Thursday, December 24, 2020

ការផលិត ស្រា អាល់កុល

វិធីផលិតស្រាអង្ករ ខុសគ្នាពីប្រទេសមួយទៅប្រទេសមួយដូចជា នៅជប៉ុន ឬ លំនាំចិន ការប្រើមេតំបែរ ឬ មេស្រា Fermented ឬ ការផលិតស្រាតាមលំនាំអឺរ៉ុប.. រូមទាំង ភាពខុសគ្នារវាង អេតាណុល មេតាណុល បូករួមទាំង មូលហេតុអ្វីបានជានៅកម្ពុជាមានករណីពុលស្រារាប់រយនាក់/ឆ្នាំៗ? នេះជាគោលបំណងដែលនាំឲ្យមានការសិក្សាមួយនេះឡើង។ ជាធម្មតា ស្រានៅកម្ពុជាក្តី នៅបរទេសក្តី គេត្រូវការពេលវេលា ៣០ ទៅ ៤០ថ្ងៃ ទោះជាផលិតចេញពី អង្ករ ឬ ចេក ផ្លែឈើ ឬ ស្រូវសាឡី ផ្លែឪឡឹក..... នៅកម្ពុជា ថ្មីៗជាង១០ឆ្នាំមកនេះ មានចរន្តផលិតស្រាប្រើពេលខ្លីជាងមុន ប្រមាណ ៣ ថ្ងៃ​ទៅ ១៥ ថ្ងៃ ដោយប្រើសាធាតុគីមី-- ដើម្បីបំបែកគ្រាប់អង្ករ ឬ គ្រាប់ធញ្ញជាតិ គេត្រូវ ស្ងោរ ដាំជាបាយ ឬ ដាក់មេស្រា ឬ មេតំបែរ លាយស្ករ ដើម្បីឲ្យវាកាច់ ពុកផុយ ដូច្នេះ អ្នករកស៊ីគេប្រើ អាស៊ីដ Acid ដើម្បី បំបែកអង្ករ ឬ ទិញ មេតាតុល (សាំងក្រអោប ផលិតចេញពី ប្រេងកាត ឬ ឪស្ម័នពុល មានហ្គាស) យកមកលាយបំបែកជាស្រា ព្រោះតាម ក្បូន៖
  1. ដំបូង គឺ ខស្ម័ន ឬ គ្រាប់ធញ្ញជាតិ បំលែងជា ហ្គាស Gas ឬ ប្រេងសម្រាប់ រថយន្ត គ្រឿងចក្រ ហៅថា មេតាណុល ដែលតម្លៃ ១ លីត្រ ១,៥ ដុល្លា។
  2. ទី ២  គេបន្ទុំ ឬ បណ្តុះមេ ផ្អាប់ រួចគេដុតភ្លើងដើម្បីឲ្យភាយចំហាយទឹកឡើង ស្រក់ ដែលមានកម្រិត អាកុល ៩០ អង្សារ ចុះមកត្រឹម ៦០ អង្សារ ចុះរហូត ទៅ ៤៦ អង្សារ គ្រានេះគេមិនអាចផឹកបានទេ គឺគេលក់ទៅឲ្យ មណ្ឌលសុខភាព ប្រើជា អាលកុល លាងដៃ សម្លាប់មេរោគ ឬ គេហៅ ក្បាលស្រា។
  3. ទី ៣ ពេលគេវាស់ទឹកស្រក់ តក់ៗៗ នៅឃើញថា ធ្លាកើចុះមកដល់កម្រិត​ ៤៥ អង្សារ ទើបខ្មែរយើង ហៅថា ស្រា គឺគេច្រកដបសម្រាប់ទុកលក់ គឺជាស្រាសម្រាប់ផឹក នៅថា ស្រាខ្លាំង ។ គេបន្តវាស់ទឹកនោះរហូត ដល់ កម្រិត ២៥ អង្សារ គេឈប់ យកទឹកនោះហើយ គេថា សាបពេក។
  4. ទី ៤ គេបង្ហូរកាកសំណល់ ពីក្នុងធុង ចេញ គេហៅថា បាយជ្រូក ឬ ចំណីសត្វ ឬ ជីធម្មជាតិ និយាយរួមគឺមិនចោលឡើយ ព្រោះវាផ្សំអំពីធម្មជាតិ សូម្បី រោងចក្រស្រាបៀ គេលក់ ចំណីសត្វ បានលុយរាប់ម៉ឺនដុល្លា/ថ្ងៃ។
តាមការបកស្រាយខាងលើ យើងអាចយល់បានថា ហេតុអ្វីមានស្រាពុល? 
  1. ស្រាពុល ដោយសារ គេបិតចេញពីស្ករ ដែលស្ករនោះគឺជា ស្ករគីមីដែរ !
  2. ការទិញ មេតាណុល យកមកដុតចម្រាញ់ឲ្យចេញជាស្រា ក័ជាប្រភពនៃការពុល
  3. ការទិញ មេតាណុល មកលាយទឹក ក៍ជាប្រភពនៃការពុល
  4. នៅបរទេស ដូចជា ម៉ាឡេ ឥណ្ឌូនេស៊ី ឥណ្ឌា អាហ្រិក គេយក ធុងកៅស៊ូចាស់ៗដែលគេដុតធ្វើថ្នល់ មកដាក់ទឹកដុតចម្រាញ់ដូចស្រា ពេលផឹកនៅពុលដូចគ្នា
  5. ប្រទេសខ្លះ យកទឹក លាយជាមួយ ថ្នាំបាញ់មូស ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត ឬ អង់ទ្រីន ក៍ជាប្រភពនៃការពុល
  6. ការដែលខ្មែរទិញមេតំបែរពី វៀតណាម យកមកលាយអង្ករតែ ១ យប់់ អង្ករពុកផុយរលួយអស់ រួចដាំចំហុយចេញជាស្រា ប្រើពេល ២ ថ្ងៃ នេះក៍ជាប្រភពនៃការពុលដែរ
  7. អង្ក ១ គីឡូក្រាម បានស្រា ១ លីត្រ ដែលមួយលីត្រ តម្លៃ ២០០០ រៀល លក់ដុំ ពេលគេលក់រាយវិញបាន ២,៥០០រៀល/លីត្រ សួរថាចំណេញទេ ប្រើពេល ៣០ថ្ងៃ? ដូច្នេះ គេងាកទៅប្រើ ថ្នាំគីមី ដែលអង្ករ ១ គក បានស្រា ២ លីត្រវិញ នេះក៍ជាប្រភពនៃការ ពុលដែរ ព្រោះ ប្រើអាស៊ីត។
  8. អ្នករកស៊ីផលិតស្រា គេថាមិនចំណេញទេ អ្វីដែលចំណេញ គឺ បាយស្រាធ្វើជាចំណីជ្រូក ចុះបើសិប្បកម្មខ្លះអត់ចិញ្ចឹមជ្រូក តើគាត់បានអ្វី ផលិតជាស្រា? 
  9. នៅប្រទេសគេខ្លះ ការផលិតស្រាលឿន ក៍ប្រើពេល ១៥ ថ្ងៃដែរ គឺ ដាំបាយ លាយតំបែរ កូវ វិត ដូចជាម្ស៉ៅ រួចលាយទឹក ពូតចម្រោះយកតែទឹក ទុករក្សាទុកនោះឲ្យរង ឡើងមេ ទៅជាពណ៍ ស ថ្លា ឬ ឡើងក្រហម..របៀបនេះក៍ពុលដែរ ព្រោះ មិនបានសម្លាប់មេរោគ បាត់តេរី វាដូចជា ទឹកត្រីល្អ ពុកផុយរលួយ ហូរចេញមកជា ទឹកត្រី ថ្លា ស្អាត ងាប់មេរោគ ដោយមិនចាំបាច់ រំងាស់ ដុតភ្លើង ដើម្បីបង្កើនល្បឿន។ 
ខាងក្រោមនេះជាវីធី ដែលគេប្រើជាទូទៅសម្រាប់ជំហានផលិតស្រា ឬ ស្រាបៀ Beer.....
  1. ទីមួយ លាងអង្ករឲ្យស្អាត rinse the rice until water runs clear
  2. យកអង្គរទៅដាំជាបាយ ឬ ចំអិន (ចំហុយ) Cook or Steam your rice
  3. ដំបំបែក មេតំបែរ (មេស្រា)​ឲ្យហ្មត់
  4. ដួសបាយទុកឲ្យត្រជាក់
  5. ចាក់បាយរាយ បាយនៅលើថាស សំដិល
  6. ដាំស្ងោ ចំហុយស្បៃ
  7. លាយមេតំបែរជាមួយ បាយ
  8. ដួសល្បាយបាយនោដាក់ក្នុងធុង ឬ ពាងស្អាត លាយមេតំបែរថែមឪ្យសព្វ
  9. បញ្ជូនទុយោខ្យល់ អុកហ្សីហ្សែនចូលធុងបាយនោះ ទុកសម្រាប់មើលថាស្រានោះ ឡើងហ្គាស់?
  10. ទុករយៈពេល ២១ ទៅ ៣០ថ្ងៃ
  11. ដួសបាយស្រានោះចេញ ពួតជាមួយ ក្រណាត់ស្បែ ចម្រោះយកតែទឹកៗ
  12. ដួសទឹកបាយនោះច្រកដបទុក ឬអាចផឹកបាន
  13. បើច្រក រក្សាទុកក្នុងដប វានឹងរងថ្លាដូចជាស្រា ឬ ទឹកខ្មេះ
  14. បង្ហូរពីដបធំ ចូលដបតូចៗ រួចរក្សាទុកក្នុងទូទឹកកក
អាជ្ញាធរ​បិទ​ទីតាំង​ផលិត​ស្រា ​ទូទាំង​ខេត្តក្រចេះ ខណៈ​អ្នកស្លាប់​បន្ត​កើនឡើង ទីតាំង​ផលិត​ស្រា​នៅ​ទូទាំង​ខេត្តក្រចេះ ត្រូវបាន​ផ្អាក​ដំណើរការ​ជា​បណ្តោះអាសន្ន បន្ទាប់ពី​មាន​ករណី​ពុល​ស្រា ស ស្រាថ្នាំ និង​បាន​បណ្តាល​ឲ្យ​មាន​មនុស្ស​ស្លាប់​ជា​បន្តបន្ទាប់​។

