ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ (អង់គ្លេស: Phnom Namlear (ឬ Nam Lyr) Wildlife Sanctuary) គឺជាតំបន់ការពារដែនជម្រកសត្វព្រៃមួយ ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ1993 ស្ថិតនៅក្នុងខេត្តមណ្ឌលគីរី នាភាគខាងត្បូងឆៀងខាងកើតប្រទេសកម្ពុជា នៅជិតភូមិ១ ឃុំប៊ូស៊្រា ជិតស្រុកពេជ្រាដា ជាប់ព្រំដែនវៀតណាម។ ដែនជម្រកសត្វព្រៃនេះ គ្របដណ្តប់លើផ្ទៃក្រឡា 509.57គម2 លាតសន្ធឹងលើរយៈកម្ពស់ 320-1070ម ។ តំបន់នេះ កំពុងរងការគំរាមកំហែងដោយបទល្មើសកាប់ព្រៃឈើខុសច្បាប់
RFA Khmer សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចខេត្តមណ្ឌលគិរី ទាមទារយុត្តិធម៌ករណីអាជ្ញាធរដុតផ្ទះពលរដ្ឋ ២ខ្នង និងវិហារ ១ខ្នង
ប្រជាសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងចំនួន ៧ភូមិ រស់នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី ទាមទាររកយុត្តិធម៌ ករណីអាជ្ញាធរខេត្តនេះ បានដុតបំផ្លាញផ្ទះចាំចម្ការរបស់ពលរដ្ឋអស់ ២ខ្នង និងដុតវិហារសាសនាគ្រិស្ត ១ខ្នងទៀត ។ ពួកគាត់អះអាងថា ចំណាត់ការរបស់អាជ្ញាធរខ្វះតម្លាភាព និងបំពានសិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិចដែលប្រើប្រាស់ដីធ្លី ធនធានធម្មជាតិតាមបែបប្រពៃណី។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងទាំងនោះ រស់នៅ ឃុំប៊ូស្រា ស្រុកពេជ្រាដា ខេត្តមណ្ឌលគិរី កំពុងពិភាក្សាគ្នា ករណីអាជ្ញាធរដុតបំផ្លាញផ្ទះចាំចម្ការរបស់ពលរដ្ឋ ២គ្រួសារ និង វិហារសាសនាគ្រឹះ ១ ខ្នងទៀត ដោយចោទពលរដ្ឋថា សាងសង់លើដីព្រៃអភិរក្សខុសច្បាប់។ ប្រជាសហគមន៍ថា អាជ្ញាធរបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិបានតែពលរដ្ឋតូចតាច តែមិនហ៊ានស៊ើបអង្កេត និងអនុវត្តច្បាប់ លើបុគ្គលមានលុយមានអំណាច រួមទាំងអាជ្ញាធរខិលខូច ដែលគប់គិតគ្នា រំលោភបំពានដីព្រៃអភិរក្ស ក្នុងតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរខុសច្បាប់នោះទេស។ តំណាងសហគមន៍ជាតិដើមភាគតិចព្នងឃុំប៊ូស្រា លោក ក្លាង ថូល ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី ២៥ មីនា ថា អាជ្ញាធរបានទៅដុតបំផ្លាញផ្ទះចម្ការរបស់ពលរដ្ឋ ២ខ្នង ដោយចោទអ្នកភូមិថា សាងសង់ផ្ទះ ក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ។
លោកថា ជនជាតិដើមភាគតិចមានទម្លាប់ធ្វើចម្ការវិលជុំ និងសង់ផ្ទះចាំចម្ការក្នុងព្រៃតាំងពីដើមរៀងមក អាជ្ញាធរគួរតែជូនដំណឹងប្រាប់ពលរដ្ឋជាមុន មិនគួរទៅដុតបំផ្លាញដូច្នេះទេ។
