ផ្លូវជាតិលេខ៧ (ក្រចេះ – ស្ទឹងត្រែង រហូតដល់ព្រំប្រទល់ប្រទេសឡាវ) មានប្រវែង ១៨៦.៦៤៨ គីឡូម៉ែត្រ
ផ្លូវជាតិលេខ៧៨ (ស្ទឹងត្រែង – រតនៈគិរី) មានប្រវែង ៦៦ គីឡូម៉ែត្រ
ផ្លូវជាតិលេខ៣០១ (ស្ទឹងត្រែង – ស្រុកសៀមប៉ាង) មានប្រវែង ១១០ គីឡូម៉ែត្រ
ផ្លូវជាតិលេខ២១៤ (ស្ទឹងត្រែង – ព្រះវិហារ) មានប្រវែង ៧៨ គីឡូម៉ែត្រ
ផ្លូវជាតិលេខ២១៩ (ស្ទឹងត្រែង – ព្រំប្រទល់ខេត្តកំពង់ធំ) មានប្រវែង ៦៤ គីឡូម៉ែត្រ
ស្ទឹងត្រែង ជាខេត្តដ៏ស្រស់ស្អាតមួយមានទីតាំងលើខ្ពង់រាបតាមបណ្តោយទន្លេមេគង្គដែលប្រសព្វជាមួយទន្លេសេកុង។ ខេត្តនេះមានចម្ងាយប្រហែល ៤៥៥ គីឡូម៉ែត្រពីទីក្រុងភ្នំពេញ និង ៤០គីឡូម៉ែត្រពីព្រំដែនឡាវ។ ទីក្រុងដ៏ស្អាតនេះជាប់នឹងបានលុង (រតនគិរី) ហើយមានអ្វីច្រើនជាងការឈប់សម្រាកពីការធ្វើដំណើរ។ ស្ពានសេកុង ជាការទាក់ទាញ និងបម្រើជាការដឹងជញ្ជូនយ៉ាងងាយស្រួលទៅព្រំដែនឡាវ។
ខេត្តស្ទឹងត្រែង មានការទាក់ទាញទេសចរគួរអោយកត់សម្គាល់មួយចំនួន។ ទឹកជ្រោះសុភមិត្រមិនដែលបញ្ឈប់ភ្ញៀវពីការចូលទស្សនា និងមានទន្លេមេគង្គដ៏មានឥទ្ធិពលដែលជាជម្រកនៃផ្សោតទឹកសាបដ៏កម្រ។
ថាឡាបរិវ៉ាត់ មានចម្ងាយត្រឹមតែ៤គីឡូម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះពីទីរួមខេត្ត។ ទីនោះអាចទៅមកបានដោយឆ្លងទន្លេសេកុង។ ថាឡាបរិវ៉ាត់ជាកន្លែងប្រវត្តិសាស្រ្តដែលមានប្រាសាទព្រះគោ ជាប្រាសាទថ្មសតវត្សរ៍ទី៧ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបានជ័យវរ័្មនទី១។ ប្រាសាទព្រះគោមានប៉មថ្មចំនួន៦ដែលរៀបចំជាពីរជួរដែលមានប៉មបីក្នុងមួយជួរដែលមានផ្ដែរធ្វើពីថ្មភក់។ នេះជាប្រសាទដំបូងបំផុតក្នុងចំណោមប្រាសាទជាច្រើនដែលបានកសាងឡើងអំឡុងសម័យអង្គរ។
នៅក្នុងបរិវេណនេះមានប្រាសាទបុរាណតូចៗជាច្រើនទៀតដូចជាប្រាសាទប្រាំបួនល្វែង ប្រាសាទស្រី និងប្រាសាទអង្គរខ្មៅ។ វត្តហង្សខូបា (Hang Kho Ba) ជាប្រាសាទដែលមានអាយុកាល៣០ឆ្នាំនៅក្នុងភូមិ ហង្សខូបា មានចម្ងាយត្រឹមតែ៦គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមខេត្តនិងចំណាយពេលបន្តិចប៉ុណ្ណោះដើម្បីទៅទស្សនា។ ខេត្តស្ទឹងត្រែងក៏មានភាពល្បីល្បាញខាងអំពិលផ្អែម និងត្រីប៉ាស៊ីអ៊ី មានរសជាតិឆ្ងាញ់បំផុតដែលអ្នកទេសចរជាច្រើនចូលចិត្ត។
ខេត្តស្ទឹងត្រែង៖ ស្ទឹងត្រែងគឺជាខេត្តមួយ មានប្រវត្តិរាប់រយឆ្នាំសម្បូរទៅដោយទួលប្រាសាទបុរាណជាច្រើនកន្លែង ដែលជាទូទៅ ពុំមានអ្នកស្គាល់ឡើយ។ខេត្តមួយនេះស្ថិតនៅភាគឦសានប្រទេសកម្ពុជាមានចម្ងាយផ្លូវជាង៤៥០គីឡូម៉ែត្រពីទីក្រុងភ្នំពេញ។ ទាក់ទងទៅនឹងខេត្តស្ទឹងត្រែង មានឯកសារខ្លះបានបញ្ជាក់ថា កាលពីដើមឡើយខេត្តស្ទឹងត្រែងមានឈ្មោះថាសាទឹងទែង។ពាក្យនេះ បានកើតឡើង ដោយសារតែមានព្រះសង្ឃមួយអង្គព្រះនាម សៀង ប៉េង មកពីវៀងចន្ទន៍បានមកគ្រប់គ្រងលើទឹកដីសាទឹងទែង។
ក្រោយមកព្រះចៅក្រុងកម្ពុជាបានតែងតាំងលោកប៉េងជាចៅហ្វាយខេត្តសាទឹងទែងឱ្យនៅក្រោមអំណាចរបស់ព្រះចៅក្រុងកម្ពុជានាសម័យនោះ។លោកប៉េងពេលបានកាន់ជាចៅហ្វាយខេត្តនិងមានងារជាឧកញ៉ាប៉េងតែងតែនាំសួយសារអាករមកថ្វាយព្រះចៅក្រុងកម្ពុជារាល់ឆ្នាំ។ដង្វាយនោះបានរយៈពេលបីឆ្នាំលោកចៅហ្វាយខេត្តប៉េងក៏បានដោះខ្លួនពីអំណាចខ្មែរទៅរស់នៅស្រុកវ៉ឺនសៃបច្ចុប្បន្នស្រុកនេះស្ថិតនៅក្នុងខេត្តរតនគិរីមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹងប្រទេសឡាវ។
បន្ទាប់មកទៀត ព្រះចៅក្រុងកម្ពុជា ក៏បានលើកងារចៅហ្វាយខេត្តឱ្យប្អូនលោកប៉េងរួចឱ្យទៅកូនឈ្មោះជាប៉េងញ៉ាសំ។ជា ប៉េង ញ៉ាសំកូន លោកប៉េងក្រោយពីបានគ្រប់គ្រងខេត្តមិនបានប៉ុន្មានក៏បានរួមគំនិតឃុបឃិតជាមួយរាស្ត្រក្នុងខេត្តរបស់ខ្លួនទៅជ្រកកោនម្លប់ព្រះចៅនគរសៀម។ពេលនោះសៀមក៏បានតែងតាំងជាចៅមឿងសៀងទែង។
