Tuesday, December 22, 2020

ពងទា ពងមាន់

ទា មានអាយុ ៨ ទៅ ១០ ឆ្នាំ។ ទាលក់សាច់ គេចិញ្ចឹមរយៈពេល ៦ ទៅ ៧ សប្តាហ៍។ ការចិញ្ចឹម ទា យក ពង ត្រូវការពេលរហូតដល់អាយុ ២៦ សប្តាហ៍ នឹងបន្តមានពង ចំនួន ៤០ សប្តាហ៍ទៀត។ ទា ផ្តល់ពង ជាង ៩៨ % ឧទាហរណ៍ ចំនួនទា ១៥០០ ក្បាល វាផ្តល់ពង ១៤៩០ គ្រាប់/ថ្ងៃ អាស្រ័យការផ្តល់ចំណីគ្រប់គ្រាន់ ឬ មិនគ្រប់គ្រាន់។ អ្នកចិញ្ចឹមទា នៅកម្ពុជា ត្អូញត្អែអំពីការខាតបង់ ក្ស័យធនរឿងចិញ្ចឹមទា និងការនាំចូលពងទា ពីបរទេសតម្លៃថោក។ នៅស្រុកចិន អ្នកចិញ្ចឹមទា អះអាថា បើគេទិញចំណី ស្រាប់ពី ហាងចំណី អស់ថ្លៃ ១៨,៥ ដុល្លា / ៦០ គក តែបើទិញពី រោងម៉ាស៊ីន អស់ថ្លៃតែ ៤,៥ ដុល្លា/៦០ គក។ នៅកម្ពុជា មានលក់ម៉ាស៊ីន កិនចំណីសត្វ ដូច្នេះ គួរតែសាកសល្បងធ្វើចំណីសត្វដោយខ្លួនឯង។ ការរក្សាទុក ជាធម្មតា គេអាចរក្សាទុកពងទា បាន ៣ សប្តាហ៍ តែករណី រក្សាទុក្នុងប្រអប់បិទជិតមានសីតុណ្ហភាពថេរ មិនឡើង មិនចុះ (កុំដាក់ក្នងទូរក្លាហ្សេ) គេអាចរក្សាបាន ៦ សប្តាហ៍។ 
 
តម្លៃពងទា នៅប្រទេសវៀតណាម Nuôi trứng vịt lộn ក៍គេត្អុញត្អែរដែរ ដោយសារការធ្លាក់ថ្លៃ ពី (១ដុល្លា) ២៥,០០០ ដុង/១២ពង មកត្រឹម (០.៥ដុល្លា) ១៣,០០០ ដុង/១២ ពង សរុបទៅ ១គ្រាប់តែជាង ២០០ រៀលលុយខ្មែរ។ នៅកម្ពុជា ភ្នំពេញ តម្លៃលក់រាយ ៦,០០០ រៀល/១០គ្រាប់។ ពងទា នៅប្រទេសថៃ เลี้ยงเป็ดไข่ ពងទា ទាំងនៅវៀតណាម​ និង ថៃ ប្រជាជនគេ ចូលចិត្ត ពងទាកូន ដូច្នេះ ការផលិតពង ដើម្បីពងទាកូន មានតម្លៃខ្ពសជាងពងទាធម្មតា នៅពេលតម្រុវការហូបពងទាកូនថយចុះ តម្លៃពងទាធម្មតា វានឹងចុះថ្លៃជាស្វ័យប្រវត្តិ នេះជាមួលហេតុដែលពងទាចុះថ្លៃ ចំណែកខាងកម្ពុជា បន្ទោសលើការនាំចូលពងទា។

កសិដ្ឋានមួយ​ ប្រកាស​ទិញ​ពង​ទា​ខ្មែរមួយ​គ្រាប់ ៤០០ រៀល ក្រោយ​ពេល​ពលរដ្ឋ​ជា​ច្រើន​បាន​រអ៊ូ និង​អំពាវនាវ​រក​ការ​ជួយ​សង្រ្គោះ កសិដ្ឋាន​មួយ​នៅ​ស្រុកអង្គរជ័យ​បាន​ប្រកាស​ទិញ​ពងទា​ពី​កសិករ​ដែលលក់​អត់ចេញ​ក្នុង​មួយ​គ្រាប់ ៤០០ រៀល។តំណាង​កសិដ្ឋានភូមិ​ពងទា​ខ្មែរ​នៅ​ស្រុកអង្គរជ័យខេត្ត​កំពត បាន​ប្រាប់​កម្ពុជា​ថ្មី​តាម​ទូរសព្ទ​នៅ​រសៀល​នេះ​ថា កសិដ្ឋាន​របស់​លោក​ចង់​ជួយ​ទិញ ជួយ​លក់​ដល់​កសិករ​ខ្មែរ ដើម្បី​សម្រួល​ការ​ខាតបង់ ដែល​លក់​ពងទា​អត់ចេញ ឬ​លក់​បានតម្លៃ​ថោក។