លោក ស ចំរុង អភិបាលខេត្ត​ក្រចេះ បាន​ថ្លែងប្រាប់​សារព័ត៌មានថ្មីៗតាមរយៈ​ខ្សែ​ទូរ​សព្ទ​ថា​៖«​យើង​បាន​បញ្ជា​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន ចុះ​ផ្អាក​អាជីវកម្ម​បិទស្រា​នៅតាម​ភូមិ ឃុំ ជា​បណ្តោះអាសន្ន​នៅ​ទូទាំង​ខេត្តក្រចេះ​នេះ​។ ហើយ​បើ​ពួកគាត់​ចង់​បន្ត​បិទស្រា​វិញ ត្រូវសុំ​ច្បាប់​អនុញាត​ជាមុនសិន​»​។ លោក​បន្តថា ប្រសិនបើ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំងនោះ​នៅតែ​ល្មើស​បន្ត​អាជីវកម្ម​ទៀត អាជ្ញាធរ​នឹង​ចាត់វិធានការ​តាមផ្លូវ​ច្បាប់​។ 

​គិត​ត្រឹម​ថ្ងៃទី​១៥​ខែធ្នូ​នេះ មាន​ពលរដ្ឋ​ចំនួន​១៦​នាក់​ហើយ បាន​ស្លាប់ និង​១៥៣​នាក់​ទៀត​កំពុង​សម្រាក​ព្យា​ល​បាល​នៅ​មន្ទីរពេទ្យ​។ ​នេះ​ជាការ​បញ្ជាក់​របស់លោក ឈ្នាង សុ​វុត្ថា ប្រធាន​មន្ទីរ​សុខាភិបាល​ខេត្តក្រចេះ​។ ទាក់ទង​នឹង​ករណី​ស្រា​ដែល​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ពុល លោក ឈ្នាង សុ​វុត្ថា បាន​បន្ត​ថ្លែងប្រាប់​សារព័ត៌មាន​ថ្មីៗ​ថា ព្រោះ​នៅក្នុង​ស្រា​នោះ មាន​កម្រិត​មេ​តា​ណុល​លើសពី​កម្រិត​ធម្មតា​គឺ​០.១៥​ភាគរយ ដែល​អាច​បណ្តាល​ឲ្យ​ងងឹតភ្នែក សន្លប់ ប្រកាច់ ពិបាក​ដកដង្ហើម និង​អាច​ធ្ងន់ធ្ងរ​រហូតដល់​ស្លាប់​។ បើតាម លោក ឈ្នាង សុ​វុត្ថា លទ្ធផល​វិភាគ​សំណាក​ស្រាស ដែល​ទទួលបាន​ពី​កន្លែងកើតហេតុ បង្ហាញថា​ស្រាស និង​ស្រាថ្នាំ ដែល​បងប្អូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​ពិសារ​ក្នុង​តំបន់​ដែល​កើត​ហេតុនេះ មាន​សារជាតិ​មេ​តា​ណុល​កម្រិត​ខ្ពស់​រហូតដល់​ទៅ​១២​ភាគរយ​។ 

​ក្រោយ​មាន​ករណីនេះ​ផ្ទុះឡើង លោក ម៉ម ប៊ុនហេង រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងសុខាភិបាល បាន អំពាវនាវ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​បញ្ឈប់​ជាបន្ទាន់​នូវ​ការ​បរិភោគ​ស្រាស ឬ​ស្រាថ្នាំ ដែល​ផលិត​ដោយ​គ្មាន​ការត្រួតពិនិត្យ​ត្រឹមត្រូវ និង​ត្រូវ​បញ្ឈប់​ជាបន្ទាន់​នូវ​ការបរិភោគ​សាច់សត្វ​ដែល​ឈឺ ឬ​ងាប់​៕