ដូច្នេះពាក្យសាទឹងទែងបានដូរមកជាសៀងទែងវិញ។ បើតាមភាសាឡាវពាក្យថាសៀងមានន័យថាលោកនេនដែលបានលាចាកសិក្ខាបទ (សៀង,អន្ទិត)។ រីឯទែងភាសាឡាវប្រែថាកសាងឡើង។តមកយូរឆ្នាំខ្មែរយើង ហៅ សៀងទែងក្លាយទៅជាស្ទឹងត្រែងវិញ។ពាក្យស្ទឹងត្រែងខ្មែរយើង មានន័យថា ស្រុកមានស្ទឹងដុះស្មៅត្រែង។
នៅគ.ស៦០០ប្លាយក្នុងរាជព្រះបាទឥសានវរ្ម័ននិងព្រះបាទជ័យវរ័ន្មគ្រប់គ្រងក្រុងកម្ពុជាចែកចេញជាពីរនគរ។នគរមួយមានទីក្រុងឈ្មោះវយធបូរា (ភវបុរៈ) មួយទៀតឈ្មោះទីក្រុងសម្ផបូរា (សម្ផបុរៈ) ដោយកាលនោះទឹកដីខេត្តស្ទឹងត្រែងមានក្រុងចំនួន២។ មកដល់គ.ស៩០០ប្លាយព្រះបាទរាជន្ទ្រាវរ្ម័នបង្រួបបង្រួម នគរទាំងពីរនេះជាក្រុងកម្ពុជាតែមួយហើយលើកក្រុងទៅតាំងនៅអង្គរវិញ។
នៅគ្រិស្គសក័រាជ១.៤០០ប្លាយកាលបែកបន្ទាយលង្វែកដោយទ័ពសៀមព្រះបាទសុទ្ធាភាសព្រះអង្គរត់មកពួននៅស្ទឹងត្រែង។ នៅអំឡុងស័ករាជនេះ ទ័ពសៀមនិងលាវ បានលុកលុយ ចូលក្រុងកម្ពុជាខាងជើងគ្រប់គ្រងខេត្តស្ទឹងត្រែងដល់ខេត្តកំពង់ចាមតាមដងទន្លេមេគង្គ។ ក្រោយមកកងទ័ពខ្មែរក៏បានវាយបកដេញទ័ពសៀមនិងលាវឱ្យចេញទៅវិញអស់។ មានកំណត់ត្រាថាកាលនោះយួនក៏បានលុកលុយយកខេត្តស្ទឹងត្រែងដែរប៉ុន្តែត្រូវសៀមវាយដេញយួនទៅវិញ។ ចំបាំងដោយការឈ្លានពានលុកលុយលើទឹកដីខេត្តស្ទឹងត្រែងម្តងហើយម្តងទៀត នៅចំណុះខេត្តចម្ប៉ាសាក់ ជាប់ព្រំប្រទល់ខេត្តស្ទឹងត្រែងសព្វថ្ងៃ។ តែខេត្តចម្ប៉ាសាក់ឡាវត្រូវសៀមត្រួតត្រា។
នៅឆ្នាំ១៨១៤ទ័ពសៀម លុកលុយចូលនគរខ្មែរម្តងទៀត ដោយទ័ពសៀមគ្រប់គ្រងយកខេត្តម្លូព្រៃ,ទន្លេល្ពៅនិងបានយក ខេត្តស្ទឹងត្រែង បញ្ចូលទៅក្រុងសៀម។ ពេលនោះ ព្រះចៅក្រុងកម្ពុជា បានផ្តាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយលាវ ដោយសារខេត្តស្ទឹងត្រែង ត្រូវសៀមគ្រប់គ្រង។មកដល់ឆ្នាំ១៨៦៣ បារាំង គ្រប់គ្រងក៏បានមកធ្វើជាអណាព្យាបាលនៅក្រុងកម្ពុជា។បន្តមកឆ្នាំ១៨៦៤ ក្រុងសៀម ជាប់សន្ធិសញ្ញានិងក្រុងបារាំង,ក្រុងកម្ពុជា។
សៀមបានយល់ព្រម ប្រគល់តំបន់ទន្លេល្ពៅ, ម្លូព្រៃ, ស្ទឹងត្រែង, សៀមប៉ាង មកឱ្យកម្ពុជាវិញ។ នៅឆ្នាំ១៨៧៦សៀមបានចូលមកគ្រប់គ្រងតំបន់ដែលខ្លួនប្រគល់ឱ្យទៅវិញ។ សម័យនោះព្រះអង្គម្ចាស់ស៊ីសុវត្តិបំបាស់ក្បត់វាយបកទ័ពសៀមនិងមានការជួយពីបារាំង។ ឆ្នាំ១៨៧៣ បារាំងបានបង្ខំសៀមឱ្យប្រគល់ទឹកដីកម្ពុជាបានមកវិញខ្លះដូចជាខេត្តស្ទឹងត្រែងជាដើម។នៅថ្ងៃទី១៣ ខែតុលាឆ្នាំ១៨៩៣ សៀមបានចុះសន្ធិសញ្ញា ទឹកដីខេត្តខ្លួនគ្រប់គ្រងនៅជាប់ដងទន្លេមេគង្គឱ្យទៅបារាំងគ្រប់គ្រងបន្ត។
ពេលនោះហើយខេត្តស្ទឹងត្រែងនិងសៀមប៉ាងត្រូវចំណុះរបស់លាវ។ សៀមបានប្រគល់តែតំបន់ម្លូព្រៃនិងទន្លេល្ពៅតាមសន្ធិសញ្ញារបស់បារាំងចុះ ថ្ងៃទី១៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩០៤។ រួចមកមានរ៉ែតតេបារាំងចុះ ថ្ងៃទី៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩១៤ដាក់ខេត្តស្ទឹងត្រែងបញ្ចូលមកក្នុងនគរក្រុងកម្ពុជាវិញ។ បន្ទាប់មក ខេត្តស្ទឹងត្រែង បានកែប្រែថ្មីមានរាជការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាល ពីរខេត្តដាក់ឈ្មោះ ខេត្តស្ទឹងត្រែង និងខេត្តមូលមោក (ស្រុកវ៉ឺនសៃខេត្តរតនគិរីសព្វថ្ងៃ)។
ឆ្លងកាត់សង្គ្រាម ច្រើនសម័យកាល ច្រើនទស្សវត្សរ៍ ទឹកដីខេត្តស្ទឹងត្រែងបានបន្សល់ទុកនូវប្រាសាទបុរាណជាច្រើនកន្លែងកប់ក្នុងដីនិងផ្សាភ្ជាប់វប្បធម៌គ្នារវាងជនជាតិខ្មែរនិងឡាវមកដល់ បច្ចុប្បន្ន។ នៅក្នុងស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ភាគខាងលិចឈៀងខាងជើងក្រុងស្ទឹងត្រែងត្រើយខាងលិចដងទន្លេមេគង្គ មានប្រាសាទបុរាណជាច្រើនកប់ដីនិងខ្លះត្រូវបានស្គាល់ឈ្មោះ មានប្រវត្តិជាប់ទាក់ទងគ្នា ក្នុងការគ្រប់គ្រងក្រុងកម្ពុជា។