ក្នុងដំណាក់កាល​ដំបូង កសិដ្ឋាន​របស់​លោក​ត្រូវ​ការ​ប្រមូល​ទិញពងទាចំនួន​ 200,000ពង (ពីរសែនពង) ពីខេត្តចំនួន ០២សិន គឺខេត្តតាកែវ និងខេត្តព្រៃវែង។ ក្រុមការងារប្រមូលទិញក្នុងមួយគ្រាប់ 400រៀល (បួនរយរៀល) ក្នុងយុទ្ធនាការជំរុញ​ការ​លក់ពងទាក្នុងស្រុក តាមរយ:បណ្តាញទាំង១២ខេត្ត និង១៤ខណ្ឌក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បី​ជួយ​សម្រួលវិបត្តិធ្លាក់ថ្លៃរបស់ពងទានា​ពេល​បច្ចុប្បន្ននេះ។

តំណាង​កសិដ្ឋាន​ភូមិពងទាខ្មែររូប​នេះ​លើក​ឡើង​ថា នឹង​​មិនប្រមូលទិញពីឈ្មួញកណ្តាលឡើយ ហើយក្រុមការងារនឹងចុះទៅដល់ទីតាំងចិញ្ចឹមដោយផ្ទាល់។ មួយវិញទៀត សម្រាប់ពងទាដែលស្តុកគាំងយូរ ក្រុមការងារនឹងបរិច្ចាគថវិការផ្ទាល់ ៥០% ស្មើមួយគ្រាប់ពងទាខូចៗគឺ២០០រៀល តាមជាក់ស្តែងដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការខាតបង់របស់​បងប្អូន​អ្នក​ចិញ្ចឹម ហើយបើអាចនៅល្អខ្លះៗគឺចែកជូនក្មេងកំព្រា ឬប្រជាជនក្នុងសហគមន៍តែម្តង៕

តម្លៃ​ពង​ទា​ខ្មែរ​នៅ​លើ​ទី​ផ្សារ​ធ្លាក់​ថ្លៃ ដោយ​សារ​ពង​ទា​វៀតណាម​នាំចូល​មក​ច្រើន​ ខេត្ត​​ព្រៃវែង ៖ ស្ត្រីឈ្មោះសរ សៀន អាយុ​៤៦​ឆាំ្ន​ ជា​អ្នក​ចិញ្ចឹម​ទា​នៅ​ក្រុង​ព្រៃវែង​បាន​​ឱ្យ​ដឹង​ថា សព្វថ្ងៃនេះ​គាត់ចិញ្ចឹម​​ទា​​ចំនួន ​១.៧០០​​ក្បាល ហើយ​ក្នុង​១​ថ្ងៃ​អាច​ប្រមូល​​ពង​បាន​ចំនួន ​៥០០​ ទៅ​ ៦០០​ គ្រាប់ ឃើញ​ថា​ជា​ចំនួន​ដែល​​អាច​ឱ្យ​គាត់​សង្ឃឹមថា នឹង​ទទួល​បាន​ចំណូល​​ច្រើន​គួរសម ក៏​ប៉ុន្ដែ​បែរជា​ត្រូវ​ខកចិត្ដ​ទៅ​វិញ ដោយ​សារ​​តែ​​តម្លៃ​ពង​ទា​ធ្លាក់​ចុះ​។ស្ត្រី​ខាងលើបានឱ្យ​ដឹង​ថា ទី​ផ្សារ​ពង​ទា​របស់​គាត់​(​លក់​ឱ្យ​ឈ្មួញ) ក្នុង​១​គ្រាប់​លក់​បាន​តម្លៃ​តែ​ ៣៣០​ រៀល​ ប៉ុណ្ណោះ​បើ​ទោះជា​ពងនោះ​ធំ​ល្អ​យ៉ាងណា​ក៏​ដោយ បើ​ប្រៀបធៀប​ទៅ​នឹង​ឆាំ្ន​មុន​ គឺ​លក់​បាន​តម្លៃ​ដល់​ទៅ ​៥៥០​រៀល​ ឯណោះ​។ មូល​ហេតុ​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​តម្លៃពង​ទា​ខ្មែរ​ធ្លាក់​ចុះ​បែប​នេះ គឺ​ដោយសារ​តែ​ពង​ទា​របស់​វៀតណាម​មាន​តម្លៃ​ថោក​ជាង គឺ​ក្នុង​១​គ្រាប់​តម្លៃ​តែ ​១៨០រៀល​ ប៉ុ​ណ្ណោះ ហេតុ​នេះ​ហើយ​ទើប​ធ្វើ​ឱ្យ​ក្រុម​ឈ្មួញ​នាំ​គា្ន​សម្រុក​ទៅ​ទិញ​ពង​ទា​ពី​ប្រទេស​វៀតណាម ចូល​មក​លក់​នៅ​លើ​ទីផ្សារ​ស្រុកខ្មែរ​កាន់តែ​ច្រើន​ឡើង​ៗ​ធ្វើ​ឱ្យ​តម្លៃ​ពង​ទា​របស់​ខ្មែរ​មានការ​ធ្លាក់​ចុះ​យ៉ាង​ខ្លាំង​បែប​នេះ​។