(កំពង់ស្ពឺ)៖ ដៃកំពុងកាន់ឈើវែងមួយកូរវិចៗ និង​សាយភាយក្លិនមកខាងក្រៅ បើយើងឈានជើងចូលទៅខាងក្នុងបន្តិច យើងឃើញស្រ្តីម្នាក់កំពុងតែកូបាយស្រាដែលកំពុងដាំនៅលើចង្ក្រានឡមួយដែលមានអណ្ដាតភ្លើងឆេះសន្ធោចេញមកក្រៅ។ ក្លិនស្រាសបានសាយភាយមកខាងក្រៅរោងផលិតស្រា អមជាមួយសម្លេងសត្វជ្រូក និងកូនមាន់យំ ជីបៗ ដែលគាត់ចិញ្ចឹមនៅទីនោះ។ ស្ដាប់សម្លេងជ្រូកយំអ៊ួកៗ បណ្ដើរ កូរបាយស្រាបណ្ដើរធ្វើឲ្យស្រ្តីវ័យជិតពាក់កណ្ដាលរូបនេះមិនមានភាពធុញទ្រាន់នោះទេ។

អ្នកស្រី ភេម ជាស្រ្តីដែលរកស៊ីបិតស្រាអស់រយៈពេលប្រមាណជាង​ ១៥ឆ្នាំមកហើយ។ របរបិតស្រាមួយនេះ អាចធ្វើឲ្យអ្នកស្រីដោះស្រាយការចំណាយប្រចាំថ្ងៃបានយ៉ាងរលូន បើទោះបីជារបរមួយនេះ​ មិនអាចរកលុយបានជាដុំកំភួនអ្វីក៍ដោយ។ មកទល់ហ្នឹងសព្វថ្ងៃ អ្នកស្រីនៅតែបន្តបិតស្រាជាប្រចាំថ្ងៃតែម្ដង ព្រោះថា របរនេះជាជំនាញមួយដែលអ្នកស្រី និងស្វាមីរបស់អ្នកស្រីចេះស្ទាត់ ហើយវាមិនសូវជាពិបាកអ្វីនោះទេ។

ជាការពិតណាស់ របរបិតស្រាមិនសូវមានអ្នកចាប់អារម្មណ៍ប៉ុន្មានទេ ព្រោះតែមិនសូវមានអ្នកទិញស្រាសនេះ ដូចជាស្រាបៀរនោះឡើយ។ តែបើយើងក្រឡេកទៅមើលពីមុន គេឃើញមានការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់ចាស់ៗ ដែលនិយមពិសារស្រានាពេលនោះ។ តែនេះមិនមែនជាបញ្ហាសម្រាប់អ្នកស្រី និងប្ដីរបស់អ្នកស្រីនោះឡើយ ព្រោះវាជាឪកាសសម្រាប់ការរកស៊ី ខណៈរបរតូចនេះអាចរកចំណូលបានយ៉ាងសមរម្យជាប្រចាំថ្ងៃ។

“ ខ្ញុំបានបិតស្រាសនេះអស់​រយៈពេលប្រមាណជាង១៥ឆ្នាំហើយ ម្យ៉ាងទៀតការងារនេះមិនលំបាកអ្វីសោះឡើយសម្រាប់ខ្ញុំ” នេះបើតាមសម្ដីរបស់អ្នកស្រី។ អ្នកស្រី បន្តទៀតថា ការងារនេះ មិនសូវបានចំណេញច្រើននោះទេ តែយើងជាស្រីគួរតែធ្វើវា ប្រសើរជាងនៅទំនេរ ហើយវាអាចដោះទាល់បានជាប្រចាំថ្ងៃថែមទៀតផង ។

ដើម្បីបិតឲ្យចេញជាស្រាសបាន គេត្រូវយកអង្ករទៅត្រាំទុក (ត្រាំបាយស្រា) រយៈពេល១សប្ដាហ៍​ បន្ទាប់មកគេយកបាយស្រានោះមកដាំរយៈពេលយូរដើម្បីឲ្យបាយនោះសាយភាយជាស្រាទៅក្នុងអាងបង្ហូរស្រា។

ស្រាស១លីត្រមានតម្លៃត្រឹមតែ ២ ០០០ រៀលតែប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីលក់ចេញក្នុងតម្លៃ១ លីត្រ ត្រឹមតែ ១៥០០រៀល នោះទេ។ ជារៀងរាល់ថ្ងៃប្ដីរបស់អ្នកស្រីត្រូវដឹកស្រាដាក់តាមទាមលក់គ្រឿងទេស ឬកន្លែងទាមស្រានានា ទៅតាមតម្រូវការរបស់អតិថិជន។ អ្នកស្រីអាចផលិតបានស្រាប្រមាណ ១៥០ លីត្រ ក្នុង១ថ្ងៃ។

ក្រៅពីការលក់ស្រាទៅកាន់អតិថិជន អ្នកស្រីបានចំណេញបាយស្រាដើម្បីយកមកឲ្យជ្រូកដែលអ្នកស្រី និងប្ដី ចិញ្ចឹមបានទៀត​​​ផង។​ នេះពិតជាចំណេញខ្លាំងណាស់ ព្រោះអ្នកស្រី មិនត្រឹមតែផលិតស្រានោះទេ តែអ្នកស្រីចិញ្ចឹមជ្រូកជាច្រើនក្បាលថែមទៀត។ ជាការពិតណាស់ វាហាក់បីដូចជាលំបាកខ្លាំងណាស់ ព្រោះការងារនេះ អ្នកស្រីមិនអាចចេញទៅខាងក្រៅឆ្ងាយបាននោះឡើយ​។

“ខ្ញុំនៅបិតស្រា ហើយឲ្យចំណីជ្រូកជាប្រចាំថ្ងៃ ចំណែកប្ដីរបស់ខ្ញុំ គាត់ជាអ្នកដឹកស្រាឲ្យអតិថិជន និងមើលការខុសត្រូវលើជ្រូកទាំងអស់” នេះបើតាមសម្ដីរបស់អ្នកស្រី ភេម។ អ្នកស្រី បន្តទៀតថា “របរទាំងអស់នេះ អាចជួយឲ្យខ្ញុំចិញ្ចឹមកូនៗ របស់ខ្ញុំបានយ៉ាងងាយស្រួល ហើយខ្ញុំមានកូនប្រុសរៀននៅសាកលវិទ្យាល័យនៅភ្នំពេញថែមទៀត”។