រីឯ ប្រាសាទជាច្រើនទៀត នៅក្នុងស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់នោះដែរក៏ពុំស្គាល់ឈ្មោះហើយត្រូវបានជនខិលខូច ជីកគាស់កកាយរកកំណប់បណ្តាលឱ្យខូចទ្រង់ទ្រាយនៃប្រាសាទ។ ប្រាសាទដែលនៅមានសព្វថ្ងៃ មានខ្លះ គេស្គាល់ច្បាស់ដូចជាប្រាសាទស្រីឬប្រាសាទព្រះគោនិងប្រាសាទប្រាំបួនល្វែង,ទួលអង្ករខ្មៅស្ថិតក្នុងស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ជាដើម។
ដោយឡែកនៅក្រុងស្ទឹងត្រែងមានប្រាសាទប្រុសស្ថិតនៅជ្រោយបាចុងនិងប្រាសាទភ្នំធាតុខាងលិចក្រុងស្ទឹងត្រែង។ ក្រៅពីនេះមានប្រាសាទបុរាណ ជាច្រើនទៀតដូចជា ប្រាសាទបាដឺម ប្រាសាទគូ នៅស្រុកសេសាន តែសព្វថ្ងៃប្រាសាទបានបាក់បែកអស់ទៅហើយ។
ក្រៅពីនេះក៏នៅមានវត្តបុរាណជាច្រើនផងដែររួមទាំងការរស់នៅតាមប្រពៃណីបែបអ្នកស្ទឹងត្រែង។ងាកទៅមើលទីប្រជុំជនមួយ ក្នុងក្រុងស្ទឹងត្រែង មានរូបនិមិត្តសញ្ញាកងចក្រតំណាងឱ្យ កូនក្រមុំស្លៀកសំពត់ ជីបប៉ុង។ តាមឯកសារបានបញ្ជាក់ថារូបកងចក្របានសាងសង់ឡើងនៅ ឆ្នាំ១៩៦០ កាលឯកឧត្តម ឈួន ឈុំកាន់តំណែងជាអភិបាលខេត្តស្ទឹងត្រែងសម័យកាលសម្តេចនរោតម្តសីហនុ។
សព្វថ្ងៃនេះ ខេត្តស្ទឹងត្រែង មានព្រំប្រទល់ខាងជើង ជាប់នឹងប្រទេសឡាវខាងត្បូង ទល់ខេត្តក្រចេះខាងកើត ជាប់ខេត្តរតនគិរីខាងលិចទាល់ខេត្តព្រះវិហារនិងកំពង់ធំ។
តាមរបាយការណ៍ ខេត្តស្ទឹងត្រែងឆ្នាំ២០១៤ មានផ្ទៃដី១២.០១៦គីឡូម៉ែត្រក្រឡាចែកចេញជា៤ស្រុកនិងក្រុងមួយ។ប្រជាជនចំនួន ១២៦.០៣៨នាក់។ ខេត្តសម្បូរទៅដោយសម្បត្តិធម្មជាតិជាពិសេសព្រៃឈើធនធានរ៉ែនិងត្រី។ ត្រីប៉ាស៊ីអីជាអត្តសញ្ញាណតំណាងឱ្យខេត្តស្ទឹងត្រែង។
ក្រោយឆ្នាំ២០០០ ខេត្តស្ទឹងត្រែង ខេត្តក្រចេះ មានផ្លូវជាតិលេខ៧តភ្ជាប់ពីក្រុងភ្នំពេញភ្ជាប់ជាមួយផ្លូវជាតិលេខ១៣របស់ឡាវ។ ផ្លូវជាតិលេខ៩តភ្ជាប់ពីក្រុងស្ទឹងត្រែង ទៅកាន់ខេត្តព្រះវិហារ។ ផ្លូវជាតិលេខ៧៨ ភ្ជាប់ពីអូរពងមាន់ក្រុងស្ទឹងត្រែងទៅកាន់ខេត្តរតនគិរី។ ក្រៅពីនេះមានស្ពានចំនួន២គឺស្ពានឆ្លងកាត់ទន្លេមេគង្គនិងទន្លេសេកុងគឺជាសរសៃឈាមសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការដឹកជញ្ជូនទំនិញឆ្លងកាត់និងសម្រួលដល់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងតំបន់។ក្រៅពីនេះក៏មានទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោមពីរដែលអាចទាញថាមពលប្រើប្រាស់ បានរហូតដល់ទៅ៤០០មេហ្គាវ៉ាត់ ក្នុងមួយម៉ោងហើយទំនប់នេះធំជាងគេក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ជាមួយផ្ទៃដីអំណោយផលលើផ្នែកកសិកម្មមានក្រុមហ៊ុនជាច្រើនបានមកធ្វើវិនិយោគដាំកៅស៊ូនិងផ្តល់ការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ខេត្តស្ទឹងត្រែង មានទន្លេដល់ទៅបួនគឺទន្លេសេកុង ទន្លេមេគង្គ ទន្លេសេសាននិងទន្លេស្រែពក។ទន្លេទាំងបួននេះហើយគឺជាប្រភពទឹក សម្រាប់កសិកម្មយ៉ាងសំខាន់ ជម្រកធនធានត្រីនិងការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ទន្លេទាំងនេះក៏បានផ្តល់ជាតំបន់អេកូទេសចរណ៍ផ្តល់ផលប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើន។
ថ្នាក់ដឹកនាំខេត្តស្ទឹងត្រែងដំបូងគេនៅ ឆ្នាំ១៩៦០លោក ឈួន ឈុំ។ ក្រោយការបោះឆ្នោត ឆ្នាំ១៩៩៣ លោកឈឹមឈនលោកឈឹមសិលាលោកឡូយសុផាតលោកកុលសំអុលនិងលោកម៉ុមសារឿនអភិបាលខេត្តស្ទឹងត្រែងបច្ចុប្បន្ន៕ ប្រភព : រស្មីកម្ពុជា
ពេលឈានដល់ទីរួមខេត្តស្ទឹងត្រែង លោកអ្នកប្រាកដជាបានឃើញយ៉ាងច្បាស់អំពីរូបចម្លាក់ «កងចក្រ» ដែលជានិម្មិតរូបប្រចាំខេត្តស្ទឹងត្រែង។ ប្រិយមិត្តមួយចំនួន ប្រហែលជាបានដឹងពីអត្ថន័យនៃរូបនេះហើយ ប៉ុន្តែជឿជាក់ថា នៅមានប្រិយមិត្តជាច្រើនទៀត ដែលមិនបានដឹងពីអត្ថន័យរបស់វា។