អ្នក​ចិញ្ចឹម​ទា​ត្អូញត្អែរ​ពី​ពងទា ​ធ្លាក់​ថ្លៃ​ខ្លាំង ហើយ​អំពាវនាវ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​ទប់ស្កាត់​ការនាំ​ចូល​ពងទា​ពី​បរទេស បន្ទាយមានជ័យ: អ្នក​ចិញ្ចឹម​ទា​ ១៩ ​គ្រួសារ​ នៅ​ក្រុង​សេរីសោភ័ណ​បាន​ត្អូញត្អែរ​ពី​តម្លៃ​ពង​ទា​ធ្លាក់​ថ្លៃ​ខ្លាំង ហើយ​បាន​អំពាវនាវ​ឱ្យ​មន្ត្រី​ពាក់ព័ន្ធ​អន្តរាគមន៍​ជួយ​ទប់ស្កាត់​ការនាំ​ចូល​ពង​ទា​ពី​ក្រៅប្រទេស ប៉ុន្ដែ​មន្ត្រី​អះអាង​ថា ពួកគាត់​ចិញ្ចឹម​ទាយក​ពង​ច្រើន​លើស​តម្រូវការ​ទីផ្សារ​ក្នុងស្រុក​។

អ្នកស្រី យ៉ាត ទួម តំណាង​ម្ចាស់​កសិដ្ឋាន​ចិញ្ចឹម​ទា​ចំនួន ១៩ ​គ្រួសារ និង​ជា​ប្រធាន​សហគមន៍​ចិញ្ចឹម​ទា​នៅ​ភូមិ​ស្នាយដង្គត់ សង្កាត់​កោះ​ពងសាត់ ក្រុង​សេរីសោភ័ណ​ថ្លែង​ពី​ម្សិលមិញ​ថា សហគមន៍​អ្នកស្រី​ត្រូវ​បាន​មន្ទីរ​កសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង​នេសាទ​ខេត្ត​បាន​រៀបចំ​បង្កើតឡើង​។ ក្រុម​អ្នកស្រី​ប្រកបមុខរបរ​ចិញ្ចឹម​ទាយ​កពង ជិត​ ១០ ​ឆ្នាំ​ហើយ​ដែល​ពី​ ១ ​ឆ្នាំ​ទៅ​ ១ ​ឆ្នាំ កាន់តែ​ពិបាក​រក​ទីផ្សារ​លក់​ពងទា​។

កាលពី​ឆ្នាំមុនៗ​ក្រុម​សហគមន៍​អ្នកស្រី​លក់​ពងទា ១០ ​គ្រាប់​ អាច​បាន​ប្រាក់កម្រៃ​ជិត​ ១ ​ម៉ឺន​រៀល ប៉ុន្ដែ​នៅ​ឆ្នាំនេះ​លក់​ពង​ទា ១០ ​គ្រាប់​បាន​កម្រៃ ២៨០០ ​រៀល​ប៉ុណ្ណោះ​។ លើស​ពីនេះ​មិន​មាន​ឈ្មួញ​ដើរ​ទិញ​ច្រើន​ដូច​មុនៗ​ទេ ទើប​ធ្វើឱ្យ​តម្លៃ​ពង​ទា​ធ្លាក់​ថ្លៃ​យ៉ាងគំហុក​។ «​ខ្ញុំ​សូម​អំពាវនាវ​ឱ្យ​មន្ត្រី​ជំនាញ រាជរដ្ឋាភិបាល​ជួយ​អន្តរាគមន៍​ពី​ទីផ្សារ​លក់​ពងទា​របស់​ពួកខ្ញុំ​ផង ព្រោះ​ឥឡូវ​នេះ​គ្មាន​ទីផ្សារ លក់​ពងទា​មិន​ចេញ​ទេ ពង​ទាគរ​ចោល​ពេញ​ទ្រុង គ្មាន​អ្នកទិញ បើ​ទុកចោល​យូរថ្ងៃ​អាច​ខូចគុណភាព​»​។

លើសពីនេះ​ពលរដ្ឋ​ទាំងនោះ​បាន​អំពាវនាវ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​តាម​ព្រំដែន​ជួយ​ទប់ស្កាត់​ការនាំ​ចូល​ពងទា​ពី​បរទេស ជាពិសេស​នាំចូល​ពី​វៀតណាម​ដើម្បី​ជួយ​លើកកម្ពស់​ជីវភាព​សហគមន៍​ក្នុងស្រុក​។ បើតាម​អ្នកស្រី​ ទួម បច្ចុប្បន្ន​កសិករ​ចំណាយ​ទៅលើ​ចំណី​ទា​ច្រើន រីឯ​ការទទួល​ផលចំណេញ​បាន​តិចជាង ពោល​គឺ​បាន​ប្រមាណ ៦០ ​ភាគរយ​នៃ​ការចំណាយ​ប៉ុណ្ណោះ គឺ​ស្ទើរតែ​ទូទាត់​ថ្លៃ​ចំណី និង​កម្មករ​មិន​គ្រប់គ្រាន់​ផង​