លោក ក្លាង ថូល៖ «មានលុយណាទៀត ទិញចានឆ្នាំង សម្ភារៈហ្នឹង ភួយ អង្ករខោអាវហ្នឹង មានលុយណាទៀត ដំឡូងអស់ហើយ ស្អីៗ អស់ដែរ។ អាហ្នឹងហើយ យើងកំពុងបាក់ទឹកចិត្ត ទាមទារឱ្យពួកគាត់សង»។
កាលពីថ្ងៃទី១៩ មីនា អាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគិរី បានបង្កើតក្រុមការងារបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ ក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ ឋិតក្នុងស្រុកពេជ្រាដា និងស្រុកអូររាំង ខេត្តមណ្ឌលគិរី។
ប្រធានក្រុមការងារដឹកនាំយុទ្ធនាការនេះ គឺអភិបាលរងខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ងិន សុវិមាន និងប្រធានមន្ទីរពាក់ព័ន្ធ រួមទាំងស្នងការនគរបាល និងកងរាជអាវុធហត្ថ និងតំណាងអយ្យការខេត្តមណ្ឌលគិរី។
នៅថ្ងៃទី១៩ មីនា ដដែលនោះ អាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគិរី បានដុតបំផ្លាញផ្ទះចាំចម្ការរបស់ពលរដ្ឋ និងចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋមួយចំនួនដាក់ពន្ធនាគារ ក៏ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរមិនទាន់បង្ហាញតួលេខជាក់លាក់ពីលទ្ធផល នៃការបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិនៅឡើយទេ គិតមកទល់ពេលនេះ។ លើសពីនេះទៀតអាជ្ញាធរបានហាមឃាត់មិនឱ្យ អ្នកភូមិអាស្រ័យផល និងធ្វើចម្ការក្នុងតំបន់មួយចំនួន ដោយលើកហេតុផលថា ពលរដ្ឋបានកាប់រុករាន ទន្ទ្រានដីព្រៃអភិរក្សខុសច្បាប់។ លោក ក្លាង ថូល បន្ថែមថា ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ០៧ ភូមិនឹងលើកគ្នាតវ៉ាទ្រង់ទ្រាយធំនៅសាលាខេត្តមណ្ឌលគិរី ប្រសិនបើអាជ្ញាធរមិនទទួលខុសត្រូវ ករណីដុតបំផ្លាញផ្ទះរបស់ពលរដ្ឋ រួមទាំងវិហារសាសនាគ្រិស្ត ១ខ្នង និងដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីជូនពលរដ្ឋឱ្យបានត្រឹមត្រូវនោះទេ ។ លោកថា អាជ្ញាធរបានចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋ ៦នាក់ ដោយដោះលែងវិញ ៤នាក់ និង ២នាក់ផ្សេងទៀត ត្រូវជាប់ពន្ធនាគារ ដោយចោទពីបទឈូសឆាយទន្ទ្រានធនធានធម្មជាតិ។ លោក ក្លាង ថូល៖ «ពួកគាត់មានបំណងដកហូត ដីរបស់ពលរដ្ឋ ដើម្បីឱ្យក្រុមហ៊ុន និងឧកញ៉ា ពួកយើងនឹងតវ៉ាម្តងទៀត»។ វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺរឿងនេះ ពីអភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ថង សាវុន និងអ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តនេះ លោក ជាក់ ម៉េងហ៊ាង បាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី២៥ មីនា។ ថ្មីៗនេះ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន លោក អ៊ាង សុផល្លែត បានជូនដំណឹងស្ដីពីការទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបការឈូសឆាយដីព្រៃក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ។ ក្រសួងរកឃើញថា មានសកម្មភាពកាប់គាស់ រុករាន និងទន្ទ្រានដីព្រៃក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ បំពាននឹងច្បាប់ដោយកំពុងប្រើប្រាស់ដីធ្លីស្ថិតក្នុងដំណើរការនីតិវិធីរបស់តុលាការ។