បើទោះជាលំបាកយ៉ាងណាក្ដី អ្នកស្រី និងប្ដី មិនដែលត្អូញត្អែថា លំបាកនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ អ្នកស្រីសប្បាយចិត្តជាខ្លាំង ដោយសារតែរបរទាំងនេះ ជួយឲ្យគ្រួសាររបស់អ្នកស្រី អាចផ្គត់ផ្គង់ថ្លៃសាលា និងឲ្យកូនបន្តការសិក្សានៅឯសាកលវិទ្យាល័យបានហ្នឹងគេ។ គ្រួសារដែលមានកូន៣ នាក់ក្នុងបន្ទុក និងមានផ្ទះធំទូលាយមួយនេះ អាចរស់នៅបានយ៉ាងយ៉ាងសប្បាយរីករាយ បើទោះបីជាពេលនេះរបរចិញ្ចឹមជ្រូកកំពុងជួបនូវបញ្ហាធ្លាក់ថ្លៃអស់រយៈពេលជិត១ឆ្នាំក៍ដោយ។

“សាច់ជ្រូកនៅលើទីផ្សារមានតម្លៃ ១៥​ ០០០រៀល ក្នុង១គីឡូ តែតម្លៃជ្រូកលក់ចេញត្រឹមតែ ៦​ ៥០០រៀលនោះទេ” នេះបើតាមសម្ដីរបស់អ្នកស្រី ភេម និយាយទាំងទឹកមុខក្រៀមក្រំបន្តិច។

បើទោះបីជា តម្លៃនៅលើទីផ្សារមានការធ្លាក់ចុះជាទម្ងន់ក្ដី អ្នកស្រី និងប្ដី នៅតែបន្តចិញ្ចឹម ព្រោះអ្នកស្រី មានមេជ្រូកចំនួន ៤ក្បាល ដើម្បីយកកូនចិញ្ចឹម។ ប៉ុន្តែអ្នកស្រី នៅតែទិញកូនជ្រូកមកពីផ្សារ ដើម្បីចិញ្ចឹមបន្ថែម។ មេជ្រូក ១ក្បាល មានសមត្ថភាពបង្កើតកូនបាន ១៥ក្បាល តែរស់បានត្រឹមតែ ៨ ឬ៩ ក្បាលនោះទេ។

“៥ ឬ ៦ខែ ទើបអាចលក់បាន ហើយពេលខ្លះលក់បានថ្លៃ តែពេលខ្លះទៀត លក់មិនបានថ្លៃ” នេះជាសម្ដីរបស់អ្នកស្រី។ អ្នកស្រី បន្តទៀតថា “រយៈពេល៥ ខែ ខ្ញុំអាចរកចំណូលបានគួរសមដែរ តែមិនដឹងច្បាស់នោះទេ ព្រោះខ្ញុំមានបាយស្រាដើម្បីធ្វើជាចំណីបន្ថែម”។

គួរបញ្ជាក់ថា របរបិតស្រា និងចិញ្ចឹមជ្រូកនេះ អាចរកចំណូលបានប្រមាណជាង ១ ម៉ឺនដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំសម្រាប់ការចិញ្ចឹមជាលក្ខណៈគ្រួសារខ្នាតមធ្យម។ បាយស្រា អាចធ្វើជាចំណីជ្រូក នេះជាហេតុដែលធ្វើឲ្យអ្នកបិតស្រា ចិញ្ចឹមជ្រូកផង និងបិទស្រាផង៕

សមត្ថកិច្ចចុះបិទទីតាំងបិទស្រា និងលក់ស្រាស ៩កន្លែងឃាត់ខ្លួនអ្នកពាក់ព័ន្ធចំនួន ៥នាក់ ក្រោយពីមានពុលស្រាជាង ១០០នាក់ កំពង់ឆ្នាំង៖ សមត្ថកិច្ចចម្រុះខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បានចុះបិទទីតាំងផលិតស្រា និងលក់ស្រាស ចំនួន៩កន្លែង និងឃាត់ខ្លួនមនុស្ស៥នាក់ យកមកសាកសួរនៅស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ក្រោយពីមានអ្នកភូមិ ពុលជាង ១០០នាក់នៅក្នុងស្រុកទឹកផុស។

លោក អៀរ ប៊ុនធឿន ស្នងការរង និងជាអ្នកនាំពាក្យស្នងការដ្ឋាន នគរបាលខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បានឲ្យដឹងថា កាលពីថ្ងៃទី ២៨និងថ្ងៃទី ២៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ លោកឧត្តមសេនីយ៍ទោ ខូវ លី ស្នងការនគរបាលខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បានដាក់បញ្ជាដល់មន្ត្រីនគរបាលជំនាញឲ្យសហការជាមួយមន្ទីរពាក់ព័ន្ធនិងអាជ្ញាធរដែនដី បានចុះស្រាវជ្រាវសើបអង្កេតនិងធ្វើការប្រមូលវត្ថុតាងមួយចំនួន។

ក្នុងនោះមានស្រាសចំនួន ៧១កាន មេតំបែរកន្លះគីឡូក្រាម មេកាច់សម្រាប់បិទស្រា៦,៥លីត្រ ស្រាច្រកដបទឹកសុទ្ធចំនួន ១៨ដប បំផ្លាញចោលនៅនឹងកន្លែង មេកាច់សម្រាប់បិតស្រាចំនួន ២១ខាប់ និង១០ ធុងស្ប៉េត្រូ។ ក្នុងពេលនោះសមត្ថកិច្ចចម្រុះសម្រេចផ្អាកជាបណ្តោះអាសន្ន ទីតាំងផលិត និងលក់ស្រាចំនួន ៩កន្លែងផងដែរ។

លោក អៀរ ប៊ុនធឿន បានឲ្យដឹងទៀតថា នៅក្នុងប្រតិបត្តិការណ៍នេះសមត្ថកិច្ចឃាត់ខ្លួនបុរសជាអ្នកបិតស្រាសម្នាក់បុរសអ្នកលក់ចំនួន ៤នាក់ និងស្ត្រីអ្នកលក់ម្នាក់យកមកសាកសួរនៅស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។

លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ឱ វណ្ណឌីន រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាល បានឱ្យដឹងថា គិតត្រឹមម៉ោង៦ល្ងាច ថ្ងៃទី២៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ ករណីសង្ស័យពុលស្រាមានមេតាណុល នៅក្នុងស្រុកទឹកផុស ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង មានជនរងគ្រោះសរុបកើនឡើងដល់ចំនួន ១១៥នាក់ ក្នុងនោះមានអ្នកស្លាប់ ៥នាក់។

លោកវេជ្ជបណ្ឌិត បានបន្តថា អ្នកមានអាការ:សង្ស័យពុលស្រាស បានកំពុងទទួលព្យាបាល ហើយបច្ចុប្បន្នអ្នកជំងឺមានការវិវត្តន៍មកស្ថានភាពល្អប្រសើរឡើងវិញហើយ៕