តាមការឲ្យដឹងពីលោក អ៊ន់ ប៉ោសឿន ប្រធានមន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តស្ទឹងត្រែង បានប្រាប់ឲ្យដឹងថា និម្មិតសញ្ញា «កងចក្រ» នេះ មានអត្ថន័យគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់តំណាងឲ្យខេត្តដ៏មានសក្ដានុពលផ្នែកទេសចរណ៍មួយនេះ។ នៅជុំវិញ «កងចក្រ» មានចក្រទាំងអស់ចំនួន១៧ ដែលតំណាងឲ្យជនជាតិទាំងអស់ចំនួន១៧ ដែលរស់នៅក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង។ ទាំងជនជាតិខ្មែរ និងជនជាតិខ្មែរភាគតិចជាច្រើនទៀត សរុបទាំងអស់មាន១៧ ដូច្នេះហើយទើបបានជាគេធ្វើកងចក្រនេះឡើងដើម្បីតំណាងឲ្យខេត្តស្ទឹងត្រែង។
ស្ទឹងត្រែងជាខេត្តមួយដែលសម្បូរទៅដោយសម្បត្តិទេសចរណ៍ធម្មជាតិ និងវប្បធម៌ប្រពៃណីជនជាតិភាគតិច។ ខេត្តនេះមានទន្លេពីរប្រសព្វគ្នាគឺទន្លេមេគង្គ និងទន្លេសេកុងដែលបានក្លាយជាទន្លេមុខបួន ប្រៀបដូចជាទន្លេចតុមុខនៅរាជធានីភ្នំពេញដែរ។ ស្ទឹងត្រែងសម្បូរទៅដោយតំបន់ទេសចរណ៍លក្ខណៈធម្មជាតិ និងតាមរដូវកាល៕
ក្រសួងវប្បធម៌ចុះមកខេត្តស្ទឹងត្រែង ដើម្បីធ្វើកំណាយភ្នំធាតុដើម្បីអភិរក្សតំបន់នេះទុកជាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌
ក្រសួងវប្បធម៌ចុះមកខេត្តស្ទឹងត្រែង ដើម្បីធ្វើកំណាយភ្នំធាតុដើម្បីអភិរក្សតំបន់នេះទុកជាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌
ស្ទឹងត្រែង៖ ថ្ងៃទី០៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៨ នេះលោក វឿន វុទ្ធី ប្រធាននាយកដ្ឋានបុរាណវិទ្យានឹងបុរេប្រវត្តិនៃក្រសួងវប្បធម៌បានបញ្ជាក់ថា៖ កំណាយនេះយើងធ្វើឡើងក្រោមកិច្ចសហការជាមួយអាជ្ញាធរខេត្តនឹងមន្ត្រីស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធជាច្រើនទៀតដើម្បីយើងថែរក្សារតំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រនេះទុកជាមរតកសំរាប់កូនចៅយើងជំនាន់ក្រោយបានដឹងនឹងបានស្គាល់។
លោកបន្ថែមថា៖ កិច្ចការងារនេះយើងបានកំណត់ព្រំ អភិរក្សបោះបង្គោលចំនួន១៥ដែលមានផ្ទៃដីជាង៤ហិកតានៅក្នុងភូមិថ្មីសង្កាត់ស្ទឹងត្រែងក្រុងខេត្ត ស្ទឹងត្រែង។
លោកបន្តថា៖ ជាមួយនេះយើងបានផ្សព្វផ្សាយច្បាប់ស្តីពីកិច្ចការពារបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ដើម្បីឱ្យសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធនឹងបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋបានយល់ពីគោលបំណងនេះហើយនាំគ្នាជួយថែរក្សារឱ្យស្ថិតនៅគង់វង្ស។
លោក ឡា ពុទ្ធី អនុប្រធានមន្ទីវប្បធម៌នឹងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តបានអះអាងថា៖ នៅពេលដែលយើងបានបោះបង្គោលបានត្រឹមត្រូវហើយនោះពិតជាបញ្ចៀសបានពីការរំលោភបំពានកាប់ព្រៃរានយកដីធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ ដែលជាការ ធ្វើឱ្យបាត់បង់សម្បត្តិជាតិរបស់យើងដែលមានវ័យចំណាស់នេះ។
លោកស្នើឱ្យបងប្អូនប្រចាពលរដ្ឋរស់នៅជិតតំបន់នេះសូមមានស្មារតីជួយថែរក្សាទាំងអស់គ្នាទើបយើងសម្រេចកិច្ចការងារនេះបានល្អព្រោះអនាគតតំបន់នេះនឹងក្លាយទៅជាតំបន់រមណីយដ្ឋា វប្បធម៌បែបប្រវត្តិសាស្រ្ត នឹងជាទីកន្លែងប្រជាពលរដ្ឋយើងបន់ស្រន់សុំសេចក្តីសុខចម្រើនផង។
សូមបញ្ចាក់ថា៖ តំបន់នេះមានបារមី លោកតាម៉ឺនរាជ .លោកតាខាំសួង .លោកតាខាចាន់. លោកតាក្រហមក. លោកយាយនាងខ្មៅ. ព្រះនាងក្រពុំឈូក. នឹងបារមីមេទព័លោកតាកងចក្រ.លោកតាប៉ាង ថែរក្សារនៅភ្នំធាតុនេះ។ដោយEKH(CSC)
ខេត្ត ស្ទឹងត្រែង
ខេត្តស្ទឹងត្រែង:មានរមណីយដ្ឋាន ៤កន្លែងគឺ
១-រមណីយដ្ឋានអូរពងមាន់ មានចម្ងាយ ៩គ.ម ពីទីរួមខេត្ត ។
២-រមណីយដ្ឋាន ថាឡាបរិវាត់ មានចម្ងាយ ៤ គ.ម ពីទីរួមខេត្ត ។
៣-រមណីយដ្ឋាន កោះខ្សាច់ មានចម្ងាយ ៥ គ.ម ពីទីរួមខេត្ត ។