មណ្ឌលគីរី៖ ជនជាតិ ព្នង/ ពូនង/ ភ្នង ១៣០ គ្រួសារ ប្តឹងទៅ មេធំរបស់នៅ បរទេស ថា អាជ្ញាធរខ្មែរ ដុតផ្ទះសម្បែង រំលោភដីភូមិស្រុកពួកគេ ប្រមាណ ២៥៥ ហិចតា ដែលមានជំលោះ ជាពិសេស ប្តឹងរឿង ដុត ព្រះវិហារគ្រឹស្តិ របស់ពួកគេ ១ ខ្នងចោល។ ជនជាតិ ព្នង នៅមណ្ឌលគីរីនេះ ប្រកាសថាមានប្រជាជនជិត ៥០,០០០ នាក់ ដែលជាតួរលេខ មិនធម្មតាផង ក៍ជាតួរលេខដែលបួកបញ្ចូល ជនជាតិផ្សេងៗមកផង ដើម្បី យកឧត្តមភាព។ ភ្នងជារដ្ឋមួយ ដែលចូលរណបជាមួយ ចម្ប៉ា រួចហើយ ចម្ប៉ា យកទាំងទឹកដីចម្ប៉ា ទាំងទឹកដី វៀតណាម និង ភ្នង ទៅដាក់ ក្រោម ប្រទេសសៀម ឆ្នាំ ១៧០០ នេះជាប្រភពជំលោះរហូតដល់សព្វថ្ងៃ ។
លោក អ៊ាង សុផល្លែត បានបញ្ជាឱ្យសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធត្រូវអនុវត្តច្បាប់ ឱ្យបាន១០០ ភាគរយ ដោយគ្មានការលើកលែង និងបញ្ចប់វប្បធម៌ធ្វើកិច្ចសន្យា។ បន្ថែមពីនេះទៀត អាជ្ញាធរត្រូវមោឃភាពចោលរាល់លិខិតស្នើសុំកាន់កាប់ដីធ្លី លិខិតផ្ទេរកាន់កាប់ និងលិខិតទិញលក់ ក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ។
ជុំវិញរឿងនេះ មន្ត្រីពង្រឹងសិទ្ធិអំណាចសហគមន៍មូលដ្ឋាន នៃសមាគមអាដហុក (Adhoc) លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណារ៍ យល់ឃើញថា ការអនុវត្តច្បាប់របស់អាជ្ញាធរហាក់រញ៉េរញ៉ៃ និងគ្មានប្រសិទ្ធភាពយូរអង្វែងនោះទេ។ រីឯបុគ្គលមានលុយមានអំណាច ដែលទន្ទ្រានដីព្រៃអភិរក្សខុសច្បាប់អាជ្ញាធរមិនហ៊ានអនុវត្តច្បាប់ឱ្យស្មើភាពគ្នានោះទេ។
លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណារ៍៖ «អាជ្ញាធរស្ថាប័នតុលាការក៏ដោយ ការចាត់វិធានការធនធានធម្មជាតិ គ្មានតម្លាភាព អ្នកយកដីភ្នំ គ្មានការបង្ក្រាបទេ។ បើបង្ក្រាបគឺត្រូវបង្ក្រាបទូទៅឱ្យស្មើភាពគ្នា»។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះបន្ថែមថា យុទ្ធនាការបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិរបស់រដ្ឋាភិបាល មិនមែនជារឿងថ្មីឡើយដែលអាជ្ញាធរ តែងតែអនុវត្តច្បាប់តាមតែបទបញ្ជាម្ដងម្កាលរួចក៏ស្ងាត់ទៅវិញ។
ច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិចមាត្រា១១ចែងថា ជនជាតិដើមមានសិទ្ធិប្រតិបត្តិ និងធ្វើឱ្យរស់ឡើងវិញនូវប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ ជាវប្បធម៌របស់ខ្លួនរួមមាន ការថែរក្សាការពារ និងអភិវឌ្ឍន៍អ្វីដែលបង្ហាញអំពីអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ពីអតីតកាល បច្ចុប្បន្ន អនាគត ដូចជាតំបន់បុរាណវិទ្យា និងកន្លែងប្រវត្តិសាស្ត្រ ជាដើម៕
COMFREL
ពលរដ្ឋរងគ្រោះដីធ្លីនៅខេត្តព្រះវិហារ ដែលកំពុងរត់ពួនក្នុងព្រៃ គេចពីការតាមចាប់របស់អាជ្ញាធរ គ្រោងនាំគ្នាដើរកាត់ព្រៃឆ្លងដែនទៅសុំរដ្ឋាភិបាលថៃបោះជុំរុំរស់នៅទីនោះ ដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិត និងកូនៗ បានសិក្សារៀនសូត្រ ប្រសិនបើអាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារមិនព្រមដោះលែងពលរដ្ឋជាប់ឃុំ និងដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីឲ្យពួកគេ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល ជំរុញឲ្យអាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីនេះ។
RFA Khmer
ជនជាតិដើមព្នង ៣ភូមិ ព្រមានធ្វើបាតុកម្មដេកនៅសាលាខេត្តមណ្ឌលគិរី បើអាជ្ញាធរមិនប្រគល់ដីសហគមន៍ជូនពួកគាត់វិញទេ
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ៣ ភូមិព្រមានធ្វើបាតុកម្មដេកនៅខាងមុខ សាលាខេត្តមណ្ឌលគិរី ប្រសិនបើអាជ្ញាធរមិនប្រគល់ដីសមូហភាពសហគមន៍ជូនពួកគាត់ធ្វើចម្ការវិលជុំចិញ្ចឹមជីវិត និងអាស្រ័យផលបែបប្រពៃណីវិញទេ។
សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ភូមិឡាំម៉េះ ភូមិពូចារ និងភូមិពូលុ ឃុំប៊ូស្រា ស្រុកពេជ្រាដា កំពុងស្វែងរកកិច្ចអន្តរាគមន៍ ទៅអាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគិរី ដើម្បីស្នើសុំដីធ្វើកសិកម្មប្រពៃណីចិញ្ចឹមជីវិត ដែលឋិតក្នុងផែនទីបឋមសហគមន៍។
សំណើនេះក្រោយពីអាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគិរី និងក្រសួងបរិស្ថានថ្មីៗនេះ បានដកហូតដីចម្ការវិលជុំ និងដីអាស្រ័យផល របស់ពួកគាត់អស់រាប់ពាន់ហិកតារ និងបានហាមប្រាមមិនឱ្យប្រជាសហគមន៍ធ្វើចម្ការវិលជុំ តាមបែបប្រពៃណីតាំងពីបុរាណកាលមក។
តំណាងសហគមន៍ជាតិដើមភាគតិចព្នងភូមិពូលុ លោក ក្លាង ថូល ចាត់ទុកទង្វើរបស់អាជ្ញាធរជាការកាត់ផ្តាច់ឆ្នាំងបាយពួកលោក ដែលមានជីវភាពពឹងផ្អែកធ្វើចម្ការចិញ្ចឹមជីវិត។
លោកថា ប្រជាសហគមន៍ រស់នៅភូមិពូលុ និងភូមិឡាំម៉េះ មានដីចម្ការប្រើប្រាស់ជាក់ស្តែងជិត ៤០០ គ្រួសារ (៣៩៥) ឋិតក្នុងព្រៃសហគមន៍អាជ្ញាធរបែរជាហាមឃាត់មិនឱ្យធ្វើកសិកម្មចិញ្ចឹមជីវិត។ រីឯសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចភូមិពូចារ ជាច្រើនគ្រួសារទៀតក៏កំពុងប្រឈមបញ្ហាដូចគ្នាដែរ។