របៀប​ផលិតស្រា ស ស្រាផ្អែម ដ៏​ល្បីល្បាញ​នៅខេត្ត​ស្ទឹងត្រែង ស្រាផ្អែម​មួយ​ប្រភេទ កំពុង​ពេញ​និយម​នៅ​ខេត្ត​ស្ទឹងត្រែង ដែល​ជា​ប្រភេទ​ស្រាផ្អែម របស់​អ្នកស្រី ហៃ ម៉ាលី។ ដូច្នេះ​ប្រិយមិត្ត​ចង់​ដឹង​ថា ដំណាក់​ការ​នៃ​ការ​ធ្វើ​ស្រា និង​ប្រវត្តិ អ្នក​បិត​ស្រា​រូប​នេះ យ៉ាង​ណា សូម​តាម​ដាន​ រូបភាព ភ្ជាប់​ការ​រៀបរាប់​ត្រួស​ៗ​ ខាង​ក្រោម​នេះ៖១. អ្នក​ស្រី ហៃ ម៉ាលី វ័យ៤៣​ឆ្នាំ ជា​អ្នក​ប្រកប​របរ​បិត​ស្រា​លក់​ នៅ​ភូមិ​ក្រឡា​ពាស ឃុំ​ព្រះ​រំកិល ស្រុក​ថាឡា​បរិវ៉ាត់ ខេត្ត​ស្ទឹង​ត្រែង។ អ្នក​ស្រី ចាប់​ផ្ដើម​បិត​ស្រា​នៅ​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ ១៩៨០ ដែល​កាល​នោះ ជា​ស្រា ស ធម្មតា​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​។ ក្រោយ​មក នៅ​ឆ្នាំ​២០១៦ អ្នក​ស្រី ចាប់​ផ្ដើម​បន្ថែម​ប្រភេទ​ស្រា​២​មុខ​ទៀត​គឺ៖ ស្រា​ស​ផ្អែម និង ស្រា​ដំណើប​ខ្មៅ​។
២. អ្នក​ស្រី ហៃ ម៉ាលី កំពុង​រែង​អង្ករ​ដំណើប នៅ​ខាង​មុខ​រោង​បិត​ស្រា ក្បែរ​ផ្ទះ​របស់​គាត់។ ដើម្បី​ផលិត​ស្រា ស ផ្អែម និង ស្រា​ដំណើប​ខ្មៅ​ឱ្យ​បាន​ឆ្ងាញ់ គេ​ត្រូវ​ជ្រើស​រើស​អង្ករ​ដំណើប​ដែល​ល្អ​ដែរ។ បន្ទាប់​មក គេ​រែង និង ស្ទៃ​អង្ករ​ឱ្យ​ស្អាត រួច​ទើប​យក​ទៅ​ត្រាំ​ក្នុង​ទឹក​មួយ​រយៈ​។
  1. ៣. ត្រាំ​រួច​ហើយ គេ​យក​អង្ករ​ដំណើប​ទៅ​ចំហុយ​ជា​បាយ។ បន្ទាប់​មក​គេ​យក​បាយ​នោះ ទៅ​លាង​ទឹក​ឱ្យ​ស្អាត និង ដាក់​សំដិល​ឱ្យ​ស្រស់​ទឹក។ ក្រោយ​មក​ទៀត ទើប​គេ​យក​មេដំបែរ​ ទៅ​រោយ​លើ​បាយ​ដំណើប​នោះ​។ ក្នុង​រូប​នេះ អ្នកស្រី ហៃ ម៉ាលី កំពុង​តែ​រោយ​មេ​ដំបែ ទៅ​លើ​បាយ​ដំណើប​ខ្មៅ ដែល​អ្នក​ស្រី​ត្រៀម​យក​ទៅ​បិត​ជា​ស្រា​។
  2. ៤. បន្ទាប់​ពី​លាយ​មេ​ដំបែ​រួច​ហើយ គេ​យក​បាយ​ដំណើប​នោះ​ទៅ​បន្ទុំ (​ផ្អាប់​ទុក​) ក្នុង​ពាង ឬ ខាប់ រយៈ​ពេល​៣ ទៅ ៤ថ្ងៃ រហូត​ដល់​មេ​ដំបែ​កាច់​បាយ​ដំណើប​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ត្រប៉ែ។ បន្ទាប់​មក គេ​ចាក់​ស្រា​ស​ធម្មតា ចូល​ទៅ​ក្នុង​ពាង ឬ ខាប់​នោះ ហើយ​ដាក់​បន្ទុំ​ពី ១៥ ទៅ ២០​ថ្ងៃ​បន្ត​ទៀត រហូត​សាច់​ត្រប៉ែ​រលួយ​អស់ ក្លាយ​ជា​ស្រា។ នៅ​ក្នុង​រូប​នេះ អ្នកស្រី ហៃ ម៉ាលី កំពុង​ដួស​ស្រា​ដែល​ថ្លា​ល្អ ចេញ​ពី​ក្នុង​ខាប់​ដាក់​ចូល​ក្នុង​ប៊ីដុង បន្ទាប់​ពី​សាច់​ត្រប៉ែ​ធ្លាក់​ចុះ​ទៅ​បាត​ខាប់​។
  3. ៥. បច្ចុប្បន្ន អ្នក​ស្រី ហៃ ម៉ាលី នៅ​តែ​បន្ត​បិត​ស្រា​ទាំង​៣​ប្រភេទ​នេះ ហើយ​លក់​ទៅ​ឱ្យ​អតិថិជន​ទាំង​ជិត​ទាំង​ឆ្ងាយ។ ដើម្បី​ប្រកួត​ប្រជែង​ក្នុង​ទី​ផ្សារ​ អ្នក​ស្រី ចាប់​ផ្ដើម​បង្កើត​និមិត្ត​សញ្ញា និង​បោះ​ពុម្ព​ស្លាក​សញ្ញា​បិទ​លើ​ដប​ស្រា​ផង​ដែរ៕
វិធី​ផលិត​ស្រា​អង្ករ​សម័យ​ថ្មី ធ្វើ​ឲ្យ​អ្នក​ផឹក​រអា​ចិត្ត ខណៈ​វត្តមាន​នៃ​ស្រាបៀរ​កំពុង​តែ​រីក​ដុះ​ដូច​ផ្សិត​មក​ប្រកួត​ប្រជែង​គ្នា ច្រើន​ម៉ាក ច្រើន​យីហោ រហូត​ដល់​មិន​អាច​ចាំ​ឈ្មោះ​អស់​បាន ស្រា​អង្ករ ឬ​ស្រា​ស​ស្ទើរ​តែ​ត្រូវ​បាន​បំភ្លេច​ទៅ​ហើយ។ ស្រា​ស មាន​ចំណាស់​រាប់​រយ​ឆ្នាំ​មក​ហើយ​និង​មាន​ក្បួន​ខ្នាត​ផលិត​ត្រឹម​ត្រូវ​មិន​មែន​ចេះ​តែ​ធ្វើ​ឡើង​ទាំង​ប៉ាត​ណា​ប៉ាត​ណី​នោះ​ទេ។

ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ការ​ផលិត​ស្រា​នេះ យុវជន សុខ មុន្នីឧត្តម អាយុ​២០​ឆ្នាំ​ជា​និស្សិត​ផ្នែក​ឱសថសាស្រ្ត​នៅ​សាកល​វិទ្យាល័យ​អន្តរជាតិ និង​ធ្លាប់​ជួយ​ឪពុក​ម្តាយ​ផលិត​ស្រា​ស បាន​រៀប​រាប់​ពី​ដំណាក់​កាល​នៃ​ការ​បិត​ស្រា​ស​ថា៖
  1. ដំបូង​ឡើយ​គេ​ត្រូវ​យក​អង្ករ​ខ្សាយ (អង្ករ​ដែល​យើង​ដាំ​បាយ​ញ៉ាំ) ទៅ​ដាំ​បាយ​ឲ្យ​ឆ្អិន និង​យក​ទៅ​សំដិល​ទុក​ឲ្យ​ត្រជាក់​រួច​យក​មេ​ដំបែ​ទៅ​បុក​ឲ្យ​ម៉ដ្ឋ​។
  2. ក្រោយ​មក គេ​យក​វា​ទៅ​រោយ​ពី​លើ​បាយ​ទុក​ប្រហែល​ប្រាំ​នាទី​ទើប​យក​វា​ទៅ​ផ្អាប់​ក្នុង​ពាង​រយៈ​ពេល​មួយ​ថ្ងៃ។ បន្ទាប់​មក​ទៀត​គេ​ត្រូវ​ចាក់​ទឹក​ចូល​ដោយ​រក្សា​វា​ក្នុង​ពាង​ពីរ​ថ្ងៃ​។
  3.  ចុង​ក្រោយ គេ​យក​ល្បាយ​ខាង​លើ​ទៅ​ដាំ​ចម្រាញ់​ជា​ស្រា។
យុវជន ឧត្តម បាន​បន្ត​ថា បាយ​ស្រា​ខាង​លើ​ត្រូវ​បាន​ដុត​ភ្លើង​រហូត​ដល់​ចេញ​ចំហាយ​ទឹក​ហូរ​ចូល​ក្នុង​បំពង់​ច្រោះ​ដែល សង់​លើ​អាង​ទឹក​ដើម្បី​ឲ្យ​ចំហាយ​កម្តៅ​បាយ​ស្រា​ធ្វើ​ប្រតិកម្ម ជាមួយ​ធាតុ​ត្រជាក់​បង្កើត​បាន​ផល​ជា​ទឹក​ស្រា។ ទឹក​ស្រា​ដំបូង​មាន​ចំហួល​ខ្លាំង​ដែល​គេ​ហៅ​ថា​មេ​ស្រា។ ដូច្នេះ​ដើម្បី​បាន​ស្រា​ដែល​អាច​យក​មក​ទទួល​ទាន​បាន លុះ​ត្រា​តែ​បន្ត​ដុត​ភ្លើង​ប្រមាណ​២០នាទី​បន្ថែម​ទៀត​។ ការ​បង្ហូរ​ស្រា​ដែល​ប្រើ​អង្ករ​ ២០​គីឡូក្រាម ចំណាយ​ពេល​ចាប់​ពី​ពីរ​ទៅ​បី​ម៉ោង អាច​ទទួល​បាន​ទិន្នផល​ទឹក​ស្រា​ប្រហែល​ជា​៣០​លីត្រ។

បើ​ស្តាប់​ទៅ​វា​ហាក់​ដូច​ជា​មាន​ដំណើរ​ការ​ស្មុគ​ស្មាញ​បន្តិច​ក្នុង​ការ​ផលិត ទើប​អ្នក​ផលិត​មួយ​ចំនួន​ងាក​មក​ប្រើ​វិធី​កាត់​ដែល​ជួយ​សន្សំ​ពេល​វេលា​និង​បាន​ទិន្នផល​ខ្ពស់ ដោយ​អង្ករ ​២០​គីឡូក្រាម ទទួល​បាន​ស្រា​ជាង ​៤០​លីត្រ​ ដែល​លើស​ជាង​១០​លីត្រ​បើ​ប្រៀប​ធៀប​នឹង​វិធីផលិត​ចាស់​ខាង​លើ​។ វិធី​កាត់​គេ​ប្រើ​មេ​ដំបែ​ដែល​នាំ​ចូល​ពី​ប្រទេស​វៀតណាម​មក​កាច់​អង្ករ​ឲ្យ​ក្លាយ​ជា​បាយ​ដោយ​ពុំ​ចាំ​បាច់​ចម្អិន​នោះ​ទេ។ វា​គ្រាន់​តែ​យក​មេ​ដំបែ មក​រោយ​ពី​លើ​អង្ករ ហើយ​ផ្អាប់​ទុក​ក្នុង​ពាង​ពីរ​បី​ថ្ងៃ​ទៅ​វា​នឹង​ក្លាយ​ជា​បាយ​ស្រា​តែ​ម្ដង។ បន្ទាប់​ពី​នេះ គេ​យក​វា​ទៅ​បង្ហួត​តាម​វិធី​បែប​បុរាណ​ដែរ។

លោក ឧត្តម បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ថ្វី​ដ្បិត​តែ​វិធី​ថ្មី​ផ្តល់​ផល​ច្រើន​ក្តី ក៏​គ្រួសារ​លោក​មិន​យក​វា​មក​អនុវត្ត​ដែរ។ លោក​បាន​និយាយ​ថា៖ «វា​មើល​ទៅ​ដូច​ជា​លឿន​ពេក គ្រាន់​តែ​ដាក់​មេ​ចូល​ទៅ​កាច់​អង្ករ​ភ្លាម»។

លោក បាន​បន្ដ​ថា​៖ «​ដោយ​សារ​តែ​វា​ជា​សារធាតុ​គីមី​វា​ក៏​អាច​ផ្តល់​ផល​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​សុខភាព​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ផង​ដែរ។ អ្នក​ទទួល​ទាន​ទូទៅ​និយម​ស្រា​ផលិត​តាម​វិធី​ចាស់​បុរាណ​ជាង ពីព្រោះ​វា​ឆា្ងញ់​ជាង​ស្រា​បិត​តាម​បែប​ថ្មី»៕

ស្រាស ស្រាថ្នាំ មេស្រាជាង៥០០ប៊ីដុង ត្រូវបានកម្ទេចចោល បន្ទាប់ពីមានករណីអ្នកស្រុកទឹកផុស ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ពុលស្លាប់៨នាក់ និងរងគ្រោះជាង១០០នាក់ (Video inside)2020-12-19 12:54pm