៤-រមណីយដ្ឋាន វត្តហាំងខូបា ជាមណ្ឌលវប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រ ។
ឋិតនៅភាគឥសាននៃប្រទេសកម្ពុជា ជាប់ព្រំប្រទល់ដែនកម្ពុជាឡាវ ខេត្តស្ទឹងត្រែង
ទទួលរបបទឹកទន្លេមេគង្គ បន្តពីប្រទេសឡាវ ដោយមានបែកចេញដៃជាច្រើនដូចជា
ទន្លេសេសាន ទន្លេស្រែពក ជាដើម ។ ដោយ សារ សក្តានុពលភាពផ្នែកទេសចរ មិនសូវ
អំណោយផល ខេត្តនេះមានចម្ងាយផ្លូវប្រមាណ ៤៥៥គីឡូម៉ែត ពីរាជធានីភ្នំពេញតាមផ្លូវ
ជាតិលេខ៧ ពុំសូវមានការចាប់អារម្មណ៍ពីអ្នកទេសចរប៉ុន្មាននោះទេ ។ ទេសចរទៅកំសាន្ត
នៅទីនេះ គឺគ្រាន់តែចង់ទទួលអារម្មណ៍ប្លែកជាមួយទិដ្ឋភាពស្រស់ស្អាតនៃទន្លេមេគង្គ
និង ទន្លេសេកុងប៉ុណ្ណោះ លើសពីនេះពួកគេចង់សាកល្បងនូវឳជារសដ៏ឆ្ងាញ់ពិសានៃត្រីទន្លេ គឺត្រីប៉ាស៊ីអ៊ី និង ត្រីប៉ារ៉ា ។ ហេតុនេះ ហើយទើបខេត្តនេះ បានខិត ខំប្រើប្រាស់ធនធាន
ដែលខ្លួនមានដើម្បីកែច្នៃជាតំបន់កំសាន្តផ្សេង ៗ ទាក់ទាញដល់ទេសចរ ។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើ
គេធ្វើដំណើរ តាមដងផ្លូវទៅកាន់ទីរួមខេត្តស្ទឹងត្រែង នោះគេនឹងប្រទះភ្នែកនូវធម្មជាតិដ៏ត្រ
កាលនៃព្រៃឈើដែលអម តាមសងខាងផ្លូវ ជាជម្រករបស់សត្វព្រៃគ្រប់ប្រភេទ ។ គេសង្គេត
ឃើញមានតំបន់ខ្លះប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងខេត្តតែងតែនាំគ្នាទៅលេងកំសាន្តញឹកញាប់ដូចជា៖
១.តំបន់អូរពងមាន់
នៅក្នុង ភូមិ អូពងមាន់ ឃុំ អូរពងមាន់ ស្រុក ស្ទឹ្ងត្រែង ចម្ងាយ៩គីឡូម៉ែត ពីទីរួម
ខេត្ត ។ ជាតំបន់កែច្នៃបឹងធម្មជាតិ ដែលមានប្រភពទឹកពីក្នុងដីចម្ងាយប្រមាណណ៥០គ.ម
ពីតំបន់នេះ ដែរអំណោយផលដល់ទេសចរក្នុងការសម្រាកលំហែ ងូតទឹកព្រមទាំងស្ទួចត្រី
ផងដែរ ។
២-កោះខ្សាច់
ជាតំបន់នៅតាមដងទន្លេសេកុង ប្រមាណ ៥គីឡូម៉ែត ពីទីរួមខេត្ត ។ ទីនេះទេសចរ
អាចទៅកំសាន បានតែនៅរដូវប្រាំងប៉ុណ្ណោះព្រោះរដូវវស្សាតំបន់នេះត្រូវទឹកទន្លេឡើងលិច
បាត់ ។ តំបន់នេះ មានឆ្នេរខ្សាច់សក្បុស ប្រវែងជាង ២គីឡូម៉ែត ។ ក្រៅពីតំបន់ទាំងពីរនេះ
គេនៅឃើញមានតំបន់ខ្លះទៀតដូចជា វត្តហំាងខូបា ដែលមានអាយុជាង ៣០០ឆ្នាំមកហើយ
ទេសចរចូលចិត្តទៅកំសាន្តនៅពេលមានកម្មវិធីបុណទានម្តងៗ ។ មួយទៀតគឺតំបន់ប្រាសាទព្រះគោ ឋិតនៅស្រុក ថាឡាបរិវាត់ ដែលត្រូវជិះទូកឆ្លងកាត់ទន្លេសេកុង និង
ទន្លេមេគង្គ ចម្ងាយប្រមាណ ៤គីឡូម៉ែត ដើម្បីទៅដល់ទីនោះ ។
ស្ទឹងត្រែងជាខេត្តដ៏ស្រស់ស្អាតមួយ មានទីតាំងលើខ្ពង់រាបតាមបណ្តោយទន្លេមេគង្គ
ដែលប្រសព្វជាមួយទន្លេសេកុង ។ ខេត្តនេះមានចម្ងាយប្រហែល ៤៥៥គ.ម ពីទីក្រុងភ្នំពេញ
និង ៤០គ.ម ពីព្រំដែនឡាវ ។ ទីក្រុងដ៏ស្អាតនេះជាប់នឹងបាលុង (រតនគិរី) ហើយមានអ្វីច្រើន
ជាងការឈប់សម្រាកពីការធ្វើដំណើរ ។ ស្ពានសេកុង ជាការទាក់ទាញ និងបម្រើការដឹក
ជញ្ជូនយ៉ាងងាយស្រួលទៅព្រំដែនឡាវ ។
ខេត្តស្ទឹងត្រែងមានការទាក់ទាញទេសចរ គួរឲ្យកត់សម្គាល់មួយចំនួន ។ ទឹកជ្រោះ
សុភមិត្រ មិនដែលបញ្ឈប់ភ្ញៀវពីការចូលទស្សនា និងមានទន្លេមេគង្គដ៏មានឥទ្ធិពលដែលជាជម្រកនៃ សត្វផ្សោតទឹកសាបដ៏កម្រ ។
ថាឡាបរិវាត់ មានចម្ងាយត្រឹមតែ ៤គីឡូម៉ែត ប៉ុណ្ណោះពីទីរួមខេត្ត ។ ទីនោះអាចទៅ
មកបានដោយឆ្លងទន្លេសេកុង ។ ថាឡាបរិវាត់ ជាកន្លែងប្រវត្តិសាស្រ្តដែលមានប្រាសាទ
ព្រះគោ ជាប្រាសាទថ្មសតវត្សទី៧ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១ ។ ប្រាសាទព្រះគោមាន
ប៉មថ្ម ចំនួន៦ដែលរៀបចំជាពីរជួរដែលមានប៉មបី ក្នុងមួយជួរដែលមានផ្តែរធ្វើពីថ្មភក់ ។ នេះ
ជាប្រសាទដំបូងបំផុត ក្នុងចំណោមប្រាសាទជាច្រើនដែលបានកសាងឡើងអំឡុងសម័យ
អង្គរ ។
នៅក្នុងបរិវេណនេះមានបា្រសាទបុរាណ តូចៗជាច្រើនទៀតដូចជាប្រាសាទប្រាំបួន
ល្វែង ប្រាសាទស្រី និងប្រាសាទអង្គរខ្មៅ ។ វត្តហង្សខូបា ( Hang Kho Ba ) ជាប្រាសាទ