លោក រ៉ា ប៊ុនធា ចៅសង្កាត់​កោះ​ពងសាត់​ថ្លែង​ពី​ម្សិលមិញ​ថា លោក​កត់សម្គាល់​ឃើញ​ឆ្នាំនេះ​ពិតជា​មិនសូវ​មាន​ឈ្មួញ​មក​ទិញ​ពងទា​មែន ប៉ុន្ដែ​លោក​មិន​បញ្ជាក់​ពី​មូលហេតុ​ទេ​។ កសិករ​ចិញ្ចឹម​ទាយក​ពង​នៅក្នុង​សង្កាត់​កោះ​ពងសាត់​មាន​ប្រមាណ​ជិត ៤០ ​គ្រួសារ​ ដោយ​ពួកគាត់​បាន​ចងក្រង​គ្នា​ជា​សហគមន៍​រួមមួយ ដើម្បី​ងាយស្រួល​គ្រប់គ្រង និង​រក​ទីផ្សារ​។

លោក​ ប៊ុនធា បន្ត​ថា កាលពីពេល​ថ្មីៗ​នេះ មន្ត្រី​ជំនាញ​មន្ទីរ​កសិកម្ម​ខេត្ត​បាន​ចុះមក​ពិនិត្យ និង​ពិភាក្សា​ជាមួយ​កសិករ​អំពី​តម្លៃ​ពង​ទា​នេះដែរ ប៉ុន្ដែ​លោក​មិនទាន់បាន​ទទួល​ដំណឹង​អ្វី​ពី​មន្ត្រី​ជំនាញ​ខេត្ត​ទេ​។

លោក​បញ្ជាក់ថា​៖ «​ចំពោះ​តម្លៃ​ពងទា​នេះ ខ្ញុំ​បាន​រាយការណ៍​ជូនទៅ​ថ្នាក់លើ​ហើយ ប៉ុន្ដែ​ការសម្រេច​បែបណា​ទៀត​ខ្ញុំ​មិនទាន់​ដឹង​ទេ គឺ​ខ្ញុំ​ក៏​រង់ចាំ​មើល​ការសម្រេច​ពី​ថ្នាក់លើ​ដែរ​»​។

លោក​ ប៉ាង វណ្ណាសេដ្ឋ ប្រធាន​មន្ទីរ​កសិកម្ម ខេត្ត​បន្ទាយមានជ័យ​ថ្លែង​ពី​ម្សិលមិញ​ថា លោក​មិនទាន់​បានទទួល​ព័ត៌មាន​នេះ​ទេ ប៉ុន្ដែ​ជាការ​កត់សម្គាល់ ឆ្នាំនេះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​ចិញ្ចឹម​ទាយក​ពង​ច្រើន​លើស​តម្រូវការ​ទើប​ធ្វើឱ្យ​តម្លៃ​ពង​ទា​ធ្លាក់​ថ្លៃ​ខ្លាំង​។

លោក​ថា នៅ​ខេត្ត​បន្ទាយមានជ័យ​មិនមាន​នាំចូល​ពងទា​ថៃ​ទេ គឺ​ប្រើតែ​ផលិតផល​ក្នុង​ស្រុក​។ ​«​បញ្ហា​តម្លៃ​ពងទា​ថោក​នេះ ខ្ញុំ​បាន​រាយការណ៍​ទៅ​ថ្នាក់លើ​ហើយ ហើយ​ចាត់ចែង​យ៉ាងណា​ទៀត រង់ចាំ​មើល​គាត់​បញ្ជា​មក​សិន​»​។

យោងតាម​សេចក្ដី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​អគ្គនាយកដ្ឋាន​សុខភាព​សត្វ និង​ផលិតកម្ម​សត្វ​នៃ​ក្រសួង​កសិកម្ម​ឱ្យ​ដឹង​នៅ​ថ្ងៃទី​ ២១ ខែធ្នូ​ថា អគ្គនាយកដ្ឋាន​មិន​ដែល​អនុញ្ញាត​ជា​គោលការណ៍​ឱ្យ​នាំចូល​ស៊ុត​ពី​ប្រទេស​ជិតខាង​ទេ ជាពិសេស​ប្រទេស​វៀតណាម​។