(កំពង់ឆ្នាំង)៖ ស្រាស ស្រាថ្នាំ និងមេស្រាជាង ៥០០ប៊ីដុង ត្រូវបានកម្ទេចចោល បន្ទាប់ពីមានករណីអ្នកស្រុកទឹកផុស ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ពុលស្រាសស្លាប់ យ៉ាងហោចណាស់ ៨នាក់ និងរងគ្រោះជាង ១០០នាក់។ ការកម្ទេចស្រាស ស្រាថ្នាំ និងមេស្រាជាង៥០០ប៊ីដុង បានធ្វើឡើងនៅជិតទីតាំងពន្ធនាគារថ្មី ស្ថិតក្នុងភូមិត្រពាំងតាសុខ ឃុំព្រៃមូល ស្រុករលាប្អៀរ នៅថ្ងៃទី១៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២០។

ក្នុងឱកាសនោះ លោក ឈួរ ច័ន្ទឌឿន អភិបាលខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បានថ្លែងថា ពិតជាគួរឲ្យអាម៉ាស់ផងដែរ ខណៈដែលប្រទេសជាតិកំពុងមានការព្រួយបារម្ភលើវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ កំពុងឆ្លងចូល​សហគមន៍២៨វិច្ឆិកា។ ដោយឡែក នៅក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បែរជាមានប្រជាពលរដ្ឋនាំគ្នាហូបស្រាស ស្រាថ្នាំពុលជាង ១០០នាក់ និងមានអ្នកពុលស្លាប់រហូតដល់ ៨នាក់ទៀតផង។

លោកបានបន្តទៀតថា ករណីពុលស្រាខាងលើនេះ គឺជាចំណែកទទួលខុសត្រូវមួយរបស់ អាជ្ញាធរភូមិ ឃុំ និងអភិបាលស្រុកផងដែរ ដែលមិនបានគិតគូរពីសុខមាលភាព របស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ក្នុងនោះដែរ លោកក៏បានសំណូមពរអាជ្ញាធរ និងមន្ត្រីជំនាញកាំកុងត្រូល មន្ទីរពាណិជ្ជកម្មត្រូវគិតគូរឡើងវិញ អំពីចំណីអាហារ មិនផ្តោតតែលើស្រានោះទេ ដែលមានដាក់លក់នៅលើទីផ្សារ ក៏ដូចជានៅក្នុងមូលដ្ឋានទីជនបទផងដែរ ដើម្បីកុំឲ្យកើតមានហេតុការណ៍ដូចរឿងខាងលើនេះកើតឡើងជាបន្តទៀត។

«ការផលិតស្រា ការបិទស្រា ការលាយស្រាលក់ គ្មានបច្ចេកទេស គ្មានច្បាប់ទម្លាប់ ត្រូវតែផ្អាកមួយរយៈសិន ព្រោះថាបើតាមផ្លូវច្បាប់ការដាក់លក់ស្រាត្រូវបិទផ្លាកយីហោទទួលខុសត្រូវ ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ទើបអនុញ្ញាតឲ្យចរាចរលក់ដូរបាន»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់ លោក ឈួរ ច័ន្ទឌឿន។

នៅក្នុងពិធីនេះដែរ លោកឧត្តមសេនីយ៍ទោ ខូវ លី ស្នងការនគរបាលខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បានរាយការណ៍ឲ្យដឹងថា នៅក្នុងហេតុការណ៍នេះ អ្នកពុលស្រាសរុបមានចំនួន ១៣១នាក់ ក្នុងនោះបង្កឲ្យស្លាប់មានចំនួន ៨នាក់។ នៅក្នុងហេតុការណ៍នេះ សមត្ថកិច្ចបានចុះប្រតិបត្តិការ ស្រាវជ្រាវឃាត់ខ្លួនអ្នកបិទស្រា និងលាយស្រា មានជាតិមេតាណុលខ្ពស់ចំនួន ៩នាក់ ក្នុងនោះ ៥នាក់ ត្រូវបានកសាងសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅតុលាការ។

ដោយអនុវត្តតាមការណែនាំរបស់គណៈបញ្ជាការឯកភាពរដ្ឋបាលខេត្តកំពង់ឆ្នាំង សមត្ថកិច្ច និងមន្ត្រីជំនាញបានចុះប្រតិបត្តិការ ដោយមានការសម្របសម្រួលពីលោក អ៉ិត សុធា ព្រះរាជអាជ្ញាអមសាលាដំបូងខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បានបិទកន្លែងផលិតស្រាចំនួន ៥១៥កន្លែង រីឯកន្លែងលក់ស្រា មានចំនួន ១១១៥កន្លែង ដកហូតស្រាបាន ៣,៨៩៥លីត្រ និង ៥១៥ប៊ីដុង។ ក្នុងនោះដែរ ក៏មានមេស្រាចំនួន ៧៥លីត្រ មេតំបែរ ១កញ្ចប់ និងមេស្រាកាច់ចំនួន ០,៥លីត្រ ដែលសមត្ថកិច្ចបានដឹកយកមកកម្ទេចចោល។

គួរបញ្ជាក់ដែរថា នៅក្នុងការកម្ទេចស្រា និងមេស្រាពុលទាំងអស់ខាងលើនេះ សមត្ថកិច្ចនិងក្រុមការងារបានចាក់ស្រាចោលនៅលើដី ហើយបានប្រើប្រាស់រថយន្តបាញ់ទឹកបន្សាបស្រាទាំងនោះចោល៕


ប្រទេសកម្ពុជាពុំទាន់មានច្បាប់ទាក់ទងនឹងការផលិតស្រាដែលគេតែងឃើញនៅតាមជាយក្រុង ជាពិសេសនៅតាមជនបទនៅឡើយទេ។ និយាយនេះមិនទាក់ទងនឹងស្រាឬគ្រឿងស្រវឹងក្នុងកម្រិតឧស្សាហកម្មឡើយ គឺនិយាយពីកាបិតស្រានៅតាមផ្ទះដែលហៅថាស្រា-ស។ ហេតុផលដែលនាំឲ្យរដ្ឋឬអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធណាមួយហាក់ដូចជាព្រងើយកន្តើយក្នុងរឿងនេះ ប្រហែលមកពីគេចាត់ទុកថាជាការធ្វើនៅតាមផ្ទះ សម្រាប់តម្រូវការទំហំតូច ហើយពុំមែនជាសេដ្ឋកិច្ចធំដុំផង។ ជាពិសេសទៅទៀត បើកុំនិយាយពីព្រឹត្តិការណ៍ខ្លះដែលទើបនឹងចាប់ផ្តើមលេចឡើងក្នុងពេលប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះ គឺហាក់ដូចជាពុំដែលមានផ្ទុះបញ្ហាអ្វីមួយគួរឲ្យកត់សម្គាល់សោះ ក្រៅពីប្រការដែលដឹងគ្រប់គ្នាថាស្រាស ឬក៏គ្រឿងស្រវឹងអ្វីទៀតក៏ដោយច្រើនតែធ្វើឲ្យប៉ះពាល់តិចឬច្រើនដល់សុខភាព។ ដូច្នេះហើយបានជាទោះបីនៅចុងកាត់មាត់ញកដាច់ស្រយ៉ាលយ៉ាងណាក៏គេតែងឃើញមានការបិតស្រាលក់ដែរ។ បើនិយាយពីចំណូលថវិកាវិញ ពុំងាយមានការបិតស្រាណាមួយដែលគួរហៅថាជា «មុខរបរ» ពោលគឺរបរធំបង្អស់នៃគ្រួសារបានឡើយ បើមានខ្លះក៏ជាករណីលើកលែងដែរ។ នេះមានន័យថាចំណូលនោះច្រើនតែជាចំណូលបន្ទាប់បន្សំ។ បើពោលពីបច្ចុប្បន្ននេះផង ការបិតស្រាតាមផ្ទះហាក់ដូចជាថយចុះបន្តិចទៅទៀត ដោយសារមានកាប្រជែងពីទីផ្សារដែលកើតឡើងពីឧស្សាហកម្មដូចជាស្រាបៀរជាដើម។