លោក ក្លាង ថូល៖ «ត្រៀមតវ៉ាបើខាងអាជ្ញាធរមិនដោះស្រាយ ជូនពលរដ្ឋឱ្យពលរដ្ឋធ្វើស្រែចម្ការបែបប្រពៃណី អាជ្ញាធររកហូតពួកគាត់មិនសប្បាយចិត្តទេ។ ត្រៀមតវ៉ាដេកនៅសាលាខេត្ត យើងប្រជុំព្រឹកមិញ យើងលើកដែរ»។
កាលពីថ្ងៃទី១១ មីនា តំណាងគណៈកម្មការសហគមន៍ ភូមិពូលុ និងភូមិឡាម៉េះ ២២នាក់ បានផ្ដិតមេដៃ ដាក់ញត្តិស្នើឱ្យអាជ្ញាធរ ស្រុកពេជ្រាដា និងអាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគិរី ប្រគល់ដីសម្រាប់ធ្វើចម្ការវិលជុំឋិតក្នុងដីសមូហភាពសហគមន៍ ស្របតាមវិធានប្រពៃណីគ្រប់គ្រងសហគមន៍របស់ខ្លួន មានចែងនៅមាត្រា ២៣ នៃច្បាប់ភូមិបាល។
ខ្លឹមសារញត្តិបន្ថែមថា ភាពយឺតយ៉ាវចុះបញ្ជីសមូហភាព ជាឱកាសឱ្យអ្នកខាងក្រៅចូលមកកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃសហគមន៍ជាបន្តបន្ទាប់ ស្របពេលដែលក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ បានឯកភាពចុះបញ្ជីស្វ័យអត្តសញ្ញាណ និង នីតិបុគ្គលជូនប្រជាសហគមន៍រួចរាល់ហើយ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺរឿងនេះ ពីអ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តនេះ លោក ជាក់ ម៉េងហ៊ាង និងតំណាងអយ្យការខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក សុង គឹមហេង បាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី២៧ មីនា។
ថ្មីៗនេះ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន លោក អ៊ាង សុផល្លែត បានជូនដំណឹងស្ដីពីការទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបការឈូសឆាយដីព្រៃក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ។
លោកបានបញ្ជាឱ្យសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធត្រូវអនុវត្តច្បាប់ ឱ្យបាន១០០ ភាគរយ ដោយគ្មានការលើកលែង។ បន្ថែមពីនេះទៀត អាជ្ញាធរត្រូវមោឃភាពចោលរាល់លិខិតស្នើសុំកាន់កាប់ដីធ្លី លិខិតផ្ទេរកាន់កាប់ និងលិខិតទិញលក់ ក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ។
តែទោះជាយ៉ាងណាប្រធានបណ្ដាញសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោកស្រី ភ្លឹក ភីរុំ យល់ថា ទង្វើរបស់អាជ្ញាធរ និងក្រសួងបរិស្ថាន មានភាពមិនប្រក្រតីច្រើន ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ធ្វើឱ្យជនជាតិដើមភាគតិចជួបរឿងអយុត្តិធម៌ជាថ្មីទៀត។
លោកស្រីថា ជនជាតិដើមភាគតិចធ្វើចម្ការវិលជុំក្នុងព្រៃសហគមន៍តាំងពីបុរាណកាលមក ដែលឋិតក្នុងដំណើរការចុះបញ្ជីដីសមូហភាព។
លោកស្រី ភ្លឹក ភីរុំ៖ «គេមិនអនុវត្តច្បាប់នៅកន្លែងផ្សេង គេអនុវត្តតែកន្លែងជនជាតិដើមភាគតិច។ ខ្ញុំមិនបានទុកចិត្តអាជ្ញាធរបរិស្ថាន ក្នុងការការពារព្រៃឈើទេ មានតែជនជាតិដើមភាគតិច អាហ្នឹងហាក់ដូចជា ឱ្យយើងមានបញ្ហា»។