សេចក្ដី​ប្រកាស​បន្តថា ក្នុង​ស្ថានភាព​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ កំពុង​គំរាមកំហែង​ដល់​សុខភាព​សាធារណៈ ហើយ​កម្មវិធី​ជួបជុំ​ផ្សេងៗ​ត្រូវបាន​ផ្អាក​ដែល​ធ្វើឱ្យ​តម្រូវការ​ស៊ុត​ត្រូវបាន​កាត់បន្ថយ​ជា​អតិបរមា​ ខណៈ​ការចិញ្ចឹម​បក្សី​យក​ស៊ុត​មាន​ការកើនឡើង​នៅ​គ្រប់​តំបន់​ទូទាំង​ប្រទេស ម្យ៉ាងទៀត​នៅក្នុង​រដូវ​ត្រី​ត្រូវ ពលរដ្ឋ​មួយចំនួន​បែរមក​បរិភោគ​ត្រី​ជំនួស​ឱ្យ​ស៊ុត​វិញ​។

ក្នុងករណី​អាជីវករ អ្នក​ចិញ្ចឹមសត្វ ជាពិសេស​ចិញ្ចឹម​មាន់​ទា​យក​ស៊ុត បាន​ដឹង​ព័ត៌មាន​អំពី​ការលួច​នាំចូល​ស៊ុតមាន់-ទា​ពី​ប្រទេស​ជិតខាង ត្រូវ​ទាក់ទង​មក​អគ្គនាយកដ្ឋាន​សុខភាព​សត្វ និង​ផលិតកម្ម​សត្វ​តាមរយៈ​ទូរស័ព្ទ​លេខ ០១២ ៨២៨ ២០៩ ដើម្បី​មន្ត្រី​ចុះ​អន្តរាគមន៍​បង្ក្រាប​បទល្មើស​ចលនា​សត្វ និង​ផលិតផល​សត្វ​ស្របតាម​ច្បាប់​ស្តីពី​សុខភាព​សត្វ និង​ផលិតកម្ម​សត្វ​៕

កសិករចិញ្ចឹមទាយកពងនៅស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល ខេត្តកណ្ដាល ត្អូញត្អែររឿងតម្លៃពងទាចុះថោកខ្លាំង !2020-12-18 04:01pm
(កណ្ដាល)៖ ប្រជាកសិករដែលកំពុងប្រកបមុខរបរ ចិញ្ចឹមទាយកពងជាច្រើនគ្រួសារ នៅក្នុងស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល ខេត្តកណ្ដាល បាននាំគ្នាត្អូញត្អែរអំពីរឿង តម្លៃពងទាចុះថោកខ្លាំង ហើយចំណីឡើងថ្លៃខ្លាំងវិញ ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ក្នុងការចិញ្ចឹម។ បញ្ហារឿងតម្លៃពងទាចុះថោកនេះ ដោយពួកគាត់យល់ឃើញថា ដោយសារតែមានការបើកដៃឲ្យមានការនាំចូលពងទាពីប្រទេសជិតខាងច្រើនចូលមកកម្ពុជា ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់អ្នកចិញ្ចឹមក្នុងស្រុក។ លោក អឿន អៀង កសិករចិញ្ចឹមទានៅឃុំសន្លុង ស្រុកខ្សាច់កណ្តាល ខេត្តកណ្តាល បានលើកឡើងថា «បើតាមឈ្មួញដែលយកពង តាមទ្រុងបាននិយាយថា ពងទាភាគច្រើននាំចូលពីប្រទេសជិតខាង ធ្វើឲ្យតម្លៃក្នុងស្រុកថោក និងពិបាកលក់ចេញ»។

លោកបន្តថា តម្លៃពងទាពីមុន ពី៤៥០រៀល ទៅ៤៧០រៀល ក្នុង១គ្រាប់ តែឥឡូវនេះ ចុះនៅត្រឹមតែ ២៥០រៀល  ហើយបើនិយាយអំពីតម្លៃចំណីវិញ ក្នុង១បេ ឡើងថ្លៃរហូត ៤៩,០០០រៀល ឯណោះ។

លោក អឿន អៀង បានបង្ហាញនូវក្ដីកង្វល់ថា ចំណីសម្រាប់ចិញ្ចឹមទាមានការឡើងថ្លៃ ចំណែកពងទាវិញកាន់តែចុះថោក ដូច្នេះការចិញ្ចឹមមិនចំណេញនោះទេ ហើយពួកគាត់ជាអ្នកចិញ្ចឹម សុទ្ធតែ​យក​លុយពីធនាគាររកស៊ី ដូច្នេះវាងាយប្រឈមមុខនឹងរឿង គ្មានលុយបង់ធនាគារណាស់៕

តម្លៃពងទាបានរើបឡើងវិញបន្តិច បន្ទាប់ពីពងបរទេសសម្រុកនាំចូលយ៉ាងគំហុកនាពេលកន្លងមក ណ្តាល ៖ បន្ទាប់ពីតម្លៃពងទាបានធ្លាក់ថ្លៃដល់មួយគ្រាប់២៥០រៀល (គិតតម្លៃបោះដុំ) កាលពី​២ខែមុនមក ឥឡូវតម្លៃពងទាបានរើបឡើងជាបន្តបន្ទាប់ដល់ ៣៥០ រៀលរហូតដល់ ៣៨០ រៀល បានធ្វើឱ្យអ្នកចិញ្ចឹមហាក់សប្បាយចិត្តឡើងវិញ។