ដែលមានអាយុកាល ៣០០ឆ្នាំនៅក្នុងភូមិ ហង្សខូបា មានចម្ងាយត្រឹមតែ ៦គីឡូម៉ែត ពីទី
រួមខេត្តនិងចំណាយពេលបន្តិច ប៉ុណ្ណោះដើម្បីទៅទស្សនា ។
ខេត្តស្ទឹងត្រែងក៏មានភាពល្បីល្បាញខាងអំពិលផ្អែម និងត្រីប៉ាស៊ីអ៊ី មានរសជាតិ
ឆ្ងាញ់បំផុតដែលអ្នកទេសចរជាច្រើនចូលចិត្ត ។
វត្តអារាម-ខេត្តស្ទឹងត្រែង
១៩០១ | ស្រុកសេសាន
- វត្តជ័យមង្គល ហៅ កំភុន ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិកំភុន ឃុំកំភុន ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តនទីពោធិការាម ហៅ ក្បាលរមាស ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិក្បាលរមាស ឃុំក្បាលរមាស ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តបុព្វតាយារាម ហៅ ច្រប់ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិច្រប់ ឃុំក្បាលរមាស ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តអម្ភវ័នរង្សី ហៅ ក្របីជ្រុំ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិក្របីជ្រុំ ឃុំក្បាលរមាស ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តបរមផាសុក ហៅ ភ្លុក ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិភ្លុក ឃុំភ្លុក ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តចេតិយារាម ហៅ បាដើម ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិបាដើម ឃុំសាមឃួយ ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តសុវណ្ណរតនារាម ហៅ ហាងសាវ៉ាត ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិហាងសាវ៉ាត ឃុំសាមឃួយ ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តនទីសិលារាម ហៅ ស្តៅ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិស្តៅ ១? ២? ឃុំស្តៅ ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តពន្លឺសាមគ្គី ហៅ ស្រែគរ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិស្រែគរ ១? ២? ឃុំស្រែគរ ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តសោវាលុការាម ហៅ ខ្សាច់ថ្មី ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិខ្សាច់ថ្មី ឃុំតាឡាត ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តគិរីសុវណ្ណារាម ហៅ ស្វាយរៀង ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិស្វាយរៀង ឃុំតាឡាត ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង
១៩០២ | ស្រុកសៀមបូក
- វត្តកុសលទីបារាម ហៅ កោះព្រះ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិកោះព្រះ ឃុំកោះព្រះ ស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តសុខាភិរ៉ារាម ហៅ កោះសំពាយ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិកោះសំពាយ ឃុំកោះសំពាយ ស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តកោះសាគរ ហៅ ស្វាយ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិស្វាយ ឃុំកោះស្រឡាយ ស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តសិលារតនារាម ហៅ កោះកាំងដែក ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិកោះកាំងដែក ឃុំកោះស្រឡាយ ស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តសិលាសុណ្ណារាម ហៅ ត្បូងខ្លា ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិត្បូងខ្លា ឃុំអូរម្រះ ស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តគាមនីវ័ន ហៅ អូរឫស្សីកណ្តាល ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិអូរឫស្សីកណ្តាល