ជុំវិញរឿងនេះមន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ប៊ី វ៉ាន់នី យល់ថា ច្បាប់ភូមិបាលបានអនុញ្ញាតឱ្យជនជាតិដើមភាគតិចបន្តប្រើប្រាស់ដីរបស់ខ្លួនក្នុងពេលរង់ចាំចុះបញ្ជីសមូហភាព។
លោកថា អាជ្ញាធរខេត្ត និងក្រសួងបរិស្ថានគួរពិគ្រោះយោបល់គ្នាជាមួយតំណាងសហគមន៍ ដើម្បីរកដំណោះស្រាយជូនជនជាតិដើមភាគតិច។
លោក ប៊ី វ៉ាន់នី៖ «កាលណាវិធានការរបស់យើង ទៅធ្វើពេលនេះ ធ្វើឱ្យពលរដ្ឋមិនសប្បាយចិត្ត ប៉ះពាល់ប្រពៃណី សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច គ្មានទៅដាំស្រូវ និងធ្វើចម្ការទេ។ បើសិនគាត់ ដកហូតធ្វើឱ្យគាត់មិនមានលទ្ធភាពចិញ្ចឹមគ្រួសារ»។
ប្រជាសហគមន៍ ភូមិពូលុ បានដាក់ពាក្យស្នើសុំចុះ បញ្ជីដីសមូហភាព មានទំហំជាង ៨ពាន់ហិកតារ (៨.០០០) កាលពីឆ្នាំ ២០១៣ ក៏ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នដីព្រៃសមូហភាពនៅសល់ជាក់ស្តែង ជិត ១ពាន់ហិកតារ (១.០០០) ប៉ុណ្ណោះ។ រីឯដីព្រៃសហគមន៍ ភូមិឡាំម៉េះ មានទំហំជាង ៩ពាន់ហិកតារ (៩.០០០) មកទល់ពេលនេះនៅសល់ជាង ១ពាន់ហិកតារ។
ប្រជាសហគមន៍អះអាងថា ការរួមតូចព្រៃអភិរក្សទាំងនេះដោយសារភាពធូររលុងនៃការអនុវត្តច្បាប់ និងអំពើពុករលួយ បណ្តែតបណ្តោយឱ្យមានការកាប់ទន្ទ្រានឈូសឆាយព្រៃសហគមន៍ ពីសំណាក់ក្រុមហ៊ុនឯកជន អ្នកមានអំណាច និងពលរដ្ឋចំណូលស្រុកជាបន្តបន្ទាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៣។
ព្រៃសហគមន៍ទាំងនេះគឺជាផ្នែកមួយនៃដែនជម្រកសត្វព្រៃ ភ្នំណាមលៀរ គ្រប់គ្រងដោយក្រសួងបរិស្ថាន៕
SOK SODA មណ្ឌលគិរី៖ អនុវត្តតាមបទបញ្ជារបស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល នាព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី២៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ ឯកឧត្តម នាយឧត្តមសេនីយ៍ សៅ សុខា អគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ មេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស និងជាប្រធានគណៈកម្មការជាតិដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ បានដឹកនាំមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធអញ្ជើញចុះពិនិត្យបទល្មើសកាប់ព្រៃទន្ទ្រាន យកដីរដ្ឋធ្វើជាកម្មសិទ្ធិដែលបាននឹងកំពុងកើតមានឡើងនៅក្នុងភូមិសាស្ត្រដែល ជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាំលៀរ ស្ថិតនៅក្នុង ឃុំប៊ូស្រា ស្រុកពេជ្រាដា ខេត្តមណ្ឌលគិរី។
Chan Born