ស្ត្រីឈ្មោះ ស្រី នាង អាយុ៤០ឆ្នាំ មានទីលំនៅភូមិគរ ឃុំគរ ស្រុកព្រៃឈរ ខេត្តកំពង់ចាម បាននិយាយកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២៥ មិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ ថា គាត់បានចិញ្ចឹមទារចំនួន ២ពាន់ក្បាល ហើយប្រកបមុខរបរនេះអស់រយៈពេល១០ឆ្នាំមកហើយ។ គាត់បានចិញ្ចឹមទាចល័តពីស្រុកព្រៃឈ ទៅទន្លេបិទខេត្តកំពង់ធំ និង ចុងក្រោយខេត្តកណ្តាល។ ការចិញ្ចឹមទាររបស់ពួកគាត់ ចែកចេញជា២របៀប។

ស្រី នាង បានបន្តថា របៀបទីមួយការចិញ្ចឹមទានៅរដូវប្រាំង គឺចិញ្ចឹមនៅផ្ទះដោយឱ្យចំណីវាស៊ី ១០០ ភាគរយគឺបានចំណេញតិចតួច។ ឧទាហរណ៍គាត់ទិញចំណីមួយថ្ងៃអស់ ៣៥ ម៉ឺននរៀល លក់ពងទាវិញបាន ៤០ ម៉ឺនរៀលចំណេញបានត្រឹមតែ៥ម៉ឺនរៀលប៉ុណ្ណោះ។ 

ចំណែករបៀបទី២នៃការចិញ្ចឹមទាចល័តនៅរដូវវស្សា តាមស្រុកខេត្តនានា ដែលកសិករទើបនឹងច្រូតស្រូវរួច។​ការចិញ្ចឹមបែបនេះបានចំណេញជាងតែនើយហត់ ហើយបែកពីកូនៗ។ ការចិញ្ចឹមគឺទិញចំណី​ឱ្យវាអស់ ៥ ម៉ឺនរៀលលក់បាន ៤០ ម៉ឺនរៀលអាចចំណេញបាន ៣៥ ម៉ឺនរៀល

ស្រី នាង បន្តថា គាត់បានបោះជំរុំនៅទីតាំងក្បែរវាលស្រែទើបនឹងច្រូតរួចនៅក្នុងឃុំកំពង់អុស ស្រុកពញាឮ ខេត្តកណ្តាល​ ហើយបានជួលកូនឈ្នួល២នាក់(ពីស្រុក) មកជួយកៀងទាដោយឱ្យប្រាក់ឈ្នួលម្នាក់ៗចំនួន ១០០ ដុល្លារ ហូបបាយ ស្នាក់នៅ និងព្យាបាលជំងឺផ្សេងៗលើគាត់ទាំងអស់។ ពេលថ្ងៃគាត់លែងទាពីទ្រុងឱ្យវាដើរស៊ីស្រូវដែលជ្រុះ ខ្ចៅ ខ្យង ហើយល្ងាចឡើងកៀងចូលទ្រុងវិញ។

ស្រី នាង បន្តទៀតថា ទាវាពងលើដីនៅពេលយប់ លុះព្រឹកឡើងបន្ទាប់ពីលេងចេញពីទ្រុងគាត់បាន​រើសពងដាក់កញ្រ្ចែងដាក់ពងទាហើយម៉ូយបានមកទិញដល់កន្លែងចិញ្ចឹមទាតែម្តង (មិ​ន​ពិបាករកទីផ្សារ)។ ការចិញ្ចឹមតាមបែបធម្មជាតិទាពងបានច្រើនពោលគឺទា ចំនួន ២​ពាន់ ក្បាលទាពងបានផលជាង ១.៩០០ ពង ។ ទាដែលអត់ពងសោះ មានប្រហែល ១០ក្បាល ប៉ុណ្ណោះ។ តែក៏មានទាខ្លះប្រហែល ៨ ទៅ ១០ ក្បាលដែលពងពេលថ្ងៃតាមវាលស្រែឬក្នុងទឹកស្រែ។

និយាយពីតម្លៃវិញ ស្រី នាង បានបញ្ជាក់ថា "នៅខែមុន (ឧសភា.ដើមខែមិថុនា) ពងទាបានធ្លាក់ថ្លៃដល់ ២៥០រៀល ។ ចាប់ពីពាក់កណ្តាលខែមិថុនានេះពងទាបានរើបតម្លៃឡើងវិញពី ៣០០ រៀល ៣៥០រៀល រហូតដល់ ៣៨០រៀល។ កាលពីឆ្នាំទៅមិញខែនេះលក់បាន ៤០០ រៀលទៅ ៤៥០ រៀលឯណោះ។ ការធ្លាក់ថ្លៃនេះមកពីមានការនាំចូលពងទាពីស្រុកយួនច្រើនពេក"។