ឃុំអូរឫស្សីកណ្តាល ស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តសត្ថាសុវណ្ណារាម ហៅ សៀមបូក ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិសៀមបូក ឃុំសៀមបូក ស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តធម្មធរារាម ហៅ អូរឡង់ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិអូរឡង់ ឃុំសៀមបូក ស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តបញ្ញាវរារាម ហៅ ស្រែក្រសាំង ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិស្រែក្រសាំង ឃុំស្រែក្រសាំង ស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង
១៩០៣ | ស្រុកសៀមប៉ាង
- វត្តបច្ចុត្តគារាម ហៅ ខាំគោគ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិខាំគោគ ឃុំព្រែកមាស ស្រុកសៀមប៉ាង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តឧទ្ទុមាលា ហៅ សមរ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិសមរ ឃុំព្រែកមាស ស្រុកសៀមប៉ាង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តពោធិជ័យ ហៅ សៀមប៉ាង ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិសៀមប៉ាង ឃុំសេកុង ស្រុកសៀមប៉ាង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តមហាសីលារាម ហៅ កែងញ៉ៃ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិកែងញ៉ៃ ឃុំសេកុង ស្រុកសៀមប៉ាង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តរស្មីចន្ទារាម ហៅ ចន្ទុ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិចន្ទុ ឃុំសេកុង ស្រុកសៀមប៉ាង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តយុត្តពលារាម ហៅ កញ្ចាញទឹក ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិកញ្ចាញទឹក ឃុំស្រែសំបូរ ស្រុកសៀមប៉ាង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តទួលរលួស ហៅ ផាបាំង ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិផាបាំង ឃុំថ្មកែវ ស្រុកសៀមប៉ាង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
១៩០៤ | ក្រុងស្ទឹងត្រែង
- វត្តខត្តិយារាម ហៅ កណ្តាល ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិកណ្តាល សង្កាត់ស្ទឹងត្រែង ក្រុងស្ទឹងត្រែង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តស្ទឹងត្រែង ហៅ ភ្នំ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិភ្នំ សង្កាត់ស្ទឹងត្រែង ក្រុងស្ទឹងត្រែង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តពោធិញ្ញាណ ហៅ ព្រះអង្គធំ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិព្រះអង្គធំ សង្កាត់ស្ទឹងត្រែង ក្រុងស្ទឹងត្រែង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តរតនវុទ្ធីមុនីរាម ហៅ អូរពងមាន់ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិអូរពងមាន់ សង្កាត់ស្ទឹងត្រែង ក្រុងស្ទឹងត្រែង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តស្រះកែងមុនីវណ្ណ ហៅ លើ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិលើ សង្កាត់ស្រះឫស្សី ក្រុងស្ទឹងត្រែង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តធម្មរង្សី ហៅ បាចុង ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិបាចុង សង្កាត់ព្រះបាទ ក្រុងស្ទឹងត្រែង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តសោភណារាម ហៅ ក្រាំងដីសរ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិក្រាំងដីសរ សង្កាត់ព្រះបាទ ក្រុងស្ទឹងត្រែង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តសិរីវត្តនសុខារាម ហៅ កាំមេម៉ាយ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិកាំមេម៉ាយ សង្កាត់ព្រះបាទ ក្រុងស្ទឹងត្រែង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តពោធិសិរីរតនារាម ហៅ ហាងខូបាន ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិហាងខូបាន សង្កាត់សាមគ្គី ក្រុងស្ទឹងត្រែង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តរស្មីសាមគ្គី ហៅ ហាងខូសួន ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិហាងខូសួន សង្កាត់សាមគ្គី ក្រុងស្ទឹងត្រែង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តសាសនរង្សី ហៅ កោះខនឌិន ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិកោះខនឌិន សង្កាត់សាមគ្គី ក្រុងស្ទឹងត្រែង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តជោតិញ្ញារាម ហៅ គីឡូ៨ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិគីឡូ៨ សង្កាត់សាមគ្គី ក្រុងស្ទឹងត្រែង ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តពោធិនិមិត្ត ហៅ ស្ពង់ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិស្ពង់ ឃុំអន្លង់ភេ ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តសោភ័ណ្ឌរង្សី ហៅ ចំការលើ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិចំការលើ ឃុំចំការលើ ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តសីហារាម ហៅ កាំងចាម ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិកាំងចាម ឃុំកាំងចាម ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តកោះកែវមុនីជ័យ ហៅ កោះស្នែង ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិកោះស្នែង ឃុំកោះស្នែង ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តសិរីមង្គលារាម ហៅ កោះស្រឡៅ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិកោះស្រឡៅ ឃុំកោះស្នែង ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តគិរីមានជ័យ ហៅ អន្លង់ជ្រៃ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិអន្លង់ជ្រៃ ឃុំអន្លង់ជ្រៃ ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តនទីវនារាម ហៅ អូររៃ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិអូររៃ ឃុំអូររ៉ៃ ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តនទីអម្ពវន្តណារាម ហៅ អូរស្វាយ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិអូរស្វាយ ឃុំអូរស្វាយ ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តដំរីស ហៅ ព្រះរំកិល ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិព្រះរំកិល ឃុំព្រះរំកិល ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តបុញ្ញាធិការម ហៅ កោះឈើទាលធំ ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិកោះឈើទាលធំ ឃុំព្រះរំកិល ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តសោភណ្ឌារាម ហៅ កោះឈើទាលតូច ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិកោះឈើទាលតូច ឃុំព្រះរំកិល ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តអលង្ការារាម ហៅ សំអាង ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិសំអាង ឃុំសំអាង ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង
- វត្តឧទ្ទិស្សារាម ហៅ ថាឡា ស្ថិតនៅក្នុង ភូមិថាឡា ឃុំថាឡាបរិវ៉ាត់ ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង
ប្រភព៖ វត្តខេមររតនារាម