មណ្ឌលគីរី៖ ជនជាតិ ព្នង/ ពូនង/ ភ្នង ១៣០ គ្រួសារ ប្តឹងទៅ មេធំរបស់នៅ បរទេស ថា អាជ្ញាធរខ្មែរ ដុតផ្ទះសម្បែង រំលោភដីភូមិស្រុកពួកគេ ប្រមាណ ២៥៥ ហិចតា ដែលមានជំលោះ ជាពិសេស ប្តឹងរឿង ដុត ព្រះវិហារគ្រឹស្តិ របស់ពួកគេ ១ ខ្នងចោល។ ជនជាតិ ព្នង នៅមណ្ឌលគីរីនេះ ប្រកាសថាមានប្រជាជនជិត ៥០,០០០ នាក់ ដែលជាតួរលេខ មិនធម្មតាផង ក៍ជាតួរលេខដែលបួកបញ្ចូល ជនជាតិផ្សេងៗមកផង ដើម្បី យកឧត្តមភាព។ ភ្នងជារដ្ឋមួយ ដែលចូលរណបជាមួយ ចម្ប៉ា រួចហើយ ចម្ប៉ា យកទាំងទឹកដីចម្ប៉ា ទាំងទឹកដី វៀតណាម និង ភ្នង ទៅដាក់ ក្រោម ប្រទេសសៀម ឆ្នាំ ១៧០០ នេះជាប្រភពជំលោះរហូតដល់សព្វថ្ងៃ ។
នាយឧត្តមសេនីយ៍ សៅ សុខា ដឹកនាំមន្ដ្រីជំនាញពាក់ព័ន្ធ ចុះពិនិត្យបទល្មើសកាប់ព្រៃទន្ទ្រានយកដីរដ្ឋ នៅជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាំលៀរ ខេត្តមណ្ឌលគិរី
(មណ្ឌលគិរី)៖ អនុវត្តតាមបទបញ្ជារបស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤នេះ នាយឧត្តមសេនីយ៍ សៅ សុខា អគ្គមេបញ្ជាការរង មេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស និងជាប្រធានគណៈកម្មការជាតិដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ បានដឹកនាំមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធអញ្ជើញចុះពិនិត្យបទល្មើសកាប់ព្រៃទន្ទ្រានយកដីរដ្ឋធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ ដែលបាននិងកំពុងកើតមានឡើងនៅក្នុងភូមិសាស្ត្រ ដែលជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាំលៀរ ស្ថិតនៅក្នុងឃុំប៊ូស្រា ស្រុកពេជ្រាដា ខេត្តមណ្ឌលគិរី។
គួរជម្រាបថា ទាក់ទិនបទល្មើសទន្ទ្រានដីរដ្ឋធ្វើជាកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួននេះ កម្លាំងសមត្ថកិច្ចក៏កំពុងបើកប្រតិបត្តិការបោសសម្អាត និងចាត់វិធានការច្បាប់ ចំពោះជនខិលខូចដែលធ្វើសកម្មភាពបែបនេះ នៅខេត្តពោធិ៍សាត់ផងដែរ។
នាយឧត្តមសេនីយ៍ សៅ សុខា ធ្លាប់បានអះអាង និងដាក់បទបញ្ជាដល់កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធដែលចូលរួមប្រតិបត្តិការនេះ ត្រូវបំពេញការងារប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ និងព្រមានដល់អ្នកដែលនៅពីក្រោយខ្នងត្រូវដកខ្លួនចេញពីបន្ទាន់៕
សហគមន៍ការពារព្រៃឈើ បង្រ្កាបបទល្មើសព្រៃឈើ នៅតំបន់ដែនជំរកសត្វព្រៃភ្នំណាំលៀរ ជំនួសសមត្ថកិច្ចជំនាញ
(មណ្ឌលគិរី)៖ លោក ឡុង ហុកម៉េង ព្រះរាជអាជ្ញាអមសាលាដំបូង ខេត្តមណ្ឌលគិរី បានសម្តែងនូវការកោតសរសើរ ដល់បងប្អូនប្រជាសហគមន៍ នៅស្រុកពេជ្រាដា ដែលពួកគាត់មាន ទឹកចិត្តក្លាហានបាននាំគ្នាស្ទាក់ឃាត់ ចាប់គោយន្ត របស់ជនជាតិវៀតណាម ចូលមកដឹកឈើ នៅក្នុងតំបន់ដែនជំរកសត្វព្រៃភ្នំណាំលៀរ រួមនិងវត្ថុតាងជាច្រើនទៀត បញ្ជូនមកកាន់សាលាដំបូងខេត្ត ដើម្បីចាត់ការតាមច្បាប់នៅដើមឆ្នាំ២០១៦នេះ។