ស្រាសដែលបិតត្រឹមត្រូវតាមប្រពៃណីដែលមានពីមុនមកពុំដែលមានឲ្យទុក្ខទោសអ្វីលើសពីគ្រឿងស្រវឹងដទៃទៀតឡើយ។ ទើបតែប៉ុន្មានឆ្នាំក្រោយមកនេះទេដែលបញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាពកម្រិតខ្ពស់លេចធ្លោឡើងនៅទីនេះឬទីនោះ រហូតដល់មានស្លាប់មនុស្សភ្លាមៗយ៉ាងស្តែងផង។ មូលហេតុគឺមកពីការធ្វើដំបែជាមេត្រឹមត្រូវដែលធ្លាប់មានពីមុនមក សព្វថ្ងៃគេបោះបង់ចោលស្ទើរនៅគ្រប់ទិសទី ហើយបែជានាំគ្នាប្រើដំបែគីមី ឬមិនតែប៉ុណ្ណោះក្នុងករណីខ្លះមានដាក់គីមីសម្រាប់បំពុលសត្វទៀតផង។

តទៅនេះខ្ញុំសូមបង្ហាញពីការបិតស្រានៅផ្ទះមួយដែលខ្ញុំយល់ថាជាប្រភេទធម្មតាដែលគេអាចឃើញទូទៅនៅទីដទៃទៀត ៖

នៅផ្ទះនេះគេចំហុយស្រាម្តងៗបាន១៥លីត្រ ដែលជាចំណុះទំហំល្មម ព្រោះនៅកន្លែងខ្លះ ដោយសារទំហំឆ្នាំងតូចជាង ចំហុយម្តងបានតែ១០លីត្រប៉ុណ្ណោះ ហើយផ្ទុយទៅវិញកម្រិតនៅទីខ្លះផ្សេងទៀតអាចបានរហូតដល់២០លីត្រ ឬលើសពីនោះទៀតផង។
  1. បាយដែលគេយកមកប្រើអាចដាំនឹងអង្ករសម្រូបក៏បាន សម្រិតក៏បាន ធ្វើម្តេចឲ្យតែបាយនោះជាប្រភេទបាយរឹង ប៉ុន្តែនៅទីនេះគេប្រើអង្ករសម្រូបពពួកស្រូវវារ។ អង្ករមួយគីឡូកើតចេញជាស្រាបានមួយលីត្រ ឬក៏លើសនោះបន្តិច។ 
  2. ពេលដាំបាយឆ្អិនហើយ គេយកបាយនោះទៅពង្រាយលើកន្ទេលសិន (រូបលេខ ៤)។ ធ្វើរបៀបនេះគឺដើម្បីយកមេដំបែដែលគេបុកបំបែកឲ្យម៉ត់ (រូបលេខ៥) មកច្របល់លាយជាមួយឲ្យសព្វ (រូបលេខ៦)។ សូមជូនជាឧទាហរណ៍ត្រង់នេះថា បើដំបែនោះមានទំហំដូចឃើញនៅរូបលេខ ៤០ គឺគេត្រូវការដំបែ៣០គ្រាប់សម្រាប់អង្ករ១៥គីឡូ។ គេយកបាយដែលលាយជាមួយមេហើយនោះមកចាក់ទុកក្នុងខាប់មួយ (រូបលេខ៧)។ ខាប់នោះត្រូវឲ្យស្ងួតចែស បើពុំដូច្នោះទេស្រានឹងកើតជាតិជូរ។ គេទុកបាយឲ្យកាច់ចោលក្នុងនោះ២យប់ ដោយប្រើពាក្យថា «បន្ទុំ»។ ក្នុងរយៈពេលនោះទឹកជោរចេញដោយខ្លួនឯង (រូបលេខ៨) ទើបបន្ទាប់មកគេចាក់ទឹកសាបថែមហើយទុក​ចោល​២យប់តទៅទៀត មានន័យថារយៈពេលដែលទុកឲ្យកាច់មានទាំងអស់៤យប់។ ពេលនោះគេអាចចាប់ផ្តើមចំហុយហើយ។
  3. គេយកបាយដែលកាច់ ហៅថា «បាយស្រា» នោះមកចាក់ក្នុងឆ្នាំងធំមួយដែលគេដាក់នៅលើចង្ក្រានប្រភេទហៅថា «គុក» (រូបលេខ៩)។ ឆ្នាំងនោះត្រូវរៀបចំយ៉ាងណាឲ្យបំពង់ជ័រមួយចូលតាមគ្របបានដើម្បីចំហុយ (រូបលេខ១០) ហើយគេត្រូវធ្វើយ៉ាងណាបិតគ្របនោះឲ្យជិតពុំឲ្យខ្យល់ចូលបានទាល់តែសោះ។ ដើម្បីធ្វើដូច្នោះអ្នកខ្លះប្រើដីឥដ្ឋ តែនៅក្នុងឧទាហរណ៍នេះគឺគេរែងយកផេះម៉ត់ (រូបលេខ១១) មកលាយច្របល់ជាមួយបាយ បង្កើតបានទៅជាគ្រឿងស្អិតដែលធន់បាននឹងកម្តៅខ្លាំងដើម្បីយកទៅបិតមាត់គម្របឲ្យជាប់ទៅនឹងឆ្នាំងមិនឲ្យខ្យល់ចេញចូលបាន (រូបលេខ១២-១៣)។
ជាទូទៅអ្នកដែលបិតស្រាច្រើនតែចិញ្ចឹមជ្រូក ដ្បិតបាយស្រាដែលលែងប្រើប្រាស់ហើយសល់ពីការចំហុយ (រូបលេខ២០) តែងតែជាចំណីជ្រូក។ នៅរូបលេខ២១-២២ យើងឃើញថានៅក្បែរកន្លែងបិតស្រានោះមានទ្រុងជ្រូក។ វត្ថុដែលគេយកមកលាយជាមួយបាស្រាឲ្យជ្រូកច្រើនតែជាកន្ទក់និងដើមចេកដែលគេយកមហាន់ (រូបលេខ២៣) ហើយបុកលាយគ្នា។