ជុំវិញហានិភ័យនៃការចិញ្ចឹមទា មាន២យ៉ាងគឺទីមួយ.នៅពេលទាចង់ឈឺវាបង្ហាញថា វាមិនសូវស៊ីចំណី។ ក្នុងករណីនេះគាត់បានទិញថ្នាំមកលាយក្នុងចំណីឱ្យវាស៊ីរហូតដល់ជាសះស្បើយ។ ទីពី​រ​.ទា​អាចមានងាប់ខ្លះដោយចៃដន្យដោយសារមានសត្វពស់ខាំវា។

ការចិញ្ចឹមទាតាមបែបពនេតចរខាងលើ គេសង្កេតឃើញមានច្រើនគ្រួសារ មានប្រហែ​ល៥គ្រួ​សារ មកពីខេត្តកំពង់ចាម ដែលពួកគេជាសាច់ញាតិនឹងគ្នាផងហើយជួយមើលគ្នាទៅវិញទៅ​ម​ក។ ចំណែកវិធីសាស្ត្រចិញ្ចឹម និង ការរកចំណូលមានស្ថានភាព ប្រហាក់ប្រហែលគ្នា៕

ម្ចាស់កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមទារប្រឈមមុខនឹងការបិទទ្វារ ខណៈតម្លៃពងទាធ្លាក់ចុះខ្លាំង ដោយសារមានការនាំចូលច្រើនពីប្រទេសជិតខាង! (ភ្នំពេញ)៖ ខណៈតម្លៃពងទាធ្លាក់ថ្លៃខ្លាំង រហូតទៅដល់មួយគ្រាប់តម្លៃត្រឹមតែ ២៥០រៀល ឬ២៨០រៀល នោះ បានធ្វើឲ្យម្ចាស់កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមទាទាំងអស់ មានការព្រួយបារម្ភជាខ្លាំងជាមួយការប្រឈមមុខ បិទកសិដ្ឋានរបស់ខ្លួន ព្រោះតែតម្លៃពងទាធ្លាក់ចុះ។

លោក សេង រដ្ឋា កសិករចិញ្ចឹមទារស់នៅភូមិពោធទី ឃុំពោធទី ស្រុកស៊ីធរ ខេត្តព្រៃវែង ដែលបានប្ដូរទីតាំងមកខេត្តកំពតវិញ បាន​ថ្លែងប្រាប់អង្គភាព Fresh News នៅថ្ងៃទី០៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ ថា មានកត្តាជាច្រើន​ដែលបណ្ដាលឲ្យពងទាមានការធ្លាក់ថ្លៃ រួមមានការនាំចូលពីប្រទេសវៀតណាម ដែលមានតម្លៃថោកត្រឹមតែ២០០រៀល ទៅ២៥០រៀលតែប៉ុណ្ណោះ ក្នុងមួយគ្រាប់នោះ ជាហេតុផលដែលធ្វើឲ្យឈ្មួញកណ្ដាល ទទួល​យកពងទាមកបោះដុំតាមផ្សារ ចាប់ផ្តើមទម្លាក់ថ្លៃពងទាក្នុង​ស្រុក។

លោកបន្ដថា «ទាំងនេះបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់តម្លៃដល់អ្នកចិញ្ចឹមផ្ទាល់នៅកសិដ្ឋាន។ ការបើកកសិដ្ឋាននេះ ខ្ញុំបានចំណាយ​ទុនអស់​ប្រហែលជាង ៦ពាន់ ដុល្លារ មានទាចំនួន ១,៣០០ក្បាល ហើយមួយថ្ងៃទាពងបានប្រមាណ ១១០០គ្រាប់ ។ បើពងទានៅតែបន្ដធ្លាក់ថ្លៃ ខ្ញុំពិតជាមានការព្រួយបារម្ភខ្លាំងណាស់ ព្រោះវាបណ្ដាលឲ្យមានបញ្ហាចំពោះកសិដ្ឋាន។ ឥឡូវនេះខ្ញុំបានផ្លាស់ប្ដូរទីតាំង កសិដ្ឋានមកពីខេត្ត​ព្រៃវែង ទៅខេត្តកំពតវិញ ពីព្រោះស៊ើបសួរទៅឃើញថាតម្លៃល្អ និងខ្ពស់ជាងខេត្តព្រៃវែង»។

លោកបានថ្លែងឲ្យដឹងទៀតថា សម្រាប់ពងទា គឺចែកចាយទៅរាជធានីភ្នំពេញ ព្រះសីហនុ ខេត្តកោះកុងជាដើម ពីព្រោះហាងឆេងមានតម្លៃថ្លៃជាងគេ។