សូមបញ្ជាក់ថាបងប្អូនសហគមន៍ការពារព្រៃឈើ នៅឃុំប៊ូស្រាក្នុងស្រុកពេជ្រាដា ពួកគាត់លែងមានជំនឿ ទៅលើការគ្រប់គ្រងរបស់មន្រ្តី ដែលការពារព្រៃឈើ ដែនជំរកសត្វព្រៃភ្នំណាំលៀរ ទៀតហើយព្រោះជាញឹកញាប់ពួកគាត់ មិនដែលឃើញមានមន្រ្តីគ្រប់គ្រងដែននេះ មានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការទប់ស្កាត់ និងបង្រ្កាបរាល់បទល្មើស ដែលបានកើតឡើងក្នុងដែន របស់ខ្លួននោះឡើយ។ នៅពេលដែលពួកគាត់ដើរល្បាតម្តងៗ តែងតែឃើញក្រុមអ្នកកាប់អារ រំលំឈើនៅក្នុងដែនជំរកសត្វព្រៃ ខាងលើនេះ យ៉ាងអនាធិបតេយ្យ ហើយភាគច្រើនគឺសុទ្ធតែជនជាតិវៀតណាម ដឹកជញ្ជូនយ៉ាងគគ្រឹក គគ្រេងគ្មានការទប់ស្កាត់ ពីមន្រ្តីជំនាញឡើយ។
បងប្អូនសហគមន៍ទាំងអស់ នៅស្រុកពេជ្រាដា ខេត្តមណ្ឌលគិរី បានសំណូមពរដល់លោករដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងបរិស្ថាន ជួយចាត់ចែងមន្រ្តីជំនាញ មកពីថ្នាក់លើឱ្យពិនិត្យមើល រាល់ការកើតមានបទល្មើស នៅក្នុងដែនព្រៃការពាររបស់រដ្ឋ ដែលមានទំហំផ្ទៃដីលាតសន្ធឹង ប្រមាណជា៥ម៉ឺនហិកតានេះផង បើពុំដូចនេះទេព្រៃឈើនេះអាចរិចរិលហិនហោច អស់មិនខាន ដោយសារលោក រ័ត្ន សុវណ្ណ នាយកគ្រប់គ្រងដែនជំរកសត្វព្រៃភ្នំណាំលៀរ គ្មានសមត្ថភាព ក្នុងការគ្រប់គ្រងរួមទាំងមន្ទីរបរិស្ថានខេត្ត ដែលជាអ្នកគ្រប់គ្រងផ្ទាល់ នៃដែនជំរកដ៍សំខាន់នេះ ផងដែរ។
សហគមន៍បានធ្វើការរិៈគន់ចំៗថាមេៗ មន្ទីរបរិស្ថានក៏អស់សមត្ថភាព ក្នុងការបង្រ្កាបបទល្មើសដែលបានកើតឡើង នៅទីនោះ ដែលព្រោះបច្ចុប្បន្ននេះ មន្រ្តីបំរើការនៅមន្ទីរបរិស្ថាន និងមន្រ្តីបំរើការនៅក្នុងដែនជំរកសត្វព្រៃភ្នំណាំលៀរ ភាគច្រើន ត្រូវជាបងប្អូនបក្ខពួកចាត់តាំងឡើង គ្រាន់តែទៅរកផលប្រយោជន៍ យកមកចែកគ្នាតែប៉ុណ្ណោះ។
គួរបញ្ជាក់ថាកាលពីថ្ងៃទី០៦ ខែ០១ ឆ្នាំ២០១៦ នៅស្រុកអូររាំង ក្នុងដីព្រៃដែនជំរកសត្វព្រៃភ្នំណាំលៀរ សហគមន៍ការពារព្រៃឈើ បានឃាត់ចាប់គោយន្តដឹកឈើ ចំនួន០២គ្រឿង រណាយន្តចំនួន០៤គ្រឿង ម៉ូតូ១គ្រឿង រួមទាំងឈើហ៊ុបមូលមួយចំនួនធំ ត្រូវបានសហគមន៍បញ្ជូនមកកាន់ជំនាញ រដ្ឋបាលព្រៃឈើខេត្ត និងបញ្ជូនបន្តទៅកាន់សាលាដំបូងខេត្ត ចាត់ការតាមច្បាប់។
ទាក់ទងករណីនេះលោក រ័ត្ន សុវណ្ណ នាយកដែនដែនជំរកសត្វព្រៃភ្នំណាំលៀរ លោកបានប្រាប់ថាគោយន្ត និងវត្ថុតាង ដែលសហគមន៍ឃាត់ចាប់នោះ គឺនៅក្នុងដីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ។ មន្រ្តីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ បាននិយាយតបថានេះ គឺជារឿងឆ្លើយដាក់គេដាក់ឯង តែប៉ុណ្ណោះ៕