ជាមួយគ្នានោះដែរ លោក យៀត យ៉ាត កសិករចិញ្ចឹមទាស្ថិតនៅក្នុងខេត្តព្រៃវែង បានថ្លែងឲ្យដឹងស្រដៀងគ្នានេះដែរថា «សម្រាប់​ពងទាដែលលក់ចេញ គឺបានតម្លៃត្រឹមតែ២៩០រៀលតែប៉ុណ្ណោះ បើតាមខ្ញុំមើលទៅតាមព័ត៌មានមួយចំនួន កត្តាដែលបណ្ដាលឲ្យ​ពងទាធ្លាក់ថ្លៃ មកពីនាំចូលច្រើនពីប្រទេសជិតខាង ដែលធ្វើឲ្យតម្លៃពងទាក្នុងស្រុកធ្លាក់ថ្លៃខ្លាំង រហូតដល់កន្លែងខ្លះក្ស័យធនត្រូវបិទអាជីវកម្ម​ផងដែរ»។

លោកបញ្ជាក់ថាទៀតថា «ប្រសិនបើពងទាមិនឡើងថ្លៃវិញទេ បណ្ដាលឲ្យរបរចិញ្ចឹមទារក្ស័យធន អស់ដើមទុនសម្រាប់ការរកស៊ី ខ្ញុំ​ពិតជាព្រួយបារម្ភខ្លាំងណាស់ ចំពោះបញ្ហានេះ ព្រោះថានេះជាមុខរបររបស់តែមួយគត់ ដែលខ្ញុំរកចិញ្ចឹមជីវិតប្រចាំថ្ងៃ ដល់ពេលវាធ្លាក់ថ្លៃបែប​នេះ ខ្ញុំមិនដឹងថាគួរថារករបរអ្វីនោះទេ។ សព្វថ្ងៃនេះខ្ញុំ និងប្រពន្ធចង់តែទៅចំណាកស្រុក តែមិនដឹងចេញទៅខាងណា»។

លោកបានស្នើសុំដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យបង្កើនការទប់ស្កាត់ របស់នាំចូលពីក្រៅប្រទេសចូលមកកម្ពុជា និងស្នើ​ឲ្យមានការដំឡើងថ្លៃចំពោះរបរកសិកម្ម របស់ប្រជាកសិករ នៅក្នុងប្រទេលើកទីផ្សារបន្ថែមទៀត។

លោក កុសល ឈ្មួញកណ្ដាលទិញពងទាលក់បន្ដ បានថ្លែងឲ្យដឹងថា មានមូលហេតុជាច្រើន ដែលបណ្ដាលឲ្យការទិញពងទាក្នុងតម្លៃថោក ដោយសារតែការនាំយកមក ឲ្យអ្នកទទួលលក់បន្ដ គឺពួកគាត់លក់មិនដាច់ មានការនាំពងទាចូលពីប្រទេសក្រៅច្រើនដែលមានតម្លៃថោក ដូច្នេះគេត្រូវតែបញ្ចុះតម្លៃឲ្យស្មើនឹងតម្លៃដែលគេយកពីក្រៅ ប្រសិនបើយើងទិញពីកសិដ្ឋានក្នុងតម្លៃថ្លៃនោះនឹងមិនបានចំណេញនោះទេ។

សម្រាប់ការទទួលទិញផ្ទាល់ពីម្ចាស់កសិដ្ឋាន គឺទិញក្នុងតម្លៃ២៨០រៀលក្នុងមួយគ្រាប់ ហើយនៅពេលដែលបោះបន្ដបានតម្លៃ២៩០ ទៅ៣០០រៀលក្នុងមួយគ្រាប់ នេះសម្រាប់បោះឲ្យម៉ូយតូច តែបើសម្រាប់ម៉ូយធំវិញ គឺឲ្យតម្លៃថោក ឬស្មើទៅនឹងតម្លៃដែលយើង​យកពីកសិដ្ឋានមក។ នេះបើតាម លោក កុសល បានបញ្ជាក់បន្ថែម។

លោក ឆាយ សុខហួរ ប្រធានសមាគមអ្នកចិញ្ចឹមសត្វនៅកម្ពុជា បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការធ្លាក់ថ្លៃពងទានេះ គឺបណ្ដាលមកពីការនាំ​ចូលពីប្រទេសវៀតណាម ដែលការបើកឲ្យមានការនាំចូល ទាំងនេះ បណ្ដាលឲ្យប៉ះពាល់ដល់ សេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក ធ្វើឲ្យកសិករមួយចំនួនឈប់ចិញ្ចឹមទា មាន់ ជ្រូក ហើយនៅថ្ងៃអនាគត បើយើងគិតមិនទាន់ទេ នោះនឹងបណ្ដាលឲ្យប៉ះពាល់កសិផលទាំងអស់ បើកសិផលក្នុងស្រុកដួលហើយ នោះកសិផលនេះត្រូវ​បានគេសម្លាប់អស់ហើយ។

លោកបានបញ្ជាក់ថា ដើម្បីឲ្យតម្លៃពងទាក្នុងស្រុកឡើងថ្លៃវិញ ត្រូវតែកាត់បន្ថយ ឬបិទកានាំចូលពងទាពីប្រទេសជិតខាង ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវមានភាពស្មោះត្រង់នឹងគ្នា ចេះជួយគ្នាទើបកសិផលក្នុងស្រុករីកចំរើន